1-3. ?Ngue ti yɛ e si kɛ Zoova ti wun ase kanfuɛ-ɔ?

 SIƐ kun kunndɛ kɛ ɔ́ tú i wa kan’n i fɔ. Ɔ kunndɛ kɛ i nuan ndɛ’n yo ba’n i ye. ?Ɔ́ yó i wafa sɛ? ?Ɔ́ jrán ba’n su ɔ́ kpɛ́nkpɛ́n i su? ?Annzɛ ɔ́ klú i wun lɛ, yɛ ɔ́ ló i nɛn’n kán ndɛ’n wɛtɛɛ su klé i? Nanwlɛ, siɛ ng’ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ’n nin wun ase kanfuɛ’n, kɛ ɔ́ tú i wa’n i fɔ’n, ɔ yo i wɛtɛɛ su.

² ?Siɛ’n i wafa benin yɛle Zoova? ?Ɔ ti tutrefuɛ annzɛ wun ase kanfuɛ? ?I like yolɛ yo ya annzɛ ɔ ti wɛtɛɛfuɛ? Zoova si sa kwlakwla yɛ i ngwlɛlɛ’n leman sin. Kusu’n, sran kun kwla si sa kpanngban, sanngɛ nɛ́n i ti yɛ ɔ́ yó wun ase kanfuɛ-ɔ. I sɔ’n ti’n Biblu’n waan: “Sa silɛ’n yo maan sran di tutre.” (1 Korɛntifuɛ Mun 3:19; 8:1) Zoova liɛ’n “ɔ si ngwlɛlɛ,” sanngɛ ɔ kɛn i wun ase. (Zɔbu 9:4) ?Wafa sɛ yɛ e kwla yiyi i sɔ liɛ’n nun-ɔn?

³ Zoova ti sanwun. Ɔ maan tutre dilɛ’n m’ɔ saci sran’n, ɔ timɛn i nzuɛn. (Marki 7:20-22) I kpa’n, amun nian ndɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Zeremin kan kleli Zoova’n. Ɔ seli i kɛ: “Ɔ wla kpɛ́n su sakpasakpa kpɛkun á klú min wun lɛ.” a (Ngwlɛ  Yilɛ 3:20) Amun bɔbɔ amun nian. E Min Zoova m’ɔ Sie Like Kwlakwla’n, ɔ kunndɛ kɛ “ɔ́ klú” Zeremin m’ɔ ti klɔ sran mɔ fɔ o i nun’n i wun lɛ, naan ɔ́ súɛn i bo. (Jue Mun 113:7) Nanwlɛ, Zoova ti wun ase kanfuɛ sakpa. ?Wafa sɛ yɛ Zoova kle kɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ-ɔ? ?Wafa sɛ yɛ i wun ase m’ɔ kan’n ɔ kle kɛ ɔ si ngwlɛlɛ-ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ i nzuɛn sɔ’n ti cinnjin man e-ɔ?

4, 5. (1) ?Kɛ be se kɛ sran kun kɛn i wun ase’n, i bo’n yɛle benin? ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ sran kun kɛn i wun ase-ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e bu i kɛ sran ng’ɔ ti wun ase kanfuɛ’n, ɔ leman wunmiɛn naan ɔ ti srongble-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ Zoova nin Davidi be nantilɛ nun’n, Zoova kleli kɛ ɔ kɛn i wun ase-ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ Zoova i wun ase m’ɔ kan’n, ɔ ti cinnjin man e-ɔ?

⁴ Kɛ be se kɛ sran kun kɛn i wun ase’n, i bo’n yɛle kɛ ɔ bumɛn i wun sran dan ngboko, ɔ dimɛn i nuan, ɔ tumɛn i wun. I sɔ sran liɛ’n ti wɛtɛɛfuɛ, ɔ trɛ i awlɛn, yɛ i like yolɛ yoman ya. (Galasifuɛ Mun 5:22, 23) Sanngɛ nán e bu i kɛ kɛ mɔ Zoova kɛn i wun ase, m’ɔ ti wɛtɛɛfuɛ yɛ ɔ trɛ i awlɛn’n ti’n, sɛ ɔ wun kɛ sran’m be yoman sa i nuan su sɛsɛ’n, ɔ su faman ya annzɛ ɔ su fɛmɛn i tinmin’n nunnunman be. I kpa bɔbɔ’n, kɛ Zoova kɛn i wun ase’n, m’ɔ yo wɛtɛɛ’n, i lɛ nun’n, ɔ yi i nglo kɛ ɔ si i wun su nian naan ɔ́ fɛ́ i tinmin’n fá yó sa ng’ɔ ti su’n titi. (Ezai 42:14) ?Wafa sɛ yɛ be wun ase kanlɛ’n nin ngwlɛlɛ silɛ’n be kɔ likawlɛ-ɔ? Fluwa kun seli kɛ: ‘Sɛ e waan é bó i kpɔlɛ’n, e kwla se kɛ sran ng’ɔ kɛn i wun ase’n, yɛle  sran ng’ɔ bumɛn i ngunmin i wun akunndan’n. Ngwlɛlɛ silɛ’n taka wun ase kanlɛ’n su.’ Ɔ maan sran ng’ɔ timan wun ase kanfuɛ’n ɔ timan ngwlɛlɛfuɛ. ?Wafa sɛ yɛ Zoova i wun ase kanlɛ’n kwla yo e ye-ɔ?

⁵ Famiɛn Davidi toli jue manmannin Zoova seli kɛ: “A fa ɔ ɲrɛn’n man min naan ɔ sasa min, ɔ sa fama’n suan min bo, ɔ wun ase mɔ a kan’n ti’n, n ɲan ɲrun.” (Jue Mun 18:35) I lɛ’n kle kɛ Davidi m’ɔ ti klɔ sran ngbɛn sa’n, mɔ fɔ o i nun’n, Zoova kpɛ i ɲin ase niɛn i, ɔ sɛsɛ i yɛ ɔ suɛn i bo cɛn kwlakwla. Davidi wunnin i wlɛ kɛ sɛ ɔ́ fíte nun’n, naan ɔ́ yó famiɛn’n, ɔ fin Zoova i wun ase kanlɛ’n. Nanwlɛ, kɛ mɔ Zoova kɛn i wun ase’n m’ɔ nian e lika kɛ Siɛ kpa kun fa yo’n sa’n, i ti yɛ e lafi su kɛ é kwlá fíte nun-ɔn?

6, 7. (1) ?Ngue ti yɛ Biblu’n seman le kɛ Zoova si i jranwlɛ-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ wɛtɛɛ yolɛ’n nin ngwlɛlɛ silɛ’n be kɔ likawlɛ-ɔ? ?Yɛ wan yɛ ɔ yi i sɔ liɛ’n i nglo kpa kle e-ɔ?

 ⁶ Sran ng’ɔ kɛn i wun ase’n ɔ nin sran ng’ɔ si i jranwlɛ’n, ngbaciɛ o be afiɛn. Kɛ sran kun si i jranwlɛ’n, ɔ ti kpa. Ayeliɛ kpa sɔ’n yɛ ɔ fata kɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be yi i nglo-ɔ. Ayeliɛ sɔ’n, ɔ nin ngwlɛlɛ silɛ’n be kɔ likawlɛ wie. Ɲanndra Mun 11:2 se kɛ: “Ngwlɛlɛ’n ti be nga be si be jranwlɛ’n be liɛ.” Sanngɛ Biblu’n seman le kɛ Zoova si i jranwlɛ. ?Ngue ti-ɔ? Afin Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n, kɛ be se kɛ sran kun si i jranwlɛ’n, i bo’n yɛle kɛ ninnge wie’m be o lɛ’n, ɔ si kɛ ɔ kwlá yoman be annzɛ ɔ leman atin yoman be. Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ kwla sa kwlaa yo, yɛ ɔ le atin yo like kwlaa. Like nga i mmla’m be ti’n, i bɔbɔ waan ɔ yoman’n, yɛ ɔ su yoman-ɔn. (Marki 10:27; Titi 1:2) Asa ekun’n, kɛ m’ɔ o Like Kwlaa Ti Su’n ti’n, sran fi siemɛn i. Ɔ maan Zoova liɛ’n, e kwlá seman kɛ ɔ le i jranwlɛ.

⁷ Sanngɛ Zoova kɛn i wun ase yɛ ɔ ti wɛtɛɛfuɛ. Ɔ kle i sufuɛ’m be kɛ sran ng’ɔ ti wɛtɛɛfuɛ’n ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ wie. I Ndɛ’n se kɛ maan e ‘kle kɛ e ti wɛtɛɛfuɛ naan e si ngwlɛlɛ.’ (Zaki 3:13) Maan e nian ajalɛ nga Zoova kle e i sɔ yolɛ nun’n.

8-10. (1) ?Ngue ti yɛ kɛ Zoova man sran junman m’ɔ tie i nuan ndɛ’n, i sɔ’n yo ɲɛnmɛn-ɔn? (2) ?Ɲanmiɛn nin i anzi’m be tranlɛ nun’n, wafa sɛ yɛ ɔ kleli kɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ-ɔ?

⁸ Zoova man sran’m be junman yɛ ɔ sie i su be nuan bo. I sɔ’n yi i wun ase kanlɛ’n i nglo dan. I  sɔ’n ti abonuan, afin ɔ mianman sran annzɛ afɔtuɛ wun. (Ezai 40:13, 14; Rɔmunfuɛ Mun 11:34, 35) Sanngɛ Biblu’n kle e kpɛ sunman kɛ Zoova kɛn i wun ase yo sɔ.

⁹ Amun e nian wafa ng’ɔ yili i sɔ’n i nglo Abraamun i lika’n. Le kun’n, aofuɛ nsan be wa toli Abraamun. Anzi mun yɛle aofuɛ sɔ mun. Sanngɛ be nun kun liɛ’n, Abraamun flɛli i kɛ “Zoova.” Afin Zoova dunman nun yɛ ɔ bali-ɔ. Ɔ maan nanwlɛ, like nga anzi sɔ’n yoli’n, ɔ ti kɛ Zoova yɛ ɔ yoli sa. Yɛ ndɛ ng’ɔ kannin’n, ɔ ti kɛ Zoova yɛ ɔ kannin sa. Zoova sinnin i lika seli Abraamun kɛ ɔ tili i kɛ “Planlɛ nga sran’m be plan Sodɔmun nin Gomɔru lɔfuɛ’m be wun’n, ɔ ti dan.” Ɔ kan guali su kɛ: “I sɔ’n ti’n, ń jrá ń kó nían, sɛ be wun ndɛ nga sran’m be kan m’ɔ gua n su nun’n, ɔ ti nanwlɛ-o. Sɛ ɔ timan nanwlɛ kusu’n, ń wún i wlɛ.” (Bo Bolɛ 18:3, 20, 21) I ndɛ sɔ’n kleman kɛ Ɲanmiɛn m’ɔ Kwla Like Kwlaa Yo’n, i bɔbɔ ‘ɔ́ jrá.’ Sanngɛ ɔ́ súnman anzi mun ekun naan be wa nian. (Bo Bolɛ 19:1) ?Ngue ti-ɔ? Ɲanmiɛn wun sa kwlaa. ?Ɔ maan sa nga Sodɔmun nin Gomɔru lɔfuɛ’m be yo i sakpa’n, i bɔbɔ wunmɛn i? Ɔ wun i. Sanngɛ kɛ mɔ Zoova kɛn i wun ase’n ti’n, ɔ mannin anzi’m be junman naan be wa nian sa sɔ’n, naan be ko nian Lɔtu nin i awlofuɛ mun be osu Sodɔmun lɔ.

¹⁰ Zoova sie i su sran nuan bo wie. Cɛn kun’n, ɔ usɛli i anzi mun wafa nga be kwla yo naan Famiɛn dilɛ’n w’a fi Akabu m’ɔ ti klunwifuɛ’n i sa’n. Nanwlɛ, Zoova w’a mianman kɛ be ukɛ  i. Sanngɛ kɛ anzi kun kleli wafa ng’ɔ kwla laka Akabu’n, Zoova tieli i ndɛ’n, yɛ ɔ seli i kɛ ɔ wɔ naan ɔ ko yo sɔ. (1 Famiɛn Mun 22:19-22) ?Nán be wun ase kanlɛ yɛle i sɔ’n?

11, 12. ?Wafa sɛ yɛ Abraamun wa wunnin i wlɛ kɛ Zoova ti wun ase kanfuɛ-ɔ?

¹¹ Kɛ klɔ sran mɔ fɔ o be nun’n be kan be klun ndɛ be kle Zoova’n, ɔ sie i su. I wie yɛle Abraamun liɛ’n. Kɛ Zoova seli i kɛ ɔ su wa nunnun Sodɔmun nin Gomɔru’n, Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa sɔ’n i akunndan’n sanngannin. Ɔ seli Zoova kɛ: “A kwlá yoman sɔ kaan sa! ?Sran m’ɔ ti asiɛ’n sufuɛ’m be kwlaa be Jɔlɛ Difuɛ’n, ɔ su yoman sa i nuan su sɛsɛsɛ?” Ɔ usali Zoova kɛ sɛ lɔ sran kpa’m be ju ablenun’n (50), ɔ́ yáci klɔ sɔ’m be lɛ. Zoova tɛli i su kɛ ɛɛn. Sanngɛ Abraamun usali Zoova ekun kɛ sɛ sran kpa’m be ti ablanan-nin-nnun’n (45), ɔ́ núnnún klɔ sɔ mun. ?Yɛ sɛ be ti ablanan (40) nin? Ɔ usɛli i kosan lelele. Zoova tɛli i kwlaa sɔ’n su naan Abraamun i wla gua ase. Sanngɛ i sɔ’n w’a jɔmɛn i klun. Kasiɛn su’n, ɔ usali Zoova kɛ sɛ klɔ sɔ’m be su sran kpa’m be ti blu cɛ’n, ɔ́ yáci be lɛ. Atrɛkpa’n blɛ sɔ’n nun’n, nn Abraamun nin-a wunmɛn i wlɛ kpa kɛ Zoova si aunnvɔɛ dan. Sanngɛ i kwlaa yoli-o, Zoova trɛli i awlɛn i wun, ɔ kɛnnin i wun ase naan i sufuɛ Abraamun m’ɔ ti i janvuɛ’n, ɔ kɛn i klun ndɛ kle i.—Bo Bolɛ 18:23-33.

¹² ?Klɔ sran nga be si ngwlɛlɛ mɔ be si fluwa kpa ekun’n, be nun onin yɛ ɔ kwla trɛ i awlɛn sɔ-ɔ? ?Be nun onin yɛ ɔ kwla sie i su tie sran m’ɔ siman  fluwa kɛ i sa’n, i nuan ndɛ’n lelele-ɔ? b E Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ yoli sɔ. Yɛ i sɔ’n kle kɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ. Zoova nin Abraamun be yalɛ kokolɛ sɔ’n nun’n, Abraamun wunnin i wlɛ wie kɛ Zoova “faman ya ndɛndɛ.” (Ezipti Lɔ Tulɛ 34:6) Atrɛkpa’n, kɛ mɔ Abraamun wunnin i kɛ ɔ leman atin kleman Ɲanmiɛn m’ɔ o Like Kwlaa Ti Su’n i like ng’ɔ fata kɛ ɔ yo’n ti’n, ɔ seli i kpɛ nɲɔn kɛ: “Zoova, yaci, nán fa ya-o.” (Bo Bolɛ 18:30, 32) Zoova kusu w’a faman ya. Nanwlɛ, Zoova i wɛtɛɛ m’ɔ ti’n, ɔ kle kɛ “ɔ si ngwlɛlɛ” sakpa.

13. ?Biblu’n nun’n, kɛ be se kɛ sran kun “i like yolɛ yoman ya’n,” i bo’n yɛle benin? ?Yɛ ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova i like yolɛ yoman ya-ɔ?

¹³ Like kun ekun m’ɔ kle kɛ Zoova ti wun ase kanfuɛ’n yɛle kɛ i like yolɛ yoman ya. Klɔ sran mɔ fɔ o be nun’n, be yiman nzuɛn sɔ’n i nglo kpa. Zoova sie i su anzi mun nin klɔ sran’m be nuan bo, yɛ ɔ mianman be fii kɛ be yo ninnge mun kɛ i bɔbɔ klo’n sa. Sɛ like nga be waan bé yó’n ɔ fɔnmɛn i mmla mun’n, ɔ man be atin kɛ be yo. Biblu’n nun’n, kɛ be se kɛ sran kun “i like yolɛ yoman ya’n” i bo’n yɛle kɛ “ɔ lo i wun.” Nzuɛn nga be fa sie ngwlɛlɛfuɛ’m be nzɔliɛ’n, be nun kun yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Zaki 3:17 se kɛ: “Ngwlɛlɛ m’ɔ fin ɲanmiɛn su’n […] i like yolɛ yoman ya.” Ninnge nga be kle kɛ Ɲanmiɛn i like yolɛ yoman  ya’n be nun kun yɛle kɛ, kɛ sa’m be fa ti’n, i su yɛ Zoova nian yo ninnge mun-ɔn. Nán e wla fi su kɛ Zoova i dunman’n i bo’n yɛle kɛ ɔ kaci sran’n i wafa ng’ɔ klo kɛ ɔ́ káci’n naan i klun sa’n w’a kpɛn su’n. (Ezipti Lɔ Tulɛ 3:14) I sɔ’n kle kɛ Zoova i like yolɛ yoman ya naan kɛ sa’m be fa ti’n, i su yɛ ɔ nian yo ninnge mun-ɔn.

14, 15. ?Ngue yɛ Zoova i kakaklolo nga Ezekiɛli wunnin i aolia nun’n, ɔ kle e Zoova i anuannzɛ’n i bue ng’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n su-ɔ? ?Yɛ ngbaciɛ benin yɛ ɔ o anuannzɛ sɔ’n nin klɔ sran’m be anuannzɛ’m be afiɛn-ɔn?

¹⁴ Biblu’n nun ndɛ kun o lɛ m’ɔ uka e naan y’a wun Zoova i nzuɛn sɔ’n i bo kpa-ɔ. Zoova fali i anuannzɛ’n i bue ng’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n kleli i nuan ijɔfuɛ Ezekiɛli aolia nun. Ɔ wunnin kakaklolo sroesroe kun. Zoova bɔbɔ yɛ ɔ ti su-ɔ. Wafa nga kakaklolo sɔ’n kpɛ i wun’n ɔ yo ɲɛnmɛn kpa. I kondokaa’m be ti fleinflein yɛ be bue’m be ti nnannan. Yɛ ɲinma’m be tata be wun tɛɛn. I ti’n be kwla wun lika kwlakwla yɛ kɛ bé kóndo bé kɔ́’n, be kwla to be ti lika uflɛ kpɛ kunngba. I sɔ yolɛ nun’n, be jranman kaan sa, yɛ be dun mmua kpɛman be wun ka. Kakaklolo sɔ’n ɔ kɔman luuu kɛ mmeli dan wie sa. Ɔ wanndi ndɛndɛ kpa kɛ ɲanmiɛn m’ɔ kpa sin piaa’n sa. Lika nga ɔ fata kɛ ɔ wɔ’n, ɔ to i ti lɔ trele. (Ezekiɛli 1:1, 14-28) Nanwlɛ, kɛ nga Ɲanmiɛn m’ɔ Sie Like Kwlakwla’n ɔ fa yo’n sa’n, kɛ sa’n fa ti’n i su yɛ i anuannzɛ’n nian yo ninnge mun wie-ɔ. Ɔ maan kɛ lika’n káci kɔ́’n, Zoova i anuannzɛ’n nian su fa ajalɛ ng’ɔ nin i fata’n.

 ¹⁵ Klɔ sran’m be kunndɛ kɛ bé yó sɔ wie. Sanngɛ blɛ sunman’n, be bɔbɔ nin anuannzɛ nga be kpɛ be ba’n, be nianman wafa nga sa’m be fa ti’n su be faman ajalɛ ndɛndɛ. Maan e fa sunnzun ase kun: Mmeli nga be sua kannin nzue sin’n, ɔ nin alie nga be sua trɔ mun’n, be ti dandan kpa, ɔ maan be yo sro. ?Sanngɛ sɛ bé kɔ́ lika naan like kun ka lɛ kpɛ be ɲrun’n nin? Be kwlá jranman kpɛ kunngba naan se kɛ be wun kpɛlɛ yɛ bé kpɛ́-ɔ. Alie nga trɔ’n w’a yi i piɛ’n, sɛ ɔ ci flɛn’n saan ɔ́ kɔ́ lele kilo kɔe nɲɔn naan w’a kwla jran. Mmeli nga be sua kannin nzue’n be liɛ’n, sɛ be nuan be motɛli mun bɔbɔ’n, be kɔ lele ju kilo mɔcuɛ naan sɛ bé jrán-ɔn b’a jran. Sɛ be waan bé yó naan be ka lɛ wɔ be sin bɔbɔ’n saan bé dún mmua kɔ́ lele jú kilo nsan naan b’a kwla yo sɔ. Kɛ klɔ sran’m be anuannzɛ’m be ti sɔ wie-ɔ. Nán kɛ sa’n fa ti’n i su yɛ be anuannzɛ’m be nian be yo ninnge mun-ɔn. Tutre’n ti’n, sran’m be nianman kɛ sa’m be fa ti’n naan b’a fa ajalɛ ng’ɔ nin i fata’n. I sɔ’n ti’n, aata difuɛ dandan nin politiki anuannzɛ wie’m be tɔli. (Ɲanndra Mun 16:18) Kɛ e si kɛ Zoova nin i anuannzɛ’n be timan sɔ wie’n, ɔ yo e fɛ dan!

16. ?Zoova nin Lɔtu be nantilɛ nun’n, ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova i like yolɛ yoman ya-ɔ?

¹⁶ Maan e kan Sodɔmun nin Gomɔru klɔ’n be nunnunlɛ’n i ndɛ ekun. Zoova i anzi’n seli Lɔtu nin i awlofuɛ’m be kɛ be ‘wanndi wɔ okaoka’m be nun lɔ.’ Sanngɛ lɔ kɔlɛ w’a yoman Lɔtu i fɛ. Ɔ  tɛli su kɛ: “Zoova yaci, nán maan ɔ yo lɔ!” Lɔtu waan sɛ oka’n bo lɔ yɛ ɔ fata kɛ ɔ wanndi wɔ’n ɔ́ wú. Ɔ maan ɔ srɛli Zoova kɛ ɔ mɛn i nin i awlofuɛ’m be atin naan be wanndi wɔ klɔ nga be flɛ i Zoaa m’ɔ nunman mmua’n i su lɔ. Kusu nn Zoova kunndɛ kɛ ɔ́ núnnún klɔ sɔ’n wie. Nanwlɛ, srɛ ng’ɔ kunnin Lɔtu lɛ’n, ɔ timan su. Afin Zoova kwla sɛsɛ i okaoka lika sɔ’n nun lɔ. Sanngɛ Zoova tieli Lɔtu i nuan ndɛ’n. Anzi’n kan kleli Lɔtu kɛ: “N tili, ń wá bú wɔ sran ekun. Ɔ maan n su nunnunman klɔ nga a kɛnnin i ndɛ’n.” (Bo Bolɛ 19:17-22) I sɔ’n kle kɛ Zoova i like yolɛ yoman ya.

17, 18. ?Ninivufuɛ’m be su ndɛ’n nun’n, wafa sɛ yɛ Zoova kleli kɛ, kɛ sa’n fa ti’n i su yɛ ɔ nian fa ajalɛ-ɔ?

¹⁷ Be nga be kaci be nzuɛn’n, Zoova si be aunnvɔɛ wie yɛ ɔ yo sa ng’ɔ ti i nuan su’n be lika. I wie yɛlɛ Ninivufuɛ’m be liɛ’n. Kɛ Ɲanmiɛn sunmɛnnin i nuan ijɔfuɛ Zonasi klunwifuɛ sɔ’m be klɔ’n su lɔ’n, ɔ boli ndolo klɔ’n nun seli be kɛ ɔ ka cɛn ablanan (40) be klɔ dan sɔ’n ɔ́ núnnún. I agualiɛ su’n, Ninivufuɛ’m be wa kacili be nzuɛn’n.—Zonasi, ndɛ tre 3.

¹⁸ Kɛ Ninivufuɛ’m be kacili be nzuɛn’n, like nga Zoova yoli’n, ɔ nin nga Zonasi yoli’n be sansan be wun. Zoova sili be aunnvɔɛ. I lɛ nun’n, ɔ kleli kɛ, kɛ sa’n fa ti’n, i su yɛ ɔ nian fa ajalɛ-ɔ. Afin w’a seman kɛ saan fii ɔ́ klé kɛ ɔ ti “alɛ kunfuɛ dan kun.” (Ezipti Lɔ Tulɛ 15:3) Zonasi liɛ’n w’a kacimɛn i akunndan’n, yɛ w’a siman aunnvɔɛ. Kɛ ɔ yo naan ɔ kɛn i wun ase kɛ Zoova sa’n,  w’a yoman sɔ. I waan kɛ m’ɔ boli Ninivufuɛ’m be nunnunlɛ’n i ndolo’n ti’n, saan nunnunlɛ cɛ yɛ be nunnun be-ɔ. I lɛ nun’n, ɔ yoli kɛ mmeli nga be sua kannin nzue be wlanwlan’n, ɔ nin alie nga e kannin be ndɛ’n be sa. Sanngɛ Zoova trɛli i awlɛn i nuan ijɔfuɛ’n i wun, ɔ tuli i fɔ naan ɔ kɛn i wun ase naan ɔ si aunnvɔɛ.—Zonasi, ndɛ tre 4.

19. (1) ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ Zoova su seman e le kɛ e yo like nga e kwlá yoman’n niɔn? (2) ?Wafa sɛ yɛ Ɲanndra Mun 19:17 kle kɛ Zoova ‘ti kpa naan i like yolɛ yoman ya’ naan ɔ kɛn i wun ase-ɔ?

¹⁹ Like nga Zoova kunndɛ kɛ e yo’n ɔ kle ekun kɛ i like yolɛ yoman ya. Famiɛn Davidi seli kɛ: “Ɔ si like ng’ɔ fa yili e’n, ɔ si kɛ e ti fa.” (Jue Mun 103:14) Like nga e kwla yo’n nin nga e kwlá yoman’n, Zoova si i tra e lele. Like nga e kwlá yoman’n, ɔ su seman e le kɛ e yo. Biblu’n kan miɛn nga be “ti kpa mɔ be like yolɛ yoman ya’n” ɔ nin nga “be like yolɛ yo ya’n” be ndɛ. (1 Piɛli 2:18) ?Miɛn’n i wafa benin yɛle Zoova? Ɲanndra Mun 19:17 se kɛ: “Sran ng’ɔ ti yalɛfuɛ’n i wun ɲanman nun’n, ɔ ti kɛ w’a bo Zoova i bosia sa.” I sɔ’n kle kɛ Zoova ti kpa, i like yolɛ yoman ya, kpɛkun ɔ fɛ i ɲin sie i like kanngan kwlaa nga be yo man yalɛfuɛ mun’n, be su. I kpa bɔbɔ’n, Biblu’n nun ndɛ sɔ’n se kɛ, kɛ klɔ sran kun si i wiengu aunnvɔɛ’n, ɔ ti kɛ w’a bo Ɲanmiɛn m’ɔ yili nglo nin asiɛ’n i bosia sa. Nanwlɛ, Ɲanmiɛn kɛn i wun ase sakpa.

20. ?Ngue ti yɛ e lafi su kɛ Zoova tie e srɛlɛ mun naan ɔ tɛ be su-ɔ?

²⁰ Andɛ’n, Zoova nin i sufuɛ’m be nantilɛ’n  nun’n, ɔ te kle kɛ ɔ ti wɛtɛɛfuɛ naan i like yolɛ yoman ya. Kɛ e srɛ i’n, mɔ e lafi su kpa’n, ɔ tie. Kannzɛ ɔ su sunmanman anzi mun kɛ be wa kan ndɛ kle e kɛ laa’n sa’n, sanngɛ nɛ́n i sɔ’n ti yɛ é sé kɛ ɔ tɛman e srɛlɛ’m be su-ɔ. Maan amun wla kpɛn akoto Pɔlu i su ndɛ’n su. Kɛ be wlɛli i bisua’n, ɔ seli i niaan’m be kɛ: “Amun srɛ Ɲanmiɛn man e titi [...] naan n kwla ko nian amun osu koko nga nun.” (Ebre Mun 13:18, 19) I ndɛ sɔ’n kle kɛ ninnge wie’m be o lɛ’n, Zoova w’a sunnzunman kɛ ɔ́ yó mán e. Sanngɛ srɛlɛ mɔ e srɛ i’n ti’n, ɔ kwla yo man e.—Zaki 5:16.

21. ?Kɛ Zoova yí i wun ase kanlɛ’n i nglo’n, ngue yɛ ɔ yoman-ɔn? ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e klo Zoova-ɔ?

²¹ Zoova i wɛtɛɛ yolɛ’n, ɔ nin i su m’ɔ sie i sran nuan bo’n, ɔ nin i awlɛn tralɛ’n ɔ nin i like yolɛ m’ɔ yoman ya’n, be kle kɛ ɔ kɛn i wun ase. Sanngɛ kɛ Zoova yí i nzuɛn sɔ’m be nglo’n, ɔ fɔnmɛn i mmla mun. Be nga be tɔn be wun suɛn kɛ  be ti Klisifuɛ’n be su kpɛn’m be liɛ’n, be kleman sran’m be kɛ Zoova i mmla’m be kwlaa be su nantilɛ’n ti cinnjin dan. Ndɛ nga sran’m be ti-ɔ ɔ yo be fɛ’n, yɛ be kan kle be-ɔ. Be kwla bu i kɛ, i sɔ’n liɛ’n yɛ be se kɛ sran like yolɛ yoman ya-ɔ. (2 Timote 4:3) Sanngɛ be ayeliɛ sɔ’n ɔ nin Zoova liɛ’n timan kun. Afin ɔ ti sanwun. Kɛ ɔ́ yí i nglo kɛ i like yolɛ yoman ya’n, ɔ fɔnmɛn i mmla mun le. (Sanwun Yolɛ 11:44) Maan e klo Zoova, afin i like yolɛ m’ɔ yoman ya’n kle kɛ ɔ kɛn i wun ase. Kɛ e si kɛ Ɲanmiɛn Zoova mɔ i ngwlɛlɛ’n leman sin’n, ɔ kɛn i wun ase’n, i sɔ’n jɔ e klun tratra su. E klo kɛ é fá e wun é mántan Ɲanmiɛn m’ɔ ti kpli’n mɔ sanngɛ ɔ ti wɛtɛɛfuɛ, ɔ trɛ i awlɛn, yɛ i like yolɛ yoman ya’n.