Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

‘Nam Se Inende’ ke Ndisan̄a ye Abasi

‘Nam Se Inende’ ke Ndisan̄a ye Abasi

Ibuot 16

‘Nam Se Inende’ ke Ndisan̄a ye Abasi

1-3. (a) Ntak emi nnyịn ikpọkọmde Jehovah? (b) Nso ke ima ima Andinyan̄a nnyịn oyom oto nnyịn?

 KERE nte esịnede ke nsụn̄ikan̄ oro esịpde. Kpa ke ini emi afo ekerede ke idotenyịn okụre, andinyan̄a ọbiọn̄ọde onyụn̄ ọnọ fi ubọhọ. Okpokop inemesịt didie ntem ndikụt nte andinyan̄a fo osiode fi ke itiendịk oro efep onyụn̄ ọdọhọde ete: “Ọmọbọhọ ndien”! Nte afo ukereke ke akpana ọkọm owo oro? Ke nditịm ntịn̄, enye anam afo odu uwem.

2 Ke usụn̄ kiet, emi owụt se Jehovah anamde ọnọ nnyịn. Ke akpanikọ nnyịn inyene ndikọm enye. Kamse, enye ọnọ ufak, anamde nnyịn ikeme ndibọhọ ọkpọsọn̄ odudu idiọkn̄kpọ ye n̄kpa. Nnyịn imenem esịt ndifiọk nte ke adan̄a nte nnyịn inyenede mbuọtidem ke ọsọn̄urua uwa oro, ke ẹfen mme idiọkn̄kpọ nnyịn, ndien nsinsi ini iso nnyịn enyene nsọn̄ọ. (1 John 1:7; 4:9) Nte nnyịn ikokụtde ke Ibuot 14, ufak edi n̄kponn̄kan edinam ima ye edinen ido Jehovah. Didie ke nnyịn ikpanam n̄kpọ iban̄a emi?

3 Odot nnyịn ikere iban̄a se ima ima Andinyan̄a nnyịn oyomde oto nnyịn. Jehovah ada prọfet Micah etịn̄ ete: “O owo, enye omowụt fi se ifọnde; ndien nso ke Jehovah oyom ye afo, ke mîbọhọke ndinam se inende, nnyụn̄ mma ima Abasi, nnyụn̄ nsụk idem nsan̄a ye Abasi fo?” (Micah 6:8) Tịm fiọk ete ke kiet ke otu n̄kpọ oro Jehovah oyomde oto nnyịn edi “ndinam se inende.” Didie ke nnyịn ikeme ndinam oro?

Ndibịne Ata “Edinen Ido”

4. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke Jehovah oyom nnyịn idu uwem ekekem ye ndinen idaha esie?

4 Jehovah oyom nnyịn idu uwem ekekem ye idaha esie kaban̄a se inende ye se idiọkde. Sia mme idaha esie ẹdide nti ye ndinen, nnyịn ibịne edinen ido ke ini nnyịn idude uwem ikekem ye mmọ. Isaiah 1:17 ọdọhọ ete: “Ẹkpep ndinam eti: ẹyom se inende.” Ikọ Abasi eteme nnyịn ete “[iyom] edinen ido.” (Zephaniah 2:3) Enye n̄ko esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ‘ndimen obufa owo nsịne, emi ẹbotde ebiet Abasi ke edinen ido.’ (Ephesus 4:24) Ata edinen ido isan̄ake ye afai, ndek ndek ido, ye oburobụt ido, sia mmọ ẹsabarede se isanade.—Psalm 11:5; Ephesus 5:3-5.

5, 6. (a) Ntak emi nnyịn ndidu uwem ekekem ye mme idaha Abasi mîdịghe mfịghe? (b) Didie ke Bible owụt ete ke ndibịne edinen ido edi edinam emi akade-ka iso?

5 Nte nnyịn ndidu uwem ekekem ye ndinen idaha Jehovah edi mfịghe? Baba. Esịt oro asan̄ade ekpere Jehovah ididaha mme n̄kpọ oro enye oyomde nte mfịghe. Sia nnyịn imade Abasi ye ofụri edu esie, nnyịn iyom ndidu uwem ke usụn̄ oro enemde enye esịt. (1 John 5:3) Ti ete ke Jehovah “[amama] se inende.” (Psalm 11:7) Edieke nnyịn itịmde iyom ndikpebe unenikpe, m̀mê edinen ido Abasi, ana nnyịn ima se Jehovah amade inyụn̄ isua se enye asuade.—Psalm 97:10.

6 Idịghe mmemmem n̄kpọ mme anana-mfọnmma owo ndibịne edinen ido. Ana nnyịn isio akani owo ye ndiọi edinam esie iduọn̄ọ inyụn̄ imen obufa owo isịne. Bible ọdọhọ ete ke obufa owo edi se “ẹdiọn̄de diọn̄ ẹnam enye edi obufa” ebe ke nnennen ifiọk. (Colossae 3:9, 10) Ikọ oro “emi ẹdiọn̄de diọn̄ ẹnam enye edi obufa” owụt nte ke edisịne obufa owo edi edinam emi akade-ka iso, enye oro oyomde ifịk ifịk ukeme. Ọkpọkọm nnyịn idomo adan̄a didie ndinam se inende, mme ini ẹsidu oro obot idiọkn̄kpọ nnyịn anamde nnyịn ikpu ke ekikere, ke ikọ, m̀mê ke edinam.—Rome 7:14-20; James 3:2.

7. Didie ke nnyịn ikpese edikpu nnyịn ke ini nnyịn isịnde ukeme ndinam edinen ido?

7 Didie ke nnyịn ikpese edikpu ke ukeme oro nnyịn isịnde ndinam se inende? Nte ededi, nnyịn ikpenyeneke ndida idiọkn̄kpọ mfefere mfefere. Ke ukem ini oro, inaha nnyịn ikpa mba, ikerede ke mme edikpu nnyịn ẹnam nnyịn ikûdot ndinam n̄kpọ Jehovah. Ima ima Abasi nnyịn anam ndutịm ndinam mbon oro ẹkabarede esịt ke ofụri esịt ẹfiak ẹnyene mfọn esie. Kere ban̄a mme ọnọ-nsọn̄ọ ikọ apostle John emi: “Mmewet n̄kpọ emi nnọ mbufo, man mbufo ẹkûnam idiọk-n̄kpọ.” Edi enye ama adian do in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Ndien edieke owo anamde idiọk-n̄kpọ, [ke ntak ndammana unana-mfọnmma], nnyịn imenyene Ekpe-emem ke ufọt nnyịn ye Ete, kpa Jesus Christ.” (1 John 2:1) Ih, Jehovah ọnọ Jesus ke uwa ufak man nnyịn ikpekeme ndinam n̄kpọ Esie ke usụn̄ oro enye enyịmede kpa ye idaha idiọkn̄kpọ nnyịn. Nte oro inụkke nnyịn ndinam ofụri se nnyịn ikemede man inem Jehovah esịt?

Eti Mbụk ye Edinen Ido Abasi

8, 9. Didie ke editan̄a eti mbụk owụt edinen ido Jehovah?

8 Nnyịn imekeme ndinam se inende—ke nditịm ntịn̄, ndikpebe edinen ido Abasi—ebe ke ndibuana ọyọhọ ọyọhọ ke ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi nnọ mbon efen. Nso ebuana idu ke ufọt edinen ido Jehovah ye eti mbụk?

9 Jehovah ididaha utịt isọk idiọk editịm n̄kpọ emi ke mîbemke iso inọ ntọt. Ke ntịn̄nnịm ikọ esie oro aban̄ade se iditịbede ke utịt ini, Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹnyene ndibem iso n̄kwọrọ gospel nnọ kpukpru mme idụt.” (Mark 13:10; Matthew 24:3) Ikọ oro “ndibem iso” owụt ke mme n̄kpọntịbe efen ẹyetiene ukwọrọikọ ofụri ererimbot. Mme n̄kpọntịbe oro ẹsịne akwa ukụt oro ẹkebemde iso ẹtịn̄, emi ediwọrọde nsobo inọ ndiọi owo edinyụn̄ ebererede usụn̄ ọnọ edinen obufa ererimbot. (Matthew 24:14, 21, 22) Ke akpanikọ, idụhe owo ndomokiet oro ekpenende ke ndidori Jehovah ikọ nte ke se enye anamde ye ndiọi owo akwan̄a. Ke ndinọ ntọt emi, enye ọnọ utọ mbon oro ifet oro ekemde ndikpụhọde usụn̄ uwem mmọ nnyụn̄ mbọhọ nsobo.—Jonah 3:1-10.

10, 11. Didie ke nnyịn ndibuana ke edikwọrọ eti mbụk owụt edinen ido Abasi?

10 Didie ke nnyịn ndikwọrọ eti mbụk owụt edinen ido Abasi? Akpa kan̄a, akam edi nnennen n̄kpọ nnyịn ndinam se ikekeme man in̄wam mbon en̄wen ẹnyene edinyan̄a. Fiak kere ban̄a uwụtn̄kpọ edinyan̄a fi nsio ke nsụn̄ikan̄ oro esịpde. Ke ama ọkọbọhọ odụk ubom unyan̄a-uwem, afo udutreke ndiyom ndin̄wam mbon efen oro ẹsụk ẹdọn̄ọde ke mmọn̄. Kpasụk ntre, nnyịn imenyene mbiomo ndin̄wam mbon oro ẹsụk ẹmian̄ade ke “mmọn̄” idiọk ererimbot emi. Edi akpanikọ, ediwak owo ẹsịn etop nnyịn. Edi adan̄a nte Jehovah osụk enyenede ime, edi mbiomo nnyịn ndinọ mmọ ifet “ẹtua n̄kpọfiọk ẹkabade esịt” ẹnyụn̄ ẹnyene idotenyịn edinyan̄a.—2 Peter 3:9.

11 Ke ndikwọrọ eti mbụk nnọ kpukpru mbon oro nnyịn isobode, nnyịn imanam se inende ke akpan usụn̄ efen: Nnyịn iwụt unana asari. Ti ete ke “Abasi [inamke asari, NW]: edi ke kpukpru idụt Enye adadara owo ekededi eke abakde Enye onyụn̄ anamde nti ido.” (Utom 10:34, 35) Edieke nnyịn ikpebede edinen ido Esie, nnyịn idibemke iso ibiere ikpe inọ mme owo. Utu ke oro, nnyịn ikpenyene ndibuana eti mbụk ye mbon efen inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹto ewe orụk, m̀mê nso idi idaha mmọ ke n̄kaowo ye ke n̄kan̄ okụk. Ke ntem nnyịn iyọnọ kpukpru owo oro ẹyomde ndikpan̄ utọn̄ ifet ndikop nnyụn̄ nnam n̄kpọ mban̄a eti mbụk.—Rome 10:11-13.

Nte Nnyịn Inamde N̄kpọ ye Mbon En̄wen

12, 13. (a) Ntak emi nnyịn mîkpọsọpke ndibiere ikpe nnọ mbon efen? (b) Nso ke item Jesus oro “ẹtre ndibiere ikpe nnọ owo” ye “ẹtre ndibiom owo ikpe” ẹwọrọ? (Se n̄ko ikọ idakisọn̄.)

12 Nnyịn n̄ko imekeme ndinam se inende ke ndinam n̄kpọ ye mbon en̄wen kpa nte Jehovah anamde ye nnyịn. Enen̄ede edi mmemmem n̄kpọ ndibiere ikpe nnọ mbon en̄wen, n̄kụt ndudue nnọ mmọ, nnyụn̄ nnyene eyịghe mban̄a ntak emi mmọ ẹnamde mme n̄kpọ. Edi anie ke otu nnyịn okpoyom Jehovah odụn̄ọde mme uduakesịt ye ndudue nnyịn ke usụn̄ oro mîwụtke esịtmbọm? Jehovah inamde n̄kpọ ye nnyịn ntre. Andiwet Psalm ọkọdọhọ ete: “O Jehovah, afo ekpese mme idiọk ido, O Ọbọn̄, anie ekpekeme ndida?” (Psalm 130:3) Nte esịt idatke nnyịn nte ke edinen ye mbọm mbọm Abasi nnyịn iyomke ndiwụk ntịn̄enyịn ke mme ndudue nnyịn? (Psalm 103:8-10) Didie, ndien, ke nnyịn ikpanam n̄kpọ ye mbon en̄wen?

13 Edieke nnyịn iwụtde esịtekọm iban̄a edinen ido Abasi oro asan̄ade ye mbọm, nnyịn idisọpke ndibiere ikpe nnọ mbon en̄wen ke mme n̄kpọ oro mîtịmke ibehe nnyịn m̀mê oro mînen̄ekede idi akpan n̄kpọ. Ke Ukwọrọikọ esie oro ke Obot, Jesus ama odụri owo utọn̄ ete: “Ẹtre ndibiere ikpe nnọ owo mbak owo edibiere ikpe ọnọ mbufo.” (Matthew 7:1, NW) Nte ekemde ye uwetn̄kpọ Luke, Jesus ama adian do ete: “Ẹtre ndibiom owo ikpe, ndien owo idibiomke mbufo ikpe ke baba usụn̄ kiet.” a (Luke 6:37, NW) Jesus ama owụt ete ke imọ imọfiọk ke mme anana-mfọnmma owo ẹnyene edu edibiom owo ikpe. Owo ekededi ke otu mme andikpan̄ utọn̄ nnọ enye oro ekenyenede edu edisọsọp mbiere ikpe nnọ mbon efen ekenyene nditre.

14. Ke nso ntak ke ana nnyịn ‘itre ndibiere ikpe’ nnọ mbon efen?

14 Ntak emi anade nnyịn ‘itre ndibiere ikpe’ nnọ mbon efen? N̄kpọ kiet edi-o, odudu nnyịn enyene adan̄a. Mbet oro James eti nnyịn ete: “Ọnọ-ibet ye ebiere-ikpe kiet kpọt odu”—kpa Jehovah. Ntre James ama obụp in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Afo edi anie eke ekpede [ikpe ọnọ] mbọhọidụn̄ fo?” (James 4:12; Rome 14:1-4) Ke adianade do, idaha idiọkn̄kpọ nnyịn ekeme ndisọsọp ntịmede ubiereikpe nnyịn. Uwak edu ye uduakesịt owo—esịnede asari, ediyat owo esịt, ufụp, ye edikụt idem ke edinen—ẹkeme nditịmede usụn̄ oro nnyịn isede mme ekemmọ owo. Nnyịn imenyene mme mmeme efen efen, ndien nditie n̄kere emi ekpenyene ndikpan nnyịn ndisọsọp n̄kụt ndudue nnọ mbon efen. Nnyịn ikemeke ndifiọk se isịnede owo ke esịt; nnyịn inyụn̄ ikemeke ndifiọk kpukpru ọkpọkpọ idaha oro mbon efen ẹsobode. Mmanie ke nnyịn idi oro ikpenyenede ukwan̄ ekikere iban̄a ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ m̀mê ndikụt ndudue nnọ ukeme oro mmọ ẹsịnde ke utom Abasi? Ọkpọfọn didie ntem ndikpebe Jehovah ke ndikụt nti edu oro nditọete nnyịn ẹnyenede utu ke ndiwụk enyịn ke mme ndudue mmọ!

15. Ewe ikọ ye edinam mîdotke ke otu mme andituak ibuot nnọ Abasi, ndien ntak-a?

15 Nso kaban̄a mbonubon nnyịn? Ke mfụhọ, ke ererimbot mfịn, ẹnam n̄kpọ ata nsọn̄ido nsọn̄ido ke ebiet oro ekpetiede emem emem—kpa ubon. Edi ọsọ n̄kpọ ndikop mban̄a mme idiọk ebe, ibanndọ, m̀mê mme ete ye eka oro ẹsisụn̄ide m̀mê ẹsimiade mbonubon mmọ kpukpru ini. Edi ubiak ubiak ikọ, ikọ isụn̄i, ye edinam oro ọnọde owo unan ikpenyeneke ndidu ke otu mme andituak ibuot nnọ Abasi. (Ephesus 4:29, 31; 5:33; 6:4) Ikpenyene ndika iso nnam item Jesus oro nte ‘ẹtre ndibiere ikpe’ nnọ owo ẹnyụn̄ ‘ẹtre ndibiom owo ikpe’ ke ini nnyịn idude ke ufọk. Ti ete ke edinen ido abuana ndinam n̄kpọ ye mbon efen ukem nte Jehovah anamde ye nnyịn. Ndien akananam Abasi nnyịn isọn̄ke ido m̀mê nditie ibak ibak ke ini anamde n̄kpọ ye nnyịn. Utu ke oro, enye ‘enyene esịt mbọm’ ye mbon oro ẹmade enye. (James 5:11) Nso utịbe utịbe uwụtn̄kpọ ke emi edi ntem ọnọ nnyịn ndikpebe!

Mbiowo Oro Ẹkpede ‘Edinen Ikpe’

16, 17. (a) Nso ke Jehovah oyom oto mbiowo? (b) Nso ke ẹnyene ndinam ke ini anamidiọk etrede nditua n̄kpọfiọk ofụri esịt, ndien ntak-a?

16 Kpukpru nnyịn imenyene mbiomo ndinam se inende, edi mbiowo ke esop Christian ẹnen̄ede ẹnyene mbiomo ke afan̄ emi. Tịm fiọk nte ẹtịn̄de ẹban̄a “mbọn̄,” m̀mê mbiowo ke ntịn̄nnịm ikọ oro ẹwetde ke Isaiah, ẹte: “Sese, edidem kiet ayakama obio nte enende; ama edi mbọn̄, mmọ n̄ko ẹyeda ubọn̄ ke eti ido [edinen ido, NW].” (Isaiah 32:1) Ih, Jehovah odori enyịn mbiowo ndinam n̄kpọ nte enende. Didie ke mmọ ẹkeme ndinam emi?

17 Irenowo emi ẹdotde ke n̄kan̄ eke spirit mi ẹtịm ẹfiọk ẹte ke edinen ido oyom ẹnịm esop asana. Ke ndusụk idaha, esibiomo mbiowo ndikpe ikpe oro abuanade akwa idiọkn̄kpọ. Ke ini ẹnamde ntre, mmọ ẹsiti ẹte ke edinen ido Abasi oyom ẹwụt mbọm edieke ẹkemede. Ntem mmọ ẹyedomo ndin̄wam anamidiọk oro akabade esịt. Edi nso edieke anamidiọk etrede nditua n̄kpọfiọk ofụri esịt idem ke ẹma ẹkesịn utọ ukeme oro ndin̄wam enye? Nte ekemde ye ọyọhọ unenikpe, Ikọ Jehovah eteme ete ẹnam n̄kpọ ye iwụk: “Ẹsio oburobụt owo oro ke otu mbufo ẹfep.” Oro ọwọrọ ndisio enye mfep ke esop. (1 Corinth 5:11-13; 2 John 9-11) Mbiowo ẹsikop mfụhọ ke ini ẹnamde oro, edi mmọ ẹfiọk ẹte ke emi edi se ẹyomde man ẹkpeme edisana idaha eke spirit ye eke ido uwem esop. Idem kpa ye oro, mmọ ẹdori enyịn ẹte ke usen kiet ke enyịn ayan̄wan̄a anamidiọk oro ndien enye ayafiak edi esop.—Luke 15:17, 18.

18. Nso ke mbiowo ẹsinyene ke ekikere ke ini ẹnọde mbon efen item oro ọkọn̄ọde ke Bible?

18 Ndinam n̄kpọ nte enende abuana edinọ item oro ọkọn̄ọde ke Bible ke ini oyomde. Nte ededi, mbiowo idomoke ndiyom ndudue mbon en̄wen. Mmọ inyụn̄ itiehe-tie ibet ifet ndinọ edinen̄ede. Edi ekemmọ andinịm ke akpanikọ ekeme nditọn̄ọ “ndidụk idiọk afan̄ mbemiso ọfiọkde aban̄a.” Nditi nte ke edinen ido Abasi itiehe ibak ibak inyụn̄ inanake mbọm oyonụk mbiowo ndidomo ‘ndisan̄a ke spirit ifụre-ifụre ido, nda enye mfiak nsịn ke itie.’ (Galatia 6:1, NW) Ntem, mbiowo iditọkke anamidiọk m̀mê nditịn̄ ikọ uyat uyat. Utu ke oro, item oro ẹnọde ke ima ima usụn̄ esisịn udọn̄ ọnọ owo oro ọbọde enye. Idem ke ini ẹnọde nsuannọ nnennen nnennen—ẹwụtde mme utịp idiọk edinam in̄wan̄-in̄wan̄—mbiowo ẹsinyene ke ekikere nte ke ekemmọ andinịm ke akpanikọ oro anamde ndudue edi kiet ke otu erọn̄ Jehovah. b (Luke 15:7) Ke ini ẹnọde item m̀mê nsuannọ in̄wan̄-in̄wan̄, ye eti uduak, ẹnyụn̄ ẹnọde ke ima, enye eyetịm enen̄ede anamidiọk.

19. Mme ubiere ewe ke ẹsiyom mbiowo ẹnam, ndien ubiere mmọ enyene ndikọn̄ọ ke nso?

19 Mbiowo ẹsiwak ndinam mme ubiere oro ẹtụkde ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, mbiowo ẹsisobo ke ini ke ini ndikere mban̄a m̀mê nditọete eken ke esop ẹdot ndidi se ẹtorode nte mbiowo m̀mê nte mme asan̄autom unamutom. Mbiowo ẹfiọk ntak edide akpan n̄kpọ nditre ndinam asari. Mmọ ẹyak mme n̄kpọ oro Abasi oyomde kaban̄a mme utọ edimek oro ẹda mmọ usụn̄ ke mme ubiere oro ẹnamde, iberike edem sụk ke ekikere idemowo. Ntem mmọ ‘ibemke iso ibiom owo ikpe ke unana ntak, inyụn̄ inamke baba n̄kpọ kiet ke uma.’—1 Timothy 5:21.

20, 21. (a) Nso ke mbiowo ẹsidomo ndidi, ndien ntak-a? (b) Nso ke mbiowo ẹkeme ndinam man ẹn̄wam “mbon iduọ-esịt”?

20 Mbiowo ẹsiwụt edinen ido Abasi ke mme usụn̄ efen n̄ko. Ke ama ekebem iso etịn̄ ete ke mbiowo ẹyekara ‘ke edinen ido,’ Isaiah ama aka iso ete: “Owo kiet ayakabade ebiet ọtọ udịbe ofụm, ye etehe ubọhọ edịm; ebiet akpa mmọn̄ ke edisat isọn̄, ebiet mfụt akwa itiat ke isọn̄ n̄kpa-mba.” (Isaiah 32:2) Do, mbiowo ẹdomo ndidi ebiet oro ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹkemede ndibọ ndọn̄esịt ye ifụre.

21 Mfịn, ediwak owo ẹyom nsịnudọn̄ ke ntak kpukpru mfịna oro ẹkamade iduọesịt. Mbiowo, nso ke mbufo ẹkeme ndinam ndin̄wam “mbon iduọ-esịt”? (1 Thessalonica 5:14) Kpan̄ utọn̄ nọ mmọ ke mbọm. (James 1:19) Mmọ ẹkeme ndiyom ndibuana ‘mfụhọ esịt’ mmọ ye owo oro mmọ ẹkemede ndiberi edem. (Mme N̄ke 12:25) Nọ mmọ nsọn̄ọ nte ke Jehovah ye nditọete mmọ iren ye iban ẹdara mmọ, ẹda mmọ ke akpan n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹma mmọ. (1 Peter 1:22; 5:6, 7) Ke adianade do, afo emekeme ndibọn̄ akam ye utọ mbon oro onyụn̄ ọbọn̄ akam esịn mmọ. Ndikop nte ebiowo ọbọn̄de akam ofụri esịt ọnọ mmọ ekeme ndinen̄ede nnọ ndọn̄esịt. (James 5:14, 15) Abasi unenikpe idifreke ima ima ukeme oro afo esịnde ndin̄wam mbon mmemidem.

22. Ke mme usụn̄ ewe ke nnyịn ikeme ndikpebe edinen ido Jehovah, ndien ye nso utịp?

22 Ke akpanikọ, nnyịn inen̄ede isan̄a ikpere Jehovah ebe ke ndikpebe edinen ido esie! Ke ini nnyịn isọn̄ọde imụm edisana idaha esie ikama, ke ini nnyịn ibuanade eti mbụk unyan̄a-uwem ye mbon efen, ndien ke ini imekde ndiwụk ntịn̄enyịn ke nti edu mbon efen utu ke ndiyom mme ndudue mmọ, nnyịn iwụt edinen ido Abasi. Mbiowo, ke ini mbufo ẹkpemede edisana idaha esop, ke ini ẹnọde item N̄wed Abasi oro ọbọpde-bọp, ke ini mbufo ẹnamde mme ubiere oro mîsan̄ake ye asari, ye ke ini mbufo ẹsịnde udọn̄ ẹnọ mbon iduọesịt, mbufo ẹwụt edinen ido Abasi. Enyene ndidi enem Jehovah esịt didie ntem nditie ke heaven nse nnyụn̄ n̄kụt ikọt esie ẹsịnde ukeme mmọ “ndinam se inende” ke ndisan̄a ye Abasi mmọ!

[Mme Ikọ idakisọn̄]

a Ndusụk edikabade ẹdọhọ ẹte “ẹkûkpe ikpe ẹnọ owo,” ye “ẹkûbiom owo ikpe.” Mme utọ edikabade oro ẹwọrọ “ẹkûtọtọn̄ọ ndikpe ikpe nnọ owo,” n̄ko “ẹkûnyụn̄ ẹtọn̄ọ ndibiom owo ikpe.” Nte ededi, mme andiwet Bible mi ẹda ikọ oro ẹdọhọde ẹtre ẹtịn̄ ikọ ke usụn̄ oro owụtde edinam idahaemi (oro osụk akade-ka iso). Ntre edinam oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke akaka iso, edi ẹkenyene nditre.

b Ke 2 Timothy 4:2, Bible ọdọhọ ete ke ndusụk ini ana mbiowo ‘ẹwụt mme owo ndudue mmọ, ẹsua ẹnọ mmọ, ẹkpe ye mmọ.’ Ikọ Greek oro ẹkabarede “kpe ye mmọ” (pa·ra·ka·leʹo) ekeme ndiwọrọ “ndisịn udọn̄ nnọ.” Ikọ Greek oro enyenede ebuana, pa·raʹkle·tos, ekeme ndida mban̄a andin̄wam ke ikpe. Ntem, idem ke ini mbiowo ẹnọde nsuannọ ye iwụk, mmọ ẹnyene ndidi mme andin̄wam mbon oro ẹyomde un̄wam eke spirit.

Mme Mbụme Nditie N̄kere

Deuteronomy 1:16, 17 Nso ke Jehovah okoyom oto mme ebiereikpe ke Israel, ndien nso ke mbiowo ẹkeme ndikpep nto emi?

Jeremiah 22:13-17 Mme ukwan̄ edinam ewe ke Jehovah akakpan, ndien nso ke ẹyom ke ndikpebe edinen ido esie?

Matthew 7:2-5 Ntak emi nnyịn mîkpọsọpke ndiyom ndudue ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ?

James 2:1-9 Didie ke Jehovah ese edinam asari, ndien didie ke nnyịn ikeme ndibuan item emi ke ini inamde n̄kpọ ye mbon efen?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 163]

Nnyịn iwụt edinen ido Abasi ke ini nnyịn mînamke asari ke ndibuana eti mbụk ye mbon en̄wen

[Ndise ke page 166]

Mbiowo ẹwụt edinen ido Jehovah ke ini mmọ ẹsịnde udọn̄ ẹnọ mbon iduọesịt