1-3. (a) Momo lie tu kuetele ofuka yimue la Yehova? (b) Nye Upopeli wetu ukuacisola a yongola okuti oco tu linga?

 SOKOLOLA okuti o kasi ndomandekua vombaluku yimue yi kasi oku vomba. Eci o sima okuti ka kuli vali elavoko, ku molẽha umue oku yovola kuenda oku ambata pocitumãlo cimue ca kolapo. Ocili okuti o liyeva ciwa eci a ku sapuila okuti: “Ove kaliye wa yovoka!” Nda kua liyevele hẽ okuti o kuete ofuka lomunu waco? Ove nda wa lekisa olopandu momo eye wa popela omuenyo wove.

² Kolonepa vimue, ocindekaise eci ci tu kuatisa oku kuata elomboloko lieci Yehova a tu lingila. Ocili okuti, tu kuete ofuka yimue laye. Momo eye wa eca ocisembi ca tu ĩha epuluvi lioku yovuiwa kekandu kuenda kolofa. Tu liyeva okuti tua kolapo poku kũlĩha okuti, nda tua kolela kocilumba caco ci kuete esilivilo lialua, akandu etu a ka eceliwa kuenda tu ka tambula omuenyo ko pui. (1 Yoano 1:7; 4:9) Ndomo tua ci lilongisa vocipama 14, ocisembi ocindekaise cimue ca velapo cocisola kuenda esunga lia Yehova. Omo liaco, nye tu sukila oku linga oco tu lekise olopandu vietu ku Yehova?

³ Ca sunguluka oku ecelela okuti, Yehova o tu sapuila ovina a yongola okuti ovio tu linga. Pocakati cuprofeto Mika Yehova o tu sapuila hati: “Amunu, eye wa ku sapuila eci ciwa. Nye Yehova a pinga kokuove? Te okuti o linga esunga loku sola ocili, kuenda oku endaenda la Suku yove lesuluviko!” (Mika 6:8) Limbuka okuti cimue pokati kovina Yehova a pinga kokuetu, oku “linga esunga.” Tu ci linga ndati?

4. Tua kũlĩha ndati okuti Yehova o lavoka okuti tu ambata omuenyo ndomo ci likuata lolonumbi viaye viesunga?

⁴ Yehova o lavoka okuti tu kuama olonumbi vieci ca sunguluka  leci ka ca sungulukile. Omo okuti olonumbi viaye viesunga, eci tu vi pokola tu lekisa okuti tu kasi oku sanda esunga. Ku Isaya 1:17 ku popia hati: “Lilongisi oku linga eci ciwa, sandi esunga.” Ondaka ya Suku yi tu vetiya oku ‘sanda esunga.’ (Sofoniya 2:3) Oyo yi tu vetiyavo oku ‘wala omunu wokaliye una wa lulikiwa ndomo ci likuata locipango ca Suku, lesunga liocili kuenda oku kola.’ (Va Efeso 4:24) Esunga liocili ka li ecelela ungangala, ovina via vĩha kuenda evĩho liukahonga, momo ovituwa evi vi nyõla eci ci kola.—Olosamo 11:5; Va Efeso 5:3-5.

5, 6. (a) Momo lie ka ca tĩlile oku pokola kolonumbi via Yehova via sunguluka? (b) Embimbiliya li lekisa ndati okuti oku sanda esunga ocina cimue ci sukila oku amamako oku lingiwa?

⁵ Anga hẽ oku pokola kolonumbi via Yehova viesunga ocina cimue ca tĩla calua kokuetu? Sio. Nda tu amela ku Yehova lutima wosi, ka tu ka tenda okuti oku linga ocipango caye ocina cimue ca tĩla calua. Omo okuti tu sole ovituwa Viululiki wetu, tu yongola oku ambata omuenyo umue u sanjuisa. (1 Yoano 5:3) Ivaluka okuti Yehova “o sole ovilinga viesunga.” (Olosamo 11:7) Omo liaco, nda tua setukula esunga lia Suku, tu ka likolisilako oku sola eci Yehova a sole kuenda oku suvuka eci eye a suvuka.—Olosamo 97:10.

⁶ Komanu ka va lipuile, ka ca lelukile oku amamako oku sanda esunga. Tu sukila oku lula omunu wosimbu lovilinga vialio viekandu, loku wala omunu wokaliye okuti, ndomo Embimbiliya li popia omunu waco, “o kasi oku pongoluiwa” omo liukũlĩhĩso wa suapo. (Va Kolosai 3:9, 10) Ondaka yokuti “o kasi oku pongoluiwa,” yi lekisa okuti oku wala omunu wokaliye elinga limue li sukila oku amamako kuenda li kisika oku likolisilako calua. Pole, ndaño tu likolisilako oku linga eci ciwa, ku ka kala olonjanja vimue okuti ekalo lietu liekambo lioku lipua li ka tu vetiya oku lueya kovisimĩlo, poku vangula, ale kovilinga.—Va Roma 7:14-20; Tiago 3:2.

7. Poku litumbika koku linga eci cesunga, tu sukila oku tenda ndati akulueya etu?

⁷ Poku likolisilako oku sanda esunga, tu sukila oku tenda  ndati akulueya etu? Ocili okuti, ka ca sungulukile oku liyeva okuti ovina tua linga ka via vĩhile calua. Vepuluvi limuamue ka tu sukila oku liwekapo omo lioku sima okuti ka tu sesamẽla oku vumba Yehova omo liakandu etu. Suku yetu ukuahenda, wa linga aliangiliyo oco okuti vosi vana va likekembela lutima wosi, va tatiwa vali lohenda yaye. Kũlĩhĩsa olondaka vielembeleko viupostolo Yoano viokuti: “Ñasi oku vu soneheli ovina evi okuti ka vu lingi ekandu.” Eye wa vokiyako lolondaka vi lembeleka hati: “Nda umue wa linga ekandu, [omo liekambo lioku lipua tua piñala] tu kuete oñuatisi yimue yi kasi kumue la Isia okuti, Yesu Kristu.” (1 Yoano 2:1) Ocili okuti, Yehova wa angiliya ocilumba cocisembi ca Yesu oco tu U vumbe lonjila yimue yi taviwa laye ndaño lekalo lietu liekambo lioku lipua. Anga hẽ eci ka ci tu vetiya oku kuata onjongole yoku likolisilako oco tu sanjuise Yehova?

8, 9. Oku kundiwa kuolondaka viwa vi lekisa ndati esunga lia Yehova?

⁸ Tu pondola oku linga ale oku setukula esunga lia Suku poku kundila olonjanja viosi olondaka viwa Viusoma wa Suku komanu. Pole, elitokeko lipi li kasi pokati kesunga lia Yehova kuenda olondaka viwa?

⁹ Yehova ka ka malako oluali lulo luvĩ, osimbu ka lunguile omanu catiamẽla kueci a ka linga. Vocitumasuku caye catiamẽla kovina via laikele oku pita kotembo yesulilo, Yesu wa popia hati: “Kolofeka viosi, tete ku kundiwa olondaka viwa.” (Marko 13:10; Mateo 24:3) Ondaka yokuti “tete,” yi lomboloka okuti ovina vikuavo via laikele oku pita osimbu upange woku kunda u lingiwa voluali luosi. Vovina vikuavo mua kongela ohali ya piãla ya tukuiwa okuti, yi ka kundula olondingaĩvi loku yulula onjila yoluali luokaliye luesunga. (Mateo 24:14, 21, 22) Ocili okuti, lomue o kuete esunga lioku lundila Yehova okuti ka kuete esunga lioku kundula olondingaĩvi. Pocakati cupange woku kunda olondaka viwa Viusoma, eye o lungula omanu oco va pongoloke kuenje va popeliwa.—Yona 3:1-10.

10, 11. Oku panga onepa kupange woku kunda olondaka viwa ku lekisa ndati esunga lia Suku?

 ¹⁰ Upange wetu woku kunda olondaka viwa u lekisa ndati esunga lia Suku? Catete, oku likolisilako oku kuatisa omanu oco va popeliwe, oco ocina ca sunguluka tu sukila oku linga. Sokolola vali kocindekaise coku yovuiwa vocimbaluku cimue ci kasi oku vomba. Eci o liyeva okuti wa kolapo vocimbaluku cimue coku popela, ocili okuti ove nda wa seteka oku kuatisa omanu vakuavo va kasi handi vovava. Cimuamue haico okuti, tu sukila oku kuatisa omanu vana va kasi kohele yoku pumba omuenyo. Ocili okuti valua va siata oku likala esapulo lietu. Pole, osimbu Yehova a kasi loku amamako oku lekisa epandi, tu kuete ocikele coku va ĩha epuluvi lioku “likekembela,” oco va popeliwe.—2 Petulu 3:9.

¹¹ Eci tu kunda olondaka viwa komanu vosi tu sanga, tu lekisa esunga lonjila yimue yi kuete esilivilo yokuti: ka tu lekisa ocame. Ivaluka okuti “Suku hokuacameko, pole, kolofeka viosi omunu una u sumbila loku linga ovina via sunguluka, o taviwa laye.” (Ovilinga 10:34, 35) Nda tua setukula esunga Liaye, ka tu ka kuata ocame lomanu. Pole, tu sukila oku kundila olondaka viwa komanu vosi ci kaile vakuekova lia litepa, olohuasi ale olohukũi. Poku ci linga, tu ka eca komanu vosi epuluvi lioku yevelela olondaka viwa kuenda oku pokola kokuavio.—Va Roma 10:11-13.

12, 13. (a) Momo lie ka tu sukilila oku yayulako oku pisa vakuetu? (b) Elungulo lia Yesu liokuti, “liwekipo oku pisa” kuenda “liwekipo oku sombisa,” li kuete elomboloko lipi? (Talavo etosi pombuelo yemẽla.)

¹² Tu pondolavo oku linga esunga poku tata vakuetu ndomo Yehova a siata oku tu tata. Ca leluka calua, oku pisa omunu umue, oku u popia lãvi omo liekalo liaye, loku tatãla ovisimĩlo viaye. Helie pokati ketu o yongola okuti, Yehova o kũlĩhĩsa lekambo liohenda ovisimĩlo viaye viosi, ahonguo aye kuenda akulueya aye? Yehova ka siatele oku tu tata lonjila ndeyi. Ukualosamo wa popia hati: “A Yehova, nda ove wa tiamisilile utima kakulueya, helie nda wa tendiwa okuti wa pua eko, A Yehova?”  (Olosamo 130:3) Ka tu pandula hẽ Suku yetu ukuesunga haeye ukuahenda omo okuti ka tiamisila utima kakulueya etu? (Olosamo 103:8-10) Oco hẽ tu sukila oku tata ndati vakuetu?

¹³ Eci vakuetu va lueya, tu pondola oku setukula esunga kuenda ohenda ya Yehova poku yuvula oku va pisa lonjanga ca piãla enene nda ka tua kongeliwile vocitangi caco ale cina okuti ovina ka vi kuete esilivilo lialua. Ohundo Yesu a lingila komunda wa lungula hati: “Liwekipo oku pisa, oco ka vu ka pisiwi.” (Mateo 7:1) Vulandu welivulu lia Luka Yesu wamisako hati: “Liwekipo oku sombisa vakuene kuenje ka vu ka sombisiwavo.” a (Luka 6:37) Lolondaka evi, Yesu wa lekisa okuti wa kũlĩhĩle ciwa okuti omanu ka va lipuile va kuete ocituwa coku pisa vakuavo. Nda umue pokati kolonjeveleli viaye wa kuatele ocituwa caco, wa sukilile oku ci siapo.

14. Asunga api tu kuete oku yuvula ocituwa ‘coku pisa’ vakuetu?

¹⁴ Momo lie tu sukilila oku siapo ocituwa ‘coku pisa’ vakuetu? Esunga limue lieli liokuti, ka tu kuete omoko yaco. Ndonge Tiago o tu ivaluisa hati: “Kuli umosi lika Usovoli wovihandeleko haeye Onganji” okuti, Yehova. Omo liaco, Tiago o linga epulilo limue tu sukila oku sokolola liokuti: “Puãi ove helie okuti o sombisa ukuene?” (Tiago 4:12; Va Roma 14:1-4) Handi vali, ekalo lietu liekambo lioku lipua li pondola oku tu lingisa okuti tu lekisa ekambo liesunga poku sombisa. Ovituwa vialua kuenda ovisimĩlo—oku kongelamo olonepele, epela kuenda esepa, vi pondola oku pengisa onjila ndomo tu tenda vakuetu. Tu kuete olongave vikuavo kuenje nda tua vi sokolola ci ka tu kuatisa oku yuvula oku pisa vakuetu. Ka tu pondola oku kũlĩha ovina vi kasi vutima, ndaño muẽle oku kũlĩhavo ovina viosi vakuetu va kasi oku liyaka lavio. Oco hẽ etu velie oco tu kuatele ovisimĩlo  ka via sungulukile viatiamẽla ku vamanji ale oku pisa alikolisilo avo poku vumba Suku? Ca sunguluka oku setukula Yehova loku luluvalela kovina viwa vamanji va kuete okuti, ka tu tiamisila utima kakulueya avo!

15. Olondaka vipi ka citava okuti vi sangiwa pokati kafendeli va Suku kuenda momo lie?

¹⁵ Tu sukila oku tata ndati epata lietu? Onjo yepata limue yi sukila oku kala ocitumãlo cocitililo kuenda combembua muna okuti vosi va liyeva okuti va kolapo. Pole, voluali koloneke vilo olonjanja vialua onjo ocitumãlo cimue omanu va siata oku litata lãvi. Alume valua kuenda akãi va kuele, va kasi ndolonganji ka vi kuete ohenda konjila ndomo va tata vakuepata liavo, olonjanja vialua va siata oku popia “ovina vĩvi” haivio vi sumuisa kohueli yavo kuenda va va tipula. Pole, pokati kafendeli va Suku ka citava okuti pa sangiwa olondaka via kãla kuenda oku tata vakuetu lekambo liesumbilo. (Va Efeso 4:29, 31; 5:33;  6:4) Elungulo lia Yesu ‘lioku liwekapo oku pisa’ kuenda oku ‘liwekapo oku sombisa,’ li kapiwakovo konjo. Ivaluka okuti voku linga esunga mua kongela oku tata vakuetu ndomo Yehova a tu tata. Suku yetu ka siatele oku lekisa ungangala ale oku tu tata lãvi. Eye “ukuacikembe calua” la vana vo kuetele ocisola. (Tiago 5:11) Ocili okuti, ongangu yiwa tu sukila oku setukula!

16, 17. (a) Nye Yehova o lavoka kakulu vekongelo? (b) Nye ci lingiwa nda omunu wa linga ekandu ka likekembela lutima wosi kuenda momo lie?

¹⁶ Vosi yetu tu sukila oku linga esunga, pole, va kuete ocikele cinene catiamẽla kondaka eyi akulu vekongelo Liakristão vocili. Kũlĩhĩsa elomboluilo liocitumasuku ‘colombuale’ ale cakulu vekongelo ca sonehiwa luprofeto Isaya cokuti: “Tali! Osoma yimue yi ka viala lesunga, kuenda olombuale vi ka viala lesunga.” (Isaya 32:1) Ocili okuti, Yehova o lavoka okuti akulu vekongelo va teyuila esunga. Ovo va ci linga ndati?

¹⁷ Alume vaco va loñoloha kespiritu, va kũlĩha ciwa okuti esunga li kisika okuti ekongelo li yelisiwa. Olonjanja vimue, akulu vekongelo va sukila oku sombisa omunu umue wa linga ekandu linene. Poku ci linga, ovo va ivaluka okuti esunga lia Suku li sandiliya ohenda nda ci sukiliwa. Ovo va sandiliya oku kuatisa omunu wa linga ekandu oco a likekembele. Pole, nye ci lingiwa nda okuti omunu waco wa linga ekandu ka lekisa elikekembelo ndaño lalikolisilo alua a lingiwa oku u kuatisa? Akulu vekongelo va kuama olonumbi viesunga lia Yehova, oco kuame onjila ya sunguluka lutõi okuti: ‘Va Tundisa omunu waco ondingaĩvi pokati kavo.’ Eci ci lomboloka okuti omunu waco o tundisiwa vekongelo. (1 Va Korindo 5:11-13; 2 Yoano 9-11) Akulu vekongelo va sumua eci va nõla onjila yaco, pole, va kũlĩha okuti va sukila oku yi nõla oco va teyuile loku yelisa ekongelo konepa yespiritu. Ndaño ndoco, ovo va lavoka okuti eteke limue omunu waco wa lueya, o limbuka eci eye a lingile kuenje o tiuka vekongelo.—Luka 15:17, 18.

18. Nye akulu vekongelo va sukila oku ivaluka poku eca elungulo Liembimbiliya ku vakuavo?

 ¹⁸ Akulu vekongelo va setukula esunga lia Yehova eci poku eca elugulo Liembimbiliya eci li sukiliwa. Ocili okuti, akulu vekongelo ka va seteka oku sandiliya akulueya ku vakuavo. Ka va pisa lonjanga vamanji kovina viosi va linga. Pole, Ukristão umue ci tava okuti o ‘linga ekandu limue okuti eye ka ci limbuka.’ Akulu vekongelo omo va kũlĩha okuti Yehova lalimue eteke a talavaya lesunga liaye lungangala ale lonjila ya tĩla, va vetiyiwa oku seteka oku ‘pengulula omunu waco lumbombe.’ (Va Galatia 6:1) Ka ca sungulukile okuti akulu vekongelo va pembula omunu wa lueya ale oku u vanguisa olondaka vĩvi. Ovo va sukila oku eca elungulo lonjila yimue yi pamisa haiyo yocisola. Ndaño muẽle ceci va eca elungulo li teta onimbu oco va kuatise omunu waco oku limbuka onima yĩvi yovilinga viaye, nda eye wamamako oku linga ekandu, akulu vekongelo va sukila oku ivaluka okuti omunu waco omeme ya Yehova. b (Luka 15:7) Nda ku limbukiwa okuti elungulo lia vetiyiwa lonjila yi lekisa ocisola, ci leluka calua komunu wa lueya oku pongolola ocituwa caye ka ca sungulukile.

19. Olonjila vipi akulu vekongelo va sukila oku nõla kuenda va vi kunamisila pi?

¹⁹ Akulu vekongelo olonjanja vimue, va sukila oku nõla olonjila vimue okuti yi sukila oku kapiwako la vosi vekongelo. Ndeci ovo va siata oku liongolola olonjanja vimue oco va kũlĩhĩse eci catiamẽla ku vamanji vamue nda citava okuti, va nõliwa ndakulu vekongelo ale ndoloñuatisi viekongelo. Akulu vekongelo va kũlĩha okuti ci kuete esilivilo oku yuvula ocame. Ovo va yuvula oku kolela kovisimĩlo viavo muẽle, pole, va ecelela okuti olonumbi via Suku viatiamẽla kovikele viaco, vi  songuila ovisimĩlo viavo. Poku ci linga ovo va linga ovina okuti ka va lekisa “olonepele ale ocame.”—1 Timoteo 5:21.

20, 21. (a) Akulu vekongelo va likolisilako oku kala nye kuenda momo lie? (b) Nye akulu vekongelo va pondola oku linga oco va ‘lembeleke vana va sumua’?

²⁰ Akulu vekongelo va endisa esunga lia Suku lolonjila vikuavo. Uprofeto Isaya noke yoku popia okuti ovo va laikele oku vumba “lesunga,” wamisako hati: “Omunu lomunu pokati kavo o ka kala ndocitumãlo coku tila ofela, ndocitumãlo cimue coku vunda ombela yenda lofela yalua, ndolondui viovava vofeka yimue ka muli ovava, ndulembo wesenje limue linene vofeka yimue yekango.” (Isaya 32:1, 2) Omo liaco, akulu vekongelo va likolisilako oku kala ono yelembeleko kuenda yekavuluko ku vamanjavo.

²¹ Koloneke vilo omo liovitangi vialua via siata oku koka esumuo, omanu valua va sukila elembeleko. Ene akulu vekongelo,  nye vu sukila oku linga oco vu kuatisi “loku lembeleka vana va sumua”? (1 Va Tesalonike 5:14) Va yeveleli lohenda. (Tiago 1:19) Omo liasakalalo omuenyo, citava okuti vamanji vaco va sukila oku sapela catiamẽla kasakalalo avo la una va kolela. (Olosapo 12:25) Va kuatisi oku limbuka okuti ovo va soliwe, va kapiwako la Yehova kuenda la vamanji. (1 Petulu 1:22; 5:6, 7) Handi vali, va likutililiko. Ci lembeleka calua oku yevelela ukulu umue wekongelo oku tu likutililako lutima wosi. (Tiago 5:14, 15) Alikolisilo ove ocisola oku kuatisa vana va sumua, a ka limbukiwa la Suku yesunga.

22. Volonjila vipi tu pondola oku setukula esunga lia Yehova kuenda onima yipi yi tundako?

²² Ocili okuti, nda tu setukula esunga lia Yehova, ukamba wetu laye u pamisiwa calua! Eci tu teyuila olonumbi viaye viesunga poku panga onepa koku pitiya olondaka viwa viepopelo komanu vakuavo, loku tiamisila utima kovina viwa ovo va kuete okuti ka tu tiamisila utima kahonguo avo, tu lekisa esunga lia Suku. Ene akulu vekongelo, poku teyuila ekongelo kovina via vĩha, eci weci elungulo li pamisa Liembimbiliya, eci vu nõla olonjila okuti ka vu lekisa ocame leci pamisa vana va sumua, vu lekisa esunga lia Suku. Yehova o sanjuka calua eci a vanja okuti afendeli vaye va kasi oku likolisilako oku sandiliya onjila yiwa, “yoku linga esunga” poku endaenda la Suku yavo!