1, 2. Ano nga mga kawara an nagpapasakit ha tawhanon nga pamilya yana, ngan paonan-o ini nakakaapekto ha aton?

 NAWARA o naguba han bata an iya paborito nga uyagan ngan masurub-on nga nagtatangis. Makalolooy an tingog! Kondi, nakakita ka na ba kon mationan-o kamalipayon an nawong han bata kon iginbabalik han ginikanan an nawara? Ha ginikanan, bangin simple an pagbiling han uyagan o pag-ayad pa ngani hito. Kondi malipayon hinduro an bata ngan nahipapausa gud. Nahibalik an baga in nawara o naguba ha kadayonan!

² Hi Jehova, an gihitaasi nga Amay, may-ada gahum ha pagpahiuli han bangin ginhuhunahuna han iya tunan-on nga mga anak nga nawara nga bangin diri na mahibalik. Siyempre, diri mga uyagan la an ginhihisgotan naton. Hinin “peligroso nga mga panahon nga makuri pakiangayan,” kinahanglan atubangon naton an mga nawawara nga mas importante. (2 Timoteo 3:1-5) An kadak-an han ginpapabilhan gud han mga tawo baga in pirme namimeligro—balay, mga panag-iya, trabaho, kahimsog pa ngani. Bangin manluya kita liwat kon ginhuhunahuna naton an kabungkagan han palibot ngan an resulta nga kawara, tungod han kapoo, han damu nga klase han may-kinabuhi nga mga butang. Kondi, waray mas makuri nga nakakaapekto gud ha aton kay ha kamatay han usa nga aton hinigugma. Makasurubo gud an mga pagbati han kawad-i ngan kawaray-mahihimo.—2 Samuel 18:33.

3. Ano an nakakaliaw nga paglaom nga iginsasaysay ha Buhat 3:21, ngan pinaagi han ano tutumanon ito ni Jehova?

 ³ Salit, nakakaliaw gud mahibaroan an mahitungod han gahum ni Jehova ha pagpahiuli! Sugad han aton makikita, may-ada urusahon nga sukol han mapapahiuli ngan igpapahiuli han Dios ha iya tunan-on nga mga anak. Ha pagkamatuod, ipinapakita han Biblia nga katuyoan ni Jehova an “pagpahiuli han ngatanan nga butang.” (Buhat 3:21) Basi matuman ini, gagamiton ni Jehova an Mesianiko nga Ginhadian, nga magmamando pinaagi han iya Anak, hi Jesu-Kristo. Ipinapakita han ebidensya nga ini nga Ginhadian nagtikang magmando ha langit han 1914. a (Mateo 24:3-14) Ano an igpapahiuli? Aton paghisgotan an pipira han urusahon nga mga buhat ni Jehova han pagpahiuli. An usa hini nakikita ngan naieksperyensyahan na naton. An iba mahitatabo pa ha daku nga sukol ha tidaraon.

4, 5. Ano an nahitabo ha katawohan han Dios han 607 B.C.E., ngan ano nga paglaom an iginhatag ni Jehova ha ira?

⁴ An usa nga iginpahiuli na ni Jehova amo an putli nga pagsingba. Basi masabtan kon ano an kahulogan hini, aton usisahon hin madaliay an kasaysayan han ginhadian han Juda. An pagbuhat hito maghahatag ha aton hin makalilipay nga pagsabot kon paonan-o ginagamit ni Jehova an iya gahum ha pagpahiuli.—Roma 15:4.

 ⁵ Hunahunaa la kon ano an inabat han matinumanon nga mga Judio han 607 B.C.E. han ginbungkag an Jerusalem. Nabungkag an ira hinigugma nga syudad, narumpag an mga kuta hito. Mas maraot pa gud, an mahimayaon nga templo nga gintukod ni Solomon, an sentro han putli nga pagsingba kan Jehova ha bug-os nga tuna, binayaan nga guba. (Salmo 79:1) An mga nakatalwas gindara nga bihag ngadto ha Babilonya, binayaan an ira natawhan nga tuna nga inuukyan han ihalas nga mga hayop. (Jeremias 9:11) Tikang ha panhunahuna han tawo, an ngatanan baga in nawara. (Salmo 137:1) Kondi hi Jehova, nga maiha na nga nagtagna hini nga kabungkagan, naghatag hin paglaom nga maabot an panahon han pagpahiuli.

6-8. (a) Ano an tema pirme ha mga sinurat han Hebreo nga mga propeta, ngan paonan-o nagkaada siyahan nga katumanan iton nga mga tagna han pagpahiuli? (b) Ha moderno nga mga panahon, paonan-o nakakaeksperyensya an katawohan han Dios han katumanan han damu nga tagna han pagpahiuli?

⁶ Ha pagkamatuod, an pagpahiuli amo an tema pirme ha mga sinurat han Hebreo nga mga propeta. b Pinaagi ha ira, nagsaad hi Jehova hin usa nga tuna nga iginpahiuli ngan inukyan-utro, mabungahon, ginpanalipdan tikang ha magpintas nga mga hayop ngan ha pag-atake han mga kaaway. Iya iginsaysay an ira nahibalik nga tuna nga sugad hin totoo nga paraiso! (Isaias 65:25; Ezekiel 34:25; 36:35) Labaw ha ngatanan, igpapahiuli an putli nga pagsingba, ngan pagtutukuron-utro an templo. (Micas 4:1-5) Ini nga mga tagna naghatag hin paglaom ha bihag nga mga Judio, nabulig ha ira nga magpailob ha ira 70-ka-tuig nga pagkabihag ha Babilonya.

 ⁷ Ha kataposan, inabot an panahon han pagpahiuli. Tungod kay ginpagawas na tikang ha Babilonya, an mga Judio binalik ha Jerusalem ngan gintukod-utro didto an templo ni Jehova. (Ezra 1:1, 2) Tubtob nga nagpabilin hira ha putli nga pagsingba, ginbendisyonan hira ni Jehova ngan ginpahinabo an ira tuna nga mabungahon ngan mainuswagon. Iya ginpanalipdan hira tikang ha mga kaaway ngan tikang ha magpintas nga mga hayop nga inukoy ha ira tuna hin mga dekada. Malipayon gud hira ha gahum ni Jehova ha pagpahiuli! Kondi ito nga mga hitabo, tinikangan la, gutiay nga katumanan han mga tagna han pagpahiuli. An darodaku nga katumanan maabot pa “ha ultimo nga bahin han mga adlaw,” ha aton panahon mismo, kon mahitrono na an maiha na nga iginsaad nga Manurunod ni Hadi David.—Isaias 2:2-4; 9:6, 7.

⁸ Waray pag-iha katapos han kahitrono ni Jesus ha langitnon nga Ginhadian han 1914, iya gintagad an espirituwal nga mga panginahanglan han matinumanon nga katawohan han Dios dinhi ha tuna. Sugad la han Persiano nga mananakop nga hi Ciro nga nagpagawas han nanhibilin nga mga Judio tikang ha Babilonya han 537 B.C.E., ginpagawas ni Jesus an nanhibilin han espirituwal nga mga Judio—an iya mga sumurunod mismo—tikang ha impluwensya han moderno nga “Babilonya nga Gamhanan,” an imperyo han buwa nga relihiyon ha kalibotan. (Pahayag 18:1-5; Roma 2:29) Tikang han 1919 padayon, an putli nga pagsingba nahibalik na ha husto nga lugar hito ha mga kinabuhi han totoo nga mga Kristiano. (Malakias 3:1-5) Tikang hadto, an katawohan ni Jehova nagsisingba ha iya dida ha iya ginlimpyohan nga espirituwal nga templo—an kahikayan han Dios para ha putli nga pagsingba. Kay ano nga importante ini ha aton yana?

9. Katapos han panahon han mga apostol, ano an ginbuhat han mga iglesia han Kakristianohan ha pagsingba ha Dios, kondi ano an ginbubuhat ni Jehova ha aton panahon?

⁹ Tagda an mga hitabo ha kasaysayan. An mga Kristiano hadto ha siyahan nga siglo nagpahimulos hin damu espirituwal nga mga bendisyon. Kondi hi Jesus ngan an mga apostol nagtagna nga an totoo nga pagsingba mahuhugawan ngan mawawara. (Mateo 13:24-30; Buhat 20:29, 30) Katapos han panahon han mga apostol, binangon an Kakristianohan. Ginkarawat han iya mga klero an pagano nga mga katutdoan ngan mga buhat. Ginhimo liwat nira an pagdaop ha Dios nga haros imposible, iginhuhulagway hiya sugad nga diri-masabtan nga Trinidad ngan igintututdo ha mga tawo nga magkompisal ha mga padi ngan mag-ampo kan Maria ngan ha magkalainlain nga “mga santo” imbes nga ngadto kan Jehova. Yana, katapos hin damu nga mga siglo han sugad nga panlimbong, ano an ginbubuhat ni Jehova? Ha butnga han kalibotan yana—an kalibotan nga nawad-an hin paglaom tungod han mga buwa han relihiyon ngan nahugawan han diri-diosnon nga mga buhat—naghihilabot hiya ngan nagpapahiuli han putli nga pagsingba! Diri ha pagpasobra, makakasiring kita nga ini nga pagpahiuli usa han pinakaimportante nga mga hitabo ha moderno nga mga panahon.

10, 11. (a) Ano nga duha nga bahin an nahiuupod ha espirituwal nga paraiso, ngan paonan-o ka naaapektohan? (b) Ano nga klase hin mga tawo an gintitirok ni Jehova ngada ha espirituwal nga paraiso, ngan makakapribilehiyo hira nga makita an ano?

¹⁰ Salit an totoo nga mga Kristiano yana nagpapahimulos han espirituwal nga paraiso nga padayon nga nag-uuswag. Ano an nahiuupod hini nga paraiso? Duha nga bahin an importante. An siyahan amo an putli nga  pagsingba ha tinuod nga Dios, hi Jehova. Ginbibendisyonan kita niya hin paagi han pagsingba nga waray mga buwa ngan mga pagbaliko han kamatuoran. Ginbibendisyonan kita niya hin espirituwal nga pagkaon. Nabulig ini ha aton nga mahibaro mahitungod han aton langitnon nga Amay, lipayon hiya, ngan magin duok ha iya. (Juan 4:24) An ikaduha nga bahin han espirituwal nga paraiso nag-uupod han mga tawo. Sugad han igintagna ni Isaias, “ha ultimo nga bahin han mga adlaw,” gintututdoan ni Jehova an iya mga magsiringba ha mga paagi han kamurayawan. Iya ginkukuha ha aton an pakig-away. Bisan pa han aton pagkadiri-hingpit, binubuligan kita niya nga isul-ot “an bag-o nga personalidad.” Iya ginbibendisyonan an aton mga pangalimbasog pinaagi han paghatag ha aton han iya baraan nga espiritu, nga nagbubunga ha aton hin maopay nga bunga. (Efeso 4:22-24; Galacia 5:22, 23) Kon nagbubuhat ka uyon han espiritu han Dios, tinuod nga bahin ka han espirituwal nga paraiso.

¹¹ Gintitirok ni Jehova ngada hinin espirituwal nga paraiso an klase han mga tawo nga iya hinigugma—adton nahigugma ha iya, nahigugma han kamurayawan, ngan “mahunahunaon han ira espirituwal nga panginahanglan.” (Mateo 5:3) Hira an mga tawo nga makakapribilehiyo ha pakakita han mas urusahon pa gud nga pagpahiuli—han katawohan ngan han bug-os nga tuna.

12, 13. (a) Kay ano nga an mga tagna han pagpahiuli matutuman ha lain pa nga paagi? (b) Ano an katuyoan ni Jehova para han tuna sugad han iginyakan ha Eden, ngan kay ano nga naghahatag ini ha aton hin paglaom para ha tidaraon?

¹² Damu han mga tagna han pagpahiuli an naghihisgot hin labaw pa kay han espirituwal nga pagpahiuli. Pananglitan,  hi Isaias nagsurat mahitungod han panahon kon an masakit, an piay, an buta, ngan an bungol matambal na ngan bisan an kamatayon mawara na ha kadayonan. (Isaias 25:8; 35:1-7) An sugad nga mga saad waray matuman ha literal ha kadaan nga Israel. Ngan bisan kon nakikita naton an espirituwal nga katumanan hini nga mga saad ha aton panahon, may-ada marig-on nga basihanan nga tumoo nga ha tidaraon, magkakaada literal, bug-os nga katumanan hito. Paonan-o kita nahibaro hito?

¹³ Hadto ha Eden, iginpatin-aw ni Jehova an iya katuyoan para ha tuna: Uukyan ito han malipayon, mahimsog, nagkakaurosa nga pamilya han katawohan. Aatamanon han lalaki ngan babaye an tuna ngan an ngatanan nga mga linarang dida hito, hihimoon nga paraiso an bug-os nga tuna. (Genesis 1:28) Naiiba gud ito tikang ha kahimtang han mga butang yana. Kondi, makakasarig kita nga an mga katuyoan ni Jehova diri gud mapapakyas. (Isaias 55:10, 11) Sugad nga Mesianiko nga Hadi nga pinili ni Jehova, hihimoon ni Jesus ini nga tuna nga Paraiso.—Lucas 23:43.

14, 15. (a) Oonan-on ni Jehova paghimo nga “bag-o an ngatanan nga butang”? (b) Ano an magigin kahimtang han kinabuhi ha Paraiso, ngan ano nga bahin hito an makaruruyag gud ha imo?

¹⁴ Handurawa nga nakikita mo an bug-os nga tuna nga Paraiso na! Hi Jehova nasiring mahitungod hiton nga panahon: “Kitaa! Ginhihimo ko nga bag-o an ngatanan nga butang.” (Pahayag 21:5) Tagda kon ano an magigin kahulogan hito. Katapos gamiton ni Jehova an iya gahum ha pagbungkag kontra hinin maraot daan nga sistema, magpapabilin an “bag-o nga mga langit ngan bag-o nga tuna.” Nangangahulogan ini nga an bag-o nga gobyerno magmamando tikang ha langit nganhi ha bag-o tunan-on nga sosiedad nga ginkukompwesto hadton  nahigugma kan Jehova ngan nagbubuhat han iya kaburut-on. (2 Pedro 3:13) Piprisuhon hi Satanas, upod an iya mga demonyo. (Pahayag 20:3) Ha siyahan nga panahon ha yinukot ka mga tuig, an katawohan matatalwas tikang hiton malimbong, napupungot, maraot nga impluwensya. Sigurado nga daku gud ito nga katalwasan.

¹⁵ Ha kataposan, mahimo na naton atamanon inin matahom nga planeta sugad han orihinal nga gintuyo nga pagbubuhaton naton. An tuna may-ada natural nga mga gahum ha pagpahiuli. An mahugaw nga mga danaw ngan mga salog makakalugaring paglimpyo kon waray na an surok han polusyon; magigin matahom an katunaan nga nadaot han girra kon waray na an mga girra. Magigin makalilipay gud an pagbuhat uyon ha natural nga mga balaud ngan mga sistema han tuna, nabulig ha paghimo hito nga magin sugad-garden nga parke, usa nga bug-os-tuna nga Eden han waray kataposan magkalainlain nga mga klase han mga tanom ngan mga hayop! Imbes han waray hinungdan nga pagbungkag han mga hayop ngan mga tanom, an tawo makikigmurayaw ha ngatanan nga mga linarang ha tuna. Bisan an kabataan diri na gud mahahadlok ha mapintas nga mga hayop.—Isaias 9:6, 7; 11:1-9.

16. Ha Paraiso, ano nga pagpahiuli an maieksperyensyahan han tagsa nga matinumanon nga indibiduwal?

¹⁶ Maieksperyensyahan liwat naton an pagpahiuli ha aton personal nga kahimtang. Katapos han Armagedon, an mga maluluwas makakakita han milagroso nga mga pagtambal ha bug-os nga tuna. Sugad han iya ginbuhat han nakanhi ha tuna, gagamiton ni Jesus an iya hatag-han-Dios nga gahum ha pagpahiuli han pagkita han buta, pakabati han bungol, kahimsog han lawas han piay ngan masakiton. (Mateo 15:30) An lagas malilipay ha nabag-o  nga kusog, kahimsog, ngan kaaktibo han usa nga batan-on. (Job 33:25) Mawawara an panguros han panit, matatadong an mga bitiis, ngan an mga kusog magios nga may nabag-o nga gahum. Aabaton han ngatanan matinumanon nga katawohan nga an mga epekto han sala ngan pagkadiri-hingpit hinayhinay nga nag-iiban, nawawara. Magpapasalamat gud kita kan Jehova nga Dios tungod han iya urusahon nga gahum ha pagpahiuli! Isentro naton yana an aton atensyon ha usa nga makaruruyag gud nga bahin hinin makalilipay nga panahon han pagpahiuli.

17, 18. (a) Kay ano nga ginsaway ni Jesus an mga Saduseo? (b) Ano nga mga kahimtang an nagtugway kan Elias nga manginyupo kan Jehova nga buhaton an pagbanhaw?

¹⁷ Han siyahan nga siglo C.E., an iba nga mga lider han relihiyon, nga gintawag nga mga Saduseo, diri natoo ha pagkabanhaw. Ginsaway hira ni Jesus pinaagi han mga pulong: “Sayop kamo, kay diri kamo maaram han Kasuratan o han gahum han Dios.” (Mateo 22:29) Oo, iginpapahayag han Kasuratan nga hi Jehova may-ada hiton nga gahum ha pagpahiuli. Paonan-o?

¹⁸ Handurawa an nahitabo ha panahon ni Elias. Usa nga balo nga babaye an nagkukugos han nalaylay nga lawas han iya bugtong nga anak. Patay an bata. Hi propeta Elias, nga bisita han balo nga babaye ha pipira ka panahon, sigurado nga nahipausa. Antes pa hito, binuligan niya nga matalwas ini nga bata tikang ha kagutoman. Posible nga nagtubo an gugma ni Elias ha bata. An iroy nasubo gud. Ini nga bata amo la an iya buhi nga hinumdoman han iya namatay nga bana. Bangin naglalaom hiya nga an iya anak an magmamangno ha iya kalagas. Tungod kay  nabaraka, nahadlok an balo nga babaye nga bangin ginsisirotan hiya tungod han naglabay nga sala. Diri maiilob ni Elias nga makita nga nadugangan pa gud ini nga trahedya ha sugad hito nga paagi. Hinayhinay nga ginkuha niya an patay nga lawas tikang ha dughan han iroy, gindara ito ha iya kwarto, ngan nanginyupo kan Jehova nga Dios nga ibalik an kinabuhi han bata.—1 Hadi 17:8-21.

19, 20. (a) Paonan-o ipinakita ni Abraham nga natoo hiya ha gahum ni Jehova ha pagpahiuli, ngan ano an basihanan han sugad nga pagtoo? (b) Paonan-o ginbalosan ni Jehova an pagtoo ni Elias?

¹⁹ Diri hi Elias an siyahan nga tawo nga natoo ha pagkabanhaw. Mga siglo una pa, tinoo hi Abraham nga hi Jehova may-ada hiton nga gahum ha pagpahiuli—ngan may-ada hiya husto nga hinungdan nga tumoo hito. Han 100 anyos na hi Abraham ngan 90 na hi Sarah, iginpahiuli ni Jehova an ira patay na nga mga gahum ha pag-anak, milagroso nga ginpahinabo nga hi Sarah mag-anak hin usa nga anak nga lalaki. (Genesis 17:17; 21:2, 3) Paglabay hin mga panahon, han daku na an bata, ginhangyo ni Jehova hi Abraham nga ighalad an iya anak. Hi Abraham nagpakita hin pagtoo, naghunahuna nga maibabalik ni Jehova ha kinabuhi an iya hinigugma nga hi Isaac. (Hebreo 11:17-19) An sugad marig-on nga pagtoo bangin nagsasaysay kon kay ano nga hi Abraham, antes sumagka ha bukid ha paghalad ha iya anak, nagpasarig ha iya mga surugoon nga hiya ngan hi Isaac magkaupod nga mabalik.—Genesis 22:5.

²⁰ Ginluwas ni Jehova hi Isaac, salit diri na kinahanglan an pagbanhaw hiton nga panahon. Kondi, ha kahimtang ni Elias, patay na an anak nga lalaki han balo nga babaye—kondi diri pa la maiha. Ginbalosan ni Jehova an pagtoo ni Elias pinaagi han pagbanhaw ha bata! Katapos hito,  iginhatag ni Elias an bata ha iya iroy, pinaagi hinin diri-hingangalimtan nga mga pulong: “Kitaa, buhi an imo anak”!—1 Hadi 17:22-24.

21, 22. (a) Ano an katuyoan han mga pagbanhaw nga iginrekord ha Kasuratan? (b) Ha Paraiso, mationan-o kadamu an mababanhaw, ngan hin-o an magbubuhat hito?

²¹ Salit ha siyahan nga panahon ha rekord han Biblia, nakikita naton nga ginagamit ni Jehova an iya gahum ha pagpahiuli han tawhanon nga kinabuhi. Ha urhi, ginhatagan liwat ni Jehova hin gahum hi Eliseo, Jesus, Pablo, ngan Pedro ha pagpahiuli han kinabuhi ha mga patay. Siyempre, adton ginbanhaw ha kataposan namatay utro. Kondi, an sugad nga mga asoy han Biblia naghahatag ha aton hin urusahon siyahan nga pagkita han mga butang nga mahitatabo ha tidaraon.

²² Ha Paraiso, tutumanon ni Jesus an iya bahin sugad nga “an pagkabanhaw ngan an kinabuhi.” (Juan 11:25) Babanhawon niya an diri-maihap minilyon nga mga patay, tatagan hira hin higayon nga mabuhi ha waray kataposan ha Paraiso ha tuna. (Juan 5:28, 29) Handurawa an  pagtarampo utro samtang an hinigugma nga mga sangkay ngan mga paryente, nga maiha na nga ginbulag han kamatayon, nahangkop ha usa kag usa, nga maglipayon gud! An ngatanan nga katawohan magdadayaw kan Jehova tungod han iya gahum ha pagpahiuli.

23. Ano an gilalabawi ha ngatanan nga pagpakita han gahum ni Jehova, ngan paonan-o naggagarantiya ini han aton paglaom para ha tidaraon?

²³ Hi Jehova naghahatag hin marig-on gud nga garantiya nga sigurado an sugad nga mga paglaom. Sugad nga gilalabawi ha ngatanan nga pagpakita han iya gahum, iya ginbanhaw an iya Anak, hi Jesus, sugad nga gamhanan espiritu nga linarang, ginhihimo hiya nga ikaduha la kan Jehova mismo. An binanhaw nga hi Jesus nagpakita ha ginatos nga mga nakakita-nga-testigo. (1 Corinto 15:5, 6) Bisan ha mga nagruruhaduha, an sugad nga ebidensya sadang makakombinse na. Hi Jehova may-ada gahum ha pagpahiuli han kinabuhi.

24. Kay ano nga makakasarig kita nga babanhawon ni Jehova an mga patay, ngan ano nga paglaom an sadang pabilhan han kada usa ha aton?

²⁴ Hi Jehova diri la kay may-ada gahum ha pagbanhaw ha mga patay kondi hingyap liwat niya an pagbuhat hito. An matinumanon nga tawo nga hi Job gindasig ha pagsiring nga hi Jehova naghihingyap gud ha pagbanhaw ha mga patay. (Job 14:15) Diri ka ba nadadani ha aton Dios, nga disidido ha paggamit han iya gahum ha pagpahiuli ha sugad mahigugmaon nga paagi? Kondi, hinumdumi nga an pagkabanhaw usa la nga bahin han daku nga buruhaton ni Jehova han pagpahiuli ha tidaraon. Samtang nagigin mas duok ka ha iya, pabilhi pirme an presyoso nga paglaom nga mahimo ka hingadto basi makita nga ‘ginhihimo ni Jehova nga bag-o an ngatanan nga butang.’—Pahayag 21:5.