Julani

Lutani pa vo ve mukati

MUTU 7

Nthazi Zakuvikiliya—“Chiuta ndi Malu Ngidu Ngakuthaŵiyaku”

Nthazi Zakuvikiliya—“Chiuta ndi Malu Ngidu Ngakuthaŵiyaku”

1, 2. Kumbi panyengu yo Ayisirayeli aserenga mu chigaŵa cha Sinai mu 1513 B.C.E., angukumana ndi masuzgu wuli, nanga Yehova wanguŵasimikiziyanji?

 AYISIRAYELI ŵenga pangozi panyengu yo aserenga mu chigaŵa cha Sinai kukwambiriya kwa chaka cha 1513 B.C.E. Panyengu iyi ŵenga pafupi kwamba ulendu wakofya ukongwa wakujumpha ‘muchipululu chikulu kweniso chakofya, cho chenga ndi njoka zapoyizoni, ndipuso vipiliri.’ (Dotoronome 8:15) Yiwu ŵenga so pangozi yakuti ŵanthu a mitundu yinyaki wo aŵatinkhanga angaŵayukiya. Yehova ndiyu wanguchitisa kuti ŵanthu ŵaki akumani ndi masuzgu ngenanga. Kweni pakuŵa Chiuta wawu, kumbi watingi waŵavikiliyengi?

2 Mazu ngaku Yehova nganguŵachiska ukongwa. Iyu wanguti: “Mungujiwone mwija vo ndinguchitiya Ayijipiti kuti ndikunyamuweni pamapapa nga nombu ndi kuza namwi kwaku ini.” (Ekisodo 19:4) Yehova wangukumbuska ŵanthu waki kuti wanguŵatuzga ku Ijipiti ndikuŵalutisa kumalu ngakuvikilirika, ndipu venga nge kuti Yehova wagwiriskiya ntchitu nombu kuti yiŵalutisi kumalu ngenanga. Kweni pe vifukwa vinyaki vo “mapapa nga nombu” ntchakuyeruzgiyapu chamampha cha mo Chiuta wavikiliya ŵanthu ŵaki.

3. Ntchifukwa wuli “mapapa nga nombu” ntchakuyeruzgiyapu chamampha cha mo Chiuta wavikiliya ŵanthu ŵaki?

3 Kusazgiyapu pa kuphululuka, nombu yigwiriskiya so ntchitu mapapa ngaki munthowa zinandi. Mwakuyeruzgiyapu, munyengu yakufunda, nombu yinthukazi yitambasuwa mapapa ngaki ngo ngangakwana mamita ngakujumpha ngaŵi, kuti yipangi muduzi pakukhumba kuvikiliya ŵana ŵaki ku lumwi. Nyengu zinyaki yifungatiya ŵana ŵaki mu mapapa ngaki pakukhumba kuŵavikiliya ku mphepu yakuzizira. Nge mo nombu yichitiya pakuvikiliya ŵana ŵaki, ndimu so Yehova wanguchitiya pakuvikiliya mtundu wa Ayisirayeli. Ndipu pa nyengu yo ŵenga muchipululu, ŵanthu ŵaki avikilirikanga mu mduzi wa mapapa ngaki nganthazi asani alutirizga kuja akugomezgeka. (Dotoronome 32:9-11; Salimo 36:7) Kweni kumbi Chiuta watitivikiliya mbwenu mazuŵa nganu?

Yehova Walayizga Kuti Wavikiliyengi Ateŵeti Ŵaki

4, 5. Ntchifukwa wuli tingasimikiza kuti Chiuta wafiskengi layizgu laki lakuti wavikiliyengi ŵanthu ŵaki?

4 Yehova we ndi nthazi zakuvikiliya ateŵeti ŵaki. Iyu ndi “Chiuta Wanthazizosi” ndipu zina laudindu lenili lilongo kuti we ndi nthazi ukongwa. (Genezesi 17:1) Mwakuyanana ndi jiŵa likulu lo palivi munthu yo wangalimika, palivi yo wangamika nthazi zaku Yehova. Pakuti Yehova wachita chechosi cho wakhumba mwakukoliyana ndi khumbu laki, panyaki tingafumba kuti: ‘Kumbi ndi khumbu laku Yehova kugwiriskiya ntchitu nthazi zaki pakuvikiliya ŵanthu ŵaki?’

5 Kwamuka nkhwakuti, hinya! Yehova watitisimikiziya kuti wazamuvikiliya ŵanthu ŵaki. Lemba la Salimo 46:1 likamba kuti: “Chiuta ndi malu ngidu ngakuthaŵiyaku kweniso nthazi zidu, chovyu chakusanirikiya limu pa nyengu ya masuzgu.” Pakuti Chiuta “wangapusika cha,” tikayikiyapu cha chinanga nkhamanavi kuti wativikiliyengi. (Tito 1:2) Tiyeni sonu tiwoni vakuyeruzgiyapu vinyaki vo Yehova wagwiriskiya ntchitu pa kukonkhoska mo wavikiliya ateŵeti ŵaki.

6, 7. (a) Kumbi aliska a munyengu yakali aphweriyanga wuli mbereri zawu? (b) Kumbi Bayibolu likonkhoska chakuyeruzgiyapu wuli cho chilongo kuti Yehova ngwakukhumbisiska kuvikiliya kweniso kuphwere mbereri zaki?

6 Yehova ndi Mliska widu, ndipu “isi te ŵanthu ŵaki ndipuso mbereri za mumskambu waki.” (Salimo 23:1; 100:3) Mbereri zakuŵeta zikhumbika kuziphwere ukongwa pa kuyeruzgiya ndi nyama zinyaki zakuŵeta. Mwakuyeruzgiyapu, aliska a munyengu yakali akhumbikanga kuchita chiganga ukongwa kuti avikiliyi mbereri zawu ku nkharamu, akambwi, vinyama va biyere kweniso ankhungu. (1 Samuyeli 17:34, 35; Yohane 10:12, 13) Kweni nyengu zinyaki, muliska wakhumbikanga kuja walisungu ukongwa kuti wavikiliyi mbereri zaki. Mwakuyeruzgiyapu, asani mbereri yabaliya kutali ndi khola, mliska wakhumbikanga kunyamuwa kamwana ko kawaku, kweniso kuwonere ndi kulongozga mbereri yo yabala mpaka kuchifika ku khola.

“Wazakuŵanyamuwa pachifuŵa chaki”

7 Mwakuyanana ndi mliska mwenuyu, Yehova watitilayizga kuti ngwakukhumbisiska kutivikiliya. (Ezekiyeli 34:11-16) Kumbukani vo lemba la Yesaya 40:11 likamba vakukwaskana ndi Yehova. Nge mo tingusambiriya mu Mutu 2 mu buku ili, lemba ili likamba kuti: “Iyu wazamuphwere mskambu waki nge mliska. Iyu wazamuwunganisa pamoza ŵana a mbereri ndi janja laki, ndipuso wazakuŵanyamuwa pachifuŵa chaki.” Kumbi ntchinthu wuli chichitiska kuti kamwana ka mbereri kasaniriki “pachifuŵa” cha mliska, kung’anamuwa pa chakuvwala chaki chakuchanya? Kamwana ka mbereri kenaka kangaza pafupi ndi mliska ndi kumugunyuwa mumalundi. Kweni kuti kafiki pachifuŵa, mliska wakhumbika kukotama ndi kukanyamuwa kukaŵika pa chifuŵa chaki, po mphamalu ngakuvikilirika. Venivi vilongore limu kuti Mliska widu Mura wakhumbisiska kutiphwere kweniso kutivikiliya!

8. (a) Kumbi Chiuta wakulayizga kuti wavikiliyengi ayani, ndipu venivi vikoliyana wuli ndi lemba la Nthanthi 18:10? (b) Kumbi kubisama mu zina laku Chiuta kusazganjipu?

8 Kweni Chiuta wavikiliya waka weyosi cha, iyu wavikiliya ŵanthu ŵija ŵeniwo andere kufupi ndi iyu. Lemba la Nthanthi 18:10 likamba kuti: “Zina laku Yehova nkhanyumba kakuthopoka kakukho. Munthu murunji wathaŵiyamu ndipu wavikilirika.” Mu nyengu yakali, tinyumba takuthopoka, nyengu zinyaki tazengekanga muchipululu kuti ŵanthu athaŵiyengemu. Ndipu asani munthu munyaki umoyu waki we pangozi ndipu wakhumba kuvikilirika, wakhumbikanga kuthaŵiya mu kanyumba kenaka. Ndimu so viliri kuti munthu wavikiliriki mu zina laku Chiuta. Venivi visazgapu vinandi kuphara waka kuzumbuwa mwakuwerezawereza zina laku Chiuta. Veviyo chifukwa zina lenili pakulija lingavikiliya munthu cha mwakuziziswa. Mumalu mwaki, tikhumbika kumuziŵa kweniso kumugomezga mweneku wa zina lenili ndipuso kuchita vinthu mwakukoliyana ndi fundu zaki zaurunji. Mwaviyo, chifukwa cha lisungu laki, Yehova watitilayizga kuti asani titimugomezga, iyu wazakutivikiliya ndipu tazamuja nge kuti te mu kanyumba kakuthopoka kakukho!

“Chiuta Widu . . . Watitaskengi”

9. Kumbi Yehova watiŵalayizga waka ŵanthu kuti waŵavikiliyengi?

9 Yehova walayizga ŵaka cha kuti wavikiliyengi ŵanthu ŵaki. Mu nyengu yakali, iyu wangugwiriskiya ntchitu vakuziziswa kuti walongo kuti wangavikiliya ŵanthu ŵaki. Mwakuyeruzgiyapu, mu mbiri ya Ayisirayeli, kanandi Yehova wagwiriskiyanga ntchitu “janja” laki lanthazi kuti waŵavikiliyi ku arwani akofya. (Ekisodo 7:4) Kusazgiyapu yapa, iyu wagwiriskiyanga so ntchitu nthazi zaki pakuvikiliya munthu weyosi pakuyija.

10, 11. Kumbi ndi vakuwoniyapu va mu Bayibolu nivi vo vilongo kuti Yehova wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki pakuvikiliya munthu weyosi pakuyija?

10 Anyamata atatu Achiheberi, Shadireki, Misheki ndi Abedinego ŵati akana kugwadiya chikozgu chagolidi cho Fumu Nebukadinezara yingumika, fumu yingukwiya ukongwa ndipu yingulamula kuti aponyeki mung’anju ya motu. Fumu yeniyi, yo pa nyengu iyi ndiyu yenga yanthazi ukongwa pacharu chosi, yingufumba mwakunyoza kuti: “Ndi chiuta nuyu yo wangakutaskani mu manja mwangu?” (Daniyeli 3:15) Anyamata atatu ŵenaŵa ŵenga ndi chigomezgu chosi kuti Chiuta wawu we ndi nthazi zakuŵavikiliya, chinanga kuti aŵanaŵaniyangaku cha kuti wangaŵavikiliya nadi pa nyengu yo. Mwaviyo, yiwu angumuka kuti: “Asani mutiponyengi mung’anju ya motu, Chiuta widu yo titimuteŵete, watitaskengi.” (Daniyeli 3:17) Chinanga kuti angusonkha ng’anju ya motu maulendu 7 kuluska mo asonkhiyanga nyengu zosi, kweni iyi yenga suzgu cha ndi Chiuta wawu wanthazizosi. Iyu wanguŵavikiliya nadi, ndipu fumu yinguchichizgika kukamba mazu ngakuti: “Kulivi chiuta munyaki yo wataska nge Chiuta mwenuyu.”—Daniyeli 3:29.

11 Yehova wangulongo so nthazi zaki zakuvikiliya munthowa yapade ukongwa, pa nyengu yo wangusamisa umoyu wa Mwana waki wakwanjiwa, ndi kuuŵika mumoyu mwa mwali Wachiyuda zina laki Mariya. Mungelu wangukambiya Mariya kuti wazamuja ndi “nthumbu ndipu wazamubala mwana munthulumi.” Iyu wangukonkhoska kuti: “Mzimu wakupaturika uzengi paku yiwi ndipu nthazi ya Wapachanya Limu yazakukubenekere.” (Luka 1:31, 35) Pa nyengu iyi, Mwana waku Chiuta wakhumbikanga kuvikilirika ukongwa. Kumbi ubudi kweniso kuleka kufikapu kwa anyina kungumukwaska mwana uyu? Kumbi Satana watingi wapwetekengi pamwenga kubaya Mwana mwenuyu wechendaweku? Awa, vatingi vichitikengi cha! Yehova wangumuvikiliya umampha ukongwa Mariya, ndi chilatu chakuti mwana waki waleki kupwetekeka ndi chechosi pamwenga ndi munthu weyosi. Ndipu Yehova wangulutirizga kuvikiliya Yesu pa nyengu yo wakuwanga. (Mateyu 2:1-15) Mwaviyo, pengavi chechosi cho chatingi chimupwetekengi Yesu mpaka pa nyengu yakuŵikika yaku Chiuta.

12. Ntchifukwa wuli Yehova wavikiliyanga ŵanthu anyaki mwakuziziswa mu nyengu yakali?

12 Ntchifukwa wuli Yehova wanguvikiliya ŵanthu anyaki mwakuziziswa viyo? Kanandi, Yehova wavikiliyanga ŵanthu anyaki kuti wavikiliyi khumbu laki lifiskiki, ndipu chenichi ndichu chakukhumbika ukongwa kuphara chechosi. Mwakuyeruzgiyapu, Yesu weche bonda wakhumbikanga kuvikilirika kuti waleki kubayika kuti chilatu chaku Chiuta chifiskiki, ndipu chilatu chenichi chazamuwovya ŵanthu anandi kunthazi kuti azije ndi umoyu wamuyaya. Vinthu vinandi vakukwaskana ndi mo Chiuta walongore nthazi zaki zakuvikiliya, vikulembeka mu Malemba kuti “vitisambizi, ndi chilatu chakuti tije ndi chilindizga chifukwa cha kukunthiyapu ndipuso kupembuzgika ndi Malemba.” (Aroma 15:4) Kukamba uneneska, vakuyeruzgiyapu venivi vititiwovya kuja ndi chivwanu chakukho mwaku Chiuta widu wanthazi. Kweni kumbi Chiuta wangativikiliya wuli mazuŵa nganu?

Kumbi Chiuta Wativikiliyengi ku Vinthu Viheni Vosi?

13. Kumbi Yehova watitivikiliya mwakuziziswa? Konkhoskani.

13 Layizgu laku Chiuta lakuti wativikiliyengi ling’anamuwa cha kuti iyu wativikiliyengi mwakuziziswa. Ndipu wakukambapu cha kuti tilekengi kukumana ndi masuzgu mucharu ichi. Ateŵeti anandi akugomezgeka aku Yehova akumana ndi masuzgu ngakulungakulu kusazgapu ukavu, nkhondu, matenda ndipuso nyifwa. Yesu wangukambiya akusambira ŵaki mwambula kubisa kuti anyaki aku yiwu azamubayika chifukwa cha chivwanu chawu. Ndichu chifukwa chaki wangukamba kuti tikhumbika kukunthiyapu mpaka pakumaliya. (Mateyu 24:9, 13) Asani nyengu zosi Yehova wangagwiriskiya ntchitu nthazi zaki kuti wavikiliyi ateŵeti ŵaki mwakuziziswa, Satana wangasaniliyapu mwaŵi kunyoza Yehova kweniso wangakamba kuti titeŵete Chiuta ndi mtima wosi cha.—Yobu 1:9, 10.

14. Kumbi vakuyeruzgiyapu nivi vo vilongo kuti Yehova wavikiliya ateŵeti ŵaki wosi munthowa yakuyanana cha?

14 Munyengu yakali napu, Yehova wagwiriskiyanga ntchitu cha nthazi zaki zakuvikiliya pa mteŵeti ŵaki weyosi pakuyija kuti waleki kubayika. Mwakuyeruzgiyapu, wakutumika Yakobe wangubayika ndi Herodi, cha mu ma 44 C.E.; kweni, pati pajumpha waka nyengu yimanavi, Peturo wangutaskika “mu manja mwaku Herodi.” (Machitidu 12:1-11) Ndipu Yohane mvurwa waku Yakobe wanguja ndi umoyu kwa nyengu yitali kuluska Peturo ndi Yakobe. Mwakuyanana waka, tingalindizanga cha kuti Chiuta wavikiliyengi ateŵeti ŵaki wosi munthowa yakuyanana. Tingaluwanga so cha fundu yakuti, “nyengu ndipuso vinthu vamabuchibuchi” viwiya tosi. (Wakutawula 9:11) Sonu kumbi Yehova watitivikiliya wuli mazuŵa nganu?

Yehova Watitivikiliya Mwakuliŵavu

15, 16. (a) Kumbi pe ukaboni wuli wo ulongo kuti Yehova wavikiliya ateŵeti ŵaki mwakuliŵavu nge gulu? (b) Ntchifukwa wuli tisimikiza kuti Yehova wavikiliyengi ateŵeti ŵaki pasonu panu kweniso pa nyengu ya “chisuzgu chikulu”?

15 Chakwamba, ŵanaŵaniyani mo Yehova watitivikiliya mwakuliŵavu. Nge ateŵeti aku Yehova tilindizga kuti iyu wativikiliyengi nge gulu. Kweni asani wangaleka kuchita venivi, Satana wangatibaya tosi. Ŵanaŵaniyani fundu iyi: Palivi chinthu chinyaki cho Satana, yo “walamuliya charu ichi” wakhumba, kuphara kumalisiya limu kusopa kwauneneska. (Yohane 12:31; Chivumbuzi 12:17) Maboma nganyaki nganthazi ukongwa pacharu, ngakaniza ntchitu yidu yakupharazga ndipu ngatesesa kuti ngabayi ateŵeti wosi aku Chiuta. Kweni ŵanthu aku Yehova alutirizga mbwenu kuja akukho kweniso kugwira ntchitu yakupharazga mwambula mantha! Ntchifukwa wuli maboma nganthazi ngenanga ngatondeka kulekeska ntchitu ya ŵanthu amanavi ŵaka, kweniso wo awoneka kuti nkhagulu kambula kuvikilirika ka Akhristu? Ntchifukwa chakuti Yehova watitibenekere ndi mapapa ngaki nganthazi!—Salimo 17:7, 8.

16 Wuli pakukamba za kutivikiliya mwakuliŵavu pa nyengu ya “chisuzgu chikulu”? Titenere cha kuchita mantha ndi cheruzgu chaku Chiuta. Bayibolu likamba kuti: “Yehova waziŵa kutaska ŵanthu akujipereka kwaku iyu asani ayeseka, kweni wasunga ŵanthu ambula urunji kuti azinangiki pa zuŵa la cheruzgu.” (Chivumbuzi 7:14; 2 Peturo 2:9) Mwaviyo, pasonu panu tingaja akusimikiza za vinthu viŵi ivi: Chakwamba, Yehova wazomerezengi cha kuti ateŵeti ŵaki amaliyi limu pacharu chapasi. Chachiŵi, iyu wazamupereka mphotu ya umoyu wamuyaya mu charu chifya chaurunji, kwaku wo alutirizga kuja akugomezgeka kwaku iyu, ndipu asani angafwa pasonu panu, iyu wazakuŵayuska. Venivi vilongo kuti kwaku wo akufwa ŵeche akugomezgeka, mbakuvikilirika chifukwa Chiuta watiŵakumbuka.—Yohane 5:28, 29.

17. Kumbi Yehova watitivikiliya wuli mwakugwiriskiya ntchitu Mazu ngaki?

17 Chinanga mphanyengu yinu yasonu, Yehova watitivikiliya mbwenu ndi “mazu” ngaki nga umoyu, ngeningo nge ndi nthazi zakuchizgiya mitima kweniso kusintha ma umoyu nga ŵanthu. (Aheberi 4:12) Asani tingagwiriskiya ntchitu fundu za mu Bayibolu pa umoyu widu, tingavikilirika ku vinthu vo vingananga umoyu widu. Pa Yesaya 48:17 pakamba kuti: ‘Ini Yehova, ndini . . . nditikusambiza kuti vinthu vikuyende umampha.’ Mwambula kukayika, tingaja ndi umoyu wamampha kweniso utali asani tichita vinthu mwakukoliyana ndi fundu zo zisanirika mu Mazu ngaku Chiuta. Mwakuyeruzgiyapu, chifukwa chakuti tivwiya ulongozgi wa mu Bayibolu wakuti titcheŵi ureŵi kweniso tijitowesi ku chinthu chechosi chakukazuzga, titcheŵa kuchitaku mijalidu yaukazuzi kweniso yo yingatipweteka, ndipu mijalidu yeniyi ndiyu yapweteka ŵanthu anandi ambula kuvwiya Chiuta. (Machitidu 15:29; 2 Akorinto 7:1) Tiwonga ukongwa kuti Mazu ngaku Chiuta ngatitivikiliya!

Yehova Watitivikiliya Mwauzimu

18. Kumbi Yehova watitivikiliya wuli mwauzimu?

18 Chinthu chakukhumbika ukongwa ntchakuti Yehova watitivikiliya mwauzimu. Chiuta widu wachanju watitivikiliya ku vinthu vo vingatipweteka mwauzimu, iyu watitipaska vinthu vo tikhumbikiya kuti tifiski kukunthiyapu mayeseru kweniso kuvikiliya ubwezi widu ndi iyu. Yehova wachita venivi kuti wavikiliyi umoyu widu kwa vyaka vimanavi waka cha kweni kwamuyaya. Aŵanaŵaniyani vinthu vinyaki vo Chiuta watitipaska kuti vitivikiliyi mwauzimu.

19. Kumbi mzimu waku Yehova ungatiwovya wuli kuti timalani ndi suzgu yeyosi yo tingakumana nayu?

19 Yehova ‘watuvwa pempheru.’ (Salimo 65:2) Asani takumana ndi masuzgu ngakulu pa umoyu widu, tingapembuzgika ukongwa kweniso kuvwa umampha mu mtima asani titimukambiya vinthu vo vititifipiska mtima. (Afilipi 4:6, 7) Chinanga kuti wangatuzgapu cha mayeseru ngidu mwakuziziswa, kweni iyu wangamuka mapempheru ngidu mwakutipaska zeru za mo tingamaliyana nangu. (Yakobe 1:5, 6) Kusazgiyapu yapa, Yehova wapereka mzimu waki wakupaturika ku ŵanthu wo atimupempha. (Luka 11:13) Mzimu wanthazi wenuwu ungatiwovya kuti timalani ndi suzgu yeyosi yo tingakumana nayu. Yiwu ungatipaska “nthazi yakujumpha yo tituŵa nayu” kuti tikunthiyepu, mpaka pa nyengu yo Yehova wazamutuzgiyapu masuzgu ngosi mucharu chifya cho che pafupi ukongwa.—2 Akorinto 4:7.

20. Kumbi Yehova wangalongo wuli nthazi zaki zakuvikiliya kuziya mwa Akhristu anyidu?

20 Nyengu zinyaki Yehova wangalongo nthazi zaki zakuvikiliya kuziya mwa Akhristu anyidu. Yehova wakutiguziya mu ‘gulu la abali’ la pacharu chosi. (1 Peturo 2:17; Yohane 6:44) Kuziya mu gulu lenili, tiwona ukaboni wakuti nthazi ya mzimu wakupaturika waku Chiuta yilongozga nadi ŵanthu ŵaki. Ndipu mzimu wenuwu utitiwovya kuja ndi mijalidu yamampha nge chanju, lisungu kweniso umampha. (Agalatiya 5:22, 23) Mwaviyo, asani takumana ndi suzgu yinyaki ndipu Mkhristu munyidu watipasa ulongozgi wakovya pamwenga watikambiya mazu nganyaki ngakuchiska, tingamuwonga Yehova chifukwa chakutivikiliya mwakugwiriskiya ntchitu abali ŵidu.

21. (a) Kumbi ntchakurya chauzimu nichi cha panyengu yaki cho Yehova wapereka kuziya mwa “kapolu wakugomezgeka ndi wazeru”? (b) Kumbi mwayanduwa wuli pakumwija ndi vo Yehova wapereka kuti wativikiliyi mwauzimu?

21 Yehova watitipaska so chinthu chinyaki kuti chitivikiliyi, chinthu chenichi ntchakurya chauzimu. Kuti watiwovyi kusaniya nthazi kutuliya mu Mazu ngaki, Yehova wakusankha “kapolu wakugomezgeka ndi wazeru” kuti watipaskengi chakurya chauzimu. Kapolu mwenuyu wagwiriskiya ntchitu mabuku kusazgapu magazini nga Chigongwi cha Mlinda ndi Jani Masu!, webusayiti ya jw.org, maunganu nga mpingu, ngadera ndipuso maunganu ngachigaŵa. Iyu wachita venivi kuti watipaski “chakurya .  .  pa nyengu yakwenere,” chakurya cho tikhumbikiya kweniso pa nyengu yo titichikhumbiya. (Mateyu 24:45) Kumbi nyengu yinyaki mwe pa maunganu Ngachikhristu, mukuvwapu fundu yinyaki yo mubali pamwenga mzichi wangumuka, pamwenga kukamba mu nkhani yaki, pamwenga so mu pempheru, yo yingukuchiskani ukongwa? Kumbi mukukwaskikapu mumtima ndi nkhani yinyaki yo ye mu magazini ngidu? Nyengu zosi tikumbukengi kuti Yehova watitipaska vinthu vosi venivi kuti wativikiliyi mwauzimu.

22. Kumbi Yehova wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki munthowa wuli, nanga ntchifukwa wuli nthowa yeniyi njamampha kwaku isi?

22 Yehova ndi mduzi ku ŵanthu “wosi wo abisama mwaku iyu.” (Salimo 18:30) Tiziŵa kuti wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki cha kuti wativikiliyi ku masuzgu ngidu ngosi mazuŵa nganu. Kweni nyengu zosi iyu wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki zakuvikiliya pakukhumba kusimikiziya kuti chilatu chaki chifiskikengi. Iyu wachita viyo kuti waziwovyi ŵanthu ŵaki kuzija ndi umoyu wamampha ukongwa. Asani tindere kufupi ndi Yehova kweniso kuchita vinthu vo vingachitiska kuti watiyanjengi, iyu wazakutipasa umoyu wakukondwesa kweniso wamuyaya. Chifukwa cha chilindizga chenichi, masuzgu ngo tikumana nangu pasonu panu titingawona kuti “ngakanyengu kamanavi ndipuso ngapepu.”—2 Akorinto 4:17.