Jehovah Anam Ndutịm “Ndifak Ediwak Owo”
Ibuot 14
Jehovah Anam Ndutịm “Ndifak Ediwak Owo”
1, 2. Didie ke Bible etịn̄ aban̄a idaha ubonowo, ndien nso idi n̄kukụre usụn̄ ndibọhọ?
“OFỤRI ekondo ke omụm mmụm, onyụn̄ odu ke ubiak uman tutu esịm emi.” (Rome 8:22) Apostle Paul akada mme ikọ emi owụt idiọk idaha oro nnyịn idude. Ke ekikere owo, etie nte usụn̄ ndomokiet idụhe ndibọhọ ndutụhọ, idiọkn̄kpọ, ye n̄kpa. Edi Jehovah inanake ukeme nte owo. (Numbers 23:19) Abasi unenikpe ọnọ nnyịn usụn̄ ndibọhọ nnanenyịn nnyịn. Ẹkot enye ufak.
2 Ufak edi n̄kponn̄kan enọ emi Jehovah ọnọde ubonowo. Enye anam nnyịn ikeme ndibọhọ idiọkn̄kpọ ye n̄kpa. (Ephesus 1:7) Enye edi itiat idakisọn̄ idotenyịn nsinsi uwem, edide ke heaven m̀mê ke paradise isọn̄. (Luke 23:43; John 3:16; 1 Peter 1:4) Edi ufak emi ededi nso? Didie ke enye ekpep nnyịn akakan unenikpe Jehovah?
Ntak Emi Ẹkeyomde Ufak
3. (a) Ntak emi ẹkeyomde ufak? (b) Ntak emi Abasi mîkakam ikpụhọkede ubiereikpe n̄kpa inọ nditọ Adam?
3 Idiọkn̄kpọ Adam akanam ẹyom ufak. Ke ndisọn̄ ibuot ye Abasi, n̄kpọ-akpa oro Adam ọkọkpọn̄de ọnọ nditọ esie ekedi udọn̄ọ, mfụhọ, ubiak, ye n̄kpa. (Genesis 2:17; Rome 8:20) Abasi ikpekemeke ndiyak ntụk anam enye okpụhọde ubiereikpe n̄kpa oro. Ndinam ntre ọkpọwọrọ ndibiat ibet esie emi: “N̄kpọ-eyen-utom idiọk-n̄kpọ edi n̄kpa.” (Rome 6:23) Ndien edieke Jehovah okpokonyụn̄ osụhọrede idaha unenikpe esie, ndutịme ye ubiatibet ẹkpeyọhọ ke ofụri ekondo!
4, 5. (a) Didie ke Satan okodori Abasi ikọ, ndien ntak emi Jehovah ekenyenede ndibọrọ mme eneni oro? (b) Nso ikọ ke Satan okodori mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah?
4 Nte nnyịn ikokụtde ke Ibuot 12, nsọn̄ibuot oro ke Eden ama edemede mme eneni oro ẹkekam ẹkponide ẹkan. Satan ama abiat eti enyịn̄ Abasi. Ke nditịm ntịn̄, enye ọkọdọhọ ke Jehovah edi osu nsu ye ibak ibak akara ukara ufịk oro mîyakke mme edibotn̄kpọ esie ẹnyene ifụre. (Genesis 3:1-5) Ke ndidomo ndibiat uduak Abasi oro nte ndinen owo ẹyọhọ isọn̄, Satan n̄ko ọkọdọhọ ete ke Abasi ama okụt edikpu. (Genesis 1:28; Isaiah 55:10, 11) Edieke Jehovah mîkpọkọbọrọke mme eneni emi, ekeme ndidi ediwak mme enyene-ifiọk edibotn̄kpọ esie ikpenyeneke ọyọhọ mbuọtidem aba ke ukara esie.
5 Satan n̄ko ama odori mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah ikọ, ọdọhọde ete ke mmọ ẹnam n̄kpọ Esie n̄kukụre ke ntak ibụk ndien nte ke edieke mmọ ẹdude ke idak mfịghe, mmọ ndomokiet idisọn̄ọke ida inam akpanikọ inọ Abasi. (Job 1:9-11) Mme eneni emi ẹma ẹnen̄ede ẹdi akpan n̄kpọ ẹkan idiọk idaha oro ubonowo odude. Ama obiomo Jehovah ke idem ndibọrọ mme ubi ubi edori ikọ Satan. Edi didie ke Abasi ekeme ndibiere mme eneni emi nnyụn̄ ntọn̄ọ ntak nnyan̄a ubonowo?
Ufak—Se Idide Ukem Ukem
6. Nso idi ndusụk ikọ oro ẹdade ke Bible ndiwụt usụn̄ oro Abasi adade anyan̄a ubonowo?
6 Usọbọ oro Jehovah ọkọnọde akasan̄a ye akakan mbọm onyụn̄ enen̄ede enen—enye oro owo ndomokiet mîkpekemeke ndinọ. Kpa ye oro, enye ekedi ata mmemmem mmemmem. Ẹtịn̄ ẹban̄a enye ke nsio nsio usụn̄ nte edidep, edinam emem, ye edisio isop. (Daniel 9:24; 1 Corinth 6:20; Colossae 1:20; Mme Hebrew 2:17) Edi ikọ oro etiede nte etịm anam n̄kpọ emi an̄wan̄a edi enye oro Jesus ke idemesie eketịn̄de. Enye ọkọdọhọ ete: “Eyen Owo [ikedịghe], man ẹnam n̄kpọ ẹnọ Enye, edi man Enye anam n̄kpọ ọnọ owo, onyụn̄ ọnọ uwem Esie ndifak [Greek, lyʹtron] ediwak owo.”—Matthew 20:28.
7, 8. (a) Ke N̄wed Abasi, nso ke ikọ oro “ufak” ọwọrọ? (b) Ke nso usụn̄ ke ufak abuana n̄kpọ oro edide ukem ukem?
7 Nso idi ufak? Ikọ Greek oro ẹdade mi oto ikọedinam oro ọwọrọde “edisana nyak, edinọ ifụre.” Ẹkeda ikọ emi ẹtịn̄ ẹban̄a okụk oro ẹkesikpede man ẹsana mbon n̄kpọkọbi ekọn̄ ẹyak. Do, ke nditịm ntịn̄, ẹkeme ndikabade ufak nte se ẹkpede man ẹfiak ẹdep n̄kpọ. Ke N̄wed Abasi Usem Hebrew, ikọ oro adade ọnọ “ufak” (koʹpher) oto ikọedinam oro ọwọrọde “ndifụk.” Ke uwụtn̄kpọ, Abasi ọkọdọhọ Noah ke ana enye ‘eyet’ [Hebrew, “ofụk”] itai (mbiet ikọ oro) ke ubom. (Genesis 6:14) Emi an̄wam nnyịn ndifiọk nte ke ndinọ ufak n̄ko ọwọrọ ‘ndisio isop’ [Hebrew, “ndifụk”] mme idiọkn̄kpọ.—Psalm 65:3.
8 Ke edide akpan n̄kpọ, Theological Dictionary of the New Testament owụt ete ke ikọ emi (koʹpher) “esiwak ndida mban̄a n̄kpọ emi edide ukem ukem,” m̀mê se idide ata n̄kem n̄kem. Ntem, okûkịp ekebe ediomi ama enen̄ede ekem ye ekebe oro ke idemesie. Kpasụk ntre, man ẹnọ ufak, m̀mê ẹfụk, idiọkn̄kpọ, ana ẹkpe ekọmurua oro edide ata ukem ukem, m̀mê oro enen̄erede ofụk mbiara oro otode idiọkn̄kpọ. Ntem Ibet oro Abasi ọkọnọde Israel ọkọdọhọ ete: “Uwem ke uwem, enyịn ke enyịn, edet ke edet, ubọk ke ubọk, ukot ke ukot.”—Deuteronomy 19:21.
9. Ntak emi mbon mbuọtidem ẹkewade mme uwa unam, ndien didie ke Jehovah ekese mme utọ uwa oro?
9 Mbon mbuọtidem ọtọn̄ọde ke Abel aka iso ẹma ẹsiwa uwa unam ẹnọ Abasi. Ke ndinam ntre, mmọ ẹkewụt ke mmimọ imọfiọk ke idiọkn̄kpọ odu ye nte ke imoyom ufak, ndien mmọ ẹma ẹwụt mbuọtidem mmọ ke un̄wọn̄ọ Abasi aban̄ade edinyan̄a ebe ke “mfri” esie. (Genesis 3:15, NW; 4:1-5; Leviticus 17:11; Mme Hebrew 11:4) Jehovah ama ẹnyịme mme utọ uwa oro onyụn̄ ọnọ mme andituak ibuot emi eti idaha. Nte ededi, uwa unam ekedi sụk ndamban̄a n̄kpọ. Mme unam ikpekemeke ndinen̄ede nsio isop idiọkn̄kpọ owo, sia mmọ mîdịghe ukem ukem ye owo. (Psalm 8:4-8) Ntem, Bible ọdọhọ ete: “Iyịp enan̄ ye ebot ikemeke-keme ndimen mme idiọk-n̄kpọ mfep.” (Mme Hebrew 10:1-4) Mme utọ uwa oro ẹkedi sụk mbiet, m̀mê ndamban̄a, ata uwa ufak oro ekedide ke iso.
“N̄kem N̄kem Ufak”
10. (a) Andifak ekenyene ndikem ye anie, ndien ntak-a? (b) Ntak emi ẹkeyomde uwa owo kiet kpọt?
10 Apostle Paul ọkọdọhọ ke ‘kpukpru owo ẹkpan̄a ke Adam.’ (1 Corinth 15:22) Ntem ufak emi enyene ndibuana n̄kpa owo oro edide ata ukem ye Adam—kpa mfọnmma owo. (Rome 5:14) Idụhe edibotn̄kpọ ndomokiet oro ekemede ndikem ye se unenikpe oyomde. Sụk mfọnmma owo, kpa owo oro mîdụhe ke idak ubiereikpe n̄kpa Adam—kpa owo oro edide ata ukem ukem ye Adam—ekeme ndinọ “n̄kem n̄kem ufak.” (1 Timothy 2:6, NW) Idiyomke ẹwa anana-ibat miliọn owo man ekekem ye eyen Adam kiet kiet. Apostle Paul ama anam an̄wan̄a ete: ‘Idiọk-n̄kpọ okoto owo kiet, Adam, odụk ke ererimbot, n̄kpa onyụn̄ oto ke idiọk-n̄kpọ oro odụk.’ (Rome 5:12) Ndien “kpa nte n̄kpa okotode owo [kiet],” Abasi onyụn̄ anam ndutịm ndifak ubonowo “oto owo [kiet].” (1 Corinth 15:21) Didie?
11. (a) Didie ke andifak “[editabi] n̄kpa ke ibuot kpukpru owo”? (b) Ntak emi Adam ye Eve mîkekemeke ndibọ ufọn nto ufak oro? (Se ikọ idakisọn̄.)
11 Jehovah ama anam ndutịm ndinam mfọnmma owo ọnọ uwem esie nte uwa ke unyịmesịt. Nte ekemde ye N̄wed Mbon Rome 6:23, “n̄kpọ-eyen-utom idiọk-n̄kpọ edi n̄kpa.” Ke ndiwa uwem esie, andifak “[ayatabi] n̄kpa ke ibuot kpukpru owo.” Ke nditịn̄ ke usụn̄ efen, enye eyekpe n̄kpọ eyenutom idiọkn̄kpọ Adam. (Mme Hebrew 2:9; 2 Corinth 5:21; 1 Peter 2:24) Emi eyenyene akamba n̄kpọ ndinam ye ibet. Ebede ke ndibiat ubiereikpe n̄kpa mme okopitem nditọ Adam, ufak oro ayabiat akama-nsobo orụn̄ odudu idiọkn̄kpọ efep. a—Rome 5:16.
12. Nam an̄wan̄a nte owo kiet ndikpe isọn ekemede ndida ufọn nsọk ediwak owo.
12 Ke ndinam an̄wan̄a: Da nte ke afo odụn̄ ke obio oro ediwak owo ẹnamde utom ke akamba usiakifia. Ẹkpe fi ye mbọhọidụn̄ fo okụk ọfọn ke utom oro mbufo ẹnamde, mbufo ẹmenyụn̄ ẹkop inem uwem. N̄kpọ aka iso ntem tutu esịm usen oro usiakifia oro etrede utom. Ntak etrede utom? Etubom usiakifia oro ama etre ndinam akpanikọ, onyụn̄ atahade mbubehe oro. Ke ntak edikpọn̄ utom ke mbuari, afo ye mbọhọidụn̄ fo ikemeke ndikpe mme isọn oro ẹkamade. Mme nsan̄a ndọ, nditọ, ye mbon emi mbufo ẹkamade isọn ẹbọ ufen ke ntak idiọkn̄kpọ owo kiet oro. Nte usọbọ ndomokiet odu? Ih! Ọfọn-ido owo inyene kiet enyịme ndin̄wam. Enye ọdiọn̄ọ ufọn usiakifia oro. Enye n̄ko ekere aban̄a uwak mbon oro ẹkenamde utom do ye mme ubon mmọ. Ntre, enye anam ndutịm ndikpe isọn usiakifia oro nnyụn̄ nnam ẹfiak ẹtọn̄ọ utom. Edisọhi isọn kiet oro mfep ada ufọn ọsọk ediwak mbonutom ye mme ubon mmọ ye mbon emi mmọ ẹkekamade isọn. Kpasụk ntre, edisọhi isọn Adam mfep ada mme ufọn ọsọk anana-ibat miliọn owo.
Anie Ọnọ Ufak Oro?
13, 14. (a) Didie ke Jehovah ọkọnọ ubonowo ufak? (b) Ẹkekpe ufak oro ẹnọ anie, ndien ntak okoyomde ẹkpe enye?
13 Jehovah kpọt ekeme ndinọ “Eyen-erọn̄ . . . emi emende mme idiọk-n̄kpọ ererimbot efep.” (John 1:29) Edi se Abasi akanamde ikedịghe ndidọn̄ angel ekededi edinyan̄a ubonowo. Utu ke oro, enye ọkọdọn̄ Enye oro ekemede ndinọ ata akpatre ibọrọ ke ikọ oro Satan okodoride mme asan̄autom Jehovah. Ih, Jehovah ama anam n̄kponn̄kan uwa ke ndinọ ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie, ‘oro enye ekenen̄erede ama.’ (Mme N̄ke 8:30) Ke unyịmesịt, Eyen Abasi ‘ama an̄wan̄a Idem Esie’ eke heaven. (Philippi 2:7) Ke utịbe utịbe usụn̄, Jehovah ama osio uwem ye edu uwem akpa edibon Eyen esie eke heaven edisịn ke idịbi eyenan̄wan Jew oro mîkọfiọkke erenowo oro ekekerede Mary. (Luke 1:27, 35) Nte owo, ẹdikot enye Jesus. Edi nte ekemde ye ibet, ẹkeme ndikot enye udiana-akpa Adam, sia enye ekedide mfọnmma ukem ukem nte Adam. (1 Corinth 15:45, 47) Ke ntem Jesus ama ekeme ndinọ idemesie ke uwa nte ufak anamidiọk ubonowo.
14 Ẹdikpe ufak emi ẹnọ anie? Psalm 49:7 etịn̄ nnennen nnennen ete ke ẹkekpe ufak emi ‘ẹnọ Abasi.’ Edi nte ikam idịghe Jehovah akanam ndutịm ufak emi? Ih, edi emi isụhọkede ufak emi itie inam enye akabade edi eto eto ukpụhọ oro mînyeneke se ọwọrọde—nte edisio okụk ke ekpat kiet nsịn ke eken. Ana ẹtịm ẹfiọk nte ke ufak emi, idịghe ukpụhọ n̄kpọ oro ẹkụtde ke enyịn, edi edi edinam oro abuanade ibet. Ebede ke ndinọ ekọmurua ufak oro, kpa ye oro ekedide ata akamba ekọmurua, Jehovah ama owụt nte enye ọsọn̄ọde ada ọnọ mfọnmma unenikpe esie.—Genesis 22:7, 8, 11-13; Mme Hebrew 11:17; James 1:17.
15. Ntak emi Jesus ekenyenede ndibọ ndutụhọ nnyụn̄ n̄kpa?
15 Ke ini utọ eke isua 33 E.N., Jesus Christ ama enyịme ndiyọ ọkpọsọn̄ ubiak oro okosụn̄ọde ke edikpe ekọmurua ufak oro. Enye ama ayak ẹda nsu nsu edori ikọ ẹmụm, ẹbiom ikpe, ẹnyụn̄ ẹkọn̄ enye ke eto n̄kpa. Nte ama enen̄ede oyom Jesus ọbọ utọ ufen oro? Ih, sia ẹkenyene ndibiere eneni aban̄ade nsọn̄ọnda mme asan̄autom Abasi. Ke edide akpan n̄kpọ akan, Abasi ikayakke Herod owot Jesus ke nsek. (Matthew 2:13-18) Edi ke ini Jesus ekedide akwaowo, enye ama ekeme ndisọn̄ọ nyọ ọkpọsọn̄ en̄wan Satan ye ọyọhọ ifiọk aban̄ade mme eneni oro. b Sia ‘akasanade, mînyeneke n̄kari, mînyụn̄ iduehe, isan̄ake ye mme anamidiọk’ kpa ye oro ẹkenamde n̄kpọ ibak ibak ye enye, Jesus ama owụt ke ata n̄wọrọnda usụn̄ nte ke Jehovah enyene mme asan̄autom emi ẹsọn̄ọde ẹda ẹnam akpanikọ ke idak idomo. (Mme Hebrew 7:26) Eyịghe idụhe, ndien, Jesus okofioride uko uko mbemiso akpade, ete: “Okụre”!—John 19:30.
Ndikụre Utom Ufak Esie
16, 17. (a) Didie ke Jesus akaka iso ke utom ufak esie? (b) Ntak emi okoyomde Jesus ‘ada ke iso Abasi kaban̄a nnyịn’?
16 Jesus ikokụreke kan̄a utom ufak esie. Ke ọyọhọ usen ita ke Jesus ama akakpa, Jehovah ama anam enye eset ke n̄kpa. (Utom 3:15; 10:40) Ebede ke n̄wọrọnda edinam emi, Jehovah ama ọnọ Eyen esie utịp ke utom mbuọtidem esie onyụn̄ ọnọ enye ifet ndikụre utom ufak esie nte Akwa Oku Abasi. (Rome 1:4; 1 Corinth 15:3-8) Apostle Paul ama anam an̄wan̄a ete: “Ke adan̄aemi Christ ekedide nte Akwa Oku . . . , Enye inyụn̄ idaha iyịp ebot ye enan̄ isan̄a ibe idụk, edi ada iyịp Esiemmọ odụk ke Edisana Ebiet ini kiet kpọt, ke Enye ama ọkọbọ nsinsi ufak ọnọ owo. Koro Christ ikebehe idụk ke edisana ebiet emi ẹdade ubọk ẹnam, emi onyụn̄ edide mbiet ata Edisana Ebiet; edi ebe odụk ke ata heaven, man Enye ada ke iso Abasi ke emi kaban̄a nnyịn.”—Mme Hebrew 9:11, 12, 24.
17 Christ ikpekemeke ndida ata iyịp esie ndụk heaven. (1 Corinth 15:50) Utu ke oro, se iyịp oro akadade aban̄a: ufọn uwa mfọnmma uwem esie nte owo nte ekemde ye ibet, ke enye akada odụk. Do, ke iso Abasi, enye ama ọnọ ekọmurua uwem oro nte ufak ke ibuot anamidiọk ubonowo. Ndi Jehovah ama enyịme uwa oro? Ih, ẹma ẹkụt emi ke Pentecost eke isua 33 E.N., ke ini edisana spirit ekedide edidoro mbet 120 ke idem ke Jerusalem. (Utom 2:1-4) Okposụkedi oro akakamade nduaidem, ufak oro ọkọtọtọn̄ọ ndida mme utịbe utịbe ufọn ndi.
Mme Ufọn Ufak
18, 19. (a) Ewe otu iba ẹbọ ufọn ẹto emem oro iyịp Christ anamde ẹkeme ndinyene? (b) Nso idi ndusụk ufọn eke idahaemi ye eke ini iso oro “akwa otu owo” ẹnyenede ẹto ufak emi?
18 Ke leta oro enye ọkọnọde ẹsọk mbon Colossae, Paul ama anam an̄wan̄a ete ke ebede ke Christ, Abasi ama okụt ke ọfọn ndinam kpukpru n̄kpọ ẹkabade ẹtie ke emem ye Imọ ke ndida iyịp oro Jesus ọkọduọkde ke eto ndutụhọ nsịn emem. Paul n̄ko ama anam an̄wan̄a ete ke edinam ẹfiak ẹdu ke emem emi abuana akpan otu iba, oro edi, “n̄kpọ eke ẹdude ke enyọn̄” ye “n̄kpọ eke ẹdude ke isọn̄.” (Colossae 1:19, 20; Ephesus 1:10) Akpa otu esịne mme Christian 144,000 emi ẹnọde idotenyịn edinam utom nte mme oku ke heaven nnyụn̄ ntiene Christ Jesus n̄kara isọn̄ nte ndidem. (Ediyarade 5:9, 10; 7:4; 14:1-3) Ebede ke mmọ, ẹyeda ufọn ufak oro ẹnam n̄kpọ sụn̄sụn̄ ẹnọ okopitem ubonowo ke tọsịn isua kiet.—1 Corinth 15:24-26; Ediyarade 20:6; 21:3, 4.
19 “N̄kpọ eke ẹdude ke isọn̄” ẹdi mme owo oro ẹnyenede idotenyịn ndidu mfọnmma uwem ke Paradise isọn̄. Ediyarade 7:9-17 etịn̄ aban̄a mmọ nte “akwa otu owo” oro ẹdibọhọde “akwa ukụt” emi edide ke iso. Edi mmọ inyeneke ndibet tutu esịm ini oro mbemiso ẹbọde ufọn ẹto ufak oro. Mmọ “[ẹyet] ọfọn̄idem mmọ ẹnam afia ke iyịp Eyen-erọn̄.” Sia mmọ ẹnyenede mbuọtidem ke ufak oro, mmọ ke ẹkam ẹbọ mme ufọn eke spirit idahaemi ẹto ima ima ndutịm oro. Ẹbat mmọ ke edinen nte mme ufan Abasi! (James 2:23) Nte utịp uwa Jesus, mmọ ẹkeme ‘ndisan̄a n̄kpere ebekpo mfọn ye uko.’ (Mme Hebrew 4:14-16) Ke ini mmọ ẹnamde ndudue, mmọ ẹbọ ata edifen nnọ. (Ephesus 1:7) Kpa ye oro ẹdide mme anana-mfọnmma, mmọ ẹnyene edisana ubieresịt. (Mme Hebrew 9:9; 10:22; 1 Peter 3:21) Ntem ndidu ke emem ye Abasi idịghe eti idaha oro ẹdoride-dori enyịn ẹban̄a, edi edi idaha oro odude idahaemi! (2 Corinth 5:19, 20) Ke Tọsịn Isua oro, ‘ẹyenyan̄a mmọ sụn̄sụn̄ ẹsio ke itie ufịn mbiara, ẹsịn ke itie eyen-isọn̄’ ndien ke akpatre mmọ ‘ẹyenyene ubọn̄ eke nditọ Abasi.’—Rome 8:21.
20. Didie ke nditie n̄kere ufak oro otụk fi ọkpọkpọ?
20 ‘Ekọm enyene Abasi ke Jesus Christ’ ke ndinọ ufak emi! (Rome 7:25) Ufak emi iwakke n̄kukọhọ, edi otụn̄ọ ekem ndinam uten̄e odoro nnyịn. (Rome 11:33) Ndien ebede ke nditie n̄kere enye ye esịtekọm, ufak emi oyotụk esịt nnyịn, enen̄erede odụri nnyịn ekpere Abasi unenikpe. Ukem nte andiwet psalm, nnyịn imenyene eti ntak nditoro Jehovah nte “[andima] eti ido ye edinen ikpe.”—Psalm 33:5.
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Adam ye Eve ikekemeke ndibọ ufọn nto ufak oro. Ibet Moses ama ọnọ edumbet emi aban̄a owo oro okoide-koi owot owo, ete: “Mbufo ẹkûbọ [ufak, NW] baba kiet ke ibuot uwem owot-owo eke odotde ndikpa.” (Numbers 35:31) Nte an̄wan̄ade, Adam ye Eve ẹma ẹdot n̄kpa sia mmọ ẹkekoide-koi esọn̄ ibuot ye Abasi. Mmọ ke ntre ẹma ẹduọk idotenyịn nsinsi uwem mmọ.
b Man abiat idiọkn̄kpọ Adam, Jesus ekenyene ndikpa, idịghe nte mfọnmma nsekeyen, edi nte mfọnmma akwaowo. Ti ete ke idiọkn̄kpọ Adam ekedi n̄koinnam, enye akanam idiọkn̄kpọ oro ye ọyọhọ ifiọk kaban̄a nte edinam oro ye mme utịp esie ẹdiọkde. Ntre man akabade edi “akpatre Adam” onyụn̄ ofụk idiọkn̄kpọ oro, Jesus ekenyene ndinam ubiere oro odotde onyụn̄ ọkọn̄ọde ke ifiọk ndimụm nsọn̄ọnda esie ye Jehovah n̄kama. (1 Corinth 15:45, 47) Ntem ofụri uwem nsọn̄ọnda Jesus—esịnede n̄kpa uwa esie—etie nte “utom edinen ido kiet.”—Rome 5:18, 19.
Mme Mbụme Nditie N̄kere
Numbers 3:39-51 Ntak emi edide akpan n̄kpọ nte ufak oro edi ata n̄kem n̄kem?
Psalm 49:7, 8 Ntak emi inyenede ndinọ Abasi ekọm ke ndikọnọ ufak?
Isaiah 43:25 Didie ke itien̄wed emi an̄wam nnyịn ndikụt nte ke edinyan̄a owo idịghe akpan ntak oro anamde Jehovah ọnọ ufak?
1 Corinth 6:20 Nso odudu ke ufak emi ekpenyene ke nte nnyịn inamde n̄kpọ inyụn̄ idude uwem?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 140]
‘N̄kem n̄kem ufak oro enyenede kpukpru owo’
