Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

NDƐ TRE 16

Kɛ e nin Ɲanmiɛn é nánti’n maan e “yo sa i nuan su sɛsɛ”

Kɛ e nin Ɲanmiɛn é nánti’n maan e “yo sa i nuan su sɛsɛ”

1-3. (1) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e la Zoova i ase-ɔ? (2) ?Ngue yɛ e Defuɛ’n kunndɛ kɛ e yo-ɔ?

 MAAN ɔ yo amun kɛ amun o mmeli kun m’ɔ su mlɔn nzue nun’n sa. Ɔ maan amun se amun wun kɛ amun liɛ w’a wie. Kpɛkun Ɲanmiɛn sa, sran kun w’a ba, w’a de amun. Kɛ amun defuɛ’n se kɛ “amun a fite nun’n” amun klun tɔ nun sa fɔun. ?Sran sɔ’n m’ɔ deli amun’n, amun su lɛmɛn i ase lelele?

2 I kunngba’n yɛ Zoova yoli i e lika-ɔ. Ɔ yili tɛ fa kpɔli e ti, naan y’a kwla ɲan e ti sa tɛ’n nin wie’n be sa nun. Ɔ maan ɔ fata kɛ e lɛ i ase. E wla gua ase. Afin e si kɛ sɛ e lafi e ti kpɔlɛ tɛ’n su titi’n, Ɲanmiɛn yáci e sa tɛ mun cɛ́ e. Kpɛkun cɛn wie lele’n é ɲán e ti. (1 Zan 1:7; 4:9) Kɛ nga e fa wunnin i fluwa nga i Ndɛ tre 14 nun lɔ’n sa’n, e ti kpɔlɛ tɛ’n i yilɛ nun yɛ Zoova yili i sran klolɛ’n ɔ nin i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n be nglo dan-ɔn. ?Ngue yɛ é yó é fá lɛ́ i ase-ɔ?

3 Ɔ fata kɛ e fa e ɲin e sie like nga e Defuɛ’n kunndɛ kɛ e yo’n su. Zoova sinnin i nuan ijɔfuɛ Mise i lika seli kɛ: “Ee, klɔ sran, Zoova kannin sa ng’ɔ ti kpa’n i ndɛ kleli wɔ. ?Ngue yɛ ɔ kunndɛ kɛ a yo-ɔ? Like kunngba ng’ɔ kunndɛ’n yɛle kɛ a yo sa i nuan su sɛsɛ, a klo seiin nantilɛ’n, yɛ a kan ɔ wun ase naan a nin ɔ Ɲanmiɛn’n be nanti!” (Mise 6:8) Maan e sie i nzɔliɛ kɛ ninnge nga Zoova kunndɛ kɛ e yo’n, be nun kun yɛle “sa i nuan su sɛsɛ” yolɛ. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo i sɔ liɛ’n niɔn?

“Sa nuan su sɛsɛ yolɛ kpafuɛ’n”

4. ?Wafa sɛ yɛ e si kɛ Zoova kunndɛ kɛ e nanti i mmla’m be su-ɔ?

4 Sa ng’ɔ ti kpa annzɛ ɔ ti tɛ’n be su mmla nga Zoova kpɛli’n, ɔ kunndɛ kɛ e nanti su. Kɛ e mian e ɲin e nanti i mmla’m be su’n, e yo sa ng’ɔ ti i nuan su sɛsɛ’n, afin i mmla’m be ti kpa. Ezai 1:17 se kɛ: “An suan sa kpa yolɛ’n, an kunndɛ sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n.” Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ: “Amun mian amun ɲin be yo sa kpa.” (Sofonin 2:3) Ɔ se ekun kɛ: ‘Amun fa nzuɛn uflɛ mɔ Ɲanmiɛn yili i kɛ i bɔbɔ fa klo’n sa. Nzuɛn sɔ’n taka sa nuan su sɛsɛ yolɛ kpafuɛ’n su.’ (Efɛzifuɛ Mun 4:24) Sran i tokotoko yolɛ’n, nin ɲannzuɛn sa’m be yolɛ’n, ɔ nin bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku’n be timan sa nuan su sɛsɛ yolɛ. Afin Ɲanmiɛn mmla’n bu ninnge kwlaa sɔ’m be fɔ.—Jue Mun 11:5; Efɛzifuɛ Mun 5:3-5.

5, 6. (1) ?Ngue ti yɛ Zoova i mmla’m be su nantilɛ’n timan kekle-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n kle kɛ nzuɛn uflɛ’n i falɛ’n timan le kun annzɛ le nɲɔn ndɛ-ɔ?

5 ?Zoova i mmla mɔ be kle e sa kpa yolɛ’n, be su nantilɛ’n ti kekle? Cɛcɛ. Sran ng’ɔ klo Zoova’n, like kwlaa nga Zoova waan ɔ yo’n, i yolɛ’n su yoman kekle i sa nun. Kɛ mɔ e klo e Ɲanmiɛn’n nin i nzuɛn’n, i ti yɛ e kunndɛ kɛ e mɛn dilɛ wafa’n ɔ jɔ i klun-ɔn. (1 Zan 5:3) Nán e wla fi su kɛ Zoova “klo sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n.” (Jue Mun 11:7) Sɛ e waan é sɔ́nnzɔn Ɲanmiɛn i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n, ɔ fata kɛ e klo like nga Zoova klo i’n, kpɛkun like ng’ɔ kpɔ i’n, maan e kpɔ i wie.—Jue Mun 97:10.

6 Sa kpa yolɛ’n timan pɔpɔ manman klɔ sran mun, afin fɔ’n wo be nun. I sɔ’n ti’n ɔ fata kɛ e wla e nzuɛn laa mɔ maan e yo sa tɛ’n i ase. Kpɛkun maan e fa nzuɛn uflɛ’n. Biblu’n waan kɛ sran kun si Ɲanmiɛn kpa’n, i ‘nzuɛn’n yo uflɛ tititi.’ (Kolɔsufuɛ Mun 3:9, 10) Kɛ be se kɛ i ‘nzuɛn’n yo uflɛ tititi’n,’ i sɔ’n kle kɛ nán le kun annzɛ le nɲɔn ndɛ-ɔ. Saan kɛ é mían e ɲin kpa naan y’a fa nzuɛn uflɛ’n. Sanngɛ kannzɛ e mian e ɲin e yo sa nuan su sɛsɛ’n, fɔ’n te o e nun. I sɔ’n ti’n, ɔ ju wie’n, e nuan fite tɛtɛ, annzɛ e yo sa tɛ.—Rɔmunfuɛ Mun 7:14-20; Zaki 3:2.

7. ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu fɔnlɛ nga cɛn wie’n e fɔn’n niɔn?

7 ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu fɔnlɛ nga cɛn wie e fɔn’n niɔn? Ɔ ti su kɛ e su seman kɛ fɔnlɛ nga e fɔnnin’n timan like fi. Sanngɛ kusu nán maan e sa sin bubu e kaan sa. Nán e bu i kɛ e liɛ’n, be yo e sa fi-ɔ, ɔ yoman ye mlɔnmlɔn kun naan é yáci Zoova i sulɛ. E Ɲanmiɛn m’ɔ ti aklunyefuɛ’n, ɔ fali ajalɛ naan be nga be yo sa tɛ mɔ be kunndɛ kpa kɛ bé káci be sa’n, i klun w’a jɔ be wun. Akoto Zan kannin ndɛ kun fa guali e awlɛn su nzue. I waan: “Ń klɛ́ ndɛ nga mun ń blɛ́ amun naan amun a yoman sa tɛ. Sanngɛ sɛ amun nun wie yo sa tɛ’n, e le ukafuɛ kun Siɛ’n i wun lɔ. Sran sɔ’n yɛle Zezi Klisi m’ɔ ti sran kpa’n.” (1 Zan 2:1) Zoova fali Zezi yili e ti tɛ. I sɔ’n ti’n kannzɛ bɔbɔ fɔ’n nun yɛ be wuli e’n, sanngɛ e kwla su Zoova kɛ ɔ fa klo’n sa. Ɔ maan e wun blibli e kɛ é tú e klun é yó like ng’ɔ jɔ Zoova klun’n.

Jasin fɛ’n nin Ɲanmiɛn i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n

8, 9. ?Wafa sɛ yɛ jasin fɛ’n bolɛ’n yi Zoova i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i nglo-ɔ?

8 Kɛ e wla e wun ase e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n e kle e wiengu mun’n, e sɔnnzɔn Ɲanmiɛn m’ɔ yo sa i nuan su sɛsɛ’n. ?Wafa sɛ yɛ Zoova i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n ɔ nin jasin fɛ’n be kɔ likawlɛ-ɔ?

9 Zoova dun mmua bo klunwifuɛ’m be jɔ kwlaa naan w’a nunnun be. Kɛ Zezi kán sa nga bé wá jú mɛn’n i awieliɛ blɛ’n nun’n be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Bé dún mmua bó jasin fɛ’n nvlenvle’m be kwlaa be nun.” (Marki 13:10; Matie 24:3) Bé “dún mmua” bó jasin fɛ’n. I sin’n, sa nga bé wá jú’n i kun yɛle ɲrɛnnɛn dan’n. Kɛ be ko nunnun klunwifuɛ mun ɲrɛnnɛn dan’n nun’n yɛ sran kpa’m bé trán mɛn uflɛ’n nun-ɔn. (Matie 24:14, 21, 22) Sran fi kwlá seman kɛ Zoova yoli klunwifuɛ’m be tɛ. Afin ɔ dun mmua boli be jɔ. Ɔ kunndɛli kɛ be kaci be sa naan w’a nunnunman be.—Zonasi 3:1-10.

10, 11. ?Wafa sɛ yɛ jasin fɛ’n i bolɛ nun’n, e yi sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i nglo-ɔ?

10 ?Wafa sɛ yɛ jasin fɛ’n i bolɛ’n nun’n, e yi sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i nglo-ɔ? Kɛ e bo jasin fɛ’n e yo sa ng’ɔ ti su’n, afin e kwla uka e wiengu mun naan b’a ɲan nguan. Maan e kan mmeli m’ɔ su utu’n i ndɛ kan ekun. Kɛ e ko fin nun ko fite’n, e wiengu nga be te o nzue’n nun’n be ukalɛ yɛ e kunndɛ-ɔ. ?Nɛ́n i-ɔ? I wafa kunngba’n, sran wie’m be te yo mɛn tɛ nga i nunfuɛ. Be su kpli kpa, sanngɛ be nin-a kwlá fiteman nun. Ɔ fata kɛ e uka be. Nanwlɛ, be nun kpanngban be kpalo jasin fɛ’n nga e bo’n. Sanngɛ kɛ mɔ Zoova te trɛ i awlɛn be wun’n ti’n, maan e uka be naan be ‘kaci be akunndan’n.’ I liɛ’n, bé kwlá ɲán nguan.—2 Piɛli 3:9.

11 Asa ekun’n kɛ e bo jasin fɛ’n e kle sran wafawafa kwlaa’n, e kle kɛ e kpaman sran nun. I sɔ’n ti sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i wafa cinnjin kpa kun. Nán e wla fi kɛ “Ɲanmiɛn kpaman sran nun. Sanngɛ nvle kwlaa nun’n, sran ng’ɔ sro i m’ɔ yo sa ng’ɔ ti kpa’n, i sɔfuɛ’n yɛ i klun jɔ i wun-ɔn.” (Sa Nga Be Yoli’n 10:34, 35) Sɛ e kunndɛ kɛ é yó sa nuan su sɛsɛ kɛ Ɲanmiɛn sa’n, ɔ fataman kɛ e kpli e di sran jɔlɛ. Sɛ blɔfuɛ annzɛ sran ble-o, sɛ yalɛfuɛ annzɛ aɲanbeunfuɛ-o, maan e bo jasin fɛ’n e kle i. Kɛ e yo sɔ’n, e man sran kwlaa i atin naan ɔ tie jasin fɛ’n naan ɔ fa ajalɛ ng’ɔ klo’n.—Rɔmunfuɛ Mun 10:11-13.

Wafa nga e nin e wiengu mun e tran’n

12, 13. (1) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e kpli e di sran jɔlɛ-ɔ? (2) ?Kɛ Zezi se kɛ “amun yaci amun wiengu’m be jɔlɛ dilɛ” yɛ ‘amun yaci amun wiengu’m be fɔ bulɛ’n’ i bo’n yɛle benin? (An nian ja ngua lɔ ndɛ’n nun wie.)

12 Kɛ e nin e wiengu mun e tran kɛ Zoova nin e tran’n sa’n, i sɔ’n ti sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n wie. E wiengu fɔ bulɛ’n ti kpe kan sa. E kan be sa tɛ nga be yo’n i ndɛ. Wie liɛ’n e bu i kɛ be su bu akunndan tɛ wie, annzɛ dunman kunndɛlɛ ti yɛ be su fa ajalɛ wie-ɔ. ?Sanngɛ e nun onin yɛ ɔ kunndɛman kɛ Zoova si i aunnvɔɛ-ɔ? Zoova jranman e sa tɛtɛ’m be su sa trilili. Jue tofuɛ’n seli kɛ: “?Ee Ya, sɛ ɔ ti kɛ e fɔnlɛ’m be su yɛ a fa ɔ ɲin sie sa’n, nn Zoova, wan yɛ ɔ kwla jran ɔ ɲrun-ɔn?” (Jue Mun 130:3) ?Kɛ mɔ Zoova fɛmɛn i ɲin sieman fɔnlɛ nga e fɔn’n su’n, i sɔ’n ciciman e wla? (Jue Mun 103:8-10) ?I sɔ’n ti’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e nin e wiengu mun e nanti-ɔ?

13 Kɛ e wiengu’m be fɔn’n, maan e yo sa i nuan su sɛsɛ yɛ e si be aunnvɔɛ kɛ Zoova sa. Sɛ bé sé bé sé naan fɔnlɛ nga be fɔnnin’n timan tɛ dan’n annzɛ ɔ timan e ndɛ’n, nán maan e kpli e di be jɔlɛ annzɛ e bu be fɔ. Kɛ Zezi kán Ɲanmiɛn ndɛ oka’n su lɔ’n, ɔ seli kɛ: “Amun yaci amun wiengu’m be jɔlɛ dilɛ naan b’a diman amun jɔlɛ.” (Matie 7:1) Liki fluwa’n nun’n ɔ seli ekun kɛ: “Amun yaci amun wiengu’m be fɔ bulɛ naan b’a buman amun fɔ wie.” a (Liki 6:37) Zezi si weiin kɛ klɔ sran mɔ fɔ o i nun’n, ɔ bu i wiengu’m be fɔ ndɛndɛ kpa. Sanngɛ Zezi i ndɛ tiefuɛ nga be yo sɔ’n, ɔ fata kɛ be yaci i sɔ yolɛ.

Kɛ e bo jasin fɛ’n e kle sran kwlaa’n, e kle kɛ e kpaman sran nun kɛ Ɲanmiɛn sa.

14. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e ‘di sran jɔlɛ-ɔ’?

14 Like nga ti yɛ ɔ fata kɛ e ‘yaci e wiengu’m be jɔlɛ dilɛ’n,’ yɛle kɛ b’a tuman e kɛ e di i sɔ junman. Zaki m’ɔ ti Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n seli kɛ: “Sran kunngba cɛ yɛ ɔ ti Mmla Kpɛfuɛ nin Jɔlɛ Difuɛ-ɔ.” Sran sɔ’n yɛle Zoova. I sɔ’n ti’n ɔ usali kɛ: “?A ti ɔ liɛ sɛ ti yɛ a di ɔ wiengu jɔlɛ-ɔ?” (Zaki 4:12; Rɔmunfuɛ Mun 14:1-4) Asa ekun’n fɔ m’ɔ o e nun’n ti’n, ɔ cɛman naan y’a di ndɛ kwlɛ. E kwla bu sran’m be wun akunndan tɛ. Wie liɛ’n e fa sa wie mɔ be yoli e’n, e sie e klun, annzɛ e ɲin kwla blo sran wun. Wie liɛ’n kusu e bu e wun sran kpa. Nzuɛn tɛtɛ sɔ’m be ti’n, e wiengu wie’m be wun kwla yo e tɛ. Sanngɛ sɛ e wun i wlɛ kɛ nán sa ngba yɛ e kwla si i’n, e su kpliman e buman e wiengu fɔ. Asa ekun’n, e siman sran’m be klun akunndan’n, annzɛ sa kwlaa ng’ɔ o be su’n. ?E ti e liɛ sɛ mɔ e bu e wiengu nga be mian be ɲin be su Ɲanmiɛn’n, be fɔ-ɔ? Maan e yo kɛ Zoova sa. Yɛle kɛ ninnge nga aniaan’m be yo m’ɔ ti kpa’n, i su cɛ yɛ ɔ fata kɛ e fa e ɲin e sie-ɔ.

15. ?Ndɛ nin ayeliɛ benin mun yɛ be nin Ɲanmiɛn sufuɛ’n fataman-ɔn? ?Yɛ ngue ti-ɔ?

15 ?Yɛ e nin e awlofuɛ mun e tranlɛ nun’n nin? Awlo’n ti lika kun m’ɔ fata kɛ fɔundi tran nun-ɔn. Sanngɛ ɔ timan sɔ andɛ. Awlo kunngba nunfuɛ’m be tranlɛ’n yoman fɛ kaan sa. Yasua nin bla mun, ɔ nin siɛ nin niɛn wie mun be kle be wiengu yalɛ awlo’n nun. Be kpɛ be tranfuɛ’m be nzowa, annzɛ be bo be. Sanngɛ ndɛ tɛtɛ kanlɛ’n, nin aɔwi tɛtɛ dilɛ’n, ɔ nin sran kpokokpoko yolɛ’n be nin Ɲanmiɛn sufuɛ’n fataman. (Efɛzifuɛ Mun 4:29, 31; 5:33; 6:4) Zezi i afɔtuɛ ng’ɔ mannin e kɛ e ‘yaci e wiengu’m be jɔlɛ dilɛ’ yɛ e ‘yaci e wiengu’m be fɔ bulɛ’n,’ ɔ timan gua su lɔ kunngba liɛ. Kɛ e o awlo lɔ’n, ɔ fata kɛ e nian su e nanti wie. Nán e wla fi su kɛ sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i wie yɛle kɛ e nin e wiengu mun e tran kɛ Zoova nin e tran’n sa. E Ɲanmiɛn’n kusu nin e tranman klunwi su. I kpa bɔbɔ’n, be nga be klo i’n, ɔ si be “aunnvɔɛ.” (Zaki 5:11) Nanwlɛ, ajalɛ ng’ɔ kle e lɛ’n, ɔ yo ɲɛnmɛn dan!

Asɔnun kpɛnngbɛn mɔ be yo ‘sa nuan su sɛsɛ’n’

16, 17. (1) ?Ngue yɛ Zoova kunndɛ kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo-ɔ? (2) ?Sɛ sa tɛ yofuɛ kun waan ɔ kacimɛn i sa’n, ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo-ɔ? ?Yɛ ngue ti-ɔ?

16 Sa nuan su yolɛ’n ti e kwlaa e ndɛ. Sanngɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be liɛ’n, ɔ fata kɛ ɔ yo be cinnjin kpa. Amun nian wafa nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Ezai kannin ‘sran dandan mun’ annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be ndɛ’n. Ɔ seli kɛ: “Nian! Famiɛn kun wá síe mɛn’n sa kpa yolɛ’n ti, yɛ sran dandan’m bé wá síe mɛn’n sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n ti.” (Ezai 32:1) Ɔ maan Zoova kunndɛ kɛ, kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m bé dí be junman’n, be yo sa nuan su sɛsɛ. ?Wafa sɛ yɛ be kwla yo sɔ-ɔ?

17 Kɛ mɔ b’a tin Ɲanmiɛn sulɛ nun’n ti’n, be si kɛ sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i wie yɛle asɔnun’n i sanwun yolɛ. Ɔ ju wie’n, ɔ fata kɛ be di be nga be fɔnnin dan’n be jɔlɛ. Sanngɛ i sɔ yolɛ nun’n, be wla fiman kɛ, kɛ Ɲanmiɛn dí sran kun jɔlɛ’n, sɛ ɔ nin aunnvɔɛ silɛ fata’n, ɔ si i aunnvɔɛ. Ɔ maan be kunndɛ kɛ bé úka sran ng’ɔ fɔnnin’n naan ɔ kaci i sa. ?Sanngɛ sɛ i waan ɔ kacimɛn i sa’n nin? Kɛ m’ɔ fata kɛ be yo sa nuan su sɛsɛ’n ti’n, Zoova i Ndɛ’n se be kɛ: “Maan amun yi sa tɛ yofuɛ’n amun afiɛn lɛ.” I bo’n yɛle kɛ be tu i asɔnun’n nun. (1 Korɛntifuɛ Mun 5:11-13; 2 Zan 9-11) Nán kɛ i sɔ’n yo be fɛ ti-ɔ. Sanngɛ be si kpa kɛ asɔnun’n i sanwun yolɛ’n ti’n, i sɔ yolɛ’n nin i fata. Asa kusu’n, be lafi su kɛ cɛn wie lele’n sa tɛ yofuɛ’n káci i sa naan ɔ́ sɛ́ i sin asɔnun’n nun ekun.—Liki 15:17, 18.

18. ?Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m bé mán sran kun i afɔtuɛ’n, ngue yɛ be wla fiman su-ɔ?

18 Kɛ be se kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo sa nuan su sɛsɛ’n, i wie ekun yɛle kɛ afɔtuɛ nga be man’n, ɔ taka Biblu’n su. Nán kɛ fɔnlɛ nga e fɔn’n, i kunndɛlɛ ɔ nin e fɔ tulɛ nglɛmun nnɔsua ngunmin ti yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be o lɛ-ɔ. Sanngɛ sɛ aniaan kun “yo sa wie m’ɔ timan kpa’n,” be “fɛ i sie atin kpa’n su” amanniɛn su. Afin be si kɛ, kɛ Ɲanmiɛn yó sa i nuan su sɛsɛ’n, ɔ yomɛn i klunwi su. (Galasifuɛ Mun 6:1) Asɔnun kpɛnngbɛn’m be su tutumɛn i fofofo. Be su kɛnmɛn i ndɛ tɛtɛ kusu, afin kɛ be man afɔtuɛ’n wɛtɛɛ su’n, i sɔ’n kwla wla sa tɛ yofuɛ’n i fanngan. Kannzɛ sa tɛ ng’ɔ yoli’n ti’n, ɔ fata kɛ be tu i fɔ bɔbɔ’n, naan be yiyi i sa tɛ’n i bo nzuɛn’n nun weinwein kle i’n, be wla fiman su kɛ aniaan ng’ɔ fɔnnin lɛ’n, ɔ ti Zoova i bua’m be nun kun. b (Liki 15:7) Sɛ be man sa tɛ yofuɛ kun i afɔtuɛ’n, annzɛ be tu i fɔ wɛtɛɛ su’n, ɔ kwla kaci i sa.

19. ?Ajalɛ benin yɛ, ɔ ju wie’n, asɔnun kpɛnngbɛn’m be fa-ɔ? ?Yɛ ngue su yɛ be jran naan b’a fa ajalɛ sɔ’n niɔn?

19 Ajalɛ nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be fa’n, wie liɛ’n ɔ kan aniaan wie mun. I wie yɛle kɛ cɛn wie’n be yia. Be kunndɛ kɛ bé nían naan sɛ aniaan wie’m be kwla yo asɔnun kpɛnngbɛn annzɛ asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ-o. Asɔnun kpɛnngbɛn’m be si kɛ ɔ fataman kɛ be kpa sran nun annzɛ be fa sran nga be klo i’n. Sanngɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun yɛ be nian naan b’a fa ajalɛ kun-ɔn. Kɛ be yo sɔ’n be fa afɔtuɛ nga su: “Nán kpli di sran jɔlɛ, yɛ nán kpa sran nun.”—1 Timote 5:21.

20, 21. (1) ?Ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kplin be ɲin be yo-ɔ? ?Yɛ ngue ti-ɔ? (2) ?Ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla yo fa uka “be nga be leman wunmiɛn’n” niɔn?

20 Asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo sa nuan su sɛsɛ wafa uflɛ ekun. Ezai seli kɛ bé yó ‘sa nuan su sɛsɛ.’ I sin’n, ɔ kan guali su kɛ: “Be tinuntinun bé yó kɛ fiawlɛ lika kun mɔ kɛ aunmuan’n fíta’n be kwla fia lɔ’n sa, bé yó kɛ fiawlɛ lika kun mɔ kɛ nzue dan’n tɔ́’n be kwla fia lɔ’n sa, bé yó kɛ nzue kun m’ɔ sin mɛn kun mɔ nzue nunman lɔ’n i nun’n sa, bé yó kɛ yɔbuɛ dan kun m’ɔ o asiɛ kee kun su’n i fɔnvɔ’n sa.” (Ezai 32:1, 2) Asɔnun kpɛnngbɛn’m be kplin be ɲin be fɔnvɔ be wiengu nga be su Ɲanmiɛn’n. Be yo maan be wla gua ase.

21 Andɛ’n, aniaan kpanngban be wun be ɲrun dan, be wla bo be wun. ?Asɔnun kpɛnngbɛn mun, ngue yɛ amún yó fá úka “be nga be leman wunmiɛn’n” niɔn? (1 Tesalonikifuɛ Mun 5:14) Kɛ i sɔfuɛ’m bé kán afɛ ng’ɔ o be su’n i ndɛ klé amun’n, wafa nga be wun fa yo be’n, maan ɔ yo amun sɔ wie. (Zaki 1:19) Atrɛkpa’n sa nga ti yɛ be koko dan’n, be kunndɛ kɛ bé bó su klé sran nga be lafi i su’n. (Ɲanndra Mun 12:25) Amun se be kɛ be ndɛ lo Zoova nin aniaan mun, naan be bu be sran kpa, naan be klo be kpa liɛ su. (1 Piɛli 1:22; 5:6, 7) Asa ekun’n amun kwla srɛ Ɲanmiɛn man be. Kɛ sran kun wun kɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun su srɛ i ti’n, nanwlɛ i sɔ’n kwla fɔnvɔ i dan. (Zaki 5:14, 15) Kɛ amun mian amun ɲin be uka be nga be wla w’a bo be wun’n, Ɲanmiɛn m’ɔ yo sa nuan su sɛsɛ’n ɔ wun i.

Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be wla be nga be wla w’a bo’n be fanngan’n, be sɔnnzɔn Zoova i sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n.

22. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo sa nuan su sɛsɛ kɛ Zoova sa-ɔ? ?Yɛ kɛ e yo sɔ’n, i bo gua sɛ?

22 Nanwlɛ kɛ é yó sa nuan su sɛsɛ kɛ Zoova sa’n, nn é fá e wun é mɛ́ntɛn i. Kɛ e nanti i mmla mɔ be ti sɛsɛ’n be su’n, kɛ e bo jasin fɛ’n e kle sran mun’n, yɛ kɛ e fa e ɲin e sie like nga e wiengu’m be yo m’ɔ ti kpa’n i ngunmin su’n, e yi sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i nglo kɛ Ɲanmiɛn sa. Asɔnun kpɛnngbɛn mun, kɛ amun yo mɔ fiɛn wluman asɔnun’n nun’n, kɛ amun fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n uka aniaan mun’n, kɛ ajalɛ nga amun fa’n ɔ kle kɛ amun kpaman sran nun’n, yɛ kɛ amun wla be nga be wla w’a bo be wun’n be fanngan’n, amun yi sa nuan su sɛsɛ yolɛ’n i nglo kɛ Ɲanmiɛn sa. Kɛ Zoova nian asiɛ’n su wa m’ɔ wun kɛ be nga be nin i nanti’n be mian be ɲin be yo ‘sa nuan su sɛsɛ’n,’ i klun jɔ dan.

a Zezi i ndɛ sɔ’n, Biblu wie’m be kacili i kɛ “nán an di amun wiengu’m be jɔlɛ” yɛ “nán an bu amun wiengu’m be fɔ.” Ɔ ti kɛ be su se kɛ “nán an bo amun wiengu’m be jɔlɛ dilɛ bo” yɛ “nán an bo amun wiengu’m be fɔ bulɛ bo” sa. Sanngɛ wafa nga be klɛli Zezi i afɔtuɛ’n Glɛki nun’n, ɔ kle kɛ ninnge sɔ’m be yolɛ’n wo e nzuɛn’n nun naan e yo be titi. Sanngɛ ɔ fata kɛ e yaci be yolɛ.

b Like nga 2 Timote 4:2 se asɔnun kpɛnngbɛn mun kɛ be yo’n yɛ: ‘Be nga be yo sa’n amun ijɔ be, amun tu sran’m be fɔ, amun wla sran’m be fanngan.’ Glɛki nun ndɛ mma “parakaleo” yɛ be kaci i Wawle nun kɛ ‘wla be fanngan-ɔn.’ Ndɛ mma kun m’ɔ mɛntɛn i’n yɛle “parakletɔsu.” Be fa ndɛ mma sɔ’n be fa kan sran ng’ɔ uka be nga be fa be kɔ jɔlɛ difuɛ’m be ja su’n, i ndɛ. I lɛ’n kle kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be ti aniaan’m be ukafuɛ.