1, 2. (a) Ol i bin mekim wanem ol pasin nogut tru long Josep? (b) Jehova i mekim wanem bilong stretim ol dispela pasin i no stret?

 OL I mekim pasin nogut tru. Dispela yangpela man i gat gutpela skin i no bin mekim wanpela rong, tasol em i stap long kalabus, ol i sutim tok giaman olsem em i bin traim long reipim wanpela meri. Tasol dispela i no namba wan taim ol man i mekim pasin i no stret long em. Sampela yia paslain long dispela, taim em i gat 17 krismas, ol brata bilong dispela yangpela man, Josep, ol i bin birua long em na klostu ol i bin kilim em i dai. Ol i salim em long mani bilong kamap wokboi nating long wanpela kantri i stap longwe. Long dispela kantri em i sakim tok gris bilong meri bilong bosman bilong em. Meri i bel nogut long em na sutim tok giaman, na long dispela rot Josep i kalabus. Sori tru, i luk olsem i no gat man i laik helpim Josep.

² Tasol God husat i “laikim stretpela pasin na em i no save mekim wansait pasin,” em i lukluk i stap. (Buk Song 33:5) Jehova i mekim ol samting bilong stretim dispela pasin i no stret, na em i stiaim ol samting na bihain Josep inap lusim kalabus. Na i no dispela samting tasol, Josep—em dispela man ol i bin tromoi long kalabus—bihain em i kisim bikpela namba na biknem. (Stat 40:15; 41:41-43; Buk Song 105:17, 18) Bihain, ol samting i kamapim klia olsem Josep i no bin mekim rong, na em i mekim wok long bikpela namba bilong em bilong helpim ol samting God i tingting pinis long mekim.​—Stat 45:5-8.

3. I gat wanem as na yumi olgeta i laik bai ol narapela i mekim stretpela pasin long yumi?

³ Kain stori olsem i sutim stret bel bilong yumi, a? Ating yumi olgeta i bin lukim ol man i mekim pasin i no stret long narapela o ol i bin mekim long yumi. Tru tumas, yumi olgeta i laik bai ol narapela i mekim stretpela pasin long yumi. Em i olsem, long wanem, Jehova i bin givim yumi ol pasin em yet i save kamapim,  na stretpela pasin em i wanpela bikpela pasin bilong em. (Stat 1:27) Bilong save gut long Jehova, yumi mas save long tingting bilong em long stretpela pasin. Long dispela rot yumi inap pilim moa yet ol gutpela pasin bilong em na dispela bai kirapim yumi long i go klostu moa long em.

4. Planti man i ting stretpela pasin em wanem samting?

⁴ Planti man i ting stretpela pasin i makim pasin bilong bihainim stret ol lo na em tasol. Wanpela buk (Right and Reason—Ethics in Theory and Practice) i tok, “stretpela pasin em samting bilong lo, samting man i mas mekim, na i gat rait long mekim, na wok bilong man, na em i save givim pe long man i stret long pasin o wok em i bin mekim.” Tasol stretpela pasin bilong Jehova i no makim tasol pasin bilong bihainim nating ol lo, long wanem, man i ting em i mas mekim olsem.

5, 6. (a) Wanem mining bilong tok ol i tanim olsem “stretpela pasin” long tok Hibru na tok Grik? (b) God i mekim stretpela pasin, dispela i makim wanem samting?

⁵ Yumi inap kliagut long mining bilong stretpela pasin bilong Jehova taim yumi skelim ol tok Hibru na tok Grik ol i bin raitim Baibel long en long pastaim bilong stori long stretpela pasin. Ol dispela tok i makim samting i stret na pasin i stret.​—Amos 5:24.

⁶ Olsem na taim Baibel i tok God i mekim stretpela pasin, em i tok God i mekim samting i stret na i fea, na em i save mekim olsem long olgeta taim na long olgeta manmeri. (Rom 2:11) Yumi no inap ting God bai bihainim narapela kain pasin. Gutpela man Elihu i tok: “God i no inap tru long mekim pasin nogut, God i Gat Olgeta Strong i no inap mekim pasin i no stret. Nogat tru!” (Jop 34:10) Tru tumas, Jehova i no inap tru long mekim pasin nogut. Bilong wanem? I gat tupela bikpela as.

7, 8. (a) Bilong wanem Jehova i no inap tru long mekim pasin i no stret? (b) Wanem samting i kirapim Jehova long mekim stretpela pasin, o pasin i fea, long ol narapela?

⁷ Namba wan samting, God em i holi. Olsem Sapta 3 i kamapim pinis, Jehova em i holi tru na pasin bilong em i stret olgeta. Olsem na em i no inap tru long mekim pasin i no stret. Tingim  mining bilong dispela tok. Pasin holi bilong Papa bilong yumi long heven i mekim na i gat as tru na yumi ken bilip olsem em bai no mekim pasin nogut long ol pikinini bilong em. Jisas tu i bilip olsem. Long laspela nait bilong i stap bilong em hia long graun, em i beten olsem: “Papa Holi, tingim nem bilong yu, em yu bin givim long mi, na lukautim ol [em ol disaipel].” (Jon 17:11) Long Baibel, Papa Holi i makim Jehova tasol. Dispela i stret, long wanem, i no gat wanpela papa long graun i holi olsem Em. Jisas i bilip tru olsem ol disaipel bilong em bai stap gut aninit long lukaut bilong Papa, em Papa i klin tru na i stap longwe long olgeta kain pasin nogut.​—Matyu 23:9.

⁸ Namba tu samting, pasin bilong laikim ol narapela em i pasin tru bilong God. Dispela i kirapim em long mekim stretpela pasin long ol narapela. I gat kain kain pasin i no stret—olsem pasin bilong birua long narapela lain o skin, daunim narapela, na i no mekim wankain pasin long olgeta—na planti taim pasin mangal na pasin bilong man long tingim em yet i as bilong en, em ol dispela pasin i narapela kain olgeta long pasin bilong laikim ol narapela. Baibel i stori long God i gat pasin laikim olsem: “Jehova i save mekim stretpela pasin; na em i save laikim stretpela pasin.” (Buk Song 11:7) Jehova i tok long em yet olsem: “Mi Jehova, mi save laikim stretpela pasin.” (Aisaia 61:8) Em i gutpela long save olsem God bilong yumi i amamas long mekim ol samting i stret, o pasin i fea.​—Jeremaia 9:24.

9-11. (a) Olsem wanem stretpela pasin na pasin marimari bilong Jehova i poroman wantaim? (b) Olsem wanem Jehova i kamapim stretpela pasin na pasin marimari long ol man i gat sin?

⁹ Stretpela pasin bilong Jehova, olsem ol narapela gutpela pasin bilong em, i gutpela olgeta, em i no sot long wanpela samting. Moses i litimapim nem bilong Jehova na i tok: “Dispela Bikpela Ston, olgeta wok bilong em i gutpela olgeta, long  wanem, olgeta pasin bilong em i stret olgeta. Em God i save bihainim ol tok bilong em yet na oltaim em i save mekim pasin i fea; pasin bilong em i gutpela na stretpela tasol.” (Lo 32:3, 4) Pasin bilong Jehova long kamapim stretpela pasin bilong em i gutpela olgeta—i no hatpela tumas, i no isi tumas.

¹⁰ Stretpela pasin bilong Jehova na pasin marimari bilong em i poroman wantaim. Buk Song 116:5 i tok: “Jehova i gat pasin sori na stretpela pasin [“pasin i fea,” The New American Bible]; God bilong yumi i gat pasin bilong marimari.” Yes, Jehova i gat stretpela pasin na pasin marimari. Dispela tupela pasin i no pait wantaim. Pasin bilong em long marimari long ol man i no daunim strong bilong stretpela pasin bilong em, i no olsem stretpela pasin bilong em bai i hatpela tumas sapos em i no gat pasin marimari. Nogat. Planti taim Jehova i kamapim dispela tupela pasin long wankain taim, o bilong mekim wanpela wok tasol. Tingim dispela.

¹¹ Olgeta manmeri i bin kisim sin, olsem na i stret ol i kisim strafe bilong sin—em dai. (Rom 5:12) Tasol Jehova i no amamas long dai bilong ol man i mekim sin. Em i ‘God i save redi long lusim rong, na i save sori na marimari.’ (Nehemia 9:17) Tasol em i holi, olsem na em i no inap orait long pasin i no stret. Orait, olsem wanem em inap marimari long ol man i gat sin? Bekim i stap long wanpela gutpela tok i tru bilong Baibel: Jehova i stretim rot bilong givim pe bilong baim bek ol manmeri. Long Sapta 14 bai yumi kisim sampela save moa long dispela gutpela samting. Long wankain taim dispela samting i kamapim stretpela pasin na bikpela pasin marimari. Long rot bilong en, Jehova i ken marimari long ol sinman i tanim bel, na long wankain taim em i holimpas stretpela pasin bilong em i gutpela olgeta.​—Rom 3:21-26.

12, 13. (a) Bilong wanem stretpela pasin bilong Jehova i pulim yumi i go klostu long em? (b) Devit i kisim wanem tingting long stretpela pasin bilong Jehova? Olsem wanem dispela inap mekim gut bel bilong yumi?

¹² Stretpela pasin bilong Jehova i no mekim na yumi pret long go klostu long em, nogat; em i wanpela gutpela pasin i pulim  yumi i go klostu long em. Baibel i kamapim klia olsem Jehova i kamapim stretpela pasin bilong em long pasin sori. Nau yumi ken skelim sampela gutpela rot Jehova i kamapim stretpela pasin bilong em.

¹³ Stretpela pasin bilong Jehova i kirapim em long stap gut long ol wokman bilong em. Man bilong raitim song, Devit, i kisim save long dispela pasin i olsem hap bilong stretpela pasin bilong Jehova. Devit i kisim wanem tingting long rot bilong ol samting i painim em na long rot bilong stadi long pasin bilong Jehova long mekim ol samting? Em i tok: “Jehova i save laikim stretpela pasin, na em bai i no inap givim baksait long ol man i stap gut long em. Oltaim em bai lukautim ol.” (Buk Song 37:28) Dispela tok i mekim gut bel bilong yumi, a? God bilong yumi i no inap tru long lusim ol man i stap gut long em. Olsem na yumi ken bilip olsem em bai stap klostu long yumi na lukautim yumi. Stretpela pasin bilong em i mekim na dispela samting bai kamap tru!​—Provep 2:7, 8.

14. Olsem wanem Lo em Jehova i givim long lain Israel i soim olsem em i tingim ol taranguman?

¹⁴ Stretpela pasin bilong God i mekim na em i pilim tru ol samting ol man i karim hevi ol i sot long en. Lo em Jehova i givim long lain Israel i kamapim klia pasin bilong em long tingim ol taranguman. Olsem: Lo i stretim rot na ol pikinini i no gat papamama na ol wido i no sot long samting. (Lo 24:17-21) Jehova i save long sindaun bilong ol kain famili olsem i hatwok tru, olsem na em yet i kamap Jas bilong ol na Man Bilong Lukautim ol, na em “i save mekim stretpela pasin long ol pikinini i no gat papa na long ol wido meri.” a (Lo 10:18; Buk Song 68:5) Jehova i mekim tok lukaut long lain Israel olsem sapos ol  i mekim nogut long ol meri na pikinini i no inap sakim birua, em bai harim krai bilong ol. Em i tok: “Bai mi belhat.” (Kisim Bek 22:22-24) Tru, pasin bilong kros i no wanpela bikpela pasin bilong Jehova, tasol em i kros long pasin i no stret, na moa yet taim ol man i mekim nogut long ol man nating na ol man i no inap sakim birua.​—Buk Song 103:6.

15, 16. Wanem samting i kamapim klia tru olsem Jehova i save mekim wankain pasin long olgeta man?

¹⁵ Jehova i tokim yumi tu olsem em i “save mekim wankain pasin long olgeta man na em i no save orait long kisim samting olsem braib.” (Lo 10:17) Jehova i no olsem planti man i gat namba, em i no larim mani o lukluk bilong man i stiaim ol samting em i mekim. Em i no inap tru long bihainim wantok pasin. Tingim wanpela samting i kamapim klia tru olsem Jehova i save mekim wankain pasin long olgeta man. Em i no opim rot long sampela man tasol long lotu tru long em na kisim laip oltaim. Nogat, “em i save laikim man husat i save pret long em na bihainim stretpela pasin maski em i bilong wanem lain.” (Aposel 10:34, 35) Olgeta man inap kisim dispela gutpela samting, maski ol i gat wanem kain sindaun, kala bilong skin, o ol i stap long wanem wanem kantri. Dispela em i stretpela pasin i nambawan olgeta, a?

¹⁶ I gat narapela samting bilong stretpela pasin bilong Jehova em yumi mas tingim na rispek long en: pasin em i save mekim long ol man i brukim ol stretpela lo bilong em.

17. Stori long as na ol pasin i no stret i no daunim stretpela pasin bilong Jehova?

¹⁷ Sampela inap ting: ‘Jehova i no orait long pasin i no stret, olsem na bilong wanem long nau yumi lukim pasin nogut i go bikpela na planti man i karim pen na hevi, maski ol i no mekim rong?’ Ol dispela samting nogut i no daunim stretpela pasin bilong Jehova. Ol man i bin kisim sin long Adam, olsem na planti pasin i no stret i save kamap long dispela graun. Long dispela  graun we ol manmeri i gat sin i bin makim ol rot nogut ol yet i laik bihainim, pasin i no stret i pulap tru—tasol i no bilong longpela taim.​—Lo 32:5.

18, 19. Wanem samting i soim olsem Jehova i no inap larim ol man i brukim ol stretpela lo bilong em inap oltaim?

¹⁸ Jehova i marimari tru long ol man i gat gutpela bel na i go klostu long em, tasol em bai no larim pasin bilong bagarapim nem holi bilong em i stap long olgeta taim. Nogat. (Buk Song 74:10, 22, 23) Ol man i no inap tok bilas long God bilong stretpela pasin; bai em i no lukautim ol man i bikhet na mekim sin, ol bai kisim strafe long pasin nogut ol i bin mekim. Jehova em i “God i gat pasin marimari na pasin sori, em i no save belhat kwik na i pulap tru long gutpela pasin laikim na pasin i tru, . . . tasol em bai mekim save long ol man i gat asua.” (Kisim Bek 34:6, 7) Olsem ol dispela ves i tok, sampela taim Jehova i mas givim strafe long ol man em long laik bilong ol yet ol i brukim ol stretpela lo bilong em.

¹⁹ Olsem: Tingim pasin God i bin mekim long lain Israel bilong bipo. Maski ol i stap pinis long Graun Bilong Promis, planti taim ol Israel i mekim ol samting i soim olsem ol i no stap gut long God. Pasin nogut bilong ol i mekim na Jehova i “bel hevi,” tasol em i no lusim ol wantu tasol. Nogat. (Buk Song 78:38-41) Em i marimari long ol na givim rot long ol i ken senisim pasin bilong ol. Em i tok: “Mi no save amamas taim wanpela man nogut i dai, tasol mi amamas taim man nogut i senisim pasin bilong em na stap laip yet. Tanim bek, tanim bek na lusim ol pasin nogut bilong yupela, wai na yupela i mas i dai, O ol manmeri bilong Israel?” (Esekiel 33:11) Jehova i tingim laip em i gutpela samting tru, olsem na planti taim em i salim ol profet bilong em na bai ol Israel i ken lusim ol pasin nogut bilong ol. Tasol bel bilong planti Israel i strong na ol i no laik harim tok na tanim bel. Bihain, Jehova i tingim nem holi bilong em na ol samting dispela nem i makim, na em i givim ol long han bilong ol birua.​—Nehemia 9:26-30.

20. (a) Pasin Jehova i mekim long lain Israel i lainim yumi long wanem samting bilong em? (b) Bilong wanem laion i makim gut stretpela pasin bilong Jehova?

 ²⁰ Pasin Jehova i mekim long lain Israel i lainim yumi long planti samting bilong em. Yumi kisim save olsem ai bilong em i lukim olgeta samting, em i save lukim ol pasin i no stret ol man i mekim, na em i pilim tru ol samting em i lukim. (Provep 15:3) Yumi amamas long save olsem em i laik marimari long ol man sapos i gat as bilong mekim olsem. Na tu, yumi kisim save olsem stretpela pasin bilong em i mekim na em i no save kotim ol man hariap. Jehova i no save les kwik, olsem na planti man i kisim tingting kranki na ting bai em i no givim strafe long ol man nogut. Tasol dispela i no tru, long wanem, pasin God i mekim long lain Israel i lainim yumi olsem pasin bilong em long isi long man i gat mak bilong en. Jehova i strong long holimpas stretpela pasin. Em i no olsem ol man em planti taim ol i surik bek long bihainim stretpela pasin long kotim man. God i no pret long sambai long ol samting i stret. Olsem na i stret Baibel i tok laion i makim strongpela bel bilong kamapim stretpela pasin, dispela i poroman wantaim hap God i stap long en na sia king bilong em. b (Esekiel 1:10;  Revelesen 4:7) Olsem na yumi ken save tru olsem em bai inapim tok promis bilong em long pinisim pasin i no stret long dispela graun. Yes, pasin bilong em long mekim kot i olsem: Em i strong long mekim stretpela pasin taim i gat wok long mekim olsem, na em i mekim pasin marimari taim em inap mekim.​—2 Pita 3:9.

21. Taim yumi tingim tingim long bel pasin bilong Jehova long mekim stretpela kot, yumi mas ting olsem wanem long em? Bilong wanem yumi mas ting olsem?

²¹ Taim yumi skelim long bel pasin bilong Jehova long mekim stretpela kot, yumi no ken ting em i olsem wanpela hatpela jas i tingting tasol long givim strafe long ol man i mekim rong, nogat. Yumi mas tingim em i olsem wanpela Papa i laikim yumi tumas tasol em i strong tu, na olgeta taim pasin em i mekim long ol pikinini bilong em i nambawan tru. Jehova em i Papa bilong mekim stretpela pasin, em i strong long bihainim pasin i stret, tasol em i sori na isi long ol pikinini bilong em long graun, em ol i mas kisim helpim long em na em i mas lusim rong bilong ol.​—Buk Song 103:10, 13.

22. Stretpela pasin bilong Jehova i bin stiaim em long opim rot long yumi inap kisim wanem samting? Bilong wanem em i mekim dispela kain pasin long yumi?

²² Yumi amamas tru long pasin bilong Jehova long mekim stretpela kot i no makim tasol pasin bilong givim strafe long ol man nogut! Stretpela pasin bilong em i bin stiaim em long opim rot long yumi inap kisim wanpela gutpela samting tru—laip oltaim oltaim i gutpela olgeta long nupela taim i gat “stretpela pasin tasol bai i stap long en.” (2 Pita 3:13) God i mekim olsem long yumi, long wanem, stretpela pasin bilong em i kirapim em long kisim bek ol man, em i no laik kotim ol. Tru tumas, taim yumi save gut long stretpela pasin bilong Jehova, dispela i pulim yumi i go klostu long em! Long ol sapta i kamap bihain, bai yumi skelim gut moa ol rot bilong Jehova long kamapim dispela gutpela pasin.