Skip to content

Skip to table of contents

KAROA 18

“Dirava Ena Hereva” Lalonai Ia Noho Aonegana

“Dirava Ena Hereva” Lalonai Ia Noho Aonegana

1, 2. Iehova be ita dekenai dahaka “revareva” ia torea, bona dahaka dainai?

 EMU lalokau tauna ta gabu daudauna amo ese oi dekenai vanegai ia siaia revarevana ta oi laloatao, a? Gau haida ese ita dekenai moale bada idia mailaia, hegeregere ita lalokau henia tauna ta amo ita abia revareva namona ta bamona. Ita moale ena sivarai ita duahia, ena mauri be edena bamona, ia dekenai idia vara gaudia, bona iena palani be dahaka. Unai bamona herevahereva karana ese lalokau taudia ia hatamonaia momokani, herevana idia be gabu daudau dekenai idia noho.

2 Momokani, ita lalokau henia Diravana amo ia mai revarevana ese ita ia hamoalea bada, ani? Iehova ese ita dekenai “revareva” ta ia torea—iena Hereva, Baibel unai. Baibel lalonai Iehova be daika, dahaka ia karaia vadaeni, vaira nega ai dahaka do ia karaia, bona gau namodia momo be ita dekenai ia hadibaia. Iehova ese ita dekenai ena Hereva ia henia badina ia ura ia kahirakahira ita noho. Iseda aonega bada Diravana ese dala hereadaena ia abia hidi ita ida ia herevahereva totona. Baibel idia torea dalana bona ia lalonai idia noho herevadia ese aonega bada herea idia hahedinaraia.

Dahaka Dainai Hereva Idia Torea?

3. Iehova be edena dala ai Mose dekenai Taravatu ia henia?

3 Haida be reana idia laloa, ‘Dahaka dainai Iehova ese hoa dalana ta—hegeregere, gado ta guba amo—ia gaukaralaia lasi taunimanima ida ia herevahereva totona?’ Momokani, Iehova be nega haida guba amo ena gwaukau anerudia amo ia hereva. Hegeregere, Israela taudia dekenai Taravatu ia henia neganai, unai bamona ia karaia. (Galatia 3:19) Guba amo ia mai gadona dainai Israela taudia idia hoa bona gari bada, unai dainai Iehova idia noia unai dala amo idia do ia hereva henia lasi, to Mose dekena amo do ia hereva. (Esodo 20:18-20) Unai dainai Taravatu 600 ma haida edia hereva ta ta be Dirava ese Mose dekenai ia gwauraia.

4. Dirava ena taravatu be uduna amo ma haida dekenai idia hadibaia be dala maorona lasi, ena badina mani oi gwauraia hedinarai.

4 To edena bamona bema Taravatu idia torea lasi? Oi laloa Mose be ia hegeregere Taravatu ena hereva ta ta ibounai ia laloatao, bona Israela taudia dekenai mai kerere lasi ida do ia gwauraia, a? Gabeai do ia vara uru be edena bamona? Ta ena uduna amo idia kamonai herevana do idia abidadama henia sibona, a? Unai be taunimanima dekenai Dirava ena Taravatu henia hanai dalana maorona lasi. Mani inai oi laloa, bema sivarai ta be laini latana dekenai idia gini taudia dekenai oi gwauraia, dahaka do ia vara? Unai sivarai be laini vairanai ia gini tauna dekenai oi gwauraia, bona ia ese ma ta dekenai ia gwauraia, bona unai tauna ese ma ta dekenai ia gwauraia bona unai bamona ia lao. Reana laini ena dokona dekenai ia gini tauna ia kamonai sivaraina, be oi gwauraia gauna amo do ia idau. Dirava ena Taravatu herevadia dekenai unai bamona ia vara lasi.

5, 6. Iehova ese Mose ia hamaoroa Iena hereva dekenai dahaka do ia karaia, bona dahaka dainai Iehova ena Hereva idia torea be hahenamo ta?

5 Iehova be mai ena aonega dainai, dala ia karaia ena hereva idia torea. Mose ia hadibaia, ia gwau: “Inai hereva oi torea, badina inai hereva hegeregerena lau be oi bona Israela taudia ida gwaubou ta lau karaia.” (Esodo 34:27) Vadaeni, lagani 1513 B.C.E. ai Baibel idia torea matamaia. Gabeai idia hanaia lagani 1,610 lalonai, Iehova ese tatau 40 be “nega momo dala idauidau ai . . . ia hereva henia” bona Baibel idia torea. (Heberu 1:1) Unai nega lalonai, Baibel idia torea hanai taudia idia hekwarahi bada Baibel bukadia idia torea hanai maoromaoro totona, unai amo Baibel ena hereva idia boio lasi.​—Esera 7:6; Salamo 45:1.

6 Iehova be ena revareva amo ita ia hereva henia karana amo, ita ia hanamoa bada. Nega ta revareva ta oi abia vadaeni, bona oi ia hagoadaia dainai, oi ura henia bada bona oi negea lasi to oi duahia loulou, a? Iehova ena “revareva” ita dekenai danu be unai bamona. Iehova ena hereva be idia torea dainai, ita duahia hanaihanai bona idia herevalaia gaudia ita lalohadailaia diba. (Salamo 1:2) Heduru ita ura henia negadiai, “Toretore Helagadia ese ita dekenai goada ia henia.”​—Roma 15:4.

Dahaka Dainai Taunimanima ese Idia Torea?

7. Iehova ese taunimanima ia gaukaralaia Baibel idia torea totona, unai ese edena bamona ena aonega ia hahedinaraia?

7 Iehova be ena aonega amo taunimanima ia gaukaralaia ena Hereva idia torea totona. Mani inai oi laloa: Bema Iehova ese aneru ia gaukaralaia Baibel idia torea totona, do ita ura henia, a? Momokani, aneru be edia diba bada hegeregerena ai, Iehova ena kara bona edia badinaia karana ia dekenai, bona Dirava ena kamonai hesiai taudia edia sivarai idia torea diba. To aneru be goevadae lauma taudia, edia diba, hemami, bona goada ese iseda ia hereaia momokani, unai dainai oi laloa idia torea gaudia do ita lalo-pararalaia diba, a?​—Heberu 2:6, 7.

8. Iehova ese edena dala ai Baibel idia torea taudia ia rakatania edia diba idia gaukaralaia totona? (Futnout itaia danu.)

8 Iehova be taunimanima ia gaukaralaia ena hereva idia torea karana amo, ita ia durua bada gauna ia henia. Ena be ena hereva be “Dirava ena siahu amo idia torea,” to taunimanima ese idia lalopararalaia diba. (2 Timoteo 3:16) Edena dala ai unai ia karaia? Nega momo, toretore taudia ia rakatania idia ese “hereva namodia” idia abia hidi totona bona “hereva momokani bona maorodia [idia] torea.” (Hadibaia Tauna 12:10, 11) Unai dainai ita itaia diba Baibel be sitaelo idauidau dekenai idia torea; unai toretore ese Baibel torea taudia ta ta edia noho dalana bona kara ia hahedinaraia. a To, unai tatau be “lauma helaga ese . . . ia hasiahua hegeregerena, idia ese Dirava amo ia mai hereva idia gwauraia.” (2 Petero 1:21) Unai dainai, idia torea haorea bukana be momokani “Dirava ena hereva.”​—1 Tesalonika 2:13.

“Toretore Helagadia be Dirava ena siahu amo idia torea”

9, 10. Baibel be taunimanima ese idia torea dainai, ena namo be dahaka?

9 Tanobada taudia ese Baibel idia torea karana dainai, taunimanima ese ena hereva idia ura henia bona idia mamia momokani diba. Baibel idia torea tatau be ita bamona. Idia be goevadae lasi dainai hahetoho bona metau idia davaria danu. Nega haida, Iehova ena lauma ese idia ia hasiahua sibodia edia hemami bona idia davaria hekwarahi idauidau idia torea totona. (2 Korinto 12:7-10) Unai dainai idia sibodia edia sivarai idia torea bona idia gaukaralaia hereva be aneru ese idia torea diba lasi.

10 Hegeregere, Israela ena King Davida mani ita laloa. Kara dika badadia haida ia karaia murinai, Davida ese ane ta ia torea bona ena lalohadai ibounai ia gwauraia hedinarai, bona Dirava ia noia ia do ia gwauatao totona. Ia gwau: “Egu kara dika amo lau oi hagoevaia. Badina egu kerere be lau diba namonamo, bona egu kara dika be hanaihanai egu vairanai ia noho. Lau vara neganai lau be mai egu kara dika, bona egu sinana ena bogana lalonai lau noho neganai, lau be mai egu kara dika. Emu vairana amo lau oi negea lasi, bona lau amo emu lauma helaga oi kokia lasi. Kudouna ia makohi karana be boubou gauna bamona Dirava ese ia abia dae, Dirava e, helalo-kerehai bona manau kudouna oi dadaraia lasi.” (Salamo 51:2, 3, 5, 11, 17) Toretore tauna ena lalohisihisi oi mamia diba, a? Goevadae lasi tauna sibona ese unai bamona hemami be ena kudouna amo ia gwauraia diba, ani?

Dahaka Dainai Baibel ese Taunimanima Ia Sivarailaia?

11. Edena bamona sivarai korikoridia be Baibel lalonai “ita hadibaia totona” idia torea?

11 Gau ma ta dainai taunimanima ese Baibel idia ura henia. Baibel ena kahana badana ese taunimanima ia sivarailaia—taunimanima korikoridia—Dirava idia hesiai henia bona idia hesiai henia lasi taudia. Idia dekenai idia vara gaudia, edia hekwakwanai idauidau, bona moale sivaraidia ita duahia. Edia mauri lalonai idia karaia abia hidi ese idia havaraia gaudia ita itaia. Unai bamona sivarai be “ita hadibaia totona” idia torea. (Roma 15:4) Unai sivarai korikoridia amo, Iehova ese iseda kudouna ia hamarerea dalana ai ita ia hadibaia. Haheitalai haida mani ita itaia.

12. Baibel lalonai abidadama lasi taudia edia sivarai ese edena dala ai ita idia durua?

12 Baibel ese abidadama lasi taudia, kara dika taudia, bona idia dekenai idia vara gaudia ia sivarailaia. Unai sivarai lalodiai, unai taudia ese idia hahedinaraia dika karadia ita itaia, unai amo dika karadia edia toana ita itaia haraga diba. Hegeregere, Iuda ese Iesu ia samania neganai, Dirava badinaia lasi karana ena haheitalai ia hedinarai goevagoeva. Hahegani ta ese Dirava badinaia lasi karana be unai bamona ia hadibaia lasi. (Mataio 26:14-16, 46-50; 27:3-10) Unai bamona sivarai ese iseda kudouna idia hamarerea, bona ita idia durua kara dika edia toana ita diba bona dadaraia totona.

13. Edena dala ai Baibel ese ita ia durua kara namodia ita diba momokani totona?

13 Baibel ese Dirava ena abidadama hesiai taudia momo edia sivarai ia gwauraia danu. Ia lalonai Dirava idia badinaia taudia edia sivarai ita duahia diba. Unai taudia edia haheitalai amo ita karaia be namo karadia ita itaia, unai amo Dirava kahirakahira ita lao diba. Hegeregere, abidadama karana mani ita laloa. Baibel ese abidadama ena anina ia hahedinaraia bona ita ia hadibaia unai kara be mai anina bada bema ita ura Dirava ita hamoalea. (Heberu 11:1, 6) To, abidadama dainai idia karaia karadia edia sivarai be Baibel lalonai idia noho danu. Aberahamo ese Isako ia bouboulaia gwauraia neganai, ia hahedinaraia abidadamana mani oi laloa. (Genese, karoa 22; Heberu 11:17-19) Unai bamona sivarai amo, inai hereva “abidadama” ena anina ia habadaia bona ita lalo-pararalaia haraga diba. Iehova ese ita ia hagoadaia kara namodia do ita karaia sibona lasi, to unai kara ita gaukaralaia daladia edia haheitalai ia hahedinaraia danu!

14, 15. Baibel ese dubu dekenai ia mai hahinena ta ena sivarai be edena bamona ia gwauraia, bona unai sivarai amo Iehova ena kara dekenai dahaka ita dibaia?

14 Baibel lalonai idia noho sivarai korikoridia ese nega momo ita dekenai Iehova ena kara haida ia hadibaia. Iesu ese dubu lalonai ia itaia hahinena ta ena sivarai mani ita laloa. Iesu be moni udaia mauana badinai ia helai bona moni idia udaia taudia ia raraia. Taga taudia momo idia mai bona “edia moni momo amo moni sisina idia udaia. “ To Iesu be ogogami vabuna ta sibona ia raraia noho. Ena harihari gaudia be “koini maragidia rua ia udaia.” b Ia dekenai ia noho moni be unai sibona. Iehova ena lalohadai ia hahedinaraia goevagoeva tauna Iesu, ia gwau: “Ogogami vabu ese ia udaia moni be ibounai ese maua lalonai idia udaia monina ia hereaia.” Unai hereva hegeregerena, vabu ia udaia monina be ma haida ese idia udaia moni ibounai ia hereaia.​—Mareko 12:41-44; Luka 21:1-4; Ioane 8:28.

15 Mani inai oi laloa: Unai dina ai dubu dekenai taunimanima momo idia mai, to Baibel ese unai vabu ena sivarai sibona ia gwauraia. Unai sivarai ese ita ia hadibaia Iehova be taunimanima ese idia henia gaudia ia laloa bada Diravana. Mai eda lalona ibounai ida ita henia harihari gaudia ia abia dae, herevana ita henia gaudia be ma haida edia amo ia maragi eiava ia bada. Oibe, Iehova ese unai dala hereadaena amo ita dekenai unai lalona hamoalea herevana ia hadibaia!

Baibel Lalonai Idia Noho Lasi Herevadia

16, 17. Iehova be ena Hereva lalonai hereva haida ia torea lasi karana ese edena dala ai ena aonega ia hahedinaraia?

16 Oi lalokau henia tauna dekenai revareva oi torea neganai, gau momo herea oi torea diba lasi. Unai dainai mai aonega ida oi torea herevadia oi abia hidi namonamo. Unai hegeregerena, Iehova ese ena Hereva lalonai taunimanima haida bona idia vara gaudia haida sibona edia sivarai ia torea. To unai sivarai lalodiai, Baibel ese gau maragimaragidia ibounai ia gwauraia lasi. (Ioane 21:25) Hegeregere, Baibel ese Dirava ena kota dinana ia herevalaia neganai, idia noho herevadia ese iseda henanadai ibounai idia haerelaia diba lasi. Iehova ese gau haida be iena Hereva lalonai ia torea lasi karana amo, iena aonega ita itaia diba. Edena dala ai?

17 Baibel idia torea dalana ese iseda kudouna lalonai idia noho gaudia ia hahedinaraia goevagoeva. Heberu 4:12 ia gwau: “Dirava ena hereva [eiava, sivarai] be ia mauri noho, bona ia be mai ena siahu bona ia be matana rua tuari kaia ia hereaia momokani, bona tau ta ia gwadaia neganai, iena lalona bona kara toana ia hapararaia, bona unai tau ena joini bona turia ena lalona momokani dekenai ia vareai bona ena kudouna ai idia noho lalohadai bona ura ibounai ia tahua diba.” Baibel ena hereva be iseda lalona momokani dekenai ia vareai, bona iseda lalohadai bona ura korikori ia hahedinaraia. Baibel lalonai kerere idia tahua taudia be nega momo idia moale lasi bema idia duahia sivaraina dekenai hereva haida idia davaria lasi. Unai bamona taudia ese Iehova ena lalokau, aonega bona hahemaoro goeva idia daradaralaia danu.

18, 19. (a) Dahaka dainai ita laloa momo lasi bema Baibel ena sivarai ta ese daradara ia havaraia bona haere ita davaria haraga lasi? (b) Dirava ena Hereva lalopararalaia totona dahaka be gau badana, bona unai ese edena dala ai Iehova ena aonega bada ia hahedinaraia?

18 To, mai momokani ida Baibel ita stadilaia namonamo neganai, Baibel ibounai ese Iehova ia hahedinaraia hegeregerena Ia do ita dibaia. Unai dainai, ita laloa momo lasi bema sivarai ta ese daradara haida ia havaraia bona edia haere ita davaria haraga lasi. Baibel ita stadilaia neganai, metairametaira ita diba Iehova be edena bamona Dirava. Ena be sivarai ta be guna ita lalo-pararalaia lasi, eiava ita diba lasi edena bamona unai sivarai be Dirava ena kara ida ia hegeregere, to iseda Baibel stadilaia karana dainai ita ese Iehova ena kara momo ita diba vadaeni bona ita diba Ia be lalokau bona kara maoromaoro Diravana.

19 Vadaeni, Dirava ena Hereva ita lalo-pararalaia totona, namona be iseda lalona ita kehoa bona mai momokani ida Baibel ita duahia bona stadilaia. Unai ese Iehova ena aonega bada herea ia hahedinaraia, ani? Diba bada taudia ese idia torea buka be “aonega bona diba bada taudia” sibona ese idia lalopararalaia diba. To kudou-maoro taudia sibona ese idia lalo-pararalaia diba bukana ta, be Dirava sibona ena aonega amo ia torea diba!​—Mataio 11:25.

“Aonega” Ia Henia Bukana

20. Dahaka dainai Iehova sibona ese ita dekenai mauri dala namona ia hadibaia diba, bona Baibel lalonai dahaka ese ita ia durua diba?

20 Iehova ese ena Hereva lalonai ita dekenai mauri dalana namona ia hadibaia. Ia be iseda Havaraia Tauna dainai, ia diba momokani dahaka gaudia be idia namo ita totona, ita sibona be unai ita diba lasi. Bona taunimanima edia ura gaudia badadia—hegeregere ma haida ese do idia lalokau henia, do idia moale, bona hetura namodia idia karaia—be idia idau lasi. Baibel lalonai “aonega” bada ia noho, ita ia durua diba mauri mai anina ita noholaia totona. (Aonega Herevadia 2:7) Inai stadi bukana ena kahana ta ta ai karoa ta ese edena bamona Baibel ena aonega sisibana ita badinaia diba ia hahedinaraia, to haheitalai tamona mani ita laloa.

21-23. Edena aonega sisibana ese ita ia durua diba ita badu noho lasi totona?

21 Nega momo edia badu idia haboua taudia be sibodia idia hahisia, ani? Emu mauri lalonai ta oi badu henia karana ese metau ia havaraia. Ita badu noho neganai, unai sibona do ita laloa, iseda maino ia hadikaia, bona iseda moale ia boio. Saiens taudia edia stadi ese ia hahedinaraia, ita badu noho karana ese kudou gorere bona nega daudau lalonai idia noho gorere ma haida ia havaraia diba. Idaunegai unai bamona stadi idia do karaia lasi neganai, Baibel be ia gwau: “Badu karana bona dagedage karana oi rakatania.” (Salamo 37:8) To edena bamona unai ita karaia diba?

22 Dirava ena Hereva ese inai aonega sisibana ia henia: “Laloa namonamo tauna ese ena badu ia hamaragia, bona bema oi ia habadua tauna ena dika oi laloaboio, unai be kara namo hereana.” (Aonega Herevadia 19:11) Lalo-parara ena anina be idia vara gaudia edia anina korikori eiava idia hedinarai goevagoeva lasi gaudia ita itaia. Lalo-parara ese ita ia durua tau ta be hereva ta ia gwauraia eiava kara ta ia karaia ena badina ita diba namonamo totona. Ita hekwarahi tau ta ena ura korikori, ena lalohadai, bona noho dalana ita diba neganai, unai ese ita do ia durua ia dekenai ita abia lalohadai eiava hemami dikana ita laloaboio totona.

23 Baibel lalonai inai sisiba ia noho danu: “Ta ta emui kara do umui haheaukalaia noho bona mai kudouna ibounai ida do umui gwauatao heheni.” (Kolose 3:13) Inai hereva “Ta ta emui kara do umui haheaukalaia noho” ena anina be ta ena kara ita haheaukalaia, herevana unai kara ita moalelaia lasi. Unai bamona haheauka karana ese ita do ia durua gau maragidia dainai do ita badu noho lasi. “Gwauatao” ena anina be badu noho karana ita rakatania. Iseda aonega Diravana ia diba ita ese ma haida ita gwauatao be gau badana, bema badina namona ia noho unai bamona ita karaia be namo. Unai kara ese idia sibona ia hanamoa lasi, to ita dekenai danu lalo-maino ia havaraia. (Luka 17:3, 4) Momokani, Dirava ena Hereva lalonai aonega bada herea ia noho!

24. Iseda mauri lalonai Dirava ena aonega ita badinaia neganai, dahaka namo ia vara?

24 Iehova ena lalokau bada dainai, ia ura ita danu ia herevahereva. Ia ese dala hereadaena—revareva ta, lauma helaga ena siahu amo taunimanima ese idia torea gauna—ia abia hidi. Unai dala amo, Iehova ena aonega be Baibel ena rau lalodiai ita duahia diba. Unai aonega ita abidadama henia momokani diba. (Salamo 93:5) Iseda mauri lalonai Dirava ena aonega ita badinaia bona ena hereva be ma haida dekenai ita herevalaia neganai, ita be iseda aonega bada Diravana kahirakahira ita lao. Karoa gabena dekenai, Iehova ena aonega bada ia hahedinaraia karana ma ta: vaira negana ai do idia vara gaudia ia gwauraia bona ena ura ia hagugurua diba karana, do ita herevalaia.

a Hegeregere, mamoe naria tauna Davida, ese mamoe naria taudia edia mauri lalonai idia karaia gaudia ia herevalaia. (Salamo 23) Takisi gogoa tauna, Mataio, be nega momo namba bona moni ena siahu ia herevalaia. (Mataio 17:27; 26:15; 27:3) Doketa tauna Luka, ia torea herevadia ese ena diba doketa gaukarana dekenai ia hahedinaraia.​—Luka 4:38; 14:2; 16:20.

b Unai moni maragidia rua idia gwauraia lepton, be Iuda taudia ese unai negai idia gaukaralaia moni maragidia momokani. Lepta rua be tau ta ese miniti haida lalonai ia karaia gaukara ena davana hegeregerena. Unai moni maragidia rua be hegeregere lasi ogogami taudia ese aniani totona idia hoia davana maragi manu ta, idia hoia totona.