1-3. Ntchinthu wuli cho chititisimikiziya kuti Yehova ngwakujiyuyuwa?

 ADA akhumba kusambiza mwana wawu munamana fundu yinyaki yakukhumbika ukongwa. Yiwu akhumbisiska kuti vo amukambiyengi vimufiki pa mtima. Kumbi angakambiskana nayu wuli? Kumbi akhumbika kuma mwakumuwofyeza ndi kukambanga nayu mwaukali? Pamwenga akhumbika kujikama kuti ayanani nayu ndi kukambanga nayu mwakuzika, kweniso mwakumulongo kuti atimuyanja? Kukamba uneneska da wazeru kweniso wakujiyuyuwa wangasankha kuchita vinthu mwakuzika ndi mwana waki.

² Kumbi Yehova ndi Da wamtundu wuli? Ngwakujikuzga pamwenga ngwakujiyuyuwa? Ndi mukali pamwenga ngwakuzika? Yehova waziŵa vinthu vosi ndipu ngwazeru kuluska munthu weyosi. Kweni panyaki muziŵa kuti ndi nyengu zosi cha po ŵanthu akuziŵa vinthu kweniso azeru aja akujiyuyuwa. Bayibolu likamba kuti: “Kuziŵa vinthu kuchitiska munthu kujikuzga.” (1 Akorinto 3:19; 8:1) Chinanga kuti Yehova “we ndi mtima wazeru,” iyu ngwakujiyuyuwa. (Yobu 9:4) Venivi ving’anamuwa kuti iyu walivi mazaza cha pamwenga ndi munamana, kweni vilongo waka kuti ngwakujikuzga cha. Chifukwa wuli tikamba viyo?

³ Yehova ndi mtuŵa. Mwaviyo iyu ngwakujikuzga cha chifukwa jalidu lenili lipangisa munthu kuja wakufipiskika. (Mariko 7:20-22) Awonani vo mchimi Yeremiya wangukambiya Yehova. Iyu wanguti: “Mundikumbukengi nadi ndi kusindama kuti mundiwovyi.” a (Chitenje 3:20) Aŵanaŵaniyani waka! Yehova, Ambuya Fumu Yikulu  wenga wakunozgeka “kusindama,” pamwenga kuti kujikama mpaka kuyanana ndi Yeremiya, ndi chilatu chakuti wamuwovyi munthu wambura kufikapu mwenuyu. (Salimo 113:7) Kukamba uneneska Yehova ngwakujiyuyuwa. Kweni kumbi Yehova walongo wuli kuti ngwakujiyuyuwa? Kumbi kujiyuyuwa kukoliyana wuli ndi kuja ndi zeru? Nanga tiyanduwa wuli ndi kujiyuyuwa kwaku Yehova?

4, 5. (a) Kumbi kujiyuyuwa nkhuchitanji, nanga Yehova watililongo wuli jalidu lenili? Ntchifukwa wuli tikhumbika cha kuŵanaŵana kuti kujiyuyuwa nkhulopwa pamwenga kuchita mantha? (b) Kumbi Yehova wangulongo wuli jalidu lakujiyuyuwa panyengu yo wachitanga vinthu ndi Davidi, nanga isi tiyanduwa wuli?

⁴ Kujiyuyuwa kung’anamuwa kuleka kujiyanja kweniso kuleka kujikuzga. Munthu wakujiyuyuwa wachita so vinthu mwakuzika, mwakufwasa kweniso mwakuŵanaŵaniya anyaki. (Agalatiya 5:22, 23) Kweni tingaŵanaŵananga cha kuti pakuti Yehova ngwakuzika, ngwakufwasa kweniso waŵanaŵaniya ŵanthu, ndikuti wangakwiya cha pa vinthu vambula urunji. Tingaŵanaŵananga so cha kuti we ndi mantha kweniso wangachita chiganga cha kuti wagwiriskiyi ntchitu nthazi zaki zakubaya. Mumalu mwaki, pakuja wakujiyuyuwa  kweniso wakuzika, Yehova walongo kuti we ndi nthazi zambula mphaka mwakuti wangafiska kujiko umamphaumampha. (Yesaya 42:14) Kumbi kujiyuyuwa kukoliyana wuli ndi kuja ndi zeru? Buku linyaki lakukonkhoska Bayibolu lingukamba kuti: “Munthu waziŵika kuti ngwakujiyuyuwa asani . . . ngwambula kujiyanja, ndipu kujiyuyuwa nkhwakukhumbika ukongwa kuti munthu wafiski kuchita vinthu mwazeru pa chechosi.” Mwaviyo munthu wangaja cha ndi zeru chayizu asani ngwambula kujiyuyuwa. Kumbi tiyanduwa wuli chifukwa cha kujiyuyuwa kwaku Yehova?

⁵ Fumu Davidi yingumbiya Yehova sumu yakuti: “Yimwi mutindipaska chishangu chinu cha utaski, janja linu lamaryi litindiwovya, ndipu kujiyuyuwa kwinu ndiku kutindikweza.” (Salimo 18:35) Tingakamba kuti Yehova wangujisisa kuti wayanani ndi munthu wambula kufikapu mwenuyu ndi chilatu chakuti wamuvikiliyengi kweniso kumuphwere zuŵa ndi zuŵa. Davidi waziŵanga kuti wangataskika kweniso kuja fumu pijapija asani Yehova wangasankha kujiyuyuwa ndi kusindama. Ndimu so viliri ndi isi. Tingagomezga kuti tazamutaskika chifukwa Yehova ngwakujiyuyuwa kweniso watitiwovya, ndipu wachita nasi vinthu mwakuzika nge Da wachanju.

6, 7. (a) Ntchifukwa wuli Bayibolu lilongo kuti kujiyuyuwa kwaku Yehova kuyanana cha ndi kwa ŵanthu? (b) Kumbi pe kukoliyana wuli pakati pakuja wakuzika ndi kuja ndi zeru, nanga ndiyani yo walongo chakuwoniyapu chamampha pa nkhani yeniyi?

⁶ Kujiyuyuwa ndi jalidu lamampha ukongwa lo ŵanthu akugomezgeka akhumbika kuja nalu. Jalidu lenili likoliyana ndi kuja ndi zeru. Mwakuyeruzgiyapu, lemba la Nthanthi 11:2 likamba kuti: “Zeru ze ndi ŵanthu akujiyuyuwa.” Kweni Bayibolu likambapu cha kuti Yehova walongo kujiyuyuwa nge mo ŵanthu alongore. Chifukwa wuli tikamba viyo? Chifukwa mu Bayibolu mazu ngakuti kujiyuyuwa asani ngakamba va ŵanthu, ngang’anamuwa kuti munthu yo waziŵa kuti pe vinthu vinyaki vo wangatondeka kufiska pamwenga waziŵa vo mbudindu waki cha kuchita. Kweni Chiuta Wanthazizosi wangachita chechosi kupatuwapu vo wasankha kuleka kuchita chifukwa chakulondo fundu zaki zaurunji. (Mariko 10:27; Tito 1:2) Ndipuso chifukwa chakuti Yehova ndi Chiuta Wapachanya Limu, palivi munthu yo wangamukambiya vakuchita. Mwaviyo kwaku Yehova, kujiyuyuwa kung’anamuwa cha kuti pe vinthu vinyaki vo waziŵa kuti wangatondeka kuchita pamwenga vo mbudindu waki cha.

 ⁷ Kweni Yehova ngwakujiyuyuwa kweniso ngwakuzika. Iyu wasambiza ateŵeti waki kuti kuja wakuzika ngwakukhumbika ukongwa kuti munthu waje ndi zeru chayizu. Mazu ngaki ngakamba kuti ‘kuzika ndi jalidu lo lituza chifukwa chakuti we ndi zeru.’ (Yakobe 3:13) Tiyeni tiwoni chakuwoniyapu pa nkhani yeniyi.

8-10. (a) Ntchifukwa wuli vakukondwesa kuti Yehova wapereka vakuchita ku ŵanthu anyaki kweniso wavwisiya? (b) Kumbi Wanthazizosi walongo wuli jalidu lakujiyuyuwa asani wachita vinthu ndi angelu?

⁸ Yehova walongo so kuti ngwakujiyuyuwa munthowa yinyaki yakukondwesa ukongwa. Iyu ngwakukhumbisiska kupereka vakuchita ku ŵanthu anyaki kweniso kuŵavwisiya. Venivi vakukondwesa nadi chifukwa Yehova wakhumbika chovyu pamwenga ulongozgi cha kutuliya ku munthu munyaki. (Yesaya 40:13, 14; Aroma 11:34, 35) Mu Bayibolu mwe vakuwoniyapu vinandi vo vilongo mo Yehova walongore kujiyuyuwa munthowa yeniyi.

⁹ Mwakuyeruzgiyapu, tiyeni tiwoni vinthu vambula kuluwika vo vinguchitikiya Abrahamu. Iyu wangulonde alendu atatu ndipu yumoza wamudananga kuti “Yehova.” Alendu ŵenaŵa ŵenga angelu, kweni yumoza wanguza mu zina laku Yehova ndipu wachitanga vinthu mu zina Laki. Asani mungelu mwenuyu walongoro kweniso kuchita vinthu, venga nge kuti ndi Yehova yo walongoro ndipuso kuchita vinthu vo. Yehova wangugwiriskiya ntchitu mungelu mwenuyu kuti wakambiyi Abrahamu kuti: “Ndavwa kudandawula kukulu chifukwa cha Sodomu ndi Gomora.” Yehova wangukamba kuti: “Ndilutengi kweniko kuti nkhawoni asani yiwu achita nadi vinthu mwakukoliyana ndi kudandawula ko ndavwa. Ndipu asani ve viyo cha, ndamuziŵa.” (Genezesi 18:3, 20, 21) Mazu ngenanga ngang’anamuwanga cha kuti Yehova ‘walutengeku’ yija. Mumalu mwaki, wangutumaku so angelu kuti akawoni vo vachitikanga. (Genezesi 19:1) Chifukwa wuli? Mbunenesa kuti Yehova wawona vosi ndipu watingi ‘waziŵengi’ vo vachitikanga. Kweni chifukwa chakuti ngwakujiyuyuwa, iyu wangupereka ntchitu yeniyi kwa angelu kuti akafufuzi vo vachitikanga kweniso akawoni banja laku Loti lo lajanga ku Sodomu.

¹⁰ Kweniso Yehova wavwisiya. Nyengu yinyaki wangufumba angelu ŵaki kuti apereki maŵanaŵanu ngawu pa mo angachipusisiya  Fumu yiheni Ahabu, kuti yiluti kunkhondu ndi kuchifwiya kweniko. Ivi ving’anamuwa cha kuti Yehova wakhumbikanga chovyu cha pankhani yeniyi. Kweni mungelu munyaki wati wapereka maŵanaŵanu ngaki pa nkhani yeniyi, Yehova wanguvwiya ndipu wangumutuma kuti wakachiti vo wakamba. (1 Mafumu 22:19-22) Kwenuku kwenga kujiyuyuwa kukulu ukongwa!

11, 12. Kumbi Abrahamu wanguziŵa wuli kuti Yehova ngwakujiyuyuwa?

¹¹ Yehova ngwakunozgeka kuvwisiya ŵanthu ambula kufikapu asani akonkhoska maŵanaŵanu ngawu kweniso vo afipa navu mtima. Mwakuyeruzgiyapu, panyengu yo Yehova wangukambiya Abrahamu kuti wapenja kunanga mzinda wa Sodomu ndi Gomora, munthu wakugomezgeka mwenuyu wanguzizwa ukongwa. Abrahamu wangukamba kuti: “Mungachita cha venivi, kumbi wakweruzga wa charu chosi chapasi wachitengi vinthu mwaurunji cha?” Iyu wangufumba Yehova asani wangaleka kunanga ŵanthu amampha akukwana 50, wo angasanirika mu tawuni yo. Yehova wangumusimikiziya kuti watingi wayinangengi cha. Kweni Abrahamu wangufumba so, ndipu yapa wangutuzgiyaku chiŵerengeru kufika pa ŵanthu 45, pavuli paki wangutuzgiyaku so kufika pa 40. Wangulutirizga mbwenu kutuzgiyaku. Chinanga kuti Yehova wamusimikiziyanga kuti wangayinanga cha tawuni yo, iyu wangulutirizga mbwenu kufumba mpaka nambala yingufika pa 10. Panyaki panyengu iyi Abrahamu wenga wechendavwisi kuti Yehova ngwalisungu likulu ukongwa. Kweni Yehova wanguzikira nayu kweniso kujiyuyuwa ndi chilatu chakuti mubwezi kweniso mteŵeti waki mwenuyu, wakambi maŵanaŵanu ngaki kweniso vo wafipanga navu mtima.—Genezesi 18:23-33.

¹² Kumbi mbanthu alinga azeru kweniso akusambira wo angavwisiya mwakuzikira viyo ku munthu yo wakuleka kusambira nge yiwu? b Venivi ndivu Chiuta widu wakujiyuyuwa wanguchita. Pa nyengu yo akambiskananga, Abrahamu wanguwamu kuti Yehova ‘ngwambula kukwiya liŵi.’ (Ekisodo 34:6) Panyaki chifukwa chakuziŵa kuti wengavi wanangwa wakufumba Wapachanya Limu, Abrahamu wangupempha kaŵi kosi kuti: “Chondi Yehova mungandikwiyiyanga cha.” (Genezesi 18:30, 32) Yehova wangumukwiyiya nadi cha. Kukamba uneneska iyu “ngwakuzika chifukwa chakuti we ndi zeru.”

13. Ntchifukwa wuli tingakamba kuti Yehova ngwakoloŵa?

¹³ Tingawona so kuti Yehova ngwakujiyuyuwa asani tiŵanaŵaniya jalidu laki linyaki la koloŵa. Vakupasa chitima kuti isi taŵanthu ambula kufikapu titondeka kulongo jalidu la koloŵa. Nge mo tawone kali, Yehova waja wakukhumbisiska kweniso wakunozgeka kuvwisiya vo ŵanthu kweniso angelu angakhumba kumukambiya. Ndipuso ngwakunozgeka kuchita vo amupempha asani visuskana cha ndi fundu zaki zaurunji. Jalidu lenili mbukaboni unyaki so wakulongo kuti Yehova we ndi zeru. Lemba la Yakobe 3:17 likamba kuti: “Zeru yakutuwa kuchanya . . . njakoloŵa.” Kumbi Yehova yo ngwazeru pa chechosi walongo wuli kuti ngwakoloŵa? Nthowa yimoza njakuti, iyu waja wakunozgeka kusintha mwakukoliyana ndi mo vinthu viliri pa nyengu yo. Kumbukani kuti zina laki lititisambiza kuti Yehova waja chechosi cho wakhumba kuja, kuti wafiski chilatu chaki. (Ekisodo 3:14) Kumbi venivi vilongo cha kuti Yehova ngwakoloŵa ndipu wasintha asani pakhumbika kusintha?

14, 15. Kumbi chiwona cho Ezekiyeri wanguwona chititisambizanji vakukwaskana ndi chigaŵa chakuchanya cha gulu laku Yehova, nanga lipambana wuli ndi mawupu nga ŵanthu?

¹⁴ Chaputala chinyaki cha mu Bayibolu chititiwovya kuvwiska fundu yakuti Yehova wasintha asani mphakukhumbika kusintha. Mchimi Ezekiyeli wanguwona chiwona cha chigaŵa chakuchanya cha gulu laku Yehova, wo mbangelu. Iyu wanguwona galeta likulu kweniso lakuchitiska mantha lo lenge “galimotu” yaku Yehova ndipu watiyilongozga. Chakukondwesa ukongwa ndi mo galeta lenili layendiyanga. Lenga ndi vingelengeli vikuluvikulu vo venga ndi vigaŵa vinayi kweniso masu peposi ndipu ngawonanga chechosi. Galeta lenili lasinthanga mwaliŵi ukongwa ndi kung’anamukiya kwekosi kwambula kuma. Chinanga kuti lenga likulu ukongwa kweni latchimbiyanga ukongwa kuphara galimotu yeyosi yikulu yakupangika ndi munthu. Kweniso layendanga mwaliŵi ukongwa nge limphezi ndipuso lang’anamukanga leche kutchimbiya viyo! (Ezekiyeli 1:1, 14-28) Mwakuyanana ndi Yehova, gulu laki nalu lisintha mwaliŵi mwakukoliyana ndi mo vinthu viliri panyengu yo.

¹⁵ Ŵanthu nawu angayesesa kuti achitengi venivi. Kweni kanandi ŵanthu ŵenaŵa kweniso mawupu atondeka kusintha kuti achitengi vinthu mwakukoliyana ndi mo vinthu viliri panyengu yeniyo. Mwakuyeruzgiyapu, sitima yapamaji yo yipinga mafuta pamwenga ya pa  mtunda yo yipinga katundu munandi yiziziswa, chifukwa yija yikulu kweniso yanthazi ukongwa. Kumbi sitima zenizi zichita wuli asani pachitika vinthu vamabuchibuchi? Mwakuyeruzgiyapu, asani kunthazi kwa sitima ya pa mtunda kwawiya chinthu, vingachitika cha kuti ying’anamuki pamwenga kupetukiya kumphepeti. Ndipu yingama so cha mwamabuchibuchi. Asani yapinga katundu munandi ukongwa, yingalutirizga mbwenu kwenda pa mtunda wa makilomita ngaŵi chinanga angako mabuleki! Ndimu so viliri ndi sitima ya pamaji yakupinga mafuta. Nayu yingalutirizga mbwenu kwenda pa mtunda wa makilomita 8 yechendami chinanga kuti angazimwisa injini. Chinanga kuti angaŵika magiya ngakuti ziwere vuli, sitima zenizi zingaluta mbwenu kunthazi pa mtunda wa makilomita ngaŵi zechendayambi kuwere vuli. Venivi viyanana waka ndi vo mawupu nga ŵanthu ngachita. Asani vinthu vasintha, kanandi yiwu asuzgika kusintha ndipu aja akoloŵa cha. Yiwu achita venivi chifukwa chakujikuzga. Venivi vichitiska kuti makampani ngakumani ndi masuzgu ngazachuma ndipu maboma nangu ngatuwa. (Nthanthi 16:18) Kweni isi tikondwa ukongwa chifukwa Yehova kweniso gulu laki mbakupambana ukongwa ndi ŵanthu ŵenaŵa!

16. Kumbi Yehova wangulongo wuli kuti ngwakoloŵa po wachitanga vinthu Loti panyengu yo wapenjanga kunanga Sodomu ndi Gomora?

¹⁶ Ŵanaŵaniyani so nkhani yakukwaskana ndi kubwangandulika kwa Sodomu ndi Gomora. Mungelu waku Yehova wangupasa Loti ndi banja laki ulongozgi wakuvwika umampha wakuti: “Thaŵiyani kuchigaŵa chamapiri.” Kweni Loti wangukondwa cha ndi ulongozgi wenuwu mwakuti wangupempha kuti: “Chondi Yehova, ndingalutanga kuwa cha!” Iyu wawopanga kuti asani angathaŵiya kumapiri akhoza kuchifwa, mwaviyo wanguŵeyere kuti iyu ndi banja laki athaŵiyi mutawuni ya Zowari yo yenga pafupi. Kweni tawuni yeniyi nayu Yehova wakhumbanga kuyinanga. Pengavi chifukwa chakuti Loti wachitiyi mantha chifukwa Yehova watingi wakamuvikiliyengi mbwenu. Chinanga kuti venga viyo, Yehova wanguzomera vo Loti wangumupempha. Mungelu wangukambiya Loti kuti: “Chamampha, ndichitengi vo wapempha, ndinangengi cha tawuni yo wakamba.” (Genezesi 19:17-22) Yapa Yehova wangulongo kuti ngwakoloŵa?

17, 18. Kumbi Yehova wangulongo wuli kuti ngwakoloŵa pakuchita vinthu ndi ŵanthu a ku Nineve?

 ¹⁷ Yehova nyengu zosi wachita vinthu mwalisungu kweniso mwaurunji. Iyu ngwakunozgeka kusintha asani munthu walapa mwakutuliya pasi pa mtima. Aŵanaŵaniyani vo vinguchitika mchimi Yona wati watumika kuti waluti ku tawuni ya Nineve yo yenga yiheni kweniso ya chiwawa. Yona wayendanga mumisewu yaku Nineve ndi kupharazganga uthenga wambula kusuzga kuvwa wakuti tawuni yo yibwangandulikengi asani pajumpha mazuŵa 40 pe. Kweni vinthu vingusintha ukongwa. Ŵanthu a Nineve angulapa!—Yona, chaputala 3.

¹⁸ Tingasambira vinandi asani tingaŵanaŵaniya vo Yehova wanguchita ndi vo Yona wanguchita ŵanthu ŵati asintha. Yehova wangusintha mwakukoliyana ndi mo vinthu venge ndipu pa nyengu iyi wanguja Wakugowoke maubudi mumalu mwakuja “chinkhara pa nkhondu.” c (Ekisodo 15:3) Kweni Yona wenga wakunozgeka cha kusintha ndipu wangulongo lisungu cha. Mumalu mwakuyezga Yehova, iyu wenga nge sitima ziya taziyeruzgiyapu kali. Ve viyo chifukwa wati wapharazga kuti ŵanthu aku Nineve abayikengi, ndivu wakhumbanga nadi kuti vichitiki! Mwakuzikira, Yehova wangumuwovya mchimi waki wambula kuzikira mwenuyu fundu yakukhumbika ukongwa pa nkhani ya koloŵa kweniso kuchitiya ŵanthu lisungu.—Yona, chaputala 4.

19. (a) Ntchifukwa wuli tisimikiziya kuti Yehova ngwakoloŵa pa vo wakhaza kuti isi tichitengi? (b) Kumbi lemba la Nthanthi 19:17 lilongo wuli kuti Yehova ndi Bwana “wamampha kweniso wakoloŵa” ndipuso ngwakujiyuyuwa ukongwa?

¹⁹ Chakumaliya, Yehova ngwakoloŵa pa vinthu vo wakhaza kuti isi tichitengi. Fumu Davidi yingukamba kuti: “Iyu waziŵa umampha mo tikupangikiya, wakumbuka kuti te fuvu.” (Salimo 103:14) Yehova waziŵa umampha vo tingatondeka kufiska kweniso chifukwa cho nyengu zinyaki tinangisiya kuluska mo taŵesi titijiziŵiya. Iyu wakhaza cha kuti tichitengi vinthu vo tingatondeka kufiska. Bayibolu likamba kuti mabwana nganyaki ‘ngamampha kweniso ngakoloŵa’ kweni nganyaki ‘ngakusuzga kungakondwesa.’ (1 Peturo 2: 18) Kumbi tingati Yehova ndi Bwana wamtundu wuli? Wonani vo lemba la Nthanthi 19:17 likamba. Lititi: “Yo wachitiya lisungu munthu wakusika, wabwerekesa Yehova.” Kukamba uneneska ndi mabwana ngamampha pe kweniso ngakoloŵa ngo ngangaziŵa chinthu chechosi chamampha cho ŵanthu anyaki achitiya ŵanthu akusuzgika. Kusazgiyapu yapa, lemba lenili lilongo kuti Mlengi wachilengedu chosi wawona kuti we ndi ngongoli ku ŵanthu wo achitiya anyawu vinthu valisungu! Venivi vilongo kuti ngwakujiyuyuwa ukongwa.

20. Ntchinthu wuli cho chitisimikiziya kuti Yehova watuvwa mapempheru ngidu ndipu wachitapu kanthu?

²⁰ Mazuŵa nganu napu Yehova walongo kuti ngwakuzika kweniso ngwakoloŵa asani wachita vinthu ndi ateŵeti waki. Asani tipemphera te ndi chivwanu iyu wavwisiya. Ndipu chinanga kuti watumiza angelu waki cha kuti azilongoro nasi, tingaŵanaŵanga cha kuti waleka kumuka mapempheru ngidu. Kumbukani kuti panyengu yo wakutumika Paulo wangupempha Akhristu anyaki kuti ‘alutirizgi kumupemphere’ kuti watuzgiki mujeri, wangukamba so kuti: “Ndi chilatu chakuti ndiwere so kwaku yimwi pambula kuswera.” (Aheberi 13:18, 19) Mwaviyo mapempheru ngidu ngangachitisa Yehova kuti wachiti vinthu vo panyaki watingi wachitengi so cha.—Yakobe 5:16.

21. Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbikiya cha kuŵanaŵana pa nkhani yakukwaskana ndi kujiyuyuwa kwaku Yehova, nanga ndi vinthu wuli vo tikhumbika kuwonga vakukwaskana ndi iyu?

 ²¹ Chinanga kuti Yehova walongo kuti ngwakujiyuyuwa pakuja wakuzika, wakukhumbisiska kuvwisiya, wakuzikira, wakoloŵa, ving’anamuwa cha kuti walondo cha fundu zaki zaurunji. Alongozgi avisopa Vachikhristu aŵanaŵana kuti aja akoloŵa asani asambiza ŵanthu ŵawu kuti palivi suzgu kuchita vinthu vo Yehova watinkha, chifukwa chakuti ndivu ŵanthu wo akhumba kuti avwengi. (2 Timote 4:3) Ŵanthu akuziŵiriya kuja akoloŵa pakuchita vinthu viheni pakukhumba waka kukondwesa anyawu, kweni koloŵa kwenuku kukoliyana cha ndi koloŵa kwaku Chiuta. Yehova ndi mtuŵa ndipu wachita cha vinthu vo vingananga fundu zaki zaurunji. (Levitiko 11:44) Mwaviyo tikhumbika kuvwisa kuti Yehova ngwakoloŵa chifukwa chakuti ngwakujiyuyuwa ndipu titimuyanja ukongwa chifukwa cha venivi. Kumbi mutuvwa wuli kuziŵa kuti Yehova Chiuta, yo ndi munthu wazeru ukongwa muchilengedu chosi ngwakujiyuyuwa so ukongwa kuphara munthu weyosi? Ndi mwaŵi wapade ukongwa kuja pa ubwezi ndi Chiuta yo ngwakuzika, wakuzikira kweniso wakoloŵa!