Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

CHAPTA 12

“Fɔ Se Gɔd Nɔ De Du Wetin Rayt?”

“Fɔ Se Gɔd Nɔ De Du Wetin Rayt?”

1. We pipul dɛn nɔ de trit dɛn kɔmpin dɛn di rayt we, aw dat de afɛkt wi?

DƐN tif wan ol mami we in man dɔn day, in mɔni. Wan mama we nɔ gɛt wan sɔri-at lɛf in yɔŋbebi we nɔ ebul du natin fɔ insɛf ɛn go. Dɛn put wan man na jel fɔ kraym we i nɔ kɔmit. Aw yu fil we yu yɛri bɔt tin dɛn lɛk dɛn wan ya? I go bi se ɛniwan pan dɛn go mek yu fil bad, ɛn yu gɛt rayt fɔ fil so. Wi as mɔtalman no wetin rayt ɛn wetin rɔng. We dɛn nɔ trit pɔsin di rayt we, wi kin vɛks bad bad wan. Wi kin want mek dɛn pe di wan we dɛn du bad ɛn fɔ mek dɛn pɔnish di wan we du in kɔmpin bad. If dis nɔ apin, wi go de wɔnda: ‘Fɔ se Gɔd nɔ de si wetin de apin? Wetin mek i nɔ de du ɛnitin?’

2. Wetin Abakɔk bin du we pipul dɛn nɔ bin de du tin tret? Wetin mek Jiova nɔ bin tɔk pan am fɔ dat?

2 Fɔ lɔng tɛm naw, Jiova in fetful savant dɛn dɔn de aks dɛn sem kwɛstyɔn dɛn ya. Fɔ ɛgzampul, di prɔfɛt Abakɔk bin pre to Gɔd se: “Na wes a de westɛm se trɔbul de we yu de mek se yu nɔ no? Ɔltin dɔn tɔnoba na di ples. Na soso fɛt ɛn plaba de ɔlsay. Lɔ nɔ de igen. As fɔ fia ple, nɔ fɔ tɔk. Na di bad pipul bɔku pas udat de du tin tret. So fia ple nɔ de.” (Abakɔk 1:​3, 4) Jiova nɔ bin tɔk pan Abakɔk fɔ wetin i se, bikɔs na In mek mɔtalman di kayn we we dɛn go lɛk jɔstis, jɔs lɛk aw insɛf de.

Jiova Et we Pipul dɛn Nɔ De Du Tin Tret

3. Wetin mek wi go se Jiova no mɔ bɔt pipul dɛn we nɔ de du tin tret pas wi?

3 Jiova nɔ de mek lɛk se i nɔ de si we pipul dɛn nɔ de du tin tret. I de si wetin de apin. We di Baybul de tɔk bɔt di tɛm we Noa bin de, i se: “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] si se mɔtalman in wikɛdnɛs dɔn pasmak, ɛn na bad nɔmɔ i de mɛmba ɔltɛm.” (Jɛnɛsis 6:​5) Tink bɔt wetin da vas de min. Bɔku tɛm, na wetin wi dɔn yɛri ɔ wetin go dɔn apin to wi go mek wi no bɔt pipul dɛn we nɔ de du tin tret. Bɔt Jiova no bɔt pipul dɛn we nɔ de du tin tret ɔlsay na di wɔl. I de si ɔltin! Pantap dat, i ebul fɔ ɔndastand wetin de na mɔtalman in at, i ebul fɔ ɔndastand di bad tin dɛn we kin de na dɛn maynd we kin mek dɛn nɔ du tin tret.—Jɛrimaya 17:​10.

4, 5. (a) Aw di Baybul sho se Jiova bisin bɔt di wan dɛn we dɛn nɔ trit di rayt we? (b) Wetin Setan ɛn mɔtalman dɔn du we afɛkt Jiova?

4 Bɔt Jiova nɔ de jɔs tek notis we pipul dɛn nɔ de du tin tret. I ivin bisin bɔt di wan dɛn we dɛn de trit bad. We di Izrɛlayt dɛn ɛnimi dɛn bin de mɔna dɛn, Jiova in at kin pwɛl “fɔ dɛn we dɛn kin de kray we dɛn ɛnimi dɛn kin de trit dɛn bad.” (Di Jɔj Dɛm 2:​18) Sɔntɛm yu go dɔn notis se di mɔ we sɔm pipul dɛn de si we mɔtalman nɔ de du tin tret, na di mɔ dɛn de yus to am. Bɔt Jiova nɔ tan so! Fɔ lɛk 6,000 ia naw, Jiova dɔn si di difrɛn difrɛn we dɛn aw pipul dɛn nɔ de du tin tret, bɔt dat nɔ min se i dɔn lɛf fɔ et am lɛk aw i bin et am trade. Ɛn di Baybul ɛnkɔrej wi se Jiova et “pɔsin we lɛk fɔ lay,” “pɔsin we de kil fɔ natin,” ɛn “witnɛs we de lay ɔlkayn lay.”—Prɔvabs 6:​16-19.

5 Lɛ wi tink smɔl bɔt di we aw Jiova bin tɔk pan di lida dɛn na Izrɛl we nɔ bin de du tin tret. I bin mek in prɔfɛt tɛl dɛn se: “Bay rayt dɛn fɔ de mek shɔ se pipul dɛn de trit dɛn kɔmpin fayn.” Afta we Jiova dɔn sho klia wan di we aw dɛn nɔ yuz dɛn pawa di rayt we, i bin tɔk bɔt wetin gɛt fɔ apin to dɛn kɔrɔpt man dɛn de. I se: “Dɛn go pre to PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] bɔt i nɔ go ansa dɛn. I nɔ go lisin to dɛnsɛf bikɔs dɛn dɔn du bad.” (Mayka 3:​1-4) Dis sho se Jiova rili et we pipul dɛn nɔ de du tin tret! Dis na tin we dɔn afɛkt insɛf! Fɔ lɔng lɔng tɛm, Setan dɔn de fityay am fɔ natin. (Prɔvabs 27:​11) Pantap dat, Jiova bin fil am bad bad wan we pipul dɛn bin kil in Pikin we “nɔ wande sin” lɛk se na kriminal. Dis na bin di wɔs we aw mɔtalman dɔn sho se dɛn nɔ de du tin tret. (1 Pita 2:​22; Ayzaya 53:​9) Wi dɔn si klia wan se Jiova nɔ de ɛva mek lɛk se i nɔ de si ɔ i nɔ bisin bɔt di wan dɛn we de sɔfa bikɔs dɛn nɔ de trit dɛn fayn.

6. Aw wi go fil we wi yɛri se dɛn nɔ trit pɔsin rayt ɔ dɛn nɔ trit wisɛf sɛf rayt? Wetin mek wi go fil da we de?

6 Bɔt we wi si dɛn nɔ trit pɔsin fayn ɔ dɛn nɔ trit wisɛf sɛf fayn, na nɔmal tin fɔ lɛ wi rili fil bad. Gɔd mek wi lɛk aw i tan, ɛn fɔ trit pɔsin di rɔng we de agens udat Jiova bi. (Jɛnɛsis 1:​27) So wetin mek Jiova de alaw pipul dɛn nɔ fɔ du tin di rayt we?

Gɔd in Rayt fɔ Rul

7. Tɔk bɔt aw Setan chalenj Jiova in rayt fɔ rul.

7 Di ansa to da kwɛstyɔn de gɛt sɔntin fɔ du wit di rayt we Gɔd gɛt fɔ rul. As wi dɔn lan, di Wan we mek ɔltin gɛt rayt fɔ rul di wan ol wɔl ɛn ɔl di wan dɛn we de insay de. (Sam 24:​1; Rɛvɛleshɔn 4:​11) Bɔt jɔs afta Jiova mek mɔtalman, Setan chalenj In rayt fɔ rul. Aw dis bin apin? Jiova bin kɔmand di fɔs man, Adam, nɔ fɔ it wan patikyula frut na di gadin usay dɛn bin de na Paradays. Wetin bin fɔ apin if i nɔ obe? Gɔd tɛl am se: “Yu go day.” (Jɛnɛsis 2:​17) Dis lɔ nɔ bin at fɔ lɛ Adam ɛn Iv obe. Bɔt Setan bin mek Iv biliv se Gɔd nɔ bin want dɛn fɔ gɛt fridɔm. Wetin go apin if dɛn it di frut? Setan bin tɛl Iv se: “Una go day. PAPA GƆD bin se so bikɔs i no se if una it am, una yay go opin ɛn una go tan lɛkɛ am; dɔn una go no wetin gud ɛn wetin bad.”—Na wi mek am italiks; Jɛnɛsis 3:​1-5.

8. (a) Frɔm di tin we Setan bin tɛl Iv, wetin i bin de tray fɔ se? (b) Pan ɔl we Setan bin no se Gɔd na di Rula fɔ di wan ol wɔl, wetin i bin chalenj?

8 Frɔm di tin we Setan tɔk, i bin de tray fɔ se Jiova nɔ bin jɔs de ayd impɔtant tin frɔm Iv, bɔt I bin de lay bak pan am. Setan bin no se na Gɔd na di Rula fɔ di wan ol wɔl, so i nɔ bin chalenj dat. Bɔt i bin chalenj di rayt we I gɛt fɔ rul, di fit we I fit fɔ rul, ɛn di we aw I de rul. So Setan bin de tɔk se Jiova de yuz di rayt we I gɛt as rula di rɔng we ɛn di we we nɔ go bɛnifit di wan dɛn we I de rul.

9. (a) Wetin apin to Adam ɛn Iv we dɛn nɔ bin obe Gɔd? Us impɔtant kwɛstyɔn dɛn wi nid fɔ gɛt ansa to? (b) Wetin mek Jiova nɔ bin jɔs dɔnawe wit di rebɛl dɛn?

9 Afta ɔl dat, Adam ɛn Iv nɔ bin obe Jiova bay we dɛn it di frut we I bin tɛl dɛn nɔ fɔ it. Bikɔs dɛn nɔ bin obe Gɔd, i bin pɔnish dɛn bay we i alaw dɛn fɔ day, jɔs lɛk aw i bin dɔn tɛl dɛn. Di lay we Setan bin lay mek wi nid fɔ gɛt ansa to sɔm impɔtant kwɛstyɔn dɛn. Kwɛstyɔn dɛn lɛk: Fɔ se Jiova rili gɛt rayt fɔ rul mɔtalman, ɔ na mɔtalman fɔ rul in kɔmpin? Yu tink se Jiova de yuz di rayt we i gɛt fɔ rul di bɛst we? Jiova fɔ dɔn yuz di pawa we i gɛt fɔ dɔnawe wit dɛn rebɛl dɛn de wantɛm wantɛm. Bɔt na Gɔd in rayt fɔ rul Setan bin chalenj, nɔto in pawa. So if Gɔd bin fɔ dɔn dɔnawe wit Adam, Iv, ɛn Setan, dat nɔ bin fɔ dɔn sho se na In gɛt rayt fɔ rul. If i bin du dat, i bin fɔ mek wi gɛt mɔ kwɛstyɔn dɛn bɔt di rayt we i gɛt fɔ rul. Di wangren we fɔ pruv if mɔtalman ebul fɔ rul dɛnsɛf fayn, na fɔ alaw tɛm fɔ pas.

10. Wetin istri dɔn sho bɔt di we aw mɔtalman de rul in kɔmpin?

10 We Gɔd dɔn alaw tɛm fɔ pas, wetin wi dɔn kam fɔ no? Ɔl dis tɛm we dɔn pas, pipul dɛn dɔn tray difrɛn kayn gɔvmɛnt dɛn lɛk ɔtokrasi, dɛmokrasi, soshalizim, ɛn kɔmyunizim. Dis simpul tin we di Baybul tɔk dɔn sho di rizɔlt: “Pipul we gɛt pawa de sɔprɛs di wan we i gɛt pawa pas.” (Ɛkliziastis 8:​9) Di prɔfɛt Jɛrimaya bin gɛt gud rizin fɔ tɔk se: “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT], a no se wetin mɔtalman de du nɔ de na in yon an, ɛn mɔtalman nɔ ebul kɔntrol in yon layf ɔ dayrɛkt in stɛp dɛm.”—Jɛrimaya 10:​23.

11. Wetin mek Jiova bin alaw mɔtalman fɔ sɔfa?

11 Jiova no frɔm di biginin se if mɔtalman rul dɛnsɛf, dɛn go sɔfa pasmak. Yu tink se i nɔ du di rayt tin we i alaw dis bad bad tin fɔ kɔntinyu? Nɔ, nɔto so i bi! Fɔ ɛgzampul, lɛ wi se yu gɛt pikin we dɛn nid fɔ du ɔpreshɔn pan fɔ mɛn wan sik we go mek i day. Yu no se dis ɔpreshɔn go mek yu pikin sɔfa, ɛn dis mek yu nɔ rili gladi. Bɔt yu mɛmba se dis ɔpreshɔn go mek yu pikin gɛt wɛlbɔdi leta. Semweso, Gɔd bin no, ɛn ivin tɔk am se di alaw we i go alaw mɔtalman fɔ rul dɛnsɛf go mek dɛn sɔfa. (Jɛnɛsis 3:​16-19) Bɔt i no bak se di wangren we aw mɔtalman go rili ɛnjɔy layf leta na if i alaw dɛn fɔ si wetin go apin bikɔs Setan, Adam, ɛn Iv tɔn dɛn bak pan am. Na da we de di prɔblɛm go sɔlv sote go.

Wetin Mek Mɔtalman De Waka Tret wit Gɔd?

12. Frɔm wetin apin to Job, wetin Setan bin tɔk agens mɔtalman?

12 Wan ɔda tin de we wi nid fɔ tink bɔt. We Setan bin de chalenj di rayt we Gɔd gɛt fɔ rul ɛn di we aw I de rul, i nɔ bin jɔs tɔk bad bɔt Gɔd as Rula, bɔt i bin tɔk bad bak bɔt di rizin we mek mɔtalman de waka tret wit Gɔd. Fɔ ɛgzampul, notis wetin Setan bin tɛl Jiova bɔt Job we na bin man we de du wetin rayt. “I se PAPA GƆD dɔn mek i nɔ ebul du in, in famili ɛn ɔl wetin i gɛt natin. I se PAPA GƆD dɔn mek bɛtɛ de fala Job pan ɔl wetin i de du ɛn dɔn gi am animal dɛn ɔlɔbɔt na di land. Setan se, if PAPA GƆD go jɛs tret in an ɛn tek ɔl wetin i bin dɔn gi Job, i go mɔs tɔk bad bɔt am bifo in fes.”—Job 1:​10, 11.

13. Wetin Setan bin de tray fɔ se bay di tin dɛn we i bin de tɔk bɔt Job? Wetin dis gɛt fɔ du wit ɔl mɔtalman?

13 Setan bin tɛl Jiova se I bin de protɛkt Job fɔ mek i kɔntinyu fɔ fetful to Am. I bin de tray fɔ se na ipokrit Job bin de mek we i de waka tret wit Gɔd, i bin de wɔship Gɔd jɔs fɔ wetin Gɔd bin de gi am. Setan bin de se if Gɔd stɔp fɔ blɛs Job, Job go kɔmɔt biɛn Gɔd. Setan bin no se Job difrɛn bikɔs “na gud man ɛn i de waka tret wit [Gɔd]. I fred ɛn rɛspɛkt in PAPA GƆD ɛn nɔ miks pan bad.” * If Setan bin fɔ ebul mek Job lɛf fɔ waka tret wit Gɔd, wetin dat bin fɔ dɔn sho bɔt mɔtalman? So Setan bin de tray fɔ se ɔl di wan dɛn we de sav Gɔd nɔ de du dat fɔ di rayt rizin. Infakt, fɔ mek di tɔk wɔs, Setan tɛl Jiova se: “Pɔsin [nɔto jɔs Job] kin du ɛnitin fɔ mek i nɔ day.”—Na wi mek am italiks; Job 1:​8; 2:​4.

14. Wetin istri dɔn sho bɔt di lay we Setan lay pan mɔtalman?

14 Istri dɔn sho se jɔs lɛk Job, bɔku pipul dɛn dɔn kɔntinyu fɔ de biɛn Jiova pan ɔl we dɛn gɛt prɔblɛm dɛn, we sho se na lay Setan de lay. Dɛn dɔn mek Jiova gladi bay we dɛn dɔn kɔntinyu fɔ fetful to am, ɛn dis dɔn mek Jiova ansa di fityay we Setan fityay Am se mɔtalman go lɛf fɔ sav Am if prɔblɛm mit dɛn. (Ibruz 11:​4-38) Fɔ tru, pipul dɛn we rili lɛk Gɔd nɔ gri fɔ tɔn agens am. Ɛn ivin we dɛn gɛt siriɔs prɔblɛm dɛn, dɛn abop pan Jiova fɔ gɛt trɛnk fɔ bia.—2 Kɔrintians 4:​7-10.

15. Us kwɛstyɔn wi go aks bɔt di we aw Jiova dɔn pas jɔjmɛnt trade ɛn aw i go du am tumara bambay?

15 Bɔt Jiova in jɔstis nɔ jɔs gɛt sɔntin fɔ du wit in rayt fɔ rul ɛn di rizin we mek mɔtalman de waka tret wit am. Di Baybul mek wi no sɔm jɔjmɛnt dɛn we Jiova bin dɔn pas pan pipul dɛn ɛn ivin wan ol neshɔn dɛn. I gɛt bak prɔfɛsi dɛn we de tɔk bɔt jɔjmɛnt dɛn we i go pas tumara bambay. Wetin mek wi fɔ biliv tranga wan se Jiova bin dɔn de du wetin rayt ɛn i go kɔntinyu fɔ du wetin rayt we i de jɔj?

Wetin Mek Jiova in Jɔstis Pas Ɔl?

Jiova nɔ de ɛva “mek di pipul we de du rayt sɔfa wit di wan dɛn we de du bad”

16, 17. Us ɛgzampul dɛn de sho se mɔtalman nɔ no ɔltin we i kam pan tru tru jɔstis?

16 Na tru tin di Baybul tɔk bɔt Jiova we i se: “I nɔ bɛn-bɛn pan ɛnitin we i de du.” (Ditarɔnɔmi 32:​4) Wi nɔ go se wi ebul fɔ du dat, bikɔs bɔku tɛm nɔto ɔltin wi no, ɛn dat kin mek wi nɔ du tin tret. Fɔ ɛgzampul, lɛ wi tɔk bɔt Ebraam. I beg Jiova mek i nɔ dɔnawe wit Sɔdɔm, pan ɔl we dɛn bin de du bad bad tin dɛn. I aks Jiova se: “Fɔ tru tru, yu go mek di pipul we de du rayt sɔfa wit di wan dɛn we de du bad?” (Jɛnɛsis 18:​23-33) Nɔ, i nɔ go du dat! Na afta we Lɔt we de du wetin rayt ɛn in galpikin dɛn rich sef wan na Zoa, na da tɛm de Jiova “mek big big faya ɛn sɔlfɔ kɔmɔt na ɛvin ɛn bɔn Sɔdɔm.” (Jɛnɛsis 19:​22-24) Bɔt Jona bin “vɛks bad bad wan” we Gɔd bin sɔri fɔ di pipul dɛn na Ninivɛ. Afta we Jona bin dɔn anawns se dɛn go dɔnawe wit di siti, i bin fɔ gladi fɔ si wetin i bin dɔn tɔk bi, pan ɔl we di pipul dɛn bin dɔn ripɛnt.—Jona 3:​10–4:​1.

17 Jiova bin ɛnkɔrej Ebraam fɔ se we I de du tin tret, I nɔ jɔs de dɔnawe wit di wikɛd wan dɛn, bɔt I de sev di wan dɛn we de du wetin rayt. Bɔt Jona bin nid fɔ lan se Jiova gɛt sɔri-at. If di wikɛd wan dɛn lɛf fɔ du bad, i rɛdi fɔ “fɔgiv” dɛn. (Sam 86:​5) Jiova nɔ tan lɛk sɔm pipul dɛn we nɔ gɛt kɔnfidɛns pan di pawa we dɛn gɛt, we de du bad jɔs fɔ mek pipul dɛn no se dɛn gɛt pawa, ɛn Jiova nɔ de se i nɔ de sho sɔri-at fɔ mek pipul dɛn nɔ tink se i wik. I de sho sɔri-at ɛnitɛm we i gɛt rizin fɔ du dat.—Ayzaya 55:​7; Izikɛl 18:​23.

18. Yuz di Baybul fɔ sho se Jiova nɔ de jɔs du tin bikɔs ɔf aw i de fil.

18 Bɔt Jiova nɔ jɔs de du tin bikɔs ɔf aw i de fil. We Jiova in pipul dɛn bin de pan aydɔl wɔship soba soba wan, i tɛl dɛn se: “A go jɔj una bay aw una de biev; ɛn a go pɔnish una fɔ ɔl di bad bad tin dɛm we una de du we a et. Ɛn mi saf yay nɔ go luk una sɛf, ɛn a nɔ go sɔri fɔ una atɔl; bɔt a go pɔnish una fɔ aw una de biev.” (Izikɛl 7:​3, 4) We mɔtalman kɔntinyu fɔ du bad tin dɛn, Jiova kin jɔj dɛn fɔ dat. Bɔt i kin gɛt gud rizin fɔ jɔj dɛn. We Jiova “yɛri bad bad tin dɛn bɔt di pipul dɛn na Sɔdɔm ɛn Gomɔra,” i tɔk se “i de go dɔŋ de fɔ go si if wetin i yɛri na tru.” (Jɛnɛsis 18:​20, 21) Wi gladi se Jiova nɔ tan lɛk bɔku pipul dɛn we de du sɔntin bifo dɛn yɛri ɔltin we apin! Na dat mek di Baybul tɔk bɔt Jiova se in “na fethful Gɔd, . . . natin we i de du nɔ gɛt wan bɛn-bɛn.”—Ditarɔnɔmi 32:​4.

Gɛt Kɔnfidɛns pan Jiova in Jɔstis

19. Wetin wi fɔ du we wi gɛt dawt bɔt Jiova in jɔstis?

19 Di Baybul nɔ ansa ɔl di kwɛstyɔn dɛn we pɔsin go gɛt bɔt aw Jiova bin de du tin dɛn trade, ɛn i nɔ tɛl wi ɔltin bɔt aw Jiova go jɔj pipul dɛn tumara bambay. We wi gɛt dawt bɔt sɔm stori dɛn ɔ prɔfɛsi dɛn na di Baybul we nɔto ɔltin dɛn tɔk bɔt, wi go sho se wi de biɛn Jiova jɔs lɛk di prɔfɛt Mayka we bin rayt se: “In go luk to PAPA GƆD nɔmɔ as nain na di GƆD we de sev am.”—Mayka 7:​7.

20, 21. Wetin mek wi fɔ gɛt kɔnfidɛns se Jiova go du wetin rayt ɔltɛm?

20 Wi fɔ gɛt kɔnfidɛns se Jiova go du wetin rayt ɔltɛm. Pan ɔl we pipul dɛn de mek lɛk se dɛn nɔ de si we pipul dɛn de trit ɔda pipul dɛn bad, Jiova prɔmis wi se: “Na mi fɔ tɔn-am-gi; a go tɔn-dɛt.” (Romans 12:​19) If wi de abop pan Gɔd, wi go tɔk wit kɔnfidɛns wetin di apɔsul Pɔl tɔk we i se: “Fɔ se Gɔd nɔ de du wetin rayt? Nɔ-o!”—Romans 9:​14.

21 Rayt naw, wi de liv na tɛm we ‘tin tranga ɛn bad.’ (2 Timoti 3:​1) Bɔku pipul dɛn nɔ de trit dɛn kɔmpin dɛn fayn bikɔs jɔstis nɔ de ɛn ɔda “bad bad tin dɛn” de apin. (Ɛkliziastis 4:​1) Bɔt Jiova nɔ de chenj. I stil et we pipul dɛn nɔ de trit dɛn kɔmpin fayn, ɛn i rili bisin bɔt di wan dɛn we dɛn nɔ de trit fayn. If wi kɔntinyu fɔ de biɛn Jiova ɛn sho se na in gɛt di rayt fɔ rul wi, i go gi wi di trɛnk we wi nid fɔ bia te di rayt tɛm we i go yuz in Kiŋdɔm fɔ mek pipul dɛn lɛf fɔ trit ɔda pipul dɛn bad.—1 Pita 5:​6, 7.

^ par. 13 Jiova tɔk bɔt Job se: “Nɔbɔdi nɔ de na di wɔl lɛk Job.” (Job 1:​8) I go mɔs bi se na afta Josɛf day ɛn bifo Mozis bi di Izrɛlayt dɛn lida, na in Job bin de na di wɔl. So da tɛm de, i go kɔrɛkt fɔ se nɔbɔdi nɔ bin de waka tret wit Gɔd lɛk Job.