1. ?Kɛ be yo sa m’ɔ timan su’n, e wun yo e sɛ?

 AMUN bu sa tɛ nga’m be sin be nian: B’a fɛn angbeti bla kpɛnngbɛn wie i bo sika’n kwlaa. Niɛn tɛ wie w’a yi i wa nɔnman’n i blo. Bian wie w’a yoman like fi sanngɛ be wlɛli i bisua. Nanwlɛ, sɛ sa tɛ sɔ’m be yo amun ya’n, ɔ ti su. Kɛ mɔ e klɔ sran mun e si sa ng’ɔ ti kpa’n, ɔ nin sa ng’ɔ ti tɛ’n, i ti yɛ kɛ be yo sa m’ɔ timan su’n, ɔ yo e ya’n niɔn. Ɔ maan sɛ be saci sran kun i like’n e kunndɛ kɛ be yi mɛn i, naan kusu be tu sran ng’ɔ yoli sa tɛ sɔ’n i fɔ. Sɛ nɛ́n i sɔ yɛ be yo’n, atrɛkpa e usa e wun kɛ: ‘?Ɲanmiɛn wun sa sɔ’n? ?Yɛ sɛ ɔ wun i’n, ngue ti yɛ ɔ yoman like fi-ɔ?

2. ?Kɛ Abakiki wunnin sa tɛtɛ mun’n, ngue ndɛ yɛ ɔ kannin-ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ Zoova w’a faman ya-ɔ?

² Laa’n, Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be usali kosan kɛ ngalɛ’n sa mun wie. Be nun kun yɛle Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Abakiki. Kɛ ɔ́ srɛ́ Ɲanmiɛn’n ɔ usali kɛ: “?Ngue ti yɛ a yo maan n wun sa tɛtɛ nga be yo be’n niɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ a yaci sran’m be lɛ mɔ be kle be wiengu’m be ɲrɛnnɛn sɔ-ɔ? ?Ngue ti yɛ be saci ninnge mun, kpɛkun be yo nzaje sa mun min ɲrun-ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ ndɛnnganndɛnngan nin utre’n be o lika’n nun sɔ-ɔ?” (Abakiki 1:3) Abakiki i klun ndɛ m’ɔ kɛnnin i weinwein’n w’a kunman Zoova i ya. Afin i bɔbɔ yɛ maan klɔ sran’m be si sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n niɔn.  Sa nuan su sɛsɛ yolɛ mɔ i bo’n wo Zoova i sa nun’n, ɔ mannin e kan.

3. ?Sa nga be timan su mɔ sran’m be yo’n, ngue ti yɛ e kwla se kɛ Zoova si nun kpa tra e-ɔ?

³ Kɛ sran’m be yoman sa i nuan su’n, nán kɛ Zoova wunmɛn i-ɔ. Ɔ wun sa kwlaa. Biblu’n kan sa nga be juli Nowe blɛ su’n be ndɛ se kɛ: “Zoova wunnin kɛ klɔ sran’n i klun w’a yo wi kpa asiɛ’n su, naan akunndan kwlaa ng’ɔ bu’n nin like kwlaa nga i awlɛn o su’n, ɔ ti tɛ tititi.” (Bo Bolɛ 6:5) Maan e nian like nga ndɛ sɔ’n kle e’n. Kpɛ sunman’n, sa tɛ nga be kannin be ndɛ mɔ e tili’n, annzɛ nga be tɔli e bɔbɔ e su’n, be ngunmin yɛ e si be-ɔ. Zoova liɛ’n, sa tɛ nga be yo be asiɛ wunmuan’n su’n, ɔ wun be kwlaa. Sran’m be klun akunndan bɔbɔ nga ti yɛ be yo sa tɛtɛ mun’n, ɔ si be wie.—Zeremin 17:10.

4, 5. (1) ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n kle kɛ be nga be kle be yalɛ’n be ndɛ lo Zoova-ɔ? (2) ?Sa tɛ benin yɛ be yoli Zoova bɔbɔ-ɔ?

⁴ Sanngɛ Zoova nianman sa tɛtɛ nga be yo be’n sa ngbɛn. Be nga be kle be yalɛ’n be ndɛ lo i wie. I wie yɛle Izraɛlifuɛ’m be liɛ’n. “Kɛ be kle be yalɛ’n, yɛ kɛ be yo be tɛtɛ mɔ be kplin’n,” ɔ yo Zoova i ya. (Jɔlɛ Difuɛ Mun 2:18) Atrɛkpa’n amun a sie i nzɔliɛ kɛ, kɛ sran wie’m be wun sa tɛtɛ mun titi’n, ɔ si be wun. Zoova liɛ’n ɔ timan sɔ. Kannzɛ ɔ sɔli sa tɛ kwlaa nga sran’m be yo’n i wunlɛ i afuɛ akpi nsiɛn (6.000) tra su yɛ’n, sanngɛ ɔ te kpɔ sa tɛ yolɛ’n kpa. Biblu’n se kɛ i ɲin ci “ato bualɛ’n” nin “be nga b’a yoman sa’n be kunlɛ’n” yɛ “lalofuɛ  mɔ ato bualɛ’n yɛ ɔ fa cici i ti’n.” Ndɛ sɔ’n cici e wla.—Ɲanndra Mun 6:16-19.

⁵ Maan e fa e ɲin e sie i wafa nga Zoova ijɔli Izraɛli kpɛnngbɛn nga be yoman sa i nuan su sɛsɛ’n, i su e nian. Ɔ sunmɛnnin i nuan ijɔfuɛ kun kɛ ɔ ko usa be kɛ: “?Nán amun yɛ ɔ fata kɛ amun si sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n niɔn?” Zoova kannin wafa nga sran tɛtɛ sɔ’m be fa be kwlalɛ’n be bu sran’m be lufle’n i ndɛ. Kpɛkun i sin’n, ɔ seli be ekun kɛ: “Bé kpán flɛ́ Zoova kɛ ɔ uka be, sanngɛ ɔ su tɛman be su. Blɛ sɔ’n nun’n, ɔ́ fɛ́ i ɲrun’n fía be wun, be klunwi ayeliɛ’n ti.” (Mise 3:1-4) Nanwlɛ, Zoova i ɲin ci sran lufle bulɛ’n sakpasakpa. Nán e wla fi su kɛ lele nin andɛ’n, be te saci i dunman. Satan sɔli Zoova i klɔklɔlɛ i afuɛ akpiakpi tra su yɛ. (Ɲanndra Mun 27:11) Asa ekun’n, kɛ be kunnin i Wa mɔ ‘w’a yoman sa tɛ fi’n’ kɛ sa tɛ yofuɛ yɛle i sa’n, ɔ yoli i ya dan. (1 Piɛli 2:22; Ezai 53:9) I kwlaa sɔ’n kle weiin kɛ, kɛ sran’m be yo be wiengu’m be tɛtɛ’n, Zoova wun i. Kpɛkun be nga be kle be yalɛ’n be ndɛ lo i.

6. ?Kɛ be bu e bɔbɔ annzɛ e wiengu wie lufle’n, ɔ yo e sɛ? ?Yɛ ngue ti-ɔ?

⁶ Kannzɛ bɔbɔ e si kɛ, kɛ sran’m be bu be wiengu’m be lufle’n Ɲanmiɛn wun i’n, sanngɛ kɛ be bu e lufle annzɛ be bu e wiengu wie lufle’n, e tran-ɔn ɔ tranman. Afin Ɲanmiɛn yili e kɛ i bɔbɔ sa. Yɛ i nzuɛn’n nin sran lufle bulɛ’n, be kɔman likawlɛ mlɔnmlɔn. (Bo Bolɛ 1:27) ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, ngue ti yɛ ɔ yaci sran’m be lɛ mɔ be bu be wiengu lufle sɔ-ɔ?

7. ?Zoova i su ndɛ benin yɛ Satan kɛnnin i Edɛnin fie’n nun lɔ-ɔ?

⁷ Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun like nga ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ be bu be wiengu lufle’n i wlɛ’n, maan e fa e ɲin e sie i ndɛ cinnjin kun su. Kɛ nga e fa wunnin i’n sa’n, Ɲanmiɛn m’ɔ ti like kwlaa Yifuɛ’n, ɔ le atin sie asiɛ’n nin i su ninnge’m be kwlaa. (Jue Mun 24:1; Sa Nglo Yilɛ 4:11) Sanngɛ kɛ Ɲanmiɛn yili klɔ sran mun’n, w’a cɛman yɛ be sacili i dunman-ɔn. Asa ekun’n, be waan ɔ siman sran’m be sie. ?Ngue ti yɛ be kannin Ɲanmiɛn i wun ndɛ sɔ-ɔ? Yɛle kɛ Zoova seli Adan m’ɔ ti yasua klikli’n, m’ɔ tran Edɛnin fie’n nun lɔ’n kɛ nán ɔ di waka kun m’ɔ o fie sɔ’n i nun’n i su mma’n. ?Sɛ ɔ di’n, sa benin yɛ ɔ́ jú-ɔ? Ɲanmiɛn seli i kɛ: “Cɛn nga a di’n, saan wulɛ cɛ yɛ á wú-ɔ.” (Bo Bolɛ 2:17) Ɲanmiɛn i mmla sɔ’n i su falɛ’n timan kekle manman Adan nin i yi Ɛvu. Sanngɛ Satan lakali Ɛvu kɛ Ɲanmiɛn su mianmian be ngboko. ?Sɛ Ɛvu di waka mma’n, i bo’n gúa sɛ? Satan seli Ɛvu kɛ: “Amun su wuman ke. Afin Ɲanmiɛn si kɛ cɛn nga amun di’n, amun ɲinma’n tíke. Yɛ amún yó kɛ Ɲanmiɛn sa, amún sí sa kpa’n nin sa tɛ’n.”—Bo Bolɛ 3:1-5.

8. (1) ?Kɛ Satan kán ndɛ klé Ɛvu’n, ndɛ bɔbɔ ba nga i waan ɔ́ kán’n yɛle benin? (2) ?Zoova i sran sielɛ’n i su ndɛ benin yɛ Satan kannin-ɔn?

⁸ Ndɛ bɔbɔ ba nga Satan waan ɔ́ kán’n yɛle kɛ Zoova fali ndɛ cinnjin kun fiali Ɛvu wun naan ɔ kpɛli i gblɛ. Lakafuɛ’n waan ɔ́ yó naan Ɛvu bu i kɛ Zoova timan kpa. I lɛ’n nun’n, ɔ sacili Ɲanmiɛn i dunman’n dan. Asa ekun’n, i waan ɔ́ sé kɛ  Ɲanmiɛn siman sran sie. Satan w’a seman kɛ Ɲanmiɛn timan nglo nin asiɛ’n be siefuɛ. Sanngɛ i waan Ɲanmiɛn siman sran sie. I lɛ’n nun’n, ɔ su se kɛ Ɲanmiɛn sieman sran mun kɛ ɔ nin i fata’n sa naan ɔ yoman like ng’ɔ ti kpa’n ɔ manman be.

9. (1) ?Ɲin kekle mɔ Adan nin Ɛvu be yoli’n, i bo’n guali sɛ mannin be? ?Yɛ ato nga Satan buali’n ti’n, kosan cinnjin benin wie mun yɛ e kwla fa usa e wun-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ Zoova w’a kaman lɛ w’a nunnunman ɲin keklefuɛ mun-ɔn?

⁹ Adan nin Ɛvu be dili waka mma nga Zoova waan nán be di’n. Ɲin kekle mɔ be yoli’n ti’n, saan wulɛ cɛ yɛ bé wu-ɔ, kɛ nga Ɲanmiɛn fa kannin’n sa. Ato nga Satan buali’n ti’n, e kwla usa e wun kɛ: ?Zoova le atin sie klɔ sran mun sakpa? ?Annzɛ klɔ sran’m be bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ be sie be wun-ɔn? ?Like kpafuɛ’n ng’ɔ fata kɛ Zoova yo man be ng’ɔ sie be’n yɛ ɔ yo man be-ɔ? Sɛ ɔ ti kɛ Zoova waan ɔ́ ká lɛ fɛ́ i tinmin m’ɔ leman wunsu’n ɔ́ núnnún ɲin keklefuɛ sɔ mun’n, nn ɔ yoli sɔ. Sanngɛ nɛ́n i tinmin’n i su akplowa yɛ ɔ tɔli-ɔ, i dunman m’ɔ nin wafa ng’ɔ sie sran mun’n be kɔ likawlɛ’n i su akplowa yɛ ɔ tɔli-ɔ. Nán kɛ Ɲanmiɛn núnnún Adan nin Ɛvu ɔ nin Satan’n, yɛ ɔ́ wá klé kɛ ɔ si sran sie-ɔ. Sɛ ɔ yoli sɔ bɔbɔ’n, nn ɔ yoli tɛ kpa. Like kunngba cɛ yɛ Ɲanmiɛn kwla yo-ɔ. Yɛle kɛ ɔ fata kɛ ɔ man klɔ sran’m be blɛ naan be sie be wiengu be nian. I liɛ’n, bé wún sa sɔ’n i bo weiin.

10. ?Ngue yɛ sa nga e wun be mɛn’n nun’n be kle e-ɔ?

¹⁰ ?Kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, ngue yɛ sa nga e wun be mɛn’n nun’n be kle e-ɔ? Sran’m be kpɛli sran sielɛ wafawafa kpanngban kpa be ba. ?I kwlaa  sɔ’n i bo’n guali sɛ? Biblu’n di i nanwlɛ kɛ: ‘Sran sie i wiengu kpɛkun ɔ kle i yalɛ.’ (Akunndanfuɛ’n 8:9) I sɔ’n ti’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Zeremin waan: “Ee Zoova, n si kpa kɛ klɔ sran i ngunmin kwlá wunman atin ng’ɔ fata kɛ ɔ fa’n. Klɔ sran m’ɔ su nanti’n, nɛ́n i bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ ɔ kle i ja’n i atin-ɔn.”—Zeremin 10:23.

11. ?Ngue ti yɛ Zoova yaci klɔ sran’m be lɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn-ɔn?

¹¹ Zoova si kɛ sɛ klɔ sran’m be sie be wiengu’n, bé wá wún be ɲrun kpa. ?Sanngɛ i sɔ’n kle kɛ ɔ yoman sa i nuan su sɛsɛ? Cɛcɛ! Maan e fa sunnzun ase kun e yiyi nun. Wienun-ɔn, amun wa kun w’a tɔ tukpacɛ, yɛ ɔ fata kɛ be yo i opele. Amun si kɛ i sɔ’n wá klé i yalɛ kpa, yɛ i sɔ’n ti’n amun wla guaman ase. Sanngɛ amun si kɛ sɛ b’a yomɛn i opele’n, ɔ su yoman juejue le. I wafa kunngba’n, Ɲanmiɛn si kɛ atin m’ɔ mannin sran mun kɛ be sie be wiengu’n ti’n, ɲrɛnnɛn nin afɛ yɛ bé wún i-ɔ. I kpa bɔbɔ’n, ɔ boli su kleli be. (Bo Bolɛ 3:16-19) Sanngɛ ɔ si kɛ kɛ ɔ ko yo naan klɔ sran’m b’a ɲan be ti mlɔnmlɔn’n, ɔ fata kɛ ɔ yaci be lɛ naan be wun kɛ be wiengu sielɛ’n i bo’n guaman kpa le. I sɔ’n yó maan nglo nin asiɛ’n be sielɛ’n i su ndɛ’n i ti kpɛ́ mlɔnmlɔnmlɔn.

12. ?Suɛn benin yɛ Satan tɔnnin klɔ sran mun-ɔn?

¹² Ndɛ sɔ’n i bue kun ekun te o lɛ. Kɛ Satan seli kɛ Ɲanmiɛn sieman sran kɛ ɔ nin i fata’n sa naan ɔ leman atin sieman be’n, i lɛ nun’n, ɔ buali ato  yɛ ɔ sacili Zoova i dunman’n. Asa ekun’n, ɔ tɔnnin Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be suɛn wie kɛ nán ngbɛn ti yɛ be su i-ɔ. I wie yɛle Zɔbu m’ɔ nantili seiin’n i su ndɛ nga Satan kan kleli Zoova’n. Ɔ seli i kɛ: “?W’a sisiman klangla kun i bɔbɔ nin i awlo’n nin i sa nun ninnge’m be kwlaa be wun w’a fa sasaman be? Like kwlaa ng’ɔ yo’n, a yra su maan ɔ yo ye i sa nun. Yɛ i nnɛn’m b’a trɛ kpanngban kpa nvle’n nun. Sanngɛ tinngɛ ɔ sa’n nun naan saci i sa nun ninnge’m be ngba naan nian, ɔ́ káci. Sannzan cɛ yɛ ɔ́ jrán ɔ ɲrun ɔ́ bó wɔ-ɔ.”—Zɔbu 1:10, 11.

13. ?Zɔbu i su ndɛ benin yɛ Satan kannin-ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ ndɛ sɔ’n ti klɔ sran’m be kwlaa be liɛ wie-ɔ?

¹³ Satan waan kɛ mɔ Zoova kunndɛ kɛ saan fii Zɔbu su i’n, i ti yɛ ɔ sɛsɛ i-ɔ. I sɔ’n kle kɛ nán Zɔbu i klunklo su yɛ ɔ su Ɲanmiɛn-ɔn, sanngɛ like ng’ɔ kwla ɲɛn i Ɲanmiɛn i sulɛ’n nun’n ti-ɔ. Satan seli kɛ sɛ Ɲanmiɛn yaci Zɔbu i su yralɛ’n, Zɔbu kɛ́n i Yifuɛ sɔ’n i ndɛ tɛtɛ. Satan si kɛ Zɔbu “ti sran ndɛnmanfuɛ, ɔ nanti seiin. Ɔ sro Ɲanmiɛn, yɛ ɔ kloman kɛ ɔ́ yó sa tɛ bɔɔ kaan sa.” a ?Ɔ maan sɛ Satan kwla yo naan Zɔbu kpɔci Ɲanmiɛn’n, klɔ sran benin cɛ yɛ ɔ́ kwlá jrɛ́n i bɔbɔ Satan i ɲrun ekun-ɔn? Ndɛ sɔ’n kle kɛ be kwlaa nga be waan bé sú Ɲanmiɛn’n, be seiin nantilɛ’n yɛ Satan sili su akplowa-ɔ. Nanwlɛ, ndɛ ng’ɔ kan kleli Zoova’n, ɔ kle  kɛ nán Zɔbu i ngunmin ndɛ yɛ ɔ kannin-ɔn. Ɔ seli kɛ: “Like kwlaa nga sran kun le i’n, ɔ́ fá mán naan w’a ka nguan nun.”—Zɔbu 1:8; 2:4.

14. ?Ndɛ nga Satan kannin’n ɔ kpɛnnin su?

¹⁴ Kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, sran kpanngban be yoli kɛ Zɔbu sa, be kleli kɛ Satan buali ato. Kannzɛ ɲrɛnnɛn tɔli be su’n, sanngɛ b’a kpɔciman Zoova le. Be seiin nantilɛ’n ti’n, Zoova i klun jɔli, kpɛkun ɔ kwla tɛli Satan su. Afin ɔ tɔnnin klɔ sran’m be suɛn kɛ sɛ ɲrɛnnɛn tɔ be su’n be su suman Ɲanmiɛn kun. (Ebre Mun 11:4-38) Nanwlɛ, be nga be klo Ɲanmiɛn’n b’a kplinman su kɛ bé káci be sin bé sí i. Kannzɛ bɔbɔ be wunnin ɲrɛnnɛn dan kpa’n, sanngɛ be lafili su kpa kɛ Zoova mán be wunmiɛn naan b’a kwla jran kekle.—2 Korɛntifuɛ Mun 4:7-10.

15. ?Jɔlɛ nga Ɲanmiɛn dili be laa’n, ɔ nin ng’ɔ́ wá dí be e ɲrun lɔ’n, be su kosan benin yɛ e kwla fa usa e wun-ɔn?

¹⁵ Nán nglo nin asiɛ’n be sielɛ’n, ɔ nin klɔ sran’m be seiin nantilɛ’n nun ngunmin yɛ Zoova kle kɛ ɔ yo sa i nuan su sɛsɛ-ɔ. Biblu’n kan jɔlɛ nga Zoova dili sran wie mun ɔ nin nvle wie mun’n be ndɛ. Ɔ kan jɔlɛ ng’ɔ́ wá dí be e ɲrun lɔ’n be ndɛ wie. ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ jɔlɛ nga Zoova dili be laa’n be nun’n, ɔ yoli sa i nuan su sɛsɛ naan ɔ́ yó i sɔ kunngba’n ekun e ɲrun lɔ-ɔ?

16, 17. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ ɔ ju wie’n akunndan nga klɔ sran’m be bu’n, ɔ timan su-ɔ?

¹⁶ Sɛ Biblu’n se kɛ Zoova ‘yo sa kwlaa i nuan su sɛsɛsɛ’n,’ ɔ ti su. (Mmla’n 32:4) E nun wie fi  kwlá kɛnmɛn i bɔbɔ i wun ndɛ sɔ. Afin blɛ sunman’n e siman sa’n ngba nun. Ɔ maan akunndan nga e bu i sa wie su’n kwla yo tɛ. I sɔ sa’n wie juli Abraamun su. Ɔ kpatali Zoova kɛ nán ɔ nunnun Sodɔmun klɔ’n, kusu nn sa tɛ’n w’a yi klɔ sɔ’n i piɛ. Ɔ usali Zoova kɛ: “?Á kán sran kpa nin klunwifuɛ’n bó nun núnnún be?” (Bo Bolɛ 18:23-33) Nanwlɛ, Zoova su yoman sɔ. Ɔ minndɛli kɛ Lɔtu m’ɔ ti sran kpa’n ɔ nin i mma bla’m be ju Zoaa klɔ’n su lɔ ka. I sin’n, ɔ ‘yoli maan sufru nin sin be guali Sodɔmun klɔ’n su.’ (Bo Bolɛ 19:22-24) Maan e kan Zonasi i ndɛ. Ɔ seli Ninivufuɛ’m be kɛ be klunwi’n ti’n, Ɲanmiɛn wá núnnún be. Sanngɛ kɛ be kacili be sa mɔ Zoova sili be aunnvɔɛ’n, Zonasi “fali ya dan kpa.” Afin Zoova w’a nunnunman be.—Zonasi 3:10–4:1.

¹⁷ Zoova seli Abraamun kɛ, kɛ m’ɔ yo sa nuan su sɛsɛ’n ti’n, ɔ́ núnnún klunwifuɛ mun, sanngɛ kusu ɔ́ dé sran kpa mun. I sɔ’n guali Abraamun i awlɛn su nzue. Zonasi liɛ’n, ɔ fata kɛ ɔ si kɛ Zoova ti aunnvɔɛ sifuɛ, naan sɛ klunwifuɛ kun kaci i sa’n ɔ ‘yaci i wun sa’n cɛ i.’ (Jue Mun 86:5) Klɔ sran’m be liɛ’n, be yo be wiengu’m be tɛtɛ be fa kle kɛ be le kwlalɛ. Asa ekun’n, be se be wun kɛ sɛ be si be wiengu’m be aunnvɔɛ’n, sran’m bé sé kɛ be lo be wun dan. Sanngɛ Zoova liɛ’n ɔ timan sɔ. Sɛ sran kun nin aunnvɔɛ silɛ fata’n, ɔ si i aunnvɔɛ.—Ezai 55:7; Ezekiɛli 18:23.

18. ?Biblu’n nun ndɛ benin yɛ ɔ kle kɛ Zoova i ɲin kpaman sa tɛ’n su-ɔ?

¹⁸ Nán kɛ Zoova si aunnvɔɛ’n ti yɛ sɛ sran kun yo  sa tɛ wie’n, i ɲin kpa su-ɔ. Kɛ i nvle’n fɛli i wun wlɛli i amuin sɔlɛ’n nun’n, ɔ seli i weiin kɛ: “Ń má nían ɔ ayeliɛ’m be su ń dí ɔ jɔlɛ, ń má úsa ɔ tete sa kwlaa nga a yoli be’n be su sa. N su siman ɔ aunnvɔɛ, yɛ a su yoman min annvɔ. Afin ń má fá ɔ ayeliɛ’n i nuan like’n ń mán wɔ.” (Ezekiɛli 7:3, 4) Ɔ maan kɛ sa tɛtɛ yolɛ’n ti’n, klɔ sran’m be awlɛn’n kete’n, Zoova tu be fɔ. Sanngɛ like nga sran kun yo’n i su yɛ Zoova nian naan w’a tu i fɔ-ɔ. Kɛ Zoova tili sa nga Sodɔmunfuɛ mun nin Gomɔrufuɛ’m be yo’n, ɔ seli kɛ: “Ń jrá ń kó nían, sɛ be wun ndɛ nga sran’m be kan m’ɔ gua n su nun’n, ɔ ti nanwlɛ-o.” (Bo Bolɛ 18:20, 21) Nanwlɛ, kɛ e si kɛ Zoova timan kɛ klɔ sran sunman mɔ be kpli be di sran’m be jɔlɛ’n be sa’n, ɔ yo e fɛ dan! Zoova i ndɛ nga Biblu’n kan’n ti su sakpa. I waan: “Ɲanmiɛn ti nanwlɛfuɛ, ɔ yoman sa ng’ɔ timan su’n le.”—Mmla’n 32:4.

19. ?Sɛ wafa nga Zoova dili jɔlɛ wie’n ɔ yo e kɛnsrɛn’n, ngue yɛ e kwla yo-ɔ?

¹⁹ Sa nga Zoova yoli be laa’n, Biblu’n yiyiman be kwlaa be nun. Asa kusu’n, jɔlɛ nga ɔ́ wá dí sran wie mun’n, ɔ yiyiman nun tɛɛn guɛmɛn i lɔ. Sɛ e kanngan Biblu’n nun ndɛ wie mɔ b’a yiyiman nun weinwein’n i nun naan ɔ yo e kɛnsrɛn’n, e kwla fa ajalɛ klanman nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Mise fali’n wie. Ɔ klɛli i kɛ: “Ń trán ń mínndɛ Ɲanmiɛn m’ɔ de min’n.”—Mise 7:7.

20, 21. ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ Zoova yó sa i nuan su sɛsɛ titi-ɔ?

 ²⁰ E kwla lafi su kɛ Zoova yó sa i nuan su sɛsɛ titi. Kannzɛ ɔ yo e kɛ klɔ sran’m be yoman like fi naan lufle bulɛ’n w’a wie’n, sanngɛ Zoova liɛ’n, ɔ ta e nda kɛ: “Min yɛ n tu klunngbɔ’n niɔn. Min yɛ ń túa be kalɛ-ɔ.” (Rɔmunfuɛ Mun 12:19) Sɛ e tran e minndɛ Ɲanmiɛn’n, é klé kɛ e lafi i su kɛ akoto Pɔlu sa. Ɔ seli kɛ: “?É sé kɛ Ɲanmiɛn yoman sa i nuan su? Cɛcɛ!”—Rɔmunfuɛ Mun 9:14.

²¹ Dɔ nga su’n, ‘lika’n ti kekle kpa.’ (2 Timote 3:1) Sran lufle bulɛ’n nin ‘ɲrɛnnɛn sa’m’ be ti’n, sran’m be wun be ɲrun dan. (Akunndanfuɛ’n 4:1) Sanngɛ Zoova w’a kaciman. I ɲin te ci sran lufle bulɛ’n, yɛ ɔ nian be nga be bu be lufle’n be lika. Sɛ e nin i e nanti klanman titi naan e lo e wun e mɛn i kɛ ɔ sie e’n, ɔ́ mán e wunmiɛn. I liɛ’n é kwlá jrán kekle lele naan blɛ ng’ɔ́ fɛ́ i Sielɛ’n núnnún sa tɛ kwlaa’n w’a ju.—1 Piɛli 5:6, 7.