Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

CHAPTA 20

“I Rili Gɛt Sɛns”—Bɔt I Ɔmbul

“I Rili Gɛt Sɛns”—Bɔt I Ɔmbul

1-3. Wetin mek wi shɔ se Jiova ɔmbul?

WAN papa want fɔ tich in smɔl pikin wan impɔtant lɛsin. I rili want mek wetin i go tɔk tɔch di pikin in at. Wetin i fɔ du? Yu tink se i fɔ tinap oba di pikin in ed ɛn yuz bad wɔd dɛn? Ɔ yu tink se i fɔ kam dɔŋ to di pikin in lɛvul ɛn tɔk saful wan, di we we go tɔch di pikin in at? Fɔ tru, papa we gɛt sɛns ɛn we ɔmbul go tɔk saful wan.

2 Uskayn Papa Jiova bi—i prawd ɔ i ɔmbul, i nɔ de trit pipul dɛn fayn ɔ i kin tek tɛm du tin? Jiova no ɔltin ɛn i gɛt sɛns pas ɔlman. Yu go dɔn notis se we pipul dɛn no sɔntin ɛn dɛn gɛt sɛns, dat nɔ kin mek dɛn ɔmbul. Di Baybul se, “di tin we pɔsin no kin mek i prawd.” (1 Kɔrintians 3:​19; 8:​1) Bɔt pan ɔl we Jiova “rili gɛt sɛns,” i ɔmbul. (Job 9:​4, NWT) Nɔto fɔ se i gɛt lo pozishɔn ɔ i nɔ wɔndaful, bɔt i nɔ prawd. Wetin mek?

3 Jiova oli. So fɔ prawd, we na kwaliti we de dɔti pɔsin, nɔ de insay am. (Mak 7:​20-22) Pantap dat, prɔfɛt Jɛrimaya bin tɛl Jiova se: “Yu [Jiova] go rili mɛmba ɛn bɛn dɔŋ to mi.” * (Lamɛnteshɔn 3:​20, NWT) Imajin! Jiova, di Masta we De Rul Ɔlman, bin rɛdi fɔ “bɛn dɔŋ,” ɔ kam dɔŋ to Jɛrimaya in lɛvul fɔ pe atɛnshɔn to am, pan ɔl we Jɛrimaya nɔ pafɛkt. (Sam 113:​7, NWT) Fɔ tru, Jiova ɔmbul. Bɔt aw Gɔd de sho se i ɔmbul? Aw di ɔmbul we Gɔd ɔmbul gɛt sɔntin fɔ du wit sɛns? Ɛn wetin mek i impɔtant to wi?

Aw Jiova Sho se I Ɔmbul?

4, 5. (a) Wetin i min fɔ ɔmbul? Aw pɔsin de sho se i ɔmbul? Wetin mek wi nɔ fɔ ɛva tink se pɔsin we ɔmbul na pɔsin we wik ɔ i de fred? (b) Aw Jiova sho se i ɔmbul bay di we aw i dil wit Devid? Wetin mek di ɔmbul we Jiova ɔmbul impɔtant to wi?

4 Pɔsin we ɔmbul na pɔsin we de tink se ɔda pipul dɛn bɛtɛ pas am, i nɔ de mek lɛk se i bɛtɛ pas dɛn, ɛn i nɔ prawd. Fɔ ɔmbul na kwaliti we de insay pɔsin in at, ɛn pɔsin kin sho se i ɔmbul bay we i de tek tɛm du tin, i de peshɛnt, ɛn i nɔ de pin. (Galeshians 5:​22, 23) Bɔt wi nɔ fɔ ɛva tink se we pɔsin gɛt dɛn kwaliti dɛn ya we Gɔd lɛk, dat min se i wik ɔ i de fred. Dɛn kwaliti ya de go an-in-an wit di vɛks we Jiova kin vɛks fɔ di rayt rizin ɛn we i de yuz in pawa fɔ dɔnawe. We Jiova ɔmbul ɛn i de tek tɛm du tin, i de sho aw i rili gɛt trɛnk, dat na in pawa fɔ kɔntrol insɛf pafɛkt wan. (Ayzaya 42:​14) We pɔsin ɔmbul, aw dat gɛt sɔntin fɔ du wit sɛns? Wan Baybul dikshɔnari se: “Ɔmbul pɔsin . . . na pɔsin we nɔ jɔs de tink bɔt insɛf nɔmɔ, ɛn we pɔsin ɔmbul na di men tin dat we kin mek i gɛt sɛns.” So pɔsin nɔ go gɛt tru tru sɛns if i nɔ ɔmbul. Aw di ɔmbul we Jiova ɔmbul de bɛnifit wi?

Papa we gɛt sɛns de sho se i ɔmbul ɛn tek tɛm du tin we i de dil wit in pikin dɛn

5 Kiŋ Devid bin siŋ to Jiova se: “Yu gi mi yu shild we de sev mi, yu rayt an de sɔpɔt mi, ɛn di ɔmbul we yu ɔmbul de mek a gret.” (Sam 18:​35, NWT) So Jiova put insɛf dɔŋ fɔ dil wit Devid we na mɔtalman we nɔ pafɛkt bay we i bin de protɛkt ɛn sɔpɔt am ɛnide. Devid no se if i fɔ sev ɛn leta bi kiŋ we gret, na bikɔs Jiova rɛdi fɔ ɔmbul Insɛf dis kayn we. Fɔ tru, udat pan wi go gɛt op fɔ sev if Jiova nɔ bin ɔmbul ɛn rɛdi fɔ put insɛf dɔŋ fɔ dil wit wi lɛk Papa we lɛk in pikin dɛn ɛn we de tek tɛm du tin?

6, 7. (a) Wetin mek di Baybul nɔ ɛva tɔk se Jiova no se nɔto ɔltin i ebul fɔ du? (b) We pɔsin de tek tɛm du tin, aw dat gɛt sɔntin fɔ du wit sɛns? Udat dɔn sɛt di bɛst ɛgzampul?

6 I impɔtant fɔ no se difrɛns de bitwin fɔ ɔmbul ɛn fɔ no se nɔto ɔltin wi ebul fɔ du. Fɔ no se nɔto ɔltin wi ebul fɔ du na fayn kwaliti we mɔtalman dɛn we fetful fɔ gɛt. Jɔs lɛk fɔ ɔmbul, i gɛt sɔntin fɔ du wit sɛns. Fɔ ɛgzampul, Prɔvabs 11:​2 (NWT) se: “Pɔsin we no se nɔto ɔltin i ebul fɔ du gɛt sɛns.” Bɔt di Baybul nɔ ɛva tɔk se Jiova no se nɔto ɔltin i ebul fɔ du. Wetin mek? Natin nɔ de we di Ɔlmayti nɔ ebul fɔ du, pas di tin dɛn we i nɔ want fɔ du bikɔs i de du wetin rayt. (Mak 10:​27; Taytɔs 1:​2) Pantap dat, bikɔs na in na di Wan we De Pantap Ɔlman, i nɔ gɛt ɛnibɔdi we i de ɔnda. So wi nɔ go se Jiova no se nɔto ɔltin i ebul fɔ du.

7 Bɔt Jiova ɔmbul ɛn i de tek tɛm du tin. I de tich in savant dɛn se fɔ tek tɛm du tin na impɔtant tin we de go an-in-an wit tru tru sɛns. Gɔd in Wɔd tɔk se pɔsin fɔ “tek tɛm du tin fɔ sho se i gɛt sɛns.” * (Jems 3:​13) Tink bɔt aw Jiova dɔn sho se i ɔmbul.

Jiova De Sho se I Ɔmbul we I Gi Pipul dɛn Wok ɛn we I De Lisin

8-10. (a) Wetin mek i wɔndaful we Jiova de sho se i rɛdi fɔ gi pipul dɛn wok ɛn lisin to dɛn? (b) Aw di Ɔlmayti dɔn du tin ɔmbul wan wit in enjɛl dɛn?

8 Fayn ɛgzampul dɛn de we de sho se Jiova ɔmbul, bikɔs i rɛdi fɔ gi ɔda pipul dɛn wok ɛn lisin to dɛn. Fɔ no se i de rili lisin, rili wɔndaful; Jiova nɔ nid ɛnibɔdi fɔ ɛp am ɔ advays am. (Ayzaya 40:​13, 14; Romans 11:​34, 35) Bɔt pan ɔl dat, di Baybul sho wi bɔku tɛm se Jiova de put insɛf dɔŋ fɔ gi ɔda pipul dɛn wok ɛn lisin to dɛn.

9 Fɔ ɛgzampul, tink bɔt wan wɔndaful tin we bin apin to Ebraam. Ebraam bin gɛt tri strenja dɛn; i bin de kɔl wan pan dɛn Jiova. Di strenja dɛn na bin enjɛl dɛn, bɔt wan pan dɛn bin tinap fɔ Jiova ɛn i bin de du wetin Jiova tɛl am fɔ du. We da enjɛl de tɔk ɛn du tin, i bin jɔs tan lɛk se na Jiova de tɔk ɛn du tin. Jiova yuz dis enjɛl fɔ tɛl Ebraam se i dɔn “yɛri bad bad tin dɛn bɔt di pipul dɛn na Sɔdɔm ɛn Gomɔra.” Jiova tɔk se: “I de go dɔŋ de fɔ go si if wetin i yɛri na tru.” (Jɛnɛsis 18:​3, 20, 21) Dis tin we Jiova tɔk nɔ min se insɛf sɛf go “go dɔŋ de.” Bifo dat, na enjɛl dɛn bak i sɛn fɔ go de fɔ am. (Jɛnɛsis 19:​1) Wetin mek? Fɔ se Jiova we de si ɔltin nɔ bin ebul fɔ “si” wetin rili de apin na da ples de? I bin ebul. Bɔt Jiova bin sho se i ɔmbul bay we i sɛn dɛn enjɛl dɛn de fɔ go si wetin de apin ɛn fɔ go fɛn Lɔt ɛn in famili na Sɔdɔm.

10 Pantap dat, Jiova de lisin. Wan tɛm, i bin aks in enjɛl dɛn fɔ tɛl am difrɛn we dɛn aw i go dɔnawe wit wikɛd Kiŋ Eab. Jiova nɔ bin nid dɛn fɔ ɛp am. Bɔt Jiova gri wit wetin wan enjɛl se, ɛn i sɛn am fɔ go du wetin i se. (Fɔs Kiŋ 22:​19-22) Yu nɔ tink se dat de sho se i ɔmbul?

11, 12. Aw Ebraam kam no se Jiova ɔmbul?

11 Jiova ivin rɛdi fɔ lisin to mɔtalman dɛn we nɔ pafɛkt we kin want fɔ tɔk bɔt wetin dɛn de wɔri bɔt. Fɔ ɛgzampul, we Jiova bin tɛl Ebraam se I want fɔ dɔnawe wit Sɔdɔm ɛn Gomɔra, i bin at fɔ lɛ Ebraam ɔndastand. Ebraam se: “A no se yu nɔ go du dat. Yu nɔ tan so! Yu we na jɔj fɔ di wanol wɔl go jɔj tret wan.” I aks Jiova se if i nɔ go lɛf di siti dɛn if 50 pipul dɛn de de we de du wetin rayt. Jiova tɛl am se i go lɛf di siti dɛn. Bɔt Ebraam bin aks bak, i ridyus di nɔmba to 45, dɔn i ridyus am to 40, ɛn ivin ridyus am pas dat. Pan ɔl we Jiova tɛl am se i go lɛf di siti dɛn, Ebraam kɔntinyu fɔ ridyus di nɔmba te i kam dɔŋ to tɛn. Sɔntɛm Ebraam nɔ bin dɔn rili ɔndastand aw Jiova gɛt sɔri-at. Pan ɔl we wi nɔ no wetin mek Ebraam aks Jiova dɛn kwɛstyɔn dɛn de, Jiova bin sho se i gɛt peshɛnt ɛn i ɔmbul bay we i alaw Ebraam, we na in padi ɛn savant, fɔ tɔk bɔt wetin i de wɔri bɔt.—Jɛnɛsis 18:​23-33.

12 Ɔmɔs mɔtalman dɛn we lan buk ɛn we gɛt sɛns go peshɛnt lisin to pɔsin we dɛn gɛt sɛns pas fa fawe? * Na da kayn we de wi Gɔd ɔmbul. Da sem tɛm de we dɛn de tɔk, Ebraam kam no se Jiova “nɔ gɛt shɔtat [“nɔ de vɛks kwik,” NWT].” (Ɛksodɔs 34:​6) Sɔntɛm we Ebraam kam no se i nɔ gɛt ɛni rayt fɔ aks di Wan we De Pantap Ɔlman wetin mek i de du sɔntin, i beg tu tɛm se: “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT], duya nɔ vɛks pan mi.” (Jɛnɛsis 18:​30, 32) Bɔt Jiova nɔ vɛks. I de rili “tek tɛm du tin fɔ sho se i gɛt sɛns.”

Jiova Nɔ De Pin

13. Insay di Baybul, wetin di wɔd dɛn “nɔ de pin” min? Wetin mek dɛn wɔd ya rili fit Jiova?

13 Wan ɔda fayn kwaliti we Jiova gɛt we de sho se i ɔmbul na we i nɔ de pin. I sɔri fɔ no se mɔtalman dɛn we nɔ pafɛkt nɔ gɛt dis kwaliti. Jiova nɔ jɔs rɛdi fɔ lisin to in savant dɛn, bɔt i rɛdi bak fɔ gri fɔ du wetin dɛn se if i de in layn wit in prinsipul dɛn. Insay di Baybul, di wɔd dɛn “nɔ de pin” min “fɔ gri fɔ du wetin pɔsin se.” Dis kwaliti sɛf na wan men tin we de sho se pɔsin gɛt di sɛns we Gɔd de gi. Jems 3:​17 se: “Di sɛns we de kɔmɔt ɔp de mek pɔsin . . . nɔ de pin.” Aw Jiova we gɛt sɛns pas ɔlman nɔ de pin? Wan we we i de du dat na we i de ajɔst. Mɛmba se Jiova in nem sɛf de tich wi se i kin bi ɛnitin we i nid fɔ bi fɔ du di tin dɛn we i want. (Ɛksodɔs 3:​14, NWT) Yu nɔ tink se dat de sho se i kin ajɔst ɛn i nɔ de pin?

14, 15. Wetin di vishɔn we Izikɛl si bɔt Jiova in chariɔt tich wi bɔt di pat pan Jiova in ɔganayzeshɔn we de na ɛvin? Aw i difrɛn frɔm di ɔganayzeshɔn dɛn na di wɔl?

14 Wan fayn stori de na di Baybul we de ɛp wi fɔ bigin ɔndastand aw Jiova de ajɔst. Di prɔfɛt Izikɛl bin si wan vishɔn. Insay di vishɔn, i si di pat pan Jiova in ɔganayzeshɔn we de na ɛvin, we na in enjɛl dɛn. I si wan chariɔt we wɔndaful ɛn we pɔsin kin kɔle pan, we na Jiova in “motoka” we I de kɔntrol ɔltɛm. Di tin we fayn pas ɔl na di we aw i de muv. Di big big wil dɛn bin gɛt 4 say dɛn ɛn dɛn gɛt yay ɔl rawnd dɛn, so dat dɛn go si ɔlsay ɛn dɛn go chenj usay dɛn de go wantɛm wantɛm pan ɔl we dɛn nɔ stɔp ɔ tɔn. Ɛn dis big big chariɔt nɔ bin de rɔn slo wan, lɛk di motoka dɛn we mɔtalman de mek we kin at fɔ kɔntrol. I kin muv lɛk di spid we laytin gɛt ɛn ivin tɔn ɛnisay pan ɔl we i nɔ kɔv! (Izikɛl 1:​1, 14-28) Jɔs lɛk Jiova di ɔlmayti, in ɔganayzeshɔn we i de kɔntrol de ajɔst pas ɛnitin ɔ ɛnibɔdi, ɛn i de pe atɛnshɔn to di chenj dɛn we kin apin ɔl di tɛm ɛn di tin dɛn we i nid fɔ du.

15 Mɔtalman dɛn kin jɔs tray fɔ falamakata dis pafɛkt we fɔ ajɔst. Bɔt bɔku tɛm, mɔtalman dɛn ɛn dɛn ɔganayzeshɔn kin strikt pas aw dɛn de ajɔst, ɛn dɛn kin pin pas aw dɛn de gri fɔ du wetin ɔda pipul dɛn se. Fɔ ɛgzampul, pɔsin go kɔle wan ship we dɛn de kɔl supatanka ɛn tren we kin kɛr go prɔpati bikɔs dɛn big ɛn pawaful. Bɔt yu tink se ɛniwan pan dɛn ebul fɔ brek wantɛm wantɛm jɔs lɛk dat? I nɔ pɔsibul fɔ mek tren we de kɛr go prɔpati tɔn, if sɔntin fɔdɔm na di say we i de pas. Ɛn fɔ stɔp wantɛm wantɛm nɔ kin izi. We tren we de kɛr go prɔpati dɛn dɔn lod gud gud wan, i kin kɔntinyu fɔ go pas wan mayl bifo i stɔp afta we dɛn dɔn push di brek! Semweso, supatanka kin kɔntinyu fɔ go lɛk fayv mayl so afta dɛn dɔn ɔt di injin dɛn. Ivin if dɛn put di injin dɛn rivas, di tanka kin stil go bifo fɔ lɛk tu mayl so! I tan lɛk dɛn mɔtalman ɔganayzeshɔn dɛn we kin strikt pasmak ɛn pin. Bikɔs mɔtalman prawd, bɔku tɛm, dɛn nɔ kin gri fɔ ajɔst we sɔm tin dɛn chenj. Dis kayn we aw dɛn kin strikt kin mek biznɛs dɛn nɔ gɛt bɛtɛ mɔni, ɛn i kin ivin mek dɛn pul gɔvmɛnt dɛn kɔmɔt na pawa. (Prɔvabs 16:​18) Wi gladi fɔ no se Jiova ɛn in ɔganayzeshɔn nɔ tan lɛk dat atɔl!

Aw Jiova Sho se I Nɔ De Pin?

16. Aw Jiova bin sho se i nɔ de pin bay di we aw i dil wit Lɔt bifo I dɔnawe wit Sɔdɔm ɛn Gomɔra?

16 Tink bak bɔt di dɔnawe we Jiova bin dɔnawe wit Sɔdɔm ɛn Gomɔra. Jiova in enjɛl bin tɛl Lɔt ɛn in famili klia wan se: “Una rɔn go na dɛn il [“mawntin,” NWT].” Bɔt Lɔt nɔ bin want fɔ du dat. I beg Jiova se: “Duya a nɔ ebul go ɔp di il [“mawntin,” NWT] dɛn.” Lɔt bin biliv se if i rɔnawe go ɔp di mawntin dɛn, i go day. So i beg Jiova mek i alaw in ɛn in famili fɔ rɔnawe go na wan siti we de nia dɛn we dɛn de kɔl Zoa. Mɛmba se Jiova bin want fɔ dɔnawe wit da siti de. Apat frɔm dat, Lɔt nɔ bin gɛt ɛni rizin fɔ fred. Jiova bin fɔ dɔn protɛkt Lɔt ɔp di mawntin dɛn! Bɔt Jiova lisin to Lɔt ɛn nɔ du natin to Zoa. Di enjɛl tɛl Lɔt se: “Ɔrayt, A nɔ go pwɛl da siti de.” (Jɛnɛsis 19:​17-22) Yu nɔ tink se dat sho se Jiova nɔ de pin?

17, 18. We Jiova bin de dil wit di Ninivayt dɛn, aw i sho se i nɔ de pin?

17 Jiova kin du sɔntin we pɔsin ripɛnt wit ɔl in at, i kin sho sɔri-at ɛn du wetin rayt ɔltɛm. Tink bɔt wetin apin we Jiova sɛn prɔfɛt Jona na Ninivɛ. Di pipul dɛn na Ninivɛ bin wikɛd ɛn lɛk fɛt-fɛt. We Jona bin de waka na di strit dɛn na Ninivɛ, di mɛsej we Jiova tɛl am fɔ tɔk bin simpul. I bin de se: I dɔn lɛf 40 dez fɔ mek Jiova dɔnawe wit dis big big siti. Bɔt tin rili chenj. Di Ninivayt dɛn ripɛnt!—Jona, chapta 3.

18 Wi kin lan sɔntin we wi kɔmpia wetin Jiova du ɛn aw Jona fil we di Ninivayt dɛn ripɛnt. Dis tɛm ya, Jiova ajɔst, i nɔ bi “big big fɛtman,” i bi pɔsin we de fɔgiv sin. * (Ɛksodɔs 15:​3) Bɔt Jona nɔ bin ajɔst, ɛn i nɔ bin gɛt sɔri-at. Bifo i falamakata Jiova we nɔ de pin, i bin du tin lɛk da tren we de kɛr go prɔpati ɛn di supatanka we wi bin tɔk bɔt. I bin dɔn tɔk se bad bad tin go apin, so bad tin fɔ apin! Jiova bin peshɛnt fɔ tich in prɔfɛt we nɔ gɛt peshɛnt wan lɛsin we i go de mɛmba, dat na, aw i go sho sɔri-at ɛn nɔ pin.—Jona, chapta 4.

Jiova nɔ de pin ɛn i no se nɔto ɔltin wi ebul fɔ du

19. (a) Wetin mek wi shɔ se Jiova nɔ de pin pan wetin i ɛkspɛkt wi fɔ du? (b) Aw Prɔvabs 19:​17 sho se Jiova na Masta we “gud ɛn we nɔ de pin” ɛn i rili ɔmbul?

19 Jiova nɔ de pin we i kam pan wetin i ɛkspɛkt wi fɔ du. Kiŋ Devid bin se: “I no aw i mek wi; i nɔ de fɔgɛt se na dɔti i tek mek wi.” (Sam 103:​14) Jiova ɔndastand se wi nɔ pafɛkt pas aw wi ɔndastand, ɛn i no se nɔto ɔltin wi ebul fɔ du. I nɔ de ɛva ɛkspɛkt se wi fɔ du pas wetin wi ebul fɔ du. Di Baybul tɔk bɔt mɔtalman masta dɛn we “gud ɛn we nɔ de pin” wit di wan dɛn we “at fɔ pliz.” (1 Pita 2:​18) Uskayn Masta Jiova bi? Luk wetin Prɔvabs 19:​17 se: “If yu ɛp poman, i tan lɛkɛ we yu de trɔs PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] sɔntin.” Na masta nɔmɔ we gud ɛn we nɔ de pin go notis ɔl di gud tin dɛn we dɛn de du to poman ɔ to pɔsin we pipul dɛn nɔ tek mek natin. Pantap dat, dis skripchɔ de sho se di Wan we mek ɛvin, di wɔl, ɛn ɔl ɔda tin dɛn de tek am se i dɔn trɔs to di ɔdinari mɔtalman we du dis kayn gud tin! Dis sho se Jiova rili ɔmbul.

20. Wetin mek wi biliv se Jiova kin yɛri wi prea dɛn ɛn ansa dɛn?

20 Tide sɛf, Jiova de tek tɛm du tin, ɛn i nɔ de pin we i de dil wit in savant dɛn. We wi gɛt fet ɛn pre to am, i de lisin. Ɛn pan ɔl we i nɔ de sɛn enjɛl dɛn fɔ kam tɔk to wi, wi nɔ fɔ tink se i nɔ de ansa wi prea dɛn. Mɛmba se we di apɔsul Pɔl bin tɛl in kɔmpin Kristian dɛn fɔ “kɔntinyu fɔ pre” fɔ mek dɛn go fri am na prizin, i bin tɔk bak se: “So dat a go kam to una jisnɔ.” (Ibruz 13:​18, 19) So wi prea dɛn kin mek Jiova du wetin i nɔ fɔ dɔn du!—Jems 5:​16.

21. Di ɔmbul we Jiova ɔmbul, wetin dat nɔ min? Bɔt wetin wi fɔ ɔndastand bɔt am?

21 Di we dɛn we Jiova de sho se i ɔmbul, lɛk di we aw i de tek tɛm du tin, di rɛdi we i rɛdi fɔ lisin, di we aw i de peshɛnt, ɛn i nɔ de pin, nɔ min se i de pwɛl in prinsipul dɛn. Di bigman dɛn na chɔch de tink se dɛn nɔ de pin we dɛn de tiklis dɛn chɔch mɛmba dɛn yes bay we dɛn nɔ de tɔk wetin rili de na Gɔd in Wɔd. (2 Timoti 4:​3) Di ajɔst we mɔtalman dɛn kin ajɔst di we we fit dɛn nɔ gɛt ɛnitin fɔ du wit di pin we Gɔd nɔ de pin. Jiova oli, so i nɔ go ɛva pwɛl in prinsipul dɛn. (Lɛvitikɔs 11:​44) Lɛ wi lɛk Jiova fɔ di pin we i nɔ de pin, bikɔs dat de sho se i rili ɔmbul. Fɔ no se Jiova Gɔd we gɛt sɛns pas ɔlman rili ɔmbul, de mek wi gladi pasmak, nɔto so? I rili fayn fɔ kam nia dis Gɔd we wɔndaful, we de tek tɛm du tin, we de peshɛnt, ɛn we nɔ de pin!

^ par. 3 Di Sofirim dɛn, we na bin di wan dɛn we de kɔpi Gɔd in Wɔd, bin chenj dis vas fɔ se na Jɛrimaya de bɛn dɔŋ, nɔto Jiova. Dɛn bin tink se i nɔ fit fɔ tɔk se na Gɔd de du da kayn ɔmbul tin de. Bikɔs ɔf dis, bɔku transleshɔn dɛn mis di pɔynt na dis fayn vas. Bɔt The New English Bible translet wetin Jɛrimaya tɛl Gɔd kɔrɛkt wan. I se: “Mɛmba, duya mɛmba, ɛn butu nia mi.”

^ par. 7 Ɔda Baybul dɛn se pɔsin fɔ “ɔmbul di we we de sho se i gɛt sɛns” ɛn i fɔ du tin “jɛntul wan bikɔs dis na di men tin we de sho se pɔsin gɛt sɛns.”

^ par. 12 I fayn fɔ no se di Baybul sho di difrɛns we de bitwin pɔsin we de peshɛnt ɛn pɔsin we prawd. (Ɛkliziastis 7:​8) Di peshɛnt we Jiova de peshɛnt na ɔda we fɔ sho se i ɔmbul.—2 Pita 3:​9.

^ par. 18 Na Sam 86:​5 (NWT), dɛn tɔk bɔt Jiova se i “gud ɛn rɛdi fɔ fɔgiv.” We dɛn bin de translet da sam de insay Grik, dɛn bin translet “rɛdi fɔ fɔgiv” as ɛpekes ɔ “nɔ de pin.”