Skip to content

Skip to table of contents

KAROA 21

Iesu ese “Dirava Ena Aonega” Ia Hahedinaraia

Iesu ese “Dirava Ena Aonega” Ia Hahedinaraia

1-3. Iesu ia hadibaia gaudia dekenai, guna ena badibadinai taudia be dahaka idia hereva, bona ia dekenai dahaka idia lalopararalaia lasi?

 KAMONAI taudia idia hoa bada. Tau matamatana Iesu be dubu lalonai idia vairanai ia gini bona ia hadibadia. Ia idia diba namonamo—ia be unai hanua dekenai ia bada, bona lagani momo idia huanai kapenta gaukara ia karaia. Reana idia haida be Iesu ese ia durudia bona idia haginia rumadia lalonai idia noho, eiava ia karaia tano geia gaudia bona kohu huaia audia idia gaukaralaia. a To guna kapenta gaukara ia karaia tauna ia hadibaia gaudia be edena bamona do idia laloa?

2 Idia kamonai taudia momo idia hoa bada, idia henanadai: “Inai tau ena aonega . . . be edeseni amo ia abia?” Idia gwau danu: “Ia be kapenta tauna ena natuna, ani? Iena sinana ena ladana be Maria.” (Mataio 13:54-58; Mareko 6:1-3) Madi, guna Iesu badibadinai idia noho taudia idia gwau, ‘Inai kapenta tauna be iseda hanua tauna ta ita bamona.’ Ena be mai ena aonega ida ia hereva, to ia idia dadaraia. Idia diba lasi ia gwauraia aonega herevadia be ia amo idia mai lasi.

3 Iesu ena aonega be edeseni amo ia abia? Ia gwau: “Lau hadibaia gaudia be lau amo lasi, to lau ia siaia tauna amo.” (Ioane 7:16) Aposetolo Paulo ia gwau, Iesu ese ita dekenai “Dirava ena aonega . . . ia hahedinaraia.” (1 Korinto 1:30) Iehova ena aonega be ena Natuna, Iesu, amo ia hedinarai. Oibe, unai be momokani dainai, Iesu ia gwau diba: “Lau bona Tamana be tamona.” (Ioane 10:30) Namona be Iesu ese “Dirava ena aonega” ia hahedinaraia daladia toi, mani ita itaia.

Ia Hadibaia Gaudia

4. (a) Iesu be dahaka ia harorolaia, bona dahaka dainai unai be mai anina bada? (b) Dahaka dainai Iesu ena sisiba be hanaihanai namo ia havaraia bona kamonai taudia ia durua?

4 Gau ginigunana be, Iesu ia hadibaia gaudia ita laloa. Ia be “Basileia ena sivarai namona” ia herevalaia. (Luka 4:43) Unai be mai anina bada badina Basileia ese Iehova ena ladana do ia hahelagaia, danu do ia hamomokania ia be Lohia Tauna maorona bona taunimanima ibounai dekenai noho hanaihanai hahenamodia do ia mailaia. Iesu ena hadibaia gaukarana lalonai, dina ta ta ena mauri dekenai aonega sisiba herevadia ia henia danu. Ia hamomokania ia be idia perovetalaia “Sisiba Henia Tauna Hereadaena.” (Isaia 9:6) Momokani, ia henia sisiba be namo herea momokani, ani? Iena diba Dirava ena Hereva bona ura dekenai be bada herea, taunimanima edia kara ia lalopararalaia namonamo, bona idia ia lalokau henia bada. Unai dainai, ena hereva idia kamonai taudia dekenai iena sisiba herevadia be hanaihanai namo idia havaraia bona ia durudia momokani. Iesu ese “Mauri hanaihanai herevadia” ia gwauraia. Oibe, ena sisiba ita badinaia neganai, mauri do ita davaria.​—Ioane 6:68.

5. Iesu ena Ororo Harorona lalonai, dahaka gau haida ia herevalaia?

5 Iesu ena Ororo Harorona ese ena hadibaia herevadia dekenai ia noho aonega bada ia hahedinaraia. Reana ta ese unai haroro herevana Mataio 5:3–7:27 lalonai, be miniti 20 lalonai ia henia diba. To, ena sisiba be noho hanaihanai herevadia—guna ia henia hegeregerena, idia be do mai anina bada hari negai. Iesu ese gau idauidau momo ia herevalaia, idia be inai, ma haida ida hetura karadia hanamoa daladia (5:23-26, 38-427:1-512), tauanina dalanai goeva dalana (5:27-32), bona mauri mai anina noholaia dalana (6:19-24; 7:24-27). To Iesu ese idia kamonai taudia dekenai aonega ena dala ia herevalaia sibona lasi; to ia gwauraia hedinarai, bona hamomokania gaudia amo unai ia hahedinaraia.

6-8. (a) Laloa momo karana hadokoa totona, Iesu ese dahaka badina namodia ia gwauraia? (b) Dahaka ese ia hahedinaraia Iesu ia henia sisibana be Dirava amo ia mai?

6 Hegeregere, Iesu ena aonega sisibana Mataio karoa 6 ai ita laloa, unuseniai ia ese tauanina gaudia lalohekwarahilaia karana, haheaukalaia dalana ia herevalaia. Iesu ese ita ia sisiba henia, ia gwau: “Emui mauri lalohekwarahilaia karana umui hadokoa. Hegeregere dahaka do umui ania eiava dahaka do umui inua eiava emui tauanina dekenai dahaka dabua do umui hahedokilaia.” (Siri 25) Aniani bona dabua be mauri durua gaudia badadia, bona unai gaudia abia totona ita laloa momo be kerere lasi. To Iesu ese ita ia hamaoroa unai gaudia “lalohekwarahilaia karana umui hadokoa.” b Dahaka dainai?

7 Vadaeni, Iesu ese unai bamona hereva ena badina ia herevalaia neganai, mani ita kamonai namonamo. Iehova ese iseda mauri bona tauanina ia henia dainai, iseda mauri durua totona aniani do ia henia, bona iseda tauanina koua totona dabua do ia henia danu, ani? (Siri 25) Bema Dirava ese manu edia aniani ia henia bona flaoaflaoa dekenai hairai ia henia, ia idia tomadiho henia taudia be do ia naridia namo herea! (Siri 26, 28-30) Oibe, laloa momo karana be anina lasi. Unai ese iseda mauri do ia halataia lasi. c (Siri 27) Edena dala ai laloa momo karana ita hanaia diba? Iesu ese ita ia sisiba henia: Emui mauri lalonai Dirava tomadiho henia karana umui atoa guna. Namona be unai bamona idia karaia taudia idia abia dae, edia guba Tamana ese dina ta ta ena dabu ‘gaudia ibounai be idia dekenai do ia henia.’ (Siri 33) Dokonai, Iesu ese heduru hereva namona ia henia—dina ta ta ena metau sibona oi laloa. Dahaka dainai kerukeru ena lalometau be hari dina ena ida oi lalohekwarahilaia? (Siri 34) Bona dahaka dainai reana do idia vara lasi gaudia dainai oi laloa momo? Unai bamona aonega sisibana ita badinaia neganai, inai lalohekwarahi momo tanobadana lalonai, do ita lalohisihisi bada lasi.

8 Oibe, Iesu ese ia henia sisibana be mai ena heduru bada hari negai, lagani 2,000 gunanai ia henia hegeregerena. Unai be Dirava ena amo ia mai aonegana ia hahedinaraia, ani? Tanobada ena sisiba henia taudia edia sisiba namodia be hereva gunadia ai idia lao, bena idia haidaua eiava lalohadai matamatadia ese edia gabu idia abia. To, idaunegai amo ema bona hari, Iesu ena hadibaia herevadia be mai edia heduru bada. To unai dekenai do ita hoa lasi, badina unai Sisiba Henia Tauna Namo Hereana be “Dirava ena hereva ia gwauraia.”​—Ioane 3:34.

Ena Hadibaia Dalana

9. Tuari taudia haida ese Iesu ena hadibaia dalana dekenai, dahaka idia gwauraia bona dahaka dainai unai be momokani?

9 Iesu ese Dirava ena aonega ia hahedinaraia dalana iharuana be, ena hadibaia dalana dekenai. Nega ta ai, Iesu dogoatao totona idia siaia tuari taudia be imana kavakava idia giroa mai, bona idia gwau: “Guna tau ta be unai bamona ia hereva lasi.” (Ioane 7:45, 46) Unai hereva be momokani. “Ataiai amo” ia mai tauna, Iesu, be mai ena diba bada, tanobada ai idia noho taudia iboudiai edia ia hereaia momokani. (Ioane 8:23) Taunimanima ta be ia bamona ia hadibaia diba lasi. Unai mai ena aonega Hadibaia Tauna ese ia gaukaralaia daladia rua mani ita itaia.

“Hutuma be ena hadibaia dalana dekenai idia hoa bada”

10, 11. (a) Dahaka dainai Iesu ese haheitalai ia gaukaralaia dalana dekenai ita hoa? (b) Parabole be dahaka, bona edena haheitalai ese ia hahedinaraia Iesu ena parabole be hadibaia dala namona?

10 Haheitalai ia gaukaralaia namonamo. Baibel ia gwau: “Iesu ese unai gaudia ibounai be parabole amo hutuma ia hadibaia.” (Mataio 13:34) Iena diba bada ia gaukaralaia mai anina bada hereva momokani be dina ta ta ai idia vara gaudia amo ia hadibaia be hoa gauna. Biru taudia ese uhe idia hadoa, hahine be paraoa idia hegaegaelaia gabua totona, natudia be maketi gabudiai idia gadara, haoda taudia be edia reke idia veria daekau, mamoe naria taudia be idia boio mamoena idia tahua—unai gaudia be idia kamonai taudia ese nega momo idia itaia vadaeni. Mai anina bada hereva momokanidia be taunimanima idia diba gaudia ida ita herevalaia neganai, unai hereva momokani be haraga herea ta ena lalona bona kudouna lalonai ia vareai momokani diba.​—Mataio 11:16-19; 13:3-8, 33, 47-50; 18:12-14.

11 Iesu be nega momo parabole ia gaukaralaia, unai sivarai kwadogidia amo tauanina o lauma dalanai kara maoromaoro herevana ta ia hahedinaraia totona. Lalohadai ta ita lalopararalaia haraga lasi, to sivarai ta ita lalopararalaia haraga bona laloatao diba, unai dainai Iesu ese parabole amo ia hadibaia gaudia be taunimanima ese idia laloatao. Parabole momo lalonai, Iesu ese ena Tamana ena kara be laulau hereva namodia amo ia gwauraia dainai, taunimanima ese unai idia laloaboio haraga lasi. Hegeregere, ita ibounai ese ia boio merona ena parabole ena anina ita lalopararalaia diba, ani? Bema, ia boio tauna be mai momokani ida ia helalo-kerehai, Iehova ese unai tauna do ia hebogahisi henia bona do ia abia dae lou.​—Luka 15:11-32.

12. (a) Iesu ese edena dala ai henanadai ia gaukaralaia? (b) Iesu be edena bamona ena siahu idia daradaralaia taudia edia hereva ia koua?

12 Henanadai ia gaukaralaia namonamo. Iesu ese henanadai ia gaukaralaia ena kamonai taudia ia durua sibodia edia lalohadai idia gwauraia, edia ura korikori ia tahua, eiava gau ta dekenai edia lalona idia hadaia totona. (Mataio 12:24-30; 17:24-27; 22:41-46) Tomadiho gunalaia taudia ese Iesu idia nanadaia bema ia gaukaralaia siahuna be Dirava ese ia henia neganai, ia haere: “Ioane ese ia karaia bapatiso be guba amo eiava taunimanima amo?” Unai henanadai dekenai idia hoa dainai, idia sibona idia herevahereva idia gwau: “Bema ita gwau, ‘Guba amo,’ do ia gwau, ‘Vadaeni dahaka dainai Ioane umui abidadama henia lasi?’ Eiava do ita gwau, ‘Ia be taunimanima amo,’ a?” Idia gari unai idia hereva totona, badina hutuma idia laloa Ioane be peroveta tauna. Vadaeni Iesu idia haere henia: “Ai diba lasi.” (Mareko 11:27-33; Mataio 21:23-27) Unai auka lasi henanadaina amo, Iesu ese edia kudouna lalonai ia noho koikoi ia hahedinaraia, bona hereva ta idia gwauraia diba lasi.

13-15. Samaria tauna ena parabole ese edena dala ai Iesu ena aonega ia hahedinaraia?

13 Nega haida Iesu ese lalona veria henanadai be ena haheitalai lalonai ia gaukaralaia. Iuda loea tauna ta ese Iesu ia nanadaia mauri hanaihanai ia abia totona, dahaka ia karaia be namo neganai, Iesu ese ia dekenai Mose ena Taravatu ia gwauraia, unai Taravatu ese Dirava bona dekena taudia lalokau henia karana ia herevalaia. Sibona ena kara maoromaoro ia hahedinaraia totona, unai tauna ia henanadai: “Egu dekena tauna be daika?” Iesu ese sivarai ta amo unai ia haerelaia. Iuda tauna ta be sibona ia raka lao lalonai, raskol taudia ese idia botaia, kahirakahira ia mase bona idia rakatania. Bena, Iuda taudia rua idia mai, guna be hahelaga tauna ta, bena Levi tauna ta ia mai. Ia idia durua lasi. To gabeai Samaria tauna ta ia mai. Bero ia abia tauna ia hebogahisi henia bona ena bero ia kumia bona mai lalokau ida ia huaia lao ruma ta dekenai, unuseniai ia namo lou totona. Sivarai dokonai, Iesu ese henanadai ia henia tauna ia nanadaia: “Oi laloa unai tatau toi amo, henaohenao taudia ese idia haberoa tauna dekenai lalokau ia hahedinaraia tauna be daika?” Unai tauna ia gwau: “Ia dekenai hebogahisi hahedinaraia tauna.”​—Luka 10:25-37.

14 Unai parabole ese edena dala ai Iesu ena aonega ia hahedinaraia? Iesu ena negai, Iuda taudia ese inai hereva “dekena tauna” be edia sene karadia idia badinaia taudia sibodia dekenai idia gwauraia—Samaria taudia dekenai lasi. (Ioane 4:9) Bema sivarai lalonai Iesu ia gwau bero ia abia tauna be Samaria tauna bona heduru ia henia tauna be Iuda tauna, unai ese idia huanai ia noho lalodika henia kava karana ia haidaua diba lasi, ani? Iesu be mai ena aonega ida unai sivarai lalonai ia hahedinaraia Samaria tauna ta be mai ena hebogahisi ida Iuda tauna ta ia durua. Danu, Iesu ese sivarai ena dokonai ia henia henanadai mani oi itaia. Ia ese inai hereva “dekena tauna” ena anina ia haidaua. Ita gwau diba loea tauna ena henanadai ena anina be inai: ‘Daika be egu dekena tauna bamona lau lalokau henia be namo?’ To Iesu ena henanadai be: “Oi laloa unai tatau toi amo, henaohenao taudia ese idia haberoa tauna dekenai lalokau ia hahedinaraia tauna be daika?” Iesu ese hebogahisi ia abia tauna, bero ia davaria tauna ia herevalaia momo lasi to hebogahisi ia hahedinaraia tauna, Samaria tauna ia herevalaia momo. Dekena tauna momokanina be dala ia tahua ma haida dekenai lalokau ia hahedinaraia totona, herevana idia be idau gabu taudia. Unai dala amo, Iesu ia ura idia dekenai ia gwauraia hereva badana ia hahedinaraia namonamo.

15 Unai dainai, ita hoa lasi, taunimanima be Iesu ena “hadibaia dalana” dekenai idia hoa bada bona idia ura ia dekenai idia lao. (Mataio 7:28, 29) Nega ta ai, “taunimanima hutuma” be ia ida dina toi idia noho, bona idia aniani lasi!​—Mareko 8:1, 2.

Ena Mauri Dalana

16. Iesu be edena bamona ia “hamomokania” ia be Dirava ena aonega ese ia biagua?

16 Iesu ese Iehova ena aonega ia hahedinaraia dalana ihatoina be, ena mauri dalana amo. Aonega be mai ena kara; bona anina namona ia havaraia. Hahediba tauna Iamesi ia henanadai: “Umui huanai daika be ia aonega?” Bena sibona ena henanadai ia haerelaia: “Namona be iena kara namodia amo unai ia hamomokania.” (Iamesi 3:13, The New English Bible) Iesu ena kara amo ia “hamomokania” Dirava ena aonega ese ia biagua. Namona be ita itaia, ena mauri lalonai bona ma haida ia kara henidia neganai, edena bamona laloa namonamo karana ia hahedinaraia.

17. Dahaka ese ia hahedinaraia, Iesu ena mauri lalonai laloa maoromaoro karana ia hahedinaraia?

17 Idia laloa namonamo lasi taudia be nega momo kara ta ena maka idia hanaia momokani, ani? Oibe, ta ia laloa maoromaoro totona, aonega be gau badana. Iesu ese Dirava ena aonega ia hahedinaraia dainai, ia ese laloa maoromaoro karana ia hahedinaraia namonamo. To gau ibounai amo, ia ese ena mauri lalonai lauma gaudia ia atoa guna. Sivarai namona harorolaia gaukara dekenai ia bisi bada. Ia gwau: “Lau mai ena badina be unai.” (Mareko 1:38) Oibe, ia dekenai kohu be anina bada lasi gauna; bona toana be ia be kohu momo lasi tauna. (Mataio 8:20) To, Iesu be moale gaudia ibounai ia dadaraia vaitani tauna lasi. Ia be ena Tamana, “moale Diravana” bamona, bona ma haida edia moale ia habadaia. (1 Timoteo 1:11; 6:15) Headava aria ta dekenai ia lao neganai—unai bamona negadia ai miusiki idia gadaralaia, ane idia abia, bona idia moale—ia be unai aria dekenai moale koua totona ia lao lasi. Taunimanima edia “lalona ia hamoalea” gauna, wain ia ore neganai, ranu be wain ai ia halaoa. (Salamo 104:15; Ioane 2:1-11) Taunimanima momo ese Iesu idia boiria idia ida ia aniani neganai ia abia dae, bona nega momo unai bamona negadia ia gaukaralaia idia ia hadibaia totona.​—Luka 10:38-42; 14:1-6.

18. Iesu be ena hahediba taudia ia kara henidia neganai, edena dala ai laloa namonamo karana ia hahedinaraia?

18 Iesu be ma haida ia kara henia neganai, laloa namonamo karana ia hahedinaraia. Taunimanima edia kara ia diba goevagoeva dainai, ena hahediba taudia edia kara ia lalopararalaia diba. Ia diba idia be goevadae lasi taudia. To, edia kara namodia ia itaia. Ia itaia unai tatau, Iehova ese ia veria mai taudia, be gaukara namona idia karaia diba. (Ioane 6:44) Ena be edia kerere be idauidau, to Iesu be mai ena ura ida idia ia abidadama henia. Ena hahediba taudia dekenai gaukara badana ia henia ese unai abidadama karana ia hamomokania. Idia ia hagania sivarai namona do idia harorolaia, bona ia diba momokani unai hahegani do idia badinaia. (Mataio 28:19, 20) Kara bukana ese ia hamomokania, idia dekenai ia henia gaukarana be mai kamonai ida idia karaia. (Kara 2:41, 42; 4:33; 5:27-32) Ia hedinarai goevagoeva, Iesu ese idia ia abidadama henia be aonega karana.

19. Iesu be edena bamona ia hahedinaraia ia be “manau bona lalomanada tauna”?

19 Karoa 20 dekenai ita itaia bamona, Baibel ese manau karana be aonega ida ia gwauraia hebou. Oibe, unai kara dekenai Iehova ese haheitalai hereadaena ia hahedinaraia. To Iesu be edena bamona? Ita itaia Iesu be mai ena manau ida ena hahediba taudia ia kara henidia neganai, ita ia hagoadaia momokani. Ia be goevadae tauna dainai, idia ia hereaia. To, ia ese ena hahediba taudia ia lalodia maragi lasi. Nega ta idia mamia lasi ena kara ta dainai idia be anina lasi, eiava gaukara idia karaia namonamo diba lasi. To, edia goada ena hetoana ia laloa bona edia kerere ia haheaukalaia. (Mareko 14:34-38; Ioane 16:12) Danu, natudia be ia dekenai idia gari lasi be mai anina bada. Oibe, ia idia ura henia badina idia mamia ia be “manau bona lalomanada tauna.”​—Mataio 11:29; Mareko 10:13-16.

20. Ena natuna kekeni be lauma dikana ese ia abia Idau Bese hahinena dekenai, Iesu be edena dala ai laloa maoromaoro karana ia hahedinaraia?

20 Iesu ese mai anina bada dalana ma ta ai, Dirava ena manau karana ia hahedinaraia. Iesu be hebogahisi ia hahedinaraia be maoro neganai, ia laloa maoromaoro bona ma haida edia lalohadai ia abia dae. Hegeregere, oi laloatao, nega ta Idau Bese hahinena ta ese Iesu ia noia ena natuna kekeni, lauma dikana ese ia abia kekenina unai, ia hanamoa totona. Dala toi ai, Iesu ese ia hahedinaraia ia do ia durua lasi. Dala ginigunana be, unai hahine ia haere henia lasi; iharuana be, ia hamaoroa Dirava ese ia be Idau Bese taudia dekenai ia siaia lasi, to Iuda taudia dekenai; bona ihatoina be, haheitalai ta ia amo ia hahedinaraia do ia durua lasi. To unai hahine ia noinoi loulou, unai amo abidadama bada ia hahedinaraia. Unai hahine ena kara dainai, Iesu be dahaka ia karaia? Iesu ia gwau do ia karaia lasi karana be ia karaia. Unai hahine ena natuna kekeni ia hanamoa. (Mataio 15:21-28) Manau karana momokani unai, ani? Bona laloatao, ia manau tauna be aonega tauna.

21. Dahaka dainai Iesu ena kara, hereva bona ena dala ita tohotohoa be namo?

21 Ita moale bada badina Evanelia bukadia ese ita dekenai, tanobada ai ia noho aonega bada herea tauna ena hereva bona kara ia hahedinaraia! Namona be ita laloatao, Iesu ese ena Tamana ena kara ia hahedinaraia goevagoeva. Iesu ena kara, hereva, bona ena dala ita tohotohoa neganai, ataiai amo ia mai aonegana do ita hahedinaraia. Karoa gabena dekenai, Dirava ena aonega be iseda mauri lalonai do ita badinaia diba dalana, do ita itaia.

a Baibel negadia ai, kapenta taudia edia gaukara be ruma idia haginia, ruma kohudia, bona uma gaukara ena tulu idia karaia. Lagani 200 C.E. lalonai ia noho tauna, Justin Martyr, ese Iesu be inai bamona ia herevalaia: “Taunimanima edia huanai ia noho neganai, kapenta gaukara ia karaia, tano geia gaudia bona kohu huaia audia ia karaia.”

b Greek herevana idia hahanaia “laloa momo” ena anina be gau momo “lalohekwarahilaia karana.” Mataio 6:25 ai idia gaukaralaia hegeregerena, inai be mai gari ida gau momo oi lalohekwarahilaia dainai emu mauri lalonai moale ia boio.

c Saiens taudia edia tahua gaukara amo idia hahedinaraia, laloa momo karana ese kudou gorere bona mauri ia hakwadogia gorere ma haida ia havaraia diba.