Ir al contenido

Ir al índice

7 YACHAQANA

Cuidananpaj atiynin: “Diosqa pakakunanchej”

Cuidananpaj atiynin: “Diosqa pakakunanchej”

1, 2. ¿Israelitas Sumaj Jallpʼaman rishaspa imaspitaj rikukorqanku? Chanta, ¿imata nispataj Jehová paykunata sonqocharqa?

 ISRAELITASQA 1513 watapi J.n.j. a Sumaj Jallpʼaman risharqanku. Paykunaqa rinanku karqa mancharina chʼin jallpʼanta, “venenoyoj katari chaupita, alacranes chaupita ima” (Deuteronomio 8:15). Ñanpeqa enemigosninku paykunawan maqanakoj jamunkuman karqa. Jinapis Jehová Dios paykunata pusasharqa. Chayrayku pay imamantapis jarkʼayta aterqa.

2 Jehovaqa paykunata kayta nispa sonqocharqa: “Qankuna rikorqankichej imastachus egipciosta ruwasqayta. Rikullarqankichejtaj imaynatachus pusamorqaykichej noqa kashani chayman chayta, imaynatachus uj águila irpitasninta lijrasninpi apan ajinata apamorqaykichej”, nispa (Éxodo 19:4). Jehovaqa israelitasta yuyaricherqa egipciosmanta kacharichisqanta imaynatachus “uj águila irpitasninta lijrasninpi apan ajinata”. ¿Imaraykutaj nisunman Jehová uj águila jina cuidawasqanchejta? Chayta yachakuna.

3. ¿Imaynatá Jehová cuidawanchej?

3 Aguilaj lijrasnenqa jatuchaj, sumaj kallpayojtaj. Chay lijrasnenqa mana phawanallanpajchu, manaqa irpitasninta chiri wayrasmanta, ruphaymantapis jarkʼananpaj. Aguilaqa lijrasninta iskay metrota jina kicharin. Jehovaqa imaynatachus uj águila irpitasninta cuidan, ajinallatataj Israel llajtanta cuidarqa. Chʼin jallpʼapipis payta kasukojtinku cuidallarqapuni (Deuteronomio 32:9-11; Salmo 36:7). ¿Noqanchejtapis kay tiempopi cuidallawasuntajchu?

Diosqa cuidanawanchejta niwanchej

4, 5. ¿Imaraykutaj Jehová cuidanawanchejpi atienekusunman?

4 Jehovaqa kamachisninta cuidayta atin. “Tukuy Atiyniyoj Dios” kasqanrayku atiyninwan imatachus ruwayta munan chaytaqa ruwanpuni, nitaj pipis jarkʼayta atinchu, imaynatachus jatun mayuman ashkha yaku ujllata chayamojtin ni ima jarkʼayta atinchu ajinata (Génesis 17:1). Payqa imatachus munasqanta atiyninwan ruwanqapuni. ¿Chay atiyninwan llajtantapis cuidanmanchu?

5 Arí, cuidanman. Jehovaqa kamachisninta cuidananta niwanchej. Salmo 46:1 nin: “Diosqa pakakunanchej, kallpanchejtaj. Llakiypi kaspaqa paywan yanapachikullasunman”, nispa. “Mana jaykʼaj llullakoj” Dios kasqanrayku pay cuidanawanchejpi atienekusunman (Tito 1:2). Kunanqa imaynatachus Jehová kamachisninta cuidasqanta yachakuna.

6, 7. 1) ¿Imaynatataj ñaupa tiempopi ovejeros ovejasninkuta jarkʼaj chayri cuidaj kanku? 2) ¿Pi jinataj Jehová cuidayta munawanchej?

6 Jehovaqa Michejninchej, noqanchejtaj “llajtan kanchej, qʼomer pastosninpi michisqan ovejitasnin” (Salmo 23:1; 100:3). Ovejitas jina mana jarkʼakuyta atej uywasqa pisilla kanku. Ñaupa tiempopi ovejerosqa ovejasninkuta atojmanta, jukumarimanta, leonmanta, suwasmanta ima jarkʼanankupaj wapu kananku karqa (1 Samuel 17:34, 35; Juan 10:12, 13). Wakin kutistaj ovejitasninkuta yanapananku karqa. Uj oveja karupi uñachakojtenqa chay ovejata qhawaspa qhepakoj kanku. Chantá uñitata marqʼariykukuspa tropaman apaj kanku.

‘Corderosta ichurikuspataj apanqa’

7 Jehovaqa uj michejwan kikinchakun. Chaywantaj rikuchiwanchej tukuy sonqo cuidayta munawasqanchejta (Ezequiel 34:11-16). Isaías 40:11 nisqanta yuyarikuna. Chay versiculomanta iskay yachaqanapi parlarqanchejña. Chay versículo nin: “Ovejasnintaqa ovejero jina michenqa. Corderostaqa makinwan tantanqa, ichurikuspataj apanqa”, nispa. ¿Imaynamantá uj uña ovejita michejninwan marqʼarichikunman? Ichá uña ovejitaqa michejninman qayllaykuspa umitanwan chakinta tanqarinman. Chaywanpis michejpuni kʼumuykukuspa ichurikun chayri marqʼarikun. Sumaj Michejninchej Jehová ajinata cuidayta munawasqanchejta yachayqa mayta sonqochawanchej.

8. 1) ¿Pikunatataj Dios cuidananta nin? 2) ¿Imatataj Proverbios 18:10 nin? 3) ¿Jehová cuidanawanchejpaj sutillantachu kutin kutita oqharina tiyan?

8 Diosqa payman qayllaykojkunallata cuidananta nin. Proverbios 18:10 nin: “Jehová Diospa sutenqa sumaj ruwasqa torre jina. Chayman cheqan runaqa ayqekun, chaypitaj pakakun”, nispa. Ñaupa tiempopi runasqa jarkʼakunankupaj chʼin jallpʼaspi torresta ruwaj kanku. Imamantapis jarkʼakuyta munajqa chay torreman ayqenan karqa. Diospa sutinwanpis kikillantaj. Jarkʼakunapajqa mana sutillantachu kutin kutita oqharina tiyan, manaqa payta rejsina, paypi atienekuna, kamachisqanman jinataj kausakuna. Jehovaqa payman creeywan qayllaykojtinchej uj torre jina jarkʼanawanchejta niwanchej. Chay nisqanqa mayta munakuwasqanchejta rikuchin.

“Diosqa librawasqayku”

9. ¿Jehová llajtanta cuidanallantachu nerqa?

9 Jehovaqa mana cuidanallawanchejtachu niwanchej. Payqa milagrosta ruwaspa llajtanta cuidayta atisqanta rikucherqa. Jehovaqa ‘atiyninwan’ llajtanta enemigosninkumanta cuidarqa mana imananankupaj (Éxodo 7:4). Jehovaqa wakin runastapis atiyninwan cuidallarqataj.

10, 11. ¿Pikunatataj Jehová atiyninwan cuidarqa?

10 Sadracwan, Mesacwan, Abednegowanqa rey Nabucodonosor oromanta ruwachisqan santoman mana kʼumuykukorqankuchu. Chayrayku reyqa mayta phiñakorqa, laurashaj hornomantaj paykunata wijchʼuykunanta nerqa. Nabucodonosorqa jatunchakuspa nerqa: “Ni mayqen diospis makiymanta librayta atisonqachejchu”, nispa (Daniel 3:15). Chay kinsa jovenesqa Jehová yanapananta mana yachaspapis, pay atiyninwan cuidananpi atienekorqanku. Chayrayku nerqanku: “Sirviyku chay Diosqa librawasqayku”, nispa (Daniel 3:17). Hornotaqa parichiyta yachaj kanku chaymanta uj qanchis kutistawan paricherqanku, chaytaj Tukuy Atiyniyoj Diospajqa ni imapischu karqa. Payqa kamachisninta salvarqapuni. Chayrayku Nabucodonosorqa tʼukuspa nerqa: “Mana waj dios kanchu kay Dios jina salvayta atejqa”, nispa (Daniel 3:29).

11 Jehovaqa tʼukunapaj jina atiyninta rikuchillarqataj Wawanpa kausayninta doncella Mariaj wijsanman churaspa. Uj ángel Mariaman nerqa: “Qanqa onqoj rikhurispa uj qhari wawata nacechikunki”, nispa. Chantá nillarqataj: “Espíritu santo qanman jamonqa, Aswan Patapi kaj Diospa atiynin llanthuykusonqa”, nispa (Lucas 1:31, 35). Diospa Wawanqa ni jaykʼaj jina Jehová cuidananta necesitarqa. Mariaqa juchasapa karqa. Jinapis, ¿wawan juchayojllatajchu nacekunman karqa? ¿Jesusta Satanás wañuchiyta atinmanchu karqa mamanpa wijsallanpiraj kashajtin? Mana. Jehovaqa Mariaj wijsanman Wawanpa kausayninta churasqanmantapacha Mariata atiyninwan jarkʼarqa ni pi, nitaj imapis Wawanta imanananpaj. Jehovaqa Jesusta wiñashajtin cuidallarqapuni (Mateo 2:1-15). Payqa munasqa Wawan Jesusta cuidarqa kausayninta qorqa chay pʼunchaykama.

12. ¿Imaraykutaj Jehová wakin runasta milagroswan cuidarqa?

12 ¿Imaraykutaj Jehová wakin runasta milagroswan cuidarqa? Paypa munaynin juntʼakunanpaj. ¿Imatataj Jehová runaspaj munan? Wiñaypaj kausakunankuta. Chaypajtaj Jesús kausananpuni karqa, ajinamanta kausayninta runasrayku qonanpaj. Imaynasmantachus Dios runasta cuidasqanqa, “yachachinawanchejpaj qhelqasqa karqa, jinallataj suyakuyniyoj kananchejpaj. Imaraykuchus Diosmanta Qhelqasqaqa sinchʼita sayanapaj, sonqochakunapaj ima yanapawanchej” (Romanos 15:4). Jehová atiyninwan imastachus ruwasqanta yachakoyqa, tukuy atiyniyoj Diosninchejpi atienekunapaj yanapawanchej. ¿Kay tiempopipis Dios cuidallawasunmantajchu?

¿Tukuy sajra imasmantapunichu Dios cuidawanchej?

13. ¿Ima niytataj munan Jehová cuidanawanchejta nisqan?

13 Jehová cuidanawanchejta nisqanqa, mana niyta munanchu milagrosta ruwaspapuni cuidanawanchejta. Diosqa mana niwanchejchu kay sajra mundopi ni ima llakiyniyoj kananchejta. Diospa kamachisninmanta wakenqa sufrinchej: wajchas kasqanchejrayku, guerras kasqanrayku, onqosqanchejrayku, wañuy kasqanrayku ima. Jesuspis sutʼita nerqa discipulosnin paypi creesqankurayku ichapis wañuchisqa kanankuta. Chayrayku nerqa ‘tukukuykama aguantanankuta’ (Mateo 24:9, 13). Jehová tukuy imamanta atiyninwan cuidawasunman chayqa, Satanasqa ichapis ninman cuidawasqanchejraykulla Jehovata yupaychasqanchejta, nitaj munakusqanchejraykuchu (Job 1:9, 10).

14. ¿Jehová tukuytachu kikinta cuidawanchej? Sutʼinchariy.

14 Jehovaqa unaypis mana tukuy kamachisnintachu cuidarqa mana wañuchisqas kanankupaj. Apóstol Santiagomantawan Pedromantawan parlarina. Santiagotaqa 44 wata chaynejta Herodes wañuchicherqa. Paytaqa Jehová mana uj milagronejtachu salvarqa. Jinapis pisi tiemponman Pedrota “Herodespa makinmanta” kacharicherqa (Hechos 12:1-11). Santiagoj hermanon Juantajrí, Pedromantawan Santiagomantawan nisqa, aswan unayta kausakorqa. Rikunchej jina Diosqa mana tukuytachu kikinta cuidawanchej. Chantá “desgracia tiempopis, mana yuyasqallamanta ima llakiypis” tukuyman chayawasunman (Eclesiastés 9:11). Ajina kajtin, ¿imaynatá Jehová kay tiempopi cuidawanchej?

¿Imaynatá Jehová cuidawanchej?

15, 16. 1) ¿Imaynapí yachanchej Jehová llajtanta cuidanawanchejta? 2) ¿Imaynapí yachanchej Jehová kunan cuidashawasqanchejta, ‘manchay ñakʼariy’ tiempopipis cuidanawanchejta?

15 Imaynatachus Jehová cuidawasqanchejta qhawarina. Noqanchejqa sutʼita yachanchej Jehová tukuynin llajtanta cuidanawanchejta. Mana cuidawajtinchejqa Satanás chinkarparichiwasunman. Arí, ‘kay mundota kamachej’ Satanasqa, Jehovallata yupaychayta chinkachiytapuni munashan (Juan 12:31; Apocalipsis 12:17). Aswan atiyniyoj gobiernos manaña willananchejta kamachiwajtinchejpis, chinkachiyta munawajtinchejpis sinchʼita sayallanchejpuni, mana saykʼuspataj willallanchejpuni. ¿Imaraykutaj gobiernos willayninchejta mana sayachiyta atinkuchu pisilla kajtinchejpis? Jehová uj águila jina ‘lijrasnin urapi pakaykuwasqanchejrayku’ (Salmo 17:7, 8).

16 Jehová ‘manchay ñakʼariy’ tiempopi imaynatachus cuidanawanchejta yachakuna. Diosninchej sajra runasta chinkachishajtenqa mana imatapis manchachikunachu kanqa. Imaraykuchus “Jehová Diosqa sonqo kʼajaywan payta yupaychajkunata pruebamanta librayta yachan. Mana cheqan runastarí, juicio pʼunchaypi chinkachisqa kanankupaj waqaychan” (Apocalipsis 7:14; 2 Pedro 2:9). Chay tiempo chayamunankamaqa kay iskay imasta ama qonqanachu. Uj kaj, Jehovaqa ni jaykʼaj saqenqachu tukuy kamachisnin wañuchisqa kanankuta. Iskay kaj, Jehovaqa payta kasukuspa sinchʼita sayajkunaman mosoj jallpʼapi wiñay kausayta qonqa, wañuporqanku chaypis kausarichimonqa. Arí, wañupoj kamachisnenqa Diospa yuyayninpi kashanku (Juan 5:28, 29).

17. ¿Imaynatataj Jehová Palabranwan yanapawanchej?

17 Kunanpis Jehovaqa ‘palabrannejta’ yanapallawanchejtaj. Palabranqa cambianapaj, kusisqa kausakunapaj ima yanapawanchej (Hebreos 4:12). Biblia nisqanta kasukunchej chayqa, ashkha llakiykunamanta librakunchej. Isaías 48:17 nin: “Noqa Jehová Diosniyki kani, noqa yachachiyki imachus qanpaj allin kasqanta”, nispa. Arí, Diospa Palabranman jina kausakuspaqa, mana anchata onqonchejchu, unaytataj kausakunchej. Bibliaj nisqanta kasukuspaqa, khuchichakuy juchamanta, millay kausaymanta, drogasmanta, cigarrota pitaymanta ima karunchakunchej. Ashkha runastaj chay imasmanta mana karunchakuspa ñakʼarinku (Hechos 15:29; 2 Corintios 7:1). Jehovaman mayta agradecekunchej Palabranwan yanapawasqanchejmanta.

Jehovaqa amigosnillanpuni kanapaj yanapawanchej

18. ¿Imaynatá Jehová yanapawanchej amigosnillanpuni kanapaj?

18 Jehovaqa paywan amigosllapuni kanapaj yanapawanchej. Payqa tukuy imata qowanchej pruebaspi kaspa aguantanapaj, nitaj paymanta karunchakunapaj. Jehovaqa mana pisi watasllatachu kausananchejta munan, manaqa wiñaypaj. ¿Imatataj Jehová qowanchej paywan amigosllapuni kanapaj? Chayta qhawarina.

19. ¿Imaynatá Diospa espíritu santon yanapawanchej?

19 Jehovaqa ‘mañakusqanchejta uyarin’ (Salmo 65:2). Chayrayku sinchʼi llakisqa kashaspa payman imaynachus kashasqanchejta willakuna. Paytaj ‘sonqo tiyaykuyta qowasunchej’ (Filipenses 4:6, 7). Diosqa mana uj milagronejtachu llakiyninchejta chinkachenqa. Jinapis tukuy sonqo paymanta mañakojtinchej yachayta qowasun llakiyninchejta atipanapaj (Santiago 1:5, 6). Diosqa paymanta mañakojkunaman espíritu santonta qon (Lucas 11:13). Diospa espíritu santonqa yanapawanchej ima pruebatapis, ima llakiytapis atipanapaj. Diosmanta jamun chay ‘sumaj ateyqa’ mosoj jallpʼapi allin kausay kanankama aguantanapaj yanapawasun (2 Corintios 4:7).

20. ¿Imaynamantá Jehová hermanosnejta cuidawanchej?

20 Jehovaqa wakin kutipi hermanosnejta atiyninwan cuidawanchej. Payqa jallpʼantinmanta ‘hermanosman’ ujchawanchej (1 Pedro 2:17; Juan 6:44). Tukuy hermanoswan ujchasqas kausakusqanchejqa, Diospa espíritu santon yanapawasqanchejta rikuchin. Jehovaj espiritunpa yanapayninwanqa munakuyniyoj, kʼacha sonqoyoj, kʼachastaj kanchej (Gálatas 5:22, 23). Chayrayku ima llakiypipis kashajtinchej, uj hermano munakuywan sonqochawajtinchej chayri kallpachawajtinchej, Jehová Diosninchejman agradecekunchej ajinata cuidawasqanchejmanta.

21. 1) ¿Imastataj Jehová ‘allin kamachi yuyayniyojnejta’ qowanchej? 2) ¿Imaynatá Jehová amigollanpuni kanaykipaj yanapasorqa?

21 Jehovaqa ‘allin kamachi yuyayniyojnejta’ yanapallawanchejtaj. Allin kamacheqa Bibliamanta sumaj yachachiykunata maychus tiemponpi mikhunata jina qowanchej, chaytaj kallpachawanchej. Chayrayku tiyapuwanchej Torremanta Qhawaj, ¡Rijchʼariy! revistas, waj publicaciones ima. Chantá tiyapullawanchejtaj Internetpi jw.org paginanchej, tantakuykuna, jatuchaj tantakuykuna ima. Chaykunatataj japʼinchej maychus tiemponpi, necesitasqanchejman jinataj (Mateo 24:45). Ichá maykʼajllapis tantakuypi kashajtinchej hermanos tapuykunaman kutichisqanku, uj discurso chayri uj mañakuy kallpachawarqanchej. Chantapis ichá uj revistaj yachaqanan mayta kallpachawarqanchej. Tukuy chaykunata Jehová qowanchej amigosnillanpuni kanapaj.

22. ¿Imapajtaj Jehová atiyninta rikuchinpuni? ¿Imaraykú chay may sumaj?

22 Jehová “Diosqa paypi pakakojkunapaj jarkʼakuna escudo” (Salmo 18:30). Yachanchej jina Jehovaqa kay tiempopi mana tukuy ñakʼariykunamantachu atiyninwan cuidawanchej. Chaywanpis munayninta juntʼananpaj atiyninta rikuchinpuni. Ajinamantataj llajtanpi kajkunaqa qhepaman aswan sumajta kausakusun. Payman qayllaykullasunpuni, munakuynillanpipunitaj kasun chayqa, wiñaypaj kausakusun. Chayrayku kay tiempopi llakiyninchejqa “uj tiempollapaj, nitaj imapischu” (2 Corintios 4:17).

a J.n.j. letrasqa “Jesús niraj jamushajtin” niyta munan.