Onlad karga

Onlad saray karga

KAPITULO 20

“Makabat ed Puso”​—Ingen Mapaabeba

“Makabat ed Puso”​—Ingen Mapaabeba

1-3. Akin a maseguro itayon mapaabeba si Jehova?

LABAY ya inabang na ama so makanakanan leksion ed ugaw nin anak to. Sikatoy magunaet a manabi ed puso. Anton paraan na pitongtong so nepeg ton ikana? Nepeg to kasin alageyan a pagyawen so ugaw tan pantamian to? Odino nepeg toy onyuko a singa ed katagey na ugaw tan mansalitan maulimek, makapasagyat a paraan? Seguradon say pilien na makabat tan mapaabeban ama et say maulimek a paraan na pitongtong.

2 Anton nengneng na Ama si Jehova​—matangsit odino mapaabeba, mapasang odino maulimek? Si Jehova et makaamta-ed-amin, makabat-ed-amin. Balet, kasin naimanom ya aliwan say pikakabat tan katudioan so manggawa ed totoon mapaabeba? Singa ibabaga na Biblia, “say kakabatan patageyen to so linawa.” (1 Corinto 3:19; 8:1) Balet si Jehova, a “makabat ed puso,” so mapaabeba met. (Job 9:4) Agkabaliksan na saya a si Jehova so abeba ed kipapasen odino kulang ed karlangan, noagta anggapo ed sikato so kapangtaan. Akin ya ontan?

3 Masanto si Jehova. Kanian say kapangtaan, sakey a kalidad a makatilol, so anggapo ed sikato. (Marcos 7:20-22) Niarum ni, imanoen no anto so imbaga nen propetan Jeremias ed si Jehova. “Andi-saew a say kamarerwam [Jehova a mismo] so makanonot tan manpaabeba ed siak.” * (Tagleey 3:20, NW) Isipen pa! Si Jehova, say Soberanon Katawan na talba, so mabulos a “manpaabeba,” odino mipara ed kipapasen nen Jeremias ta pian paborablin imanoen to itan ya ag-ayadyarin too. (Salmo 113:7) On, mapaabeba si Jehova. Balet anto so lalanoren na maridios a kaumildian? Panon a misiglaotan itan ed kakabatan? Tan akin a satan so importante ed sikatayo?

No Panon a Papaneknekan nen Jehova a Mapaabeba

4, 5. (a) Anto so kaumildian, panon a nipatnag itan, tan akin a satan so agbalot nepeg ya ipasen a kaleteyan odino inkamabaing? (b) Panon ya impanengneng nen Jehova so kaumildian diad impideneng to ed si David, tan panon kaimportante ed sikatayo so kaumildian nen Jehova?

4 Say kaumildian so kaabebaan na nonot, andian na inkatangsit tan inkakinon. Say kaumildian so akindalem a kalidad na puso tan napatnagan ed saray ugalin singa say inkaulimek, inkaanos, tan inkamakatunongan. (Galacia 5:22, 23) Balet, agbalot nepeg ya ipasen irayan maridios a kalidad bilang inkaletey odino inkamabaing. Ag-iratan mitukoyan ed matunong a sanok nen Jehova odino diad panangusar to ed pakayari na panagderal. Noag ingen, diad panamegley na inkaumildi tan inkaulimek to, ipapanengneng nen Jehova so abalbaleg a biskeg to, say pakapanyari ton mangontrol a nagnap ed inkasikato. (Isaias 42:14) Panon a nisisiglaot so kaumildian ed kakabatan? Inkuan na sakey a reperensya ed Biblia: “Naukeran so kaumildian . . . ed pamaakaran na ag-inkasiblet tan makanakanan lamot na amin a kakabatan.” Sirin, say puron kakabatan so agniwala no anggapo so kaumildian. Panon itayon nagunggonaan na kaumildian nen Jehova?

Say makabat ya ama so mapaabeba tan maulimek a mantrato ed ananak to

5 Inkanta nen Arin David ed si Jehova: “Iter mo ed siak so kinlong na panangilaban mo, tan siak so ampopoen na dilin kawanan a limam, tan say dilin kaumildian mo so manggawa ed siak a matalonggaring.” (Salmo 18:35, NW) Diad tua, inyabeba nen Jehova so inkasikato ta pian mideneng ed sayan ag-ayadyarin too, a salimbengan tan ampopoen to ya inagew-agew. Amoria nen David a pian naromog to so kilalaban​—tan anggan diad kaunoran et pian nadampot to so inkatalonggaring to bilang ari—​satan so lapu lambengat ed inkamabulos nen Jehova ya iyabeba so Inkasikato diad onian paraan. Diad tua, siopa ed sikatayo so nawalaan na ilalo ed kilalaban no aliwan mapaabeba si Jehova, a mabulos a mangiyabeba ed inkasikato ta pian tratoen to itayo bilang maulimek tan maaron Ama?

6, 7. (a) Akin ya agbalot tinukoy na Biblia si Jehova bilang mayumi? (b) Antoy siglaotan na inkaulimek tan kakabatan, tan siopa so angiletneg na sankatalonggaringan ya ehemplo ed sayan pamaakaran?

6 Makanakanan imanoen a wala so pandumaan na kaumildian tan inka-mayumi. Say inka-mayumi so marakerakep a kalidad a bayuboan na saray matoor a totoo. Singa say kaumildian, satan so nisiglaot ed kakabatan. Alimbawa, ibabaga na Uliran 11:2, unong ed New World Translation: “Say kakabatan so wala ed saray mayumi.” Anggaman kuan, agbalot sinaglawi na Biblia si Jehova a bilang mayumi. Akin ya andi? Say inka-mayumi, a singa nausar ed Kasulatan, so mangisusuhire na dugan pakatebek ed saray dilin limitasyon na sakey. Say Makapanyarin-amin so andian na saray limitasyon nilikud ed saraman so ipaakseb to ed inkasikato nisengeg ed saray dilin matunong ya estandarte to. (Marcos 10:27; Tito 1:2) Nagkalalo ni, bilang say Sankatageyan, anggapoy manguuley ed sikato. Kanian say kalidad na inka-mayumi so ag-onaaplika ed si Jehova.

7 Anggaman ontan, si Jehova so mapaabeba tan maulimek. Ibabangat to ed saray lingkor to a say inkaulimek so makana ed tuan kakabatan. Tutukoyen na Salita to so “inkaulimek a kayarian na kakabatan.” * (Santiago 3:13NW) Imanoen so ehemplo nen Jehova ed sayan pamaakaran.

Mapaabeban Mangipapabtang tan Ontatalineng si Jehova

8-10. (a) Akin a makatantandan impanengneng nen Jehova so inkamabulos ton mangipabtang tan ontalineng? (b) Panon a say Makapanyarin-amin so mapaabeban akiarap ed saray anghel to?

8 Wala so makapaligsay-puson paneknek ed kaumildian nen Jehova diad inkamabulos ton mangipabtang na responsabilidad tan ontalineng. Makapakelaw a sikato so peteg ya ontatalineng; si Jehova so agmankaukolan na tulong odino simbawa. (Isaias 40:13, 14; Roma 11:34, 35) Anggaman kuan, naulit-ulit ya ipapanengneng na Biblia ed sikatayo a si Jehova so onleksab ed oniaran dalan.

9 Alimbawa, imanoen so sakey ya alay abig ya inkagawa ed bilay nen Abraham. Walaan si Abraham na taloran sankaili, sakey ed sikara so tinawag to bilang “Jehova.” Diad tua et anghel iraman a sankaili, balet sakey ed sikara so sinmabi diad ngaran nen Jehova tan onkikiwas unong ed ngaran To. Sanen nansalita tan kinmiwas iman ya anghel, saman so, diad tua, et si Jehova so mansasalita tan onkikiwas. Diad sayan paraan, imbaga nen Jehova ed si Abraham a nadngel To so maksil ya “akis na Sodoma tan Gomorra.” Inkuan nen Jehova: “Onla ak natan, ta nengnengen ko no ginawa ra ya amin so singa say akis to a sinmabi ed siak; et no andi naamtaan ko.” (Genesis 18:3, 20, 21) Siempre, aglabay ya ibaga na mensahe nen Jehova a say Makapanyarin-amin so “onlasor” a mismo. Imbes, imbaki to lamet iray anghel to a mangirepresenta ed sikato. (Genesis 19:1) Akin? Kasin agnayarian ya ‘amtaen’ na makanengneng-ed-amin a Jehova so tuan kipapasen na saman a pasen? Nayarian to. Balet imbes, mapaabeban inter nen Jehova so asainmin ed saraman ya anghel pian mangusisa ed kipapasen tan dalawen si Lot tan say pamilya to ed Sodoma.

10 Nagkalalo ni, si Jehova so ontatalineng. Aminsan et kinerew to’d saray anghel to a mangisuheri ira na nanduruman paraan diad pangigeba ed marelmeng ya Arin Ahab. Agkaukolan nen Jehova so ontan a tulong. Ingen, inawat to so suhestion na sakey ya anghel tan ingganggan ton gawaen itan. (1 Arari 22:19-22) Agta inkamapaabeba itan?

11, 12. Panoy impakatebek nen Abraham ed kaumildian nen Jehova?

11 Si Jehova so mabulos ni ingen ya ontalineng ed saray ag-ayadyarin totoo a manpilalek a mangibalikas na kapagaan da. Alimbawa, sanen inmunan imbaga nen Jehova ed si Abraham so getma Ton paneral ed Sodoma tan Gomorra, saman a toon matoor so agonigon. “Arawi pa komon a gawaen mo so ontan,” kuan nen Abraham, ya inkuan to ni: “Agta gawaen na Ukom na amin a dalin so maalas?” Tinepet to no kasin agderalen nen Jehova iray syudad no wala so naromog diman a 50 matunong a totoo. Impaseguro nen Jehova ed sikato ya agto deralen. Balet intepet lamet nen Abraham, ya inyabeba to so bilang ed 45, insan 40, tan manabeba ni. Anggaman ed panamaseguro nen Jehova, mapilit si Abraham ya anggad say bilang so inmabeba ed samplora. Anganko ta agni atebek a sigpot nen Abraham no panon so inkamapangasi nen Jehova. Antokaman so rason, maanos tan mapaabeban inabuloyan nen Jehova so kaaro tan lingkor ton Abraham a mangibalikas na kapagaan to ed onian paraan.​—Genesis 18:23-33.

12 Pigaran matudio, de-aral a totoo so maanos ya ontalineng ed sakey a toon abeban tuloy so aral to? * Ontan so kaumildian na Dios tayo. Legan na saman a pantotongtong, atebek met nen Abraham a si Jehova so “matantan ya onsanok.” (Exodo 34:6) Anganko ta amoria ton anggapo so kanepegan ton manuppiat ed saray gawa na Sankatageyan, amidduan kinerew nen Abraham: “Agkomon naingongotan so Katawan.” (Genesis 18:30, 32) Siempre, si Jehova so agsinmanok. Talagan sikato so walaan na “inkaulimek a kayarian na kakabatan.”

Makatunongan si Jehova

13. Anto so kabaliksan na salitan “makatunongan” unong a nausar ed Biblia, tan akin a sayan salita so matukoy a manideskribe ed si Jehova?

13 Nipatnag so kaumildian nen Jehova ed sananey nin marakep a kalidad, salanti, inkamakatunongan. Makapaermen ya anggapo iyan kalidad ed limog na saray ag-ayadyarin totoo. Aliwa lambengat a mabulos si Jehova ya ontalineng ed saray matudion pinalsa to noagta mabulos met ya onabuloy no anggapo met so nasusumlang a matunong iran prinsipyo to. A singa nausar ed Biblia, say salitan “makatunongan” so literal a mankabaliksan na “onabuloy.” Sayan kalidad met so tanda ed kakabatan na Dios. Ibabaga na Santiago 3:17, unong ed New World Translation: “Say kakabatan a manlapud tagey so . . . makatunongan.” Diad anton pantalos a say makabat-ed-amin a Jehova so makatunongan? Say sakey a rason, sikato so mainomay ya ontukoy. Tandaan, say mismon ngaran to so mangibabangat ed sikatayo a pagmaliwen nen Jehova so inkasikato ed antokaman a nakaukolan ta pian sumpalen iray gagala to. (Exodo 3:14) Agta satan so pakapatnagan na sakey ya awawey a mainomay ya ontukoy tan inkamakatunongan?

14, 15. Say pasingawey nen Ezequiel ed mangatatawen a karwahe nen Jehova so mangibabangat ed sikatayo na anto no nipaakar ed mangatatawen ya organisasyon nen Jehova, tan panon a satan so miduma ed saray minumundon organisasyon?

14 Wala so nikadkaduman balikas ed Biblia ya ontulong ed sikatayon onggapon makatebek ed inkamainomay nen Jehova ya ontukoy. Naikdan si propeta Ezequiel na sakey a pasingawey ed mangatatawen ya organisasyon nen Jehova na saray espiritun pinalsa. Anengneng to so sakey a karwahen makapakelkelaw ed kabaleg, say dilin “luluganan” nen Jehova so naynay a walad panangontrol To. Say makapainteres a tuloy et say paraan na iyaabanti to. Saray angkakabaleg a dalig to so apatiran-diking tan napno na matamata ta pian makanengneng iratan ed anggan iner tan nauman a tamtampol so direksion na saratan, ya agla ontunda odino ombaliwas. Tan sayan abalbaleg a karwahe so aliwan matantan a singa say mataytayam a ginaway-toon luluganan. Nayarian toy onabanti ed peles na kirmat, anggan ombaliwas a bigla! (Ezequiel 1:1, 14-28) On, say organisasyon nen Jehova, a singa pangokontrol na makapanyarin-amin a Soberano ed satan, so pirmin mainomay ya ontukoy tan mainomay ya onkiwas ed lawas-manguuman iran kipapasen tan saray kakaukolan ya asikasoen to.

15 Nasarag labat na totoon salien ya aligen so ontan a nagnap a panangitukoy-tukoy. Balet, mabetbet a saray totoo tan saray organisasyon da so masyadon mapeget imbes a manangitukoy, mas agmakatunongan imbes a maabuloy. Diad pangiyilustra: Say sakey a baleg a barko odino cargo a tren so nayarin malaglagkak no diad kabaleg tan biskeg. Balet kasin makakiwas so sakey ed saratan ed biglan panguman na sirkumstansya? No wala so natumban ombalandra ed riles na cargo a tren, imposiblin makabaliwas itan. Aliwan mainomay so biglan itunda. Say malaglagkak a cargo a tren et sabien to ni anggad duaran kilometro insan ontunda kapangipreno! Ontan met, say baleg a barko so nayarin onabanti ni na anggad waloran kilometro kapangerep ed makina to. Anggano saray makina to so inkambyo lan paatras, siansia nin say barko et sabien to ni taloran kilometro! Mipadpara itan ed saray organisasyon na too a mainomay a naimpluensiaan na inkamapeget tan ag-inkamakatunongan. Lapud kinon, mabetbet ya aglabay na totoon itukoy so inkasikara ed saray manguuman a pankaukolan tan sirkumstansya. Say ontan ya inkamapeget so nanbankarote ed saray korporasyon tan angusbo ni ingen ed saray gobierno. (Uliran 16:18) Agaylan sikatayo so maliket lapud si Jehova tan say organisasyon to et sigpot ya aliwan singa ontan iran organisasyon na totoo!

No Panon so Pangipapanengneng nen Jehova na Inkamakatunongan

16. Panoy impangipanengneng nen Jehova na inkamakatunongan diad impideneng to’d si Lot sakbay na inkaderal na Sodoma tan Gomorra?

16 Imanoen pa lamet so inkaderal na Sodoma tan Gomorra. Inawat nen Lot tan say pamilya to so mabitar iran instruksion manlapud anghel nen Jehova: “Ombatik ka ed kapalandeyan.” Balet, saya so aglabay nen Lot. “Aliwan ontan, ipangasim, Jehova!” so kinerew to. Liknaen ton sikato so ompatey no diad kapalandeyan so batikan to, impikasi nen Lot a sikato tan say pamilya to so dia la ombatik komon ed kabangibang a syudad na Zoar. Tandaan, ginetma la nen Jehova a deralen itan a syudad. Sakey ni, say kapagaan nen Lot so andian na peteg a basiyan. Seguradon sarag nen Jehova ya iliktar si Lot a mabilay diad kapalandeyan! Anggaman ontan, si Jehova so inmabuloy ed kerew nen Lot tan insalba to so Zoar. “Nia ipanengneng ko ed sika so konsiderasyon ed sayan kalaknab met,” so imbaga na anghel ed si Lot. (Genesis 19:17-22NW) Agta satan so makatunongan ed biang nen Jehova?

17, 18. Diad impideneng ed saray taga-Ninive, panoy impangipanengneng nen Jehova a sikato so makatunongan?

17 Si Jehova so kinmiwas met ed impapuson panagbabawi, a gawaen ton naynay so inkapanangasi tan kaptekan. Imanoen so agawa sanen si propeta Jonas so nibaki ed marelmeng, magulon syudad na Ninive. Sanen niliber nen Jonas iray lansangan na Ninive, say apuyanan a mensahen inyabawag to so simpli labat: Say mabiskeg a syudad so naderal ed loob na 40 agew. Anggaman ontan, saray sirkumstansya so anguman a maong. Nagbabawi iray taga-Ninive!​—Jonas, kapitulo 3.

18 Pakaaralan so pangikompara no panon so inkiwas nen Jehova ed saman so inkiwas nen Jonas diad sayan inkauman na saray sirkumstansya. Diad sayan inkagawa, si Jehova so manangitukoy, a ginawa to so inkasikaton magmaliw a sakey a Manamerdona ed saray kasalanan imbes “a sakey a laki na bakal.” * (Exodo 15:3) Diad biek a dapag, si Jonas so aliwan manangitukoy tan aliwan mapangasi. Imbes ya ipatnag to so inkamakatunongan nen Jehova, sikato so kinmiwas a singa samay cargo a tren odino baleg a barkon asaglawi ed akadkauna. Inyabawag to so kadederal, sirin nepeg a kadederal so onsabi! Balet, maanos a binangatan nen Jehova so agmakankaanos a propeta to na sakey a makatantandan leksion na inkamakatunongan tan panangasi.​—Jonas, kapitulo 4.

Si Jehova so makatunongan tan natatalosan to ray limitasyon tayo

19. (a) Akin a maseguro itayon si Jehova so makatunongan ed no anto so iilaloan to ed sikatayo? (b) Panoy pangipapanengneng na Uliran 19:17 a si Jehova so “maong tan makatunongan” a Katawan tan sankalaknaban met a mapaabeba?

19 Kaunoran, si Jehova so makatunongan diad saray iilaloan to ed sikatayo. Inkuan nen Arin David: “Sikato kabat to so inkagawa tayo, sikato nanodnonotan to a sapok itayo.” (Salmo 103:14) Natatalosan nen Jehova a nagkalalo iray limitasyon tayo tan say agtayo inkayadyari nen say sikatayo a mismo. Agto itayon balot iilaloan a manggawa na agtayo nayarian. Iduduma na Biblia iramay totoon kakatawan a “maong tan makatunongan” ed saraman so “mairap a paliketen.” (1 Pedro 2:18NW) Anton klase na Katawan si Jehova? Imanoen so ibabaga na Uliran 19:17: ‘Say walaan na panangasi ed duka et papaotangen to si Jehova.’ Malinew, say maong tan makatunongan labat a katawan so makaimano ed kada gawa na panangasi a gagawaen a para ed saray duka. Nagkalalo nen say satan, sayan kasulatan so mangisusuheri a say Amalsa na talba, diad tua, so mangipapasen ed inkasikaton akaotang ed saray totoon manggagawa na ontan a panangasi! Ontan so kaumildian ed sankalaknaban a nengneng.

20. Anto so panamaseguro a dengelen nen Jehova iray pikakasi tayo tan ebatan to?

20 Si Jehova so maulimek tan makatunongan met diad saray pidedeneng to ed saray lingkor to natan. Sano manpikasi itayon tekep na pananisia, sikato so ontalineng. Tan anggaman agla mangibabaki na saray mensaheron anghel a mitongtong ed sikatayo, agtayo ibabagan saray pikakasi tayo so agto ebatan. Tandaan a sanen kinerew nen apostol Pablo ed saray kapananisiaan ya “ipikasi” ra so kabulos to ed pangawan, inyarum to: “Pian siak so nipawil ed sikayo ed maganggano.” (Hebreos 13:18, 19) Kanian saray pikakasi tayo so nayarin peteg a mamakiwas ed si Jehova a manggawa ed saman so nayarin agto komon gawaen!​—Santiago 5:16.

21. Anto so agtayon balot ibabaga manlapud kaumildian nen Jehova, imbes, anto so nepeg tayon bidbiren nipaakar ed sikato?

21 Siempre, anggapo ed sarayan pakanengnengan na kaumildian nen Jehova, salanti, say inkaulimek to, inkamabulos ton ontalineng, inkaanos to, inkamakatunongan to, so mankabaliksan ya ikokompromiso nen Jehova so matunong iran prinsipyo to. Nayarin isipen na saray klero na Kakristianoan a sikara so makatunongan sano gatelen daray kalayagan na pulok da diad pangikilot ed saray estandarte nen Jehova ed moral. (2 Timoteo 4:3) Balet say tendensya na toon mikompromiso nisesengeg ed dilin-pankaabigan so andian na pisiglaotan ed inkamakatunongan na Dios. Si Jehova so masanto; agton balot dutakan iray matunong ya estandarte to. (Levitico 11:44) Sirin, aroen tayo komon so inkamakatunongan nen Jehova​—lapud satan so sakey a prueba na kaumildian to. Agta manliket kan tuloy ed panisip a si Jehova a Dios, say sankakabatan a Persona ed talba, so sankatalonggaringan met a mapaabeba? Agaylan makapaliket so iyapit ed sayan abalbaleg ingen maulimek, maanos, makatunongan a Dios!

^ par. 3 Saray inmunan eskriba, odino Sopherim, so anguman ed sayan bersikulo ya ikuan dan si Jeremias, aliwan si Jehova, so manpaabeba. Mapatnag ya inisip dan agmanepeg a tukoyen so Dios ed ontan a mapaabeban kiwas. Bilang resulta, asaew na dakel a patalos so punto na sayan marakerakep a bersikulo. Anggaman kuan, susto so impangipatalos na The New English Bible a si Jeremias so mangibabaga ed Dios: “Nonoten, O nonoten, tan onyuko ka ed siak.”

^ par. 7 Ibabaga na arum a bersion “so kaumildian a manlapud kakabatan” tan “say inkauyamo a tanda na kakabatan.”

^ par. 12 Makapainteres, impandumaan na Biblia so anos ed inkapangta. (Eclesiastes 7:8) Say inkaanos nen Jehova so mangiiter na kaaruman nin ebidensya na kaumildian to.​—2 Pedro 3:9.

^ par. 18 Diad Salmo 86:5, nibagan si Jehova so “maong tan akaparaan a mamerdona.” Sanen satan a salmo so nipatalos ed Griego, say balikas ya “akaparaan a mamerdona” so nipatalos ya e·pi·ei·kesʹ, odino “makatunongan.”