Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

NDIMA YA 16

“Sumbedzani Khaṱulokwayo” Ni Tshi Tshimbila Na Mudzimu

“Sumbedzani Khaṱulokwayo” Ni Tshi Tshimbila Na Mudzimu

1-3. (a) Ndi ngani ri tshi koloda Yehova? (b) Ndi mini zwine Muphalali wa lufuno a zwi ṱoḓa kha riṋe?

EDZANI u humbula ni kha tshikepe tshine tsha khou nupela. Musi ni tshi vho humbula uri ni ḓo fa, ha mbo swika muthu a ni phalala. Ni nga ḓipfa no takala vhukuma musi we a ni phalala a tshi ni bvisa khomboni nahone a ri: “Zwino no tsireledzea”! Naa a ni nga ḓo ḓipfa ni tshi koloda onoyo muthu? Zwi re zwone ndi uri ni mu koloda vhutshilo haṋu.

2 Kha maṅwe masia, hezwi zwi sumbedza zwe Yehova a ri itela zwone. Vhukuma, ri a mu koloda. O ri ṋea tshirengululi, a ita uri zwi konadzee uri ri vhofhololwe kha tshivhi na lufu. Ri ḓipfa ro tsireledzea nga u ḓivha uri arali ra vha na lutendo kha tshenetsho tshiṱhavhelo tsho khetheaho, ri ḓo hangwelwa zwivhi zwashu, nahone ra tshila nga hu sa fheli. (1 Yohane 1:7; 4:9) Samusi ro zwi vhona kha Ndima ya 14, tshirengululi ndi musumbedzo muhulwane wa lufuno lwa Yehova na khaṱulokwayo. Ri fanela u aravha hani?

3 Zwo tea uri ri ṱhogomele zwine Muphalali wa lufuno a zwi ṱoḓa kha riṋe. Yehova o amba nga muporofita Mixa a ri: “Hee iwe muthu, wo vhudzwa zwi re zwivhuya. Naa zwine Yehova a zwi ṱoḓa kha iwe ndi mini, ha sa vha u [“sumbedza khaṱulokwayo,” NW] na u londota vhuthu, na u tshimbila wo vuḓa, U na Mudzimu wau!” (Mixa 6:8) Ṱhogomelani uri tshiṅwe tsha zwithu zwine Yehova a zwi ṱoḓa kha riṋe ndi uri ri ‘sumbedze khaṱulokwayo.’ Ri nga zwi itisa hani zwenezwo?

U Ṱoḓa U ‘Luga Ha Ngoho’

4. Ri zwi ḓivha hani uri Yehova u lavhelela uri ri tshile u tendelana na zwilinganyo zwawe zwo lugaho?

4 Yehova u lavhelela uri ri tshile nga zwilinganyo zwawe zwa vhuḓi na vhuvhi. Samusi zwilinganyo zwawe zwo fanela nahone zwo luga, ri ṱoḓa khaṱulokwayo na u luga musi ri tshi tendelana nazwo. Yesaya 1:17 i ri: “Ḓi-funzeni u ita zwivhuya, ni ṱoḓe [“khaṱulokwayo,” NW].” Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri ṱuṱuwedza u “ṱoḓa u luga.” (Tsefanya 2:3, NW) Ḽi dovha ḽa ri ṱuṱuwedza u ‘ambara muthu muswa, we a ri a tshi vhumbiwa ha vha u tevhedza Mudzimu, a vhumbwa ó luga.’ (Vha-Efesa 4:24) U luga ha ngoho—khaṱulokwayo ya ngoho—a zwi tshimbidzani na vhuvemu, tshika, na u ḓifara luvhi, ngauri zwenezwi zwi tshikafhadza zwithu zwikhethwa.—Psalme ya 11:5; Vha-Efesa 5:3-5.

5, 6. (a) Ndi ngani hu si muhwalo kha riṋe u tendelana na zwilinganyo zwa Yehova? (b) Bivhili i sumbedza hani uri u ṱoḓa u ita zwo lugaho ndi maitele a bvelaho phanḓa?

5 Naa ndi muhwalo kha riṋe u tendelana na zwilinganyo zwa Yehova zwo lugaho? Hai. Mbilu i re tsini na Yehova a i dzhii pfaneleo dzawe dzi muhwalo. Nga ṅwambo wa uri ri funa Mudzimu washu na zwine a vha zwone, ri fanela u tshila nga nḓila ine ya mu takadza. (1 Yohane 5:3) Humbulani uri Yehova u “funa mishumo yo lugaho.” (Psalme ya 11:7, NW) Arali ngangoho ri tshi ṱoḓa u edzisa khaṱulokwayo ya Mudzimu, kana u luga, ri fanela u funa zwine Yehova a zwi funa na u vhenga zwine a zwi vhenga.—Psalme ya 97:10.

6 A zwi leluwi uri vhathu vha songo fhelelaho vha ṱoḓe u ita zwo lugaho. Ri fanela u bvula vhumuthu vhulala na mishumo yaho mivhi nahone ri ambare vhumuthu vhuswa. Bivhili i amba uri vhumuthu vhuswa vhu ‘itwa vhuswa’ nga u wana nḓivho yo teaho. (Vha-Kolosa 3:9, 10) Maipfi u ‘itwa vhuswa’ a sumbedza uri u ambara vhumuthu vhuswa ndi maitele a bvelaho phanḓa, ane a ṱoḓa vhuḓidini vhuhulwane. Hu sa londwi u ḓidina hashu ri tshi ita zwo lugaho, hu na zwifhinga zwine nzulele yashu ya tshivhi ya ḓo ita uri ri humbule zwithu zwo khakheaho, ri ambe kana ri ite zwithu zwi songo fanelaho.—Vha-Roma 7:14-20; Yakobo 3:2.

7. Ri fanela u ḓipfa hani arali ra kundwa kha vhuḓidini hashu ha u ita zwo lugaho?

7 Ri fanela u ḓipfa hani arali ra kundwa kha vhuḓidini hashu ha u ita zwo lugaho? Vhukuma, ri songo nyadza vhuhulwane ha tshivhi. Nahone ri songo vhuya ra fulufhuwa, ra humbula uri vhushayanungo hashu vhu ri ita uri ri sa fanelee u shumela Yehova. Mudzimu washu wa vhuthu o ita ndugiselelo ya u dovha a ṱanganedza vhathu vho rembuluwaho zwi tshi bva mbiluni. Ṱhogomelani maipfi a khwaṱhisaho a muapostola Yohane ane a ri: “Ndi tshi ni ṅwalela aya, ndi uri ni sa ḓo tshinya.” Fhedzi zwenezwo a engedza nga hu pfalaho a ri: “Hone muthu a tshi tshinya [nga ṅwambo wa u sa fhelela ho mamelwaho], ri na muimeleli ha Khotsi, Yesu Kristo.” (1 Yohane 2:1) Ee, Yehova o ṋekedza tshiṱhavhelo tshi rengululaho tsha Yesu u itela uri ri Mu shumele nga nḓila ine a i ṱanganedza hu sa londwi nzulele yashu ya tshivhi. Naa zwenezwo a zwi ri sudzuluseli u ṱoḓa u ita zwi re maanḓani ashu u itela u takadza Yehova?

Mafhungo Maḓifha Na Khaṱulokwayo Ya Mudzimu

8, 9. U ḓivhadza mafhungo maḓifha hu sumbedza hani khaṱulokwayo ya Yehova?

8 Ri nga sumbedza khaṱulokwayo—zwi re zwone ndi uri ri nga edzisa khaṱulokwayo ya Mudzimu—nga u ṱanganela nga vhuḓalo kha u vhudza vhaṅwe mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu. Ndi u tshimbidzana hufhio hu re hone vhukati ha khaṱulokwayo ya Yehova na mafhungo maḓifha?

9 Yehova a nga si ḓise vhufhelo kha ano maitele a zwithu a songo thoma a ḓivhadza tsevho. Kha vhuporofita hawe nga ha zwithu zwine zwa ḓo itea tshifhingani tsha vhufhelo, Yesu o ri: “Mafhungo maḓifha one a ḓo ranga u ḓivhadzwa kha tshakha dzoṱhe.” (Marko 13:10; Mateo 24:3) U shumiswa ha ipfi “ranga” hu amba uri zwiṅwe zwiitea zwi ḓo tevhela mushumo wa u huwelela wa shango ḽoṱhe. Zwenezwo zwiitea zwi katela vhuṱungu vhuhulu he ha dzula ho ambiwa hu tshee nga phanḓa, zwine zwa ḓo amba u lozwiwa ha vhavhi nahone zwa vulela nḓila shango ḽiswa ḽo lugaho. (Mateo 24:14, 21, 22) Vhukuma, a hu na ane a nga vhona Yehova mulandu nge a haṱula vhathu vhavhi. Nge a ita uri hu ḓivhadzwe tsevho, u khou ṋea vhenevho vhathu tshibuli tsho eḓanaho tsha u shandula nḓila dzavho nahone nga zwenezwo vha ponyoke ndozwo.—Yona 3:1-10.

Vhahulwane vha sumbedza khaṱulokwayo ya Yehova musi vha tshi ṱuṱuwedza vho kuleaho nungo

10, 11. U ṱanganela hashu kha u huwelela mafhungo maḓifha zwi sumbedza khaṱulokwayo ya Mudzimu nga nḓila-ḓe?

10 U huwelela hashu mafhungo maḓifha hu sumbedza hani khaṱulokwayo ya Mudzimu? Tsha u thoma, zwo tea uri ri ite zwine ra nga kona u itela u thusa vhaṅwe uri vha tshidzwe. Ṱhogomelani hafhu tshifanyiso tsha u phalalwa kha tshikepe tshine tsha khou nupela. Musi no no tsireledzea ni gungwani ḽa vho ponyokaho, vhukuma ni ḓo ṱoḓa u thusa vhaṅwe vhane vha kha ḓi vha maḓini. Zwi ngaho zwenezwo, ri na vhuḓifhinduleli ha u thusa vhane vha kha ḓi kakarika “maḓini” a ḽino shango ḽivhi. Ndi ngoho uri vhanzhi vha a landula mulaedza washu. Fhedzi tenda Yehova a kha ḓi bvela phanḓa u sa fhela mbilu, ri na vhuḓifhinduleli ha u vha ṋea tshibuli tsha u “ḓa vha rembuluwa” uri vha tshidzwe.—2 Petro 3:9.

11 Nga u huwelela mafhungo maḓifha kha vhathu vhoṱhe vhane ra ṱangana navho, ri sumbedza khaṱulokwayo nga iṅwe nḓila ya ndeme: Ri sumbedza uri a ri khethi ṋamana nga matombo. Humbulani uri “Mudzimu ha ṱaluli muthu. . . . Kha tshakha dzoṱhe, ané a mu ofha a ita zwo lugaho, u a mu funa.” (Mishumo 10:34, 35) Arali ri tshi ṱoḓa u edzisa khaṱulokwayo Yawe, a ro ngo fanela u khetha vhathu. Nṱhani hazwo, ri fanela u vhudza vhaṅwe mafhungo maḓifha hu sa londwi matsinde avho, vhuimo, kana lupfumo. Nga zwenezwo ri ṋea vhoṱhe vhane vha ḓo thetshelesa tshibuli tsha u pfa na u aravha mafhungo maḓifha.—Vha-Roma 10:11-13.

Nḓila Ine Ra Fara Ngayo Vhaṅwe

12, 13. (a) Ndi ngani ri songo fanela u ṱavhanyedza u haṱula vhaṅwe? (b) Nyeletshedzo ya Yesu ine ya ri “ni songo haṱula” na u “sasaladza” i amba mini? (Sedzani na ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.)

12 Ri nga dovha ra sumbedza khaṱulokwayo nga u fara vhaṅwe nga nḓila ine Yehova a ri fara ngayo. Zwi a leluwa vhukuma u haṱula vhaṅwe, u sasaladza vhukhakhi havho na u timatima zwiṱuṱuwedzi zwavho. Fhedzi ndi nnyi vhukati hashu ane a nga ṱoḓa Yehova uri a ṱolisise zwiṱuṱuwedzi na vhushayanungo zwashu nga nḓila ya u sa sumbedza khathutshelo? Yeneyo a si nḓila ine Yehova a shumisana ngayo na riṋe. Mupsalme o ri: “Arali Iwe Yehova wá vhilá mulandu, ndi nnyi ane a ḓo ima.” (Psalme ya 130:3) Naa a ri livhuhi uri Mudzimu washu o lugaho na wa khathutshelo ha sedzulusi vhukhakhi hashu? (Psalme ya 103:8-10) Nga zwenezwo-ha, ri fanela u fara vhaṅwe nga nḓila-ḓe?

13 Arali ri tshi pfesesa uri khaṱulokwayo ya Mudzimu i na khathutshelo, a ri nga ṱavhanyi ro haṱula vhaṅwe nga mafhungo ane vhukuma a si ri kwame kana a si a ndeme. Pfunzoni yawe ya Thavhani, Yesu o sevha a ri: “Ni songo haṱula, uri na inwi ni sa ḓo haṱulwa-vho.” (Mateo 7:1) U ya nga mafhungo a Luka, Yesu o engedza a ri: “Ni songo sasaladza, ni sa ḓo sasaladzwa-vho.” * (Luka 6:37, NW) Yesu o sumbedza uri o vha a tshi zwi ḓivha uri vhathu vha songo fhelelaho vha na nḓowelo ya u haṱula. Naho e ufhio wa vhathetshelesi vhawe we a vha e na dzema ḽa u ṱavhanyedza u haṱula vhaṅwe o vha a tshi fanela u ḽi litsha.

14. Ndi ngani ri songo fanela ‘u haṱula’ vhaṅwe?

14 Ndi ngani ri tshi fanela ‘u sa haṱula’ vhaṅwe? Ndi nga uri maanḓa ashu o linganyiselwa. Mufunziwa Yakobo u a ri humbudza uri: “Muvhei wa mulayo na muṋei wa mulandu ndi muthihi”—Yehova. Ngauralo Yakobo o vhudzisa nga ho livhaho uri: “Iwe-ha, U nnyi, huné wa ṋea wa hau mulandu?” (Yakobo 4:12; Vha-Roma 14:1-4) Zwiṅwe hafhu, nzulele yashu ya tshivhi i nga ita uri ri haṱule nga nḓila mmbi. Mavhonele na zwiṱuṱuwedzi zwinzhi—u katela na luvhengelambiluni, u sinyuwa, vivho, na u ḓiita wo lugaho—zwi nga shandula nḓila ine ra dzhia ngayo vhaṅwe vhathu. Ri na vhushayanungo ho engedzeaho, nahone u elekanya nga zwenezwo zwi fanela u ri ita uri ri sa ṱavhanyedzele u vhona vhaṅwe vhukhakhi. A ri koni u vhona zwa mbiluni; kana u ḓivha vhuimo hoṱhe ha vhaṅwe vhathu. Nga zwenezwo ri vhonnyi lune ra tea u timatima zwiṱuṱuwedzi zwa vhatendi nga riṋe kana u sasaladza vhuḓidini havho tshumeloni ya Mudzimu? Ndi khwine lungafhani u edzisa Yehova nga u sedza zwivhuya kha vhahashu nṱhani ha u sedza vhukhakhi havho!

15. Ndi maipfi na u fara vhaṅwe hufhio zwine zwa sa tendelwe kha vhagwadameli vha Mudzimu, nahone ndi ngani?

15 Hu pfi mini nga miraḓo yashu ya muṱani? Zwi ṱungufhadzaho ndi uri shangoni ḽa ṋamusi dziṅwe dza khaṱulo dza tshiṱuhu dzi khou itwa fhethu hune ha fanela u vha na mulalo—hayani. Zwo ḓowelea u pfa nga ha vhanna, vhasadzi vhane vha fara luvhi vhafarisi vhavho, kana vhabebi vhane vha “vhaisa” miraḓo yavho ya muṱa nga u dzulela u i sema kana u i rwa. Fhedzi maipfi a vhuhali, u goḓa hu vhavhaho, na u fara luvhi a zwi tendelwi kha vhagwadameli vha Mudzimu. (Vha-Efesa 4:29, 31; 5:33; 6:4) Nyeletshedzo ya Yesu ya ‘u sa haṱula’ na ‘u sa sasaladza’ i a shuma na musi ri hayani. Humbulani uri u sumbedza khaṱulokwayo zwi katela na u fara vhaṅwe nga nḓila ine Yehova a ri fara ngayo. Nahone Mudzimu washu ha shumisani na riṋe nga vhuhali kana tshiṱuhu. Nṱhani hazwo, u na “vhunzhi ha khathutshelo” kha vhane vha mu funa. (Yakobo 5:11) Ndi tsumbo yavhuḓi ine ra fanela u i edzisa!

Vhahulwane Vhane Vha Shuma “Nga Khaṱulokwayo”

16, 17. (a) Ndi mini zwine Yehova a zwi lavhelela kha vhahulwane? (b) Ndi mini zwine zwa fanela u itwa musi muitazwivhi a tshi kundwa u sumbedza u rembuluwa ha vhukuma, nahone ndi ngani?

16 Roṱhe ri na vhuḓifhinduleli ha u sumbedza khaṱulokwayo, fhedzi zwihuluhulu vhahulwane tshivhidzoni tsha Vhukriste vha na vhuḓifhinduleli kha enea mafhungo. Ṱhogomelani ṱhaluso ya vhuporofita ya “vhakoma,” kana vhahulwane, yo ṅwaliwaho nga Yesaya ine ya ri: “Hu ḓo vhuya ha vhewa khosi ya u vhusa nga [“khaṱulokwayo,” NW]; ya vhakoma vha u laya nga kuvhusele vhukuma.” (Yesaya 32:1) Ee, Yehova u lavhelela vhahulwane uri vha shume u tendelana na khaṱulokwayo. Vha nga zwi itisa hani zwenezwi?

17 Vhenevha vhahulwane vha faneleaho nga lwa muya vha a zwi ḓivha uri khaṱulokwayo, kana u luga, zwi ita uri tshivhidzo tshi dzule tsho kuna. Zwiṅwe zwifhinga, vhahulwane vha a kombetshedzea uri vha haṱule mafhungo a vhukhakhi vhuhulwane. Musi vha tshi ita nga u ralo, vha humbula uri khaṱulokwayo ya Mudzimu i ṱoḓa uri hu khathutshelwe arali zwi tshi konadzea. Nga zwenezwo vha a lingedza u ita uri muitazwivhi a rembuluwe. Fhedzi hu pfi mini arali muitazwivhi a kundwa u sumbedza u rembuluwa ha vhukuma hu sa londwi honoho vhuḓidini ha u mu thusa? Nga khaṱulokwayo yo fhelelaho, Ipfi ḽa Yehova ḽi livhisa uri hu dzhiiwe vhukando ho khwaṱhaho: “Bvisani muvhi vhukati haṋu inwi vhaṋe.” Zwenezwo zwi amba u mu bvisa tshivhidzoni. (1 Vha-Korinta 5:11-13; 2 Yohane 9-11) Zwi a ṱungufhadza vhahulwane u dzhia honoho vhukando, fhedzi vha a zwi ṱhogomela uri zwi a ṱoḓea u itela u tsireledza u kuna ha tshivhidzo siani ḽa ṋama na ḽa muya. Naho zwo ralo, vha na fulufhelo ḽa uri ḽiṅwe ḓuvha muitazwivhi u ḓo ḓihumbula nahone a vhuyelela tshivhidzoni.—Luka 15:17, 18.

18. Ndi mini zwine vhahulwane vha zwi humbula musi vha tshi ṋea vhaṅwe ndayo yo thewaho Bivhilini?

18 U shuma u tendelana na khaṱulokwayo zwi dovha zwa katela u ṋea nyeletshedzo yo thewaho Bivhilini musi zwi tshi ṱoḓea. Vhukuma vhahulwane a vha dzuleli u ṱoḓa vhukhakhi kha vhaṅwe. Nahone a vha sweli u shumisa tshibuli tshiṅwe na tshiṅwe u itela u khakhulula. Fhedzi mutendi nga riṋe a nga “kanganyedzwa, a vhuya a khakha.” U humbula uri khaṱulokwayo ya Mudzimu a si ya tshiṱuhu kana u sa pfela vhuṱungu zwi ḓo sudzulusa vhahulwane u ‘mu vhuyedzedza nga muya wa u vuḓa.’ (Vha-Galata 6:1) Ngauralo, vhahulwane a vha nga ḓo hambekanya muitazwivhi kana u amba nga vhuhali. Nṱhani hazwo, nyeletshedzo ine ya ṋewa nga lufuno i ṱuṱuwedza muthu ane a khou i ṋewa. Na musi hu tshi ṋewa ndayo yo livhaho—vha tshi sumbedza nga ho livhaho mvelelo dza buḓo ḽa vhutsilu—vhahulwane vha a zwi humbula uri mutendi ngavho we a khakha ndi nngu ya sambi ḽa Yehova. * (Luka 15:7) Vhukuma musi nyeletshedzo kana ndayo i tshi ṱuṱuwedzwa na u ṋewa nga lufuno, i ḓo khakhulula muitazwivhi.

19. Ndi phetho dzifhio dzine vhahulwane vha fanela u dzi ita, nahone vha fanela u thea dzenedzo phetho kha mini?

19 Vhahulwane vha anzela u ita phetho dzine dza kwama vhatendi ngavho. Sa tsumbo, nga zwiṅwe zwifhinga vhahulwane vha a ṱangana u itela u ṱolisisa vhaṅwe vhahashu vha tshinnani tshivhidzoni u itela u vhona arali vha tshi fanelea u themendelwa uri vha vhe vhahulwane kana vhashumeli. Vhahulwane vha a zwi ḓivha uri u vha na tshiṱalula a zwo ngo fanela. Vha tenda u livhiswa nga ṱhoḓea dza Mudzimu musi vha tshi ita dziphetho, hu si u sokou ḓitika nga maḓipfele avho. Nga zwenezwo musi vha tshi dzhia vhukando ‘a vha iti tshithu nga tshiḓivhano.’—1 Timotheo 5:21.

20, 21. (a) Vhahulwane vha lingedza u vha mini, nahone ndi ngani? (b) Vhahulwane vha nga ita mini u itela u thusa “vha mbilu ṱhukhu”?

20 Vhahulwane vha sumbedza khaṱulokwayo ya Mudzimu na nga dziṅwe nḓila. Musi a tshi amba hu tshee nga phanḓa uri vhahulwane vha ḓo shuma “nga khaṱulokwayo,” Yesaya o bvela phanḓa a ri: “Vhane vhoṱhe vha ḓo vha vhu-khu-da-phepho, vhudzumbamo maḓumbuni, milambwana ya maḓi masogani, murunzi wa tombo ḽihulu shangoni ḽi fhisaho.” (Yesaya 32:2) Nga zwenezwo, vhahulwane vha lingedza u vha zwisima zwa u khuthadza na u homolosa kha vhagwadameli ngavho.

21 Ṋamusi, nga ṅwambo wa vhuleme hoṱhe vhu kulaho nungo, vhanzhi vha ṱoḓa ṱhuṱhuwedzo. Vhahulwane, ni nga ita mini u itela u thusa “vha mbilu ṱhukhu”? (1 Vha-Thesalonika 5:14) Vha thetsheleseni nga u vha pfela vhuṱungu. (Yakobo 1:19) Vha nga ṱoḓa u vhudza muṅwe muthu ane vha mu fulufhela “ma-ḽa-mbilu” avho. (Mirero 12:25) Vha khwaṱhiseni nga u vha vhudza uri vha a ṱoḓiwa, vha a dzhielwa nṱha, nahone vha a funwa—nga Yehova na nga vhahavho. (1 Petro 1:22; 5:6, 7) Zwiṅwe hafhu, ni nga rabela navho na u vha rabelela. Musi vha tshi pfa muhulwane a tshi vha rabelela thabelo i bvaho mbiluni zwi nga vha khuthadza vhukuma. (Yakobo 5:14, 15) Mudzimu wa khaṱulokwayo u a vhona vhuḓidini haṋu ha lufuno ha u thusa vhathu vho tsikeledzeaho.

Ri sumbedza khaṱulokwayo ya Mudzimu musi ri tshi vhudza vhaṅwe mafhungo maḓifha ri sa ṱaluli

22. Ri nga edzisa khaṱulokwayo ya Yehova nga nḓila dzifhio, nahone hu nga vha na mvelelo dzifhio?

22 Vhukuma, ri sendela tsini-tsini na Yehova nga u edzisa khaṱulokwayo yawe! Musi ri tshi tikedza zwilinganyo zwawe zwo lugaho, musi ri tshi vhudza vhaṅwe mafhungo maḓifha a ṋeaho vhutshilo, nahone musi ri tshi ṱhogomela zwivhuya kha vhaṅwe nṱhani ha u sedza vhukhakhi havho, ri sumbedza khaṱulokwayo ya Mudzimu. Vhahulwane, musi ni tshi tsireledza u kuna ha tshivhidzo, musi ni tshi ṋea nyeletshedzo i fhaṱaho ya Maṅwalo, musi ni tshi ita phetho dzi si na tshiṱalula, na musi ni tshi ṱuṱuwedza vho nyabwaho, ni khou sumbedza khaṱulokwayo ya Mudzimu. Zwi takadza lungafhani mbilu ya Yehova musi a tshi sedza e ṱaḓulu nahone a vhona vhathu vhawe vha tshi khou lingedza zwi re maanḓani avho u itela u ‘sumbedza khaṱulokwayo’ kha u tshimbila na Mudzimu wavho!

^ phar. 13 Dziṅwe ṱhalutshedzelo dzi ri “ni songo haṱula” nahone “ni songo sasaladza.” U ṱalutshedzela ho raloho hu amba uri “ni songo thoma u haṱula” na uri “ni songo thoma u sasaladza.” Naho zwo ralo, hafha vhaṅwali vha Bivhili vha shumisa ndaela dza u hanedza dzi re kha tshifhinga tsha zwino (tshi bvelaho phanḓa). Ngauralo nyito dzo ṱaluswaho dzo vha dzi tshi khou itea nga tshenetsho tshifhinga, fhedzi dzo vha dzi tshi fanela u guma.

^ phar. 18 Kha 2 Timotheo 4:2, Bivhili i amba uri nga zwiṅwe zwifhinga vhahulwane vha fanela u ‘rovhedza, u sola, u kwengweledza.’ Ipfi ḽa Lugerika ḽo ṱalutshedzelwaho nga uri “kwengweledza” (pa·ra·ka·leʹo) ḽi nga amba “u ṱuṱuwedza.” Ipfi ḽa Lugerika ḽi fanaho na ḽeneḽo, pa·raʹkle·tos, ḽi nga ambela kha ramilayo muhulwane. Nga zwenezwo, musi vhahulwane vha tshi ṋea ndayo yo khwaṱhaho, vha fanela u thusa vhane vha ṱoḓa thuso ya muya.