1, 2. Sa ano nga “sagrado nga likom” dapat kita mangin interesado, kag ngaa?

MGA likom! Bangod makagalanyat ini, makawiwili, kag makatalanhaga, masami nga indi ini matago sang mga tawo. Apang, ang Biblia nagasiling: “Ang himaya sang Dios amo ang paglikom sa isa ka butang.” (Hulubaton 25:2) Huo, subong Soberano nga Manuggahom kag Manunuga, may kinamatarong nga ginalikom ni Jehova ang pila ka butang gikan sa katawhan tubtob mag-abot ang iya gintalana nga tion nga ipahayag ini.

² Apang, may yara makawiwili kag makagalanyat nga likom nga ginpahayag ni Jehova sa iya Pulong. Ginatawag ini nga ‘sagrado nga likom sang kabubut-on sang Dios.’ (Efeso 1:9) Ang paghibalo sini indi lamang magapahalipay sa imo nga nasabat ang luyag mo mahibaluan. Ang ihibalo tuhoy sa sini nga likom makadul-ong sa kaluwasan kag makahatag sa imo sing pila ka paghantop sa indi matungkad nga kaalam ni Jehova.

3, 4. Paano ang tagna nga narekord sa Genesis 3:15 nagahatag sing paglaum, kag ano nga tanhaga, ukon “sagrado nga likom,” ang ginalakip sini?

³ Sang makasala si Adan kag si Eva, daw subong bala nga nabalabagan ang katuyuan ni Jehova nga magpaluntad sing isa ka dutan-on nga paraiso nga ginapuy-an sang himpit nga mga tawo. Apang gin-atubang gilayon sang Dios ang problema. Sia nagsiling: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo [ang man-ug] kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Dugmukon ka niya sa ulo kag dugmukon mo sia sa tikod.”—Genesis 3:15.

⁴ Makalilibog kag makatalanhaga ini nga mga pulong. Sin-o ining babayi? Sin-o ang man-ug? Sin-o ang “binhi” nga magadugmok sa ulo sang man-ug? Pakot-pakot lamang ang mahimo ni Adan kag ni Eva. Walay sapayan sini, ang mga pulong sang Dios naghatag sing paglaum para kay bisan sin-o nga matutom nga mga anak sadtong di-matutom nga mag-asawa. Ang  pagkamatarong magadaug. Ang katuyuan ni Jehova matuman. Apang paano? Isa gid yadto ka tanhaga! Ginatawag ini sang Biblia nga “kaalam sang Dios sa isa ka sagrado nga likom, ang natago nga kaalam.”—1 Corinto 2:7.

5. Iilustrar kon ngaa amat-amat nga ginapahayag ni Jehova ang iya likom.

⁵ Subong “Manugpahayag sing mga likom,” ipahayag sa ulihi ni Jehova ang kinahanglanon nga mga detalye tuhoy sa katumanan sini nga likom. (Daniel 2:28) Apang himuon niya ini sing amat-amat. Sa pag-ilustrar, mahimo handurawon naton kon paano sabton sang mahigugmaon nga amay kon ang iya gamay nga anak nga lalaki mamangkot, “Tay, diin ako naghalin?” Ang isa ka maalamon nga amay magahatag lamang sing bastante nga impormasyon nga mahangpan sang bata. Samtang nagadaku ang bata, ginasugiran sia sang amay sing dugang pa. Sing kaanggid, nahibaluan ni Jehova kon san-o ang iya katawhan nakahanda na nga sugiran sang iya kabubut-on kag katuyuan.—Hulubaton 4:18; Daniel 12:4.

6. (a) Ano ang katuyuan sang isa ka katipan ukon kontrata? (b) Ngaa talalupangdon nga si Jehova una nga naghimo sing tikang nga maghimo sing mga katipan upod sa mga tawo?

⁶ Paano ginhimo ni Jehova ini nga mga pagpahayag? Naggamit sia sing paagisod nga mga katipan, ukon mga kontrata, agod ipahayag ang daku nga bahin sini. Walay duhaduha nga sang una natilawan mo na nga maghimo sing kontrata—ayhan sa pagbakal sing balay ukon sa paghulam ukon pagpautang sing kuwarta. Ini nga kontrata naghatag sing legal nga garantiya nga ang mga kondisyon nga ginkasugtan pagatumanon. Apang ngaa kinahanglan pa nga maghimo si Jehova sing pormal nga mga katipan, ukon mga kontrata, upod sa mga tawo? Sa pagkamatuod, ang iya pulong isa na ka bastante nga garantiya sa iya mga saad. Matuod ina, apang, sa pila ka okasyon, mainayuhon nga gingarantiyahan sang Dios ang iya pulong paagi sa legal nga mga kontrata. Ining mabakod gid nga mga kasugtanan nagahatag sa aton nga di-himpit nga mga tawo sing malig-on pa nga sadsaran sa pagsalig sa mga saad ni Jehova.—Hebreo 6:16-18.

7, 8. (a) Ano nga katipan ang ginhimo ni Jehova upod kay Abraham, nga nagaiwag sing ano nga kapawa sa sagrado nga likom? (b) Paano amat-amat nga ginpahayag ni Jehova ang linya sang kaliwatan padulong sa ginsaad nga Binhi?

⁷ Kapin sa duha ka libo ka tuig sa tapos gintabog ang tawo gikan sa Paraiso, ginsugiran ni Jehovah ang iya matutom nga alagad nga si Abraham: “Pat-od nga pakamaayuhon ko ikaw kag pat-od nga pabuaron ko ang imo binhi subong sang kabituunan sa mga langit . . . Kag paagi sa imo binhi ang tanan nga pungsod sang duta pat-od nga magapakamaayo sang ila kaugalingon bangod sa katunayan nga nagtuman ka sa akon tingog.” (Genesis 22:17, 18) Indi lamang ini isa ka saad; ginpabutyag ini ni Jehova sa porma sang isa ka legal nga katipan kag gingarantiyahan ini sang iya indi mabawi nga sumpa. (Genesis 17:1, 2; Hebreo 6:13-15) Daw ano ka talalupangdon nga ang Soberanong Ginuo aktuwal nga nakigkontrata sa pagpakamaayo sa katawhan!

⁸ Ginpahayag sang Abrahamiko nga katipan nga ang ginsaad nga Binhi magaabot subong isa ka tawo, kay mangin kaliwat sia ni Abraham. Apang sin-o ayhan sia? Sang ulihi, ginpahayag ni Jehova nga sa mga anak nga lalaki ni Abraham, si Isaac amo ang mangin katigulangan sang Binhi. Sa duha ka anak nga lalaki ni Isaac, si Jacob ang ginpili. (Genesis 21:12; 28:13, 14) Sang ulihi, ginpamulong ni Jacob ining matagnaon nga mga pulong sa isa sang iya 12 ka anak nga lalaki: “Ang setro indi mahamulag kay Juda, ukon ang sungkod sang manuggahom gikan sa tunga sang iya mga tiil, tubtob nga mag-abot ang Silo [“Sia nga Tag-iya Sini”]; kag ang pagkamatinumanon sang katawhan mangin sa iya.” (Genesis 49:10) Sadto nahibaluan nga ang Binhi mangin isa ka hari, nga magagikan kay Juda!

9, 10. (a) Ano nga katipan ang ginhimo ni Jehova upod sa pungsod sang Israel, kag ano nga pag-amlig ang ginhatag sadto nga katipan? (b) Paano ginpakita sang Kasuguan nga ang katawhan nagakinahanglan sing isa ka gawad?

⁹ Sang 1513 B.C.E., naghimo si Jehova sing kahimusan nga naghanda sang dalan para sa dugang pa nga mga pagpahayag tuhoy sa sagrado nga likom. Nakigkatipan sia sa mga kaliwat ni Abraham, ang pungsod sang Israel. Bisan pa wala na sadto ginapatuman, ining Mosaikong Kasuguan nga katipan isa ka importante nga bahin  sa katuyuan ni Jehova nga mapaluntad ang ginsaad nga Binhi. Sa anong paagi? Binagbinaga ang tatlo ka paagi. Una, ang Kasuguan daw subong sang isa ka nagaamlig nga pader. (Efeso 2:14) Ang matarong nga mga palatukuran sini nangin subong sang pader sa ulot sang mga Judiyo kag mga Gentil. Sa amo nagbulig ang Kasuguan agod matipigan ang linya sang ginsaad nga Binhi. Bangod sini nga pag-amlig, ang pungsod nagaluntad pa gihapon sang mag-abot ang gintalana nga tion sang Dios nga ang Mesias mabun-ag sa tribo ni Juda.

¹⁰ Ikaduha, ginpakita gid sang Kasuguan nga ang katawhan nagakinahanglan sing isa ka gawad. Subong isa ka himpit nga Kasuguan, ginbuyagyag sini nga indi ini masunod sing bug-os sang makasasala nga mga tawo. Sa amo nangin paagi ini “agod ang mga paglapas mapadayag, tubtob nga mag-abot ang binhi nga sa iya ginhimo ang saad.” (Galacia 3:19) Paagi sa sapat nga mga halad, naghatag ang Kasuguan sing temporaryo nga katumbasan para sa mga sala. Apang bangod, subong sang ginsulat ni Pablo, “ang dugo sang toro nga mga baka kag sang mga kanding indi makakuha sang mga sala,” ini nga mga halad naglaragway lamang sa halad nga gawad ni Cristo. (Hebreo 10:1-4) Gani, para sa matutom nga mga Judiyo, yadto nga katipan nangin isa ka ‘manunudlo nga nagatuytoy kay Cristo.’—Galacia 3:24.

11. Anong matahom nga paglaum ang ginhatag sang Kasuguan nga katipan sa Israel, apang ngaa sa kabilugan wala matigayon sadto nga pungsod ang ila ginalauman?

¹¹ Ikatlo, yadto nga katipan naghatag sa pungsod sang Israel sing isa ka matahom nga paglaum. Ginsilingan sila ni Jehova nga kon magmatutom sila sa katipan, sila mangin “isa ka ginharian sang mga saserdote kag isa ka balaan nga pungsod.” (Exodo 19:5, 6) Ang undanon nga Israel amo matuod sang ulihi ang nag-aman sang una nga mga katapo sang isa ka langitnon nga ginharian sang mga saserdote. Apang, sa kabilugan, ginpamatukan sang Israel ang Kasuguan nga katipan, ginsikway ang Mesianikong Binhi, kag gani wala nila matigayon ang ila ginalauman. Sin-o, nian, ang magakompleto sa ginharian sang mga saserdote? Kag paano yadtong ginpakamaayo nga pungsod maangot sa ginsaad nga Binhi? Ini nga mga aspekto sang sagrado nga likom ipahayag sa gintalana nga tion sang Dios.

12. Ano nga katipan ang ginhimo ni Jehova upod kay David, kag ano nga kapawa ang ginpaiwag sini sa sagrado nga likom sang Dios?

¹² Sang ika-11 nga siglo B.C.E., dugang pa nga nagpaiwag si Jehova sing kapawa sa sagrado nga likom sang maghimo sia sing isa pa ka katipan. Nagsaad sia sa matutom nga si Hari David: “Bangunon ko gid ang imo binhi sa ulihi nimo, . . . kag tukuron ko sing malig-on ang iya ginharian. . . . tukuron ko gid sing malig-on ang trono sang iya ginharian tubtob sa walay latid nga tion.” (2 Samuel 7:12, 13; Salmo 89:3) Sini nga tion ang kaliwat sang ginsaad nga Binhi nalimitehan na lamang sa panimalay ni David. Apang mahimo bala maggahom ang isa ka ordinaryo nga tawo “tubtob sa walay latid nga tion”? (Salmo 89:20, 29, 34-36) Kag sarang bala maluwas sining tawhanon nga hari ang katawhan gikan sa sala kag kamatayon?

13, 14. (a) Suno sa Salmo 110, ano ang ginsaad ni Jehova sa iya hinaplas nga Hari? (b) Ano pa nga mga pagpahayag ang ginhimo tuhoy sa nagapakari nga Binhi paagi sa mga manalagna ni Jehova?

¹³ Sa idalom sang inspirasyon, si David nagsulat: “Ang ginsiling ni Jehova sa akon Ginuo amo: ‘Lingkod ka sa akon tuuhan tubtob nga ibutang ko ang imo mga kaaway nga palatungan sang imo mga tiil.’ Si Jehova nanumpa (kag indi sia maghinulsol): ‘Ikaw isa ka saserdote tubtob sa walay latid nga tion suno sa paagi ni Melquisedec!’ ” (Salmo 110:1, 4) Ang mga pulong ni David direkta nga naaplikar sa ginsaad nga Binhi, ukon Mesias. (Binuhatan 2:35, 36) Ini nga Hari magagahom, indi gikan sa Jerusalem, kundi gikan sa langit sa “tuuhan” ni Jehova. Magahatag ini sa iya sing awtoridad indi lamang sa ibabaw sang pungsod sang Israel kundi sa bug-os nga duta. (Salmo 2:6-8) Dugang pa ang ginpahayag diri. Talupangda nga si Jehova nagpamulong sing isa ka serioso nga panumpa nga ang Mesias mangin “isa ka saserdote . . . suno sa paagi ni Melquisedec.” Kaangay ni Melquisedec, nga nag-alagad subong hari kag saserdote sang adlaw ni Abraham, ang nagapakari nga Binhi direkta nga itangdo sang Dios agod mag-alagad subong Hari kag Saserdote!—Genesis 14:17-20.

¹⁴ Sang una nga mga tuig, gingamit ni Jehova ang iya mga manalagna agod magpahayag sing dugang pa nahanungod sa iya sagrado nga likom. Si Isaias, halimbawa, nagpahayag nga ang Binhi mapatay subong isa ka mahalaron nga kamatayon. (Isaias 53:3-12)  Gintagna ni Miqueas kon diin matawo ang Mesias. (Miqueas 5:2) Gintagna pa gani ni Daniel ang eksakto nga tion sang pag-abot kag pagkapatay sang Binhi.—Daniel 9:24-27.

15, 16. (a) Paano ang Anak ni Jehova natawo “gikan sa babayi”? (b) Ano ang napanubli ni Jesus gikan sa iya tawhanon nga mga ginikanan, kag san-o sia nag-abot subong ang ginsaad nga Binhi?

¹⁵ Nagpabilin nga isa ka tanhaga kon paano matuman ining mga tagna tubtob aktuwal nga nag-abot ang Binhi. Ang Galacia 4:4 nagasiling: “Sang mag-abot ang kabug-usan sang tion, ginpadala sang Dios ang iya Anak, nga natawo sa isa ka babayi.” Sang tuig 2 B.C.E., ginsugiran sang isa ka anghel ang Judiyo nga ulay nga si Maria: “Yari karon! magapanamkon ka sa imo taguangkan kag magaanak sing isa ka anak nga lalaki, kag tawgon mo ang iya ngalan nga Jesus. Ining isa mangin daku kag tawgon nga Anak sang Labing Mataas; kag ihatag sa iya ni Jehova nga Dios ang trono ni David nga iya amay . . . Ang balaan nga espiritu magakara sa imo, kag ang gahom sang Labing Mataas magalandong sa imo. Bangod man sina nga rason ang ibun-ag tawgon nga balaan, Anak sang Dios.”—Lucas 1:31, 32, 35.

¹⁶ Sang ulihi, ginliton ni Jehova ang kabuhi sang iya Anak gikan sa langit padulong sa taguangkan ni Maria, amo nga sia natawo gikan sa isa ka babayi. Si Maria isa ka di-himpit nga babayi. Apang, wala makapanubli si Jesus sing pagkadihimpit gikan sa iya, kay sia “Anak sang Dios.” Sa amo man nga tion, ang tawhanon nga mga ginikanan ni Jesus, subong mga kaliwat ni David, naghatag sa Iya sing kinaugali kag legal nga mga kinamatarong subong isa ka manunubli ni David. (Binuhatan 13:22, 23) Sa bawtismo ni Jesus sang 29 C.E., ginhaplasan sia ni Jehova sing balaan nga espiritu kag nagsiling: “Ini ang akon Anak, ang hinigugma.” (Mateo 3:16, 17) Sa katapusan, nag-abot ang Binhi! (Galacia 3:16) Tion na sadto nga magpahayag sing dugang pa nahanungod sa sagrado nga likom.—2 Timoteo 1:10.

17. Paano ginpaiwag ang kapawa sa kahulugan sang Genesis 3:15?

¹⁷ Sa tion sang iya ministeryo, ginpakilala ni Jesus ang man-ug sa Genesis 3:15 subong amo si Satanas kag ang binhi sang man-ug subong amo ang mga sumulunod ni Satanas. (Mateo 23:33;  Juan 8:44) Sang ulihi, ginpahayag kon paano ini tanan dugmukon sing dayon. (Bugna 20:1-3, 10, 15) Kag ang babayi ginpakilala subong “ang Jerusalem sa ibabaw,” ang iya ni Jehova langitnon, tulad-asawa nga organisasyon sang espiritu nga mga tinuga. *—Galacia 4:26; Bugna 12:1-6.

18. Ano ang katuyuan sang “bag-ong katipan”?

¹⁸ Ayhan ang labing talalupangdon sa tanan nga pagpahayag natabo sang gab-i antes sang kamatayon ni Jesus sang ginsugiran niya ang iya matutom nga mga disipulo tuhoy sa “bag-ong katipan.” (Lucas 22:20) Kaangay sang nauna sa sini, ang Mosaikong Kasuguan nga katipan, ining bag-ong katipan magahimo sing “isa ka ginharian sang mga saserdote.” (Exodo 19:6; 1 Pedro 2:9) Apang, ining katipan magatukod, indi sing isa ka undanon nga pungsod, kundi sing isa ka espirituwal nga pungsod, “ang Israel sang Dios,” nga ginatapuan lamang sang matutom nga hinaplas nga mga sumulunod ni Cristo. (Galacia 6:16) Ini nga mga kaupod sa bag-ong katipan magapakigbahin upod kay Jesus sa pagpakamaayo sa kaliwatan sang tawo!

19. (a) Ngaa nagmadinalag-on ang bag-ong katipan sa paghimo sing “isa ka ginharian sang mga saserdote”? (b) Ngaa ginatawag ang hinaplas nga mga Cristiano nga ‘bag-o nga tinuga,’ kag pila ang magaalagad sa langit upod kay Cristo?

¹⁹ Apang ngaa magamadinalag-on ang bag-ong katipan sa paghimo sing “isa ka ginharian sang mga saserdote” sa pagpakamaayo sa katawhan? Bangod sa baylo nga pakamalauton ang mga disipulo ni Cristo subong mga makasasala, ginpahanabo sini nga mapatawad ang ila mga sala paagi sa iya halad. (Jeremias 31:31-34) Sa tapos sila makatigayon sing matinlo nga tindog sa atubangan ni Jehova, ginabaton niya sila sa iya langitnon nga pamilya kag ginahaplasan sila sing balaan nga espiritu. (Roma 8:15-17; 2 Corinto 1:21) Sa amo makaeksperiensia sila sing ‘bag-o nga pagkabun-ag nga ginatigana sa langit.’ (1 Pedro 1:3, 4) Sanglit ining nabayaw  nga kahimtangan bag-o gid sa mga tawo, ang ginpanganak sang espiritu nga hinaplas nga mga Cristiano ginatawag nga ‘bag-o nga tinuga.’ (2 Corinto 5:17) Ginapahayag sang Biblia nga ang 144,000 magaambit sa ulihi sa paggahom sa gingawad nga katawhan gikan sa langit.—Bugna 5:9, 10; 14:1-4.

20. (a) Ano nga pagpahayag tuhoy sa sagrado nga likom ang ginhimo sang 36 C.E.? (b) Sin-o ang magaagom sing mga pagpakamaayo nga ginsaad kay Abraham?

²⁰ Upod kay Jesus, ining mga hinaplas nangin “binhi ni Abraham.” * (Galacia 3:29) Ang una nga ginpili amo ang undanon nga mga Judiyo. Apang sang 36 C.E., isa pa ka aspekto sang sagrado nga likom ang ginpahayag: ang mga Gentil, ukon mga di-Judiyo, magaambit man sa langitnon nga paglaum. (Roma 9:6-8; 11:25, 26; Efeso 3:5, 6) Ang hinaplas nga mga Cristiano lamang bala ang magaagom sing mga pagpakamaayo nga ginsaad kay Abraham? Indi, kay ang halad ni Jesus magahatag sing benepisyo sa bug-os nga kalibutan. (1 Juan 2:2) Sang ulihi, ginpahayag ni Jehova nga ang indi maisip nga “dakung kadam-an” makalampuwas sa katapusan sang sistema sang mga butang ni Satanas. (Bugna 7:9, 14) Madamo pa ang pagabanhawon nga may paglaum nga mabuhi sing dayon sa Paraiso!—Lucas 23:43; Juan 5:28, 29; Bugna 20:11-15; 21:3, 4.

21, 22. Sa anong mga paagi ang sagrado nga likom ni Jehova nagapasundayag sang iya kaalam?

²¹ Ang sagrado nga likom isa ka makatilingala nga pagpasundayag sang “daku nga pagkasari-sari sang kaalam sang Dios.” (Efeso 3:8-10) Daw ano gid nga kaalam ang ginpasundayag ni Jehova sa paghimo sini nga likom, kag dayon ginpahayag ini sing amat-amat! Maalamon nga ginbinagbinag niya ang mga limitasyon sang mga tawo, sa amo nagtugot sa ila nga ipakita ang matuod nga kahimtangan sang ila tagipusuon.—Salmo 103:14.

²² Nagpakita man si Jehova sing walay tupong nga kaalam sa iya  pagpili kay Jesus subong Hari. Ang Anak ni Jehova labing masaligan sangsa bisan sin-o pa nga tinuga sa uniberso. Sa pagkabuhi subong isa ka tawo nga may dugo kag unod, naeksperiensiahan ni Jesus ang madamo nga sahi sang kabudlayan. Nahangpan niya sing bug-os ang mga problema sang tawo. (Hebreo 5:7-9) Kag kamusta naman ang kaupod nga mga manuggahom ni Jesus? Sa sulod sang mga siglo, ang mga lalaki kag mga babayi—nga ginpili gikan sa tanan nga kaliwatan, mga lenguahe, kag mga ginhalinan—ginhaplas. Wala gid sing problema nga wala maatubang kag malandas sang mga indibiduwal sa tunga nila. (Efeso 4:22-24) Ang pagkabuhi sa idalom sang paggahom sining maluluy-on nga mga hari kag mga saserdote mangin makalilipay gid!

23. Ano ang pribilehiyo sang mga Cristiano may kaangtanan sa sagrado nga likom ni Jehova?

²³ Si apostol Pablo nagsulat: ‘Ang sagrado nga likom nga gintago sa nagligad nga mga sistema sang mga butang kag sa nagligad nga mga kaliwatan ginpahayag sa iya mga balaan.’ (Colosas 1:26) Huo, madamo ang nahangpan sang hinaplas nga mga balaan ni Jehova nahanungod sa sagrado nga likom, kag ginpaambit nila ini nga ihibalo sa mga minilyon. Daku gid ang pribilehiyo naton tanan! “Ginpahibalo [ni Jehova] sa aton ang sagrado nga likom sang iya kabubut-on.” (Efeso 1:9) Ipaambit naton ining dalayawon nga likom sa iban, ginabuligan sila nga hibaluon man ang di-matungkad nga kaalam ni Jehova nga Dios!