Bai na kontenido

Bai na kontenido

KAPÍTULO 21

Hesus Ta Revelá e “Sabiduria for di Dios”

Hesus Ta Revelá e “Sabiduria for di Dios”

1-3. Kon Hesus su eks-bisiñanan a reakshoná riba su siñansa, i kiko nan no a rekonosé den dje?

E HENDENAN a keda babuká. Hesus, un hòmber hóben, tabata nan dilanti, instruyendo den snoa. E no tabata un deskonosí pa nan pasobra el a lanta den nan stat, i pa hopi aña el a traha den e komunidat komo karpinté. Podisé algun di nan tabata biba den kasnan ku Hesus mes a yuda konstruí, òf kisas nan tabata kultivá nan terenonan ku hèrmènt di plug i yugo ku Hesus a traha ku su propio mannan. * Pero kon nan lo a reakshoná riba e siñansa di e eks-karpinté aki?

2 Mayoria hende ku a skuch’é a keda asombrá, i nan a puntra: “Di unda e hòmber aki a haña e sabiduria aki?” Pero tambe nan a remarká: “Esaki no ta e karpinté, yu hòmber di Maria?” (Mateo 13:54-58; Marko 6:1-3) Lamentablemente, Hesus su eks-bisiñanan a mir’é komo un simpel hòmber meskos ku nan, ku a lanta huntu ku nan. Apesar ku el a papia ku sabiduria, nan a rechas’é. Nan no a realisá mes ku e sabiduria ku Hesus a trese dilanti no tabata di dje.

3 Ma ta di unda Hesus a sali ku e sabiduria aki? “Mi siñansa no ta di mi,” el a bisa, “ma di esun ku a manda mi.” (Juan 7:16) Apòstel Pablo a splika ku Hesus “a bira pa nos sabiduria for di Dios.” (1 Korintionan 1:30) E sabiduria di Yehova ta ser revelá pa medio di su Yu Hesus. I Hesus a hasi esei te n’e grado ku e por a bisa: “Ami i e Tata ta ún.” (Juan 10:30) Laga nos analisá tres área den kua Hesus a manifestá e “sabiduria for di Dios.”

Hesus Su Siñansa

4. (a) Kiko tabata e tema di Hesus su mensahe, i pakiko esei tabata sumamente importante? (b) Pakiko Hesus su konseho tabata semper práktiko i na bienestar di su oyentenan?

4 Laga nos kuminsá na para ketu un ratu na Hesus su siñansa. E tema di su mensahe tabata “e bon notisia tokante reino.” (Lukas 4:43, BPK) Esei tabata sumamente importante pa motibu di e papel ku e Reino lo hunga den vindiká e soberania di Yehova i trese bendishonnan eterno pa humanidat. Den Hesus su siñansa, tambe el a ofresé konseho sabí pa bida di tur dia, demostrando asina ku t’e ta e “Konsehero Maravioso” ku Beibel a papia di dje. (Isaias 9:6) I, si bo pensa bo bon, kon su konsehonan por a laga di ta maravioso? E tabatin un konosementu a fondo di Dios su Palabra i boluntat, un komprondementu penetrante di naturalesa humano, i un amor profundo pa humanidat. P’esei, semper su rekomendashonnan tabata práktiko i na bienestar di su oyentenan. Hesus a papia “palabranan di bida eterno.” Sí, hende ku ta sigui su konseho lo haña salbashon.—Juan 6:68.

5. Kiko tabata algun di e tópikonan ku Hesus a trata den e Sermon Riba Seru?

5 E Sermon Riba Seru ta un ehèmpel sobresaliente di e sabiduria inigualabel den e siñansa di Hesus. Kisas lo tuma apénas 20 minüt pa duna e sermon òf diskurso aki, manera e ta registrá na Mateo 5:3–7:27. Pero e balor di su konsehonan ta eterno; nan ta mes relevante awe ku dia nan a ser duná. Hesus a trata un gran variedat di tópiko, manera kon bo por mehorá bo relashon ku otro hende (5:23-26, 38-42; 7:1-512), kon bo por keda moralmente limpi (5:27-32), i kon bo por haña un propósito den bida (6:19-24; 7:24-27). Pero Hesus no a limitá su mes na bisa so kiko ta sabí pa hasi; el a mustra esei tambe dor di splika, rasoná i duna prueba.

6-8. (a) Ki motibunan konvinsente pa evitá ansiedat Hesus ta duna? (b) Kiko ta mustra ku Hesus su konseho ta reflehá sabiduria djariba?

6 Tuma por ehèmpel Hesus su konseho sabí riba kon pa trata ku preokupashon tokante kos material, ku nos por haña na Mateo kapítulo 6. “[“Stòp di ansha,” NW] boso mes pa boso bida, kiko boso lo kome òf kiko boso lo bebe; tampoko pa boso kurpa, kiko boso lo bisti,” Hesus ta konsehá nos. (Versíkulo 25) Kuminda i paña ta nesesidatnan básiko, i ta masha normal pa preokupá tokante kon nos ta hasi yega na e kosnan ei. Pero Hesus ta bisa nos pa “stòp di ansha” ku e kosnan ei. * Pakiko?

7 Skucha kon Hesus ta rasoná na un manera konvinsente. Ya ku ta Yehova a duna nos bida i un kurpa, lo e no ta kapas pa perkurá kuminda pa sostené nos bida i paña pa nos bisti na kurpa? (Versíkulo 25) Si Dios ta duna paranan kuminda i ta bisti e flornan ku bunitesa, ku mas motibu ainda lo e sòru pa hende ku ta ador’é! (Versíkulo 26, 28-30) En realidat, no tin sentido pa ansha muchu tampoko. Ansiedat no por alargá nos bida ni sikiera un tiki. * (Versíkulo 27) Kon nos por evitá ansiedat? Hesus ta konsehá nos: Sigui pone e adorashon di Dios na promé lugá den bida. Esnan ku ta hasi esei por tin e siguransa ku nan Tata selestial lo “añadí” tur nan nesesidatnan diario. (Versíkulo 33) Por último, Hesus ta duna un sugerensia sumamente práktiko: biba pa awe. Pakiko kuminsá ansha ku e kosnan di mañan tambe for di awe? (Versíkulo 34) Ademas, pakiko wòri demasiado ku kosnan ku kisas lo no pasa nunka? Aplikashon di e konseho sabí ei por spar nos hopi doló di kurason den e mundu yen di strès aki.

8 Ta bon kla anto ku e konseho ku Hesus a duna ta mes práktiko awe ku tempu el a ser duná kasi 2.000 aña pasá. Esei no ta evidensia di sabiduria djariba? Asta e mihó konsehonan di konseheronan humano despues di tempu kisas no ta aplikabel mas, i nan ta ser revisá òf remplasá. En kambio, e siñansanan di Hesus sí a pasa e prueba di tempu; ainda nan ta válido i benefisioso. Pero esei no mester sorprendé nos, pasobra e Konsehero Maravioso aki a papia “e palabranan di Dios.”—Juan 3:34.

Su Manera di Siña

9. Kiko algun sòldá a bisa tokante e siñansa di Hesus, i pakiko nan no tabata eksagerando?

9 Un di dos área den kua Hesus a reflehá e sabiduria di Dios tabata su manera di siña. Na un okashon, algun sòldá ku a haña òrdu pa bin arest’é a regresá man bashí, bisando: “Nunka un hende no a papia manera e hòmber aki ta papia.” (Juan 7:45, 46) I nan no a eksagerá pasobra di tur hende ku a yega di biba, Hesus, kende tabata “di [e region di] ariba,” tabatin e mayor reserva di konosementu i eksperensia. (Juan 8:23) Definitivamente, no tin niun otro hende ku por instruí manera Hesus. Laga nos konsiderá djis dos di e téknikanan ku e Maestro sabí aki a usa.

“E multitutnan a keda asombrá di su siñansa”

10, 11. (a) Pakiko nos no por keda sin atmirá Hesus su ilustrashonnan? (b) Kiko ta un komparashon, i ki ehèmpel ta mustra pakiko e komparashonnan di Hesus ta hopi efikas pa siñansa?

10 Uso efikas di ilustrashon. “Hesus a papia ku e multitutnan pa medio di parábola [òf, ilustrashon],” segun e Skritura. “E no a papia nada ku nan sin usa parábola.” (Mateo 13:34) Nos no por keda sin atmirá su abilidat inkomparabel pa siña bèrdatnan profundo mediante kosnan di tur dia: kunukero ku ta sembra simia, hende muhé ku ta prepará pa hòrna pan, mucha ku ta hunga riba plasa, piskadó ku ta hala reda aden, wardadó di karné ku ta buska un karné pèrdí—tur ta kosnan ku su oyentenan a yega di mira hopi biaha. Ora nos relashoná bèrdatnan importante ku kosnan di e bida di tur dia, e bèrdatnan aki ta keda grabá mesora i profundamente den nos mente i kurason.—Mateo 11:16-19; 13:3-8, 33, 47-50; 18:12-14.

11 Hopi bes Hesus a usa komparashon, òf kuenta kòrtiku, for di kua nos por saka bèrdatnan moral òf spiritual. Ya ku un kuenta kòrtiku ta mas fásil pa kapta i kòrda ku ideanan apstrakto, e komparashonnan a yuda konserbá e siñansanan di Hesus. Den hopi komparashon, Hesus a deskribí su Tata ku palabranan ku ta lanta imágennan bibu ku hende no ta lubidá fásil. Por ehèmpel, ken lo no por komprondé e lès ku ta bini dilanti den e komparashon di e yu pèrdí—ku ora un persona ku a dual mustra repentimentu sinsero, Yehova lo haña duele di dje i asept’é bèk tiernamente?—Lukas 15:11-32.

12. (a) Den ki manera Hesus a usa pregunta den su siñansa? (b) Kon Hesus a silensiá e personanan ku a kuestioná su outoridat?

12 Uso ábil di pregunta. Hesus a usa pregunta pa laga esnan ku a skuch’é yega na nan propio konklushon, analisá kiko ta motivá nan, òf tuma sierto desishon. (Mateo 12:24-30; 17:24-27; 22:41-46) Ora e lidernan religioso a kuestioná ku si ta Dios a duna Hesus outoridat, el a kontestá: “E boutismo di Juan tabata for di shelu òf for di hende?” Su pregunta a sorprendé nan. Nan a rasoná entre nan ku nan: “Si nos bisa: ‘For di shelu,’ e lo bisa: ‘Pakiko boso no a ker’é anto?’ Ma si nos bisa: ‘For di hende’—nan tabatin miedu di e multitut, pasobra di bèrdat tur tabatin Juan pa profeta.” Finalmente, nan a kontestá: “Nos no sa.” (Marko 11:27-33; Mateo 21:23-27) Ku un simpel pregunta, Hesus a laga nan keda sin palabra i a revelá kon falsu nan kurason tabata.

13-15. Kon e komparashon di e próhimo samaritano ta reflehá e sabiduria di Hesus?

13 Na algun okashon Hesus a kombiná e dos téknikanan ariba menshoná dor di plantia den su ilustrashonnan sierto preguntanan ku a pone su oyentenan pensa seriamente. Ora un abogado hudiu a puntra Hesus kiko e tabatin ku hasi pa haña bida eterno, Hesus a refirié n’e Lei di Moisés, ku ta manda pa stima Dios i próhimo. Dor ku e hòmber kier a demostrá ku e ta hustu, el a puntra: “Ken ta mi próhimo?” Hesus a kontest’é ku un kuenta kòrtiku. Un dia tabatin un hòmber hudiu ta biaha su so riba kaminda. Ladron a atrak’é i lag’é mitar morto. Dos hudiu a pasa banda di dje, promé un saserdote i despues un levita. Tur dos a hasi manera nan no a mir’é. Pero despues a presentá un samaritano. Yen di duele, el a mara e heridanan di e víktima i tabatin e bondat di hib’é na un posada sigur kaminda e por a rekuperá. Na final di e kuenta Hesus a puntra e eksperto di lei: “Kua di e tresnan aki bo ta kere tabata próhimo di e hòmber ku a kai den man di ladron?” E hòmber a haña su mes obligá pa kontestá: “Esun ku a mustra miserikòrdia na dje.”—Lukas 10:25-37.

14 Kon e komparashon ta reflehá e sabiduria di Hesus? Den tempu di Hesus, hudiunan a apliká e palabra “próhimo” solamente na esnan ku tabata warda nan tradishonnan—nunka na e samaritanonan. (Juan 4:9) Si Hesus a konta kon un víktima samaritano a haña yudansa di un hudiu, esei lo a vense e prehuisio? Tabata sabí di parti di Hesus anto pa den e kuenta laga un samaritano atendé un hudiu tiernamente. Ripará tambe e pregunta ku Hesus a hasi na final di e kuenta. El a kambia e enfoke di e palabra “próhimo.” Miéntras ku e abogado básikamente a puntra ‘ken mester ta e opheto di su amor pa próhimo,’ Hesus a puntr’é: “Kua di e tresnan aki bo ta kere tabata próhimo di e hòmber?” Pues Hesus a enfoká, no riba esun ku a risibí e gesto di bondat, esta e víktima, sino riba esun ku a mustra e akto di bondat, esta e samaritano. Un berdadero próhimo ta tuma inisiativa pa mustra amor na otro hende sin importá nan antesedensia étniko. Na moda di papia, Hesus no por a haña un mihó manera pa splika su punto.

15 Ta algu straño anto ku e hendenan a keda asombrá di Hesus “su siñansa” i a sinti nan atraí na dje? (Mateo 7:28, 29) Na un okashon, “un multitut grandi” a keda serka dje pa tres dia, asta sin nada di kome!—Marko 8:1, 2.

Su Manera di Biba

16. Den ki manera Hesus a duna “prueba práktiko” ku ta e sabiduria di Dios a gui’é?

16 Un di tres área den kua Hesus a reflehá e sabiduria di Yehova tabata su manera di biba. Sabiduria ta algu práktiko; e ta duna resultado. “Ken entre boso ta sabí?” Santiago a puntra. Anto el a kontestá su mes pregunta, bisando: “Laga su kondukta korekto duna prueba práktiko di esei.” (Santiago 3:13, The New English Bible) E manera ku Hesus a komportá su mes a duna “prueba práktiko” ku ta e sabiduria di Dios a gui’é. Laga nos mira kon el a manifestá bon huisio, tantu den su bida komo den su relashon ku otro hende.

17. Ki indikashon tin ku Hesus a hiba un bida perfektamente balansá?

17 Bo a ripará ku hende ku no tin bon huisio gusta bai na ekstremo? Sí, pa un hende ta balansá, e mester di sabiduria. Komo ku Hesus a reflehá e sabiduria di Dios, e tabata perfektamente balansá. Riba tur kos, el a pone kosnan spiritual na promé lugá den su bida. E tabata intensamente okupá ku e trabou di deklará e bon nobo. E di: “Ta pa e motibu ei mi a bin.” (Marko 1:38) Di mes, kos material no tabata hopi importante p’e; ta parse ku e no tabatin muchu kos tampoko. (Mateo 8:20) Esei no ta nifiká sí ku el a hiba un bida di ousteridat, privá di tur goso den bida. Meskos ku su Tata, “e Dios felis,” Hesus tabata un persona alegre, i el a kontribuí n’e goso di otro hende. (1 Timoteo 1:11, NW; 6:15) Dia el a asistí na un fiesta di kasamentu—un selebrashon den kua músika, kanto i alegria no a hasi falta—e no a bai pa daña ambiente. Ora biña a kaba, el a hasi awa bira biña ekselente, un bebida ku ta “hasi kurason di hende kontentu.” (Salmo 104:15; Juan 2:1-11) Hesus a aseptá hopi invitashon pa komementu, i hopi bes el a probechá di e okashonnan ei pa siña hende.—Lukas 10:38-42; 14:1-6.

18. Den Hesus su trato ku su disipelnan, kon el a manifestá un kapasidat perfekto di husga?

18 Den Hesus su trato ku otro hende, el a demostrá ku e tabatin un kapasidat perfekto di husga. Dor di su komprondementu a fondo di naturalesa humano, e por a hasi un bon evaluashon di su disipelnan. Ounke e tabata bon konsiente ku nan no tabata perfekto, el a tuma nota di nan bon kualidatnan. El a mira potensial den e hòmbernan aki ku Yehova a atraé. (Juan 6:44) Apesar di nan fayonan, Hesus tabata dispuesto pa konfia den nan. I el a demostrá esei ora el a delegá un responsabilidat di peso na su disipelnan. El a duna nan e tarea di prediká e bon nobo, i e tabatin konfiansa ku nan lo ta kapas pa kumpli ku e enkargo aki. (Mateo 28:19, 20) E buki di Echonan ta duna testimonio ku nan a kumpli fielmente ku e trabou ku el a manda nan hasi. (Echonan 2:41, 42; 4:33; 5:27-32) Ta bisto anto ku tabata sabí di parti di Hesus pa konfia nan.

19. Kon Hesus a demostrá ku e tabata un hòmber “mansu i humilde”?

19 Manera nos a mira den Kapítulo 20, Beibel ta relashoná humildat i suavedat ku sabiduria. Sin duda, Yehova ta pone e mihó ehèmpel den esaki. Pero kiko di Hesus? Ta masha alentador pa mira e humildat ku Hesus a demostrá den su trato ku su disipelnan. Komo hende perfekto, e tabata superior na nan. Tòg e no a menospresiá su disipelnan. Nunka el a purba duna nan e sintimentu ku nan ta inferior òf inkompetente. Al kontrario, el a tene kuenta ku nan limitashonnan i a mustra pasenshi ku nan fayonan. (Marko 14:34-38; Juan 16:12) No ta algu remarkabel ku asta mucha a sinti nan kómodo serka Hesus? Siguramente nan a sinti nan atraí na dje pasobra nan a ripará ku e tabata un hòmber “mansu i humilde.”—Mateo 11:29; Marko 10:13-16.

20. Kon Hesus a demostrá ku e ta rasonabel den e trato ku el a duna un muhé no-hudiu ku tabatin un yu muhé poseí pa demoño?

20 Hesus a reflehá e humildat di Dios den un otro forma importante tambe. E tabata rasonabel, òf fleksibel, ora miserikòrdia a hustifiká esei. Kòrda por ehèmpel e okashon ora un muhé no-hudiu a rog’é p’e kura su yu muhé ku tabata teriblemente poseí pa demoño. Na promé instante Hesus a duna di konosé na tres diferente manera ku lo e no yuda e muhé: di promé, dor di no kontest’é mes; di dos, dor di bis’é direktamente ku Dios no a mand’é serka hende dje nashonnan, sino serka e hudiunan; i di tres, dor di konta un komparashon ku a ilustrá ku takto e mesun punto ei. Sin embargo, e muhé a persistí, dunando evidensia di un fe ekstraordinario. En bista di e sirkunstansia eksepshonal aki, kon Hesus a reakshoná? El a hasi nèt loke el a kaba di indiká ku lo e no hasi: el a kura e yu di e muhé. (Mateo 15:21-28) Esta un humildat remarkabel! I kòrda, humildat ta e base di berdadero sabiduria.

21. Pakiko nos mester hasi esfuerso pa imitá e personalidat, abla i akshonnan di Hesus?

21 Nos por ta hopi gradisidu ku e Evangelionan ta revelá na nos e palabranan i akshonnan di e hòmber mas sabí ku a yega di biba. Laga nos kòrda ku Hesus tabata un refleho perfekto di su Tata. Dor di imitá e personalidat, abla i manera di hasi kosnan di Hesus, nos lo kultivá e sabiduria di ariba. Den e siguiente kapítulo nos lo mira kon nos por apliká e sabiduria di Dios den nos bida.

^ par. 1 Den tempu di Beibel, karpinténan tabata yuda konstruí kas, i traha muebel i hèrmènt pa kunuku. Justino Martir, di siglo 2 di nos era, a skirbi di Hesus: “Tempu ku el a biba entre hende, e tabatin kustumber di traha komo karpinté, trahando yugo i hèrmènt di plug tera.”

^ par. 6 E palabra griego tradusí komo “ansha” ta nifiká “tin un mente distraí.” Na Mateo 6:25 e tin e sentido di un tipo di miedu i desesperashon ku ta distraí òf dividí un persona su mente i pon’é pèrdè tur goso den bida.

^ par. 7 De echo, investigashon sientífiko a demostrá ku hende ku tin demasiado preokupashon i strès tin chèns di haña malesa di kurason i di ader i hopi otro enfermedat ku por kousa nan morto prematuro.