1-3. Waarom is Jezus’ dood met de dood van geen enkel ander mens te vergelijken?

 OP EEN lentedag bijna 2000 jaar geleden werd een onschuldige man veroordeeld voor misdrijven die hij niet had begaan, en vervolgens werd hij op een heel pijnlijke manier terechtgesteld. Het was niet de eerste wrede en onrechtvaardige terechtstelling in de geschiedenis en helaas ook niet de laatste. Toch was zijn dood met de dood van geen enkel ander mens te vergelijken.

² Tijdens de laatste uren van die man gebeurde er iets heel bijzonders waardoor mensen beseften hoe belangrijk deze gebeurtenis was. Hoewel het midden op de dag was, werd het plotseling donker in het hele land. Een Bijbelschrijver bracht het als volgt onder woorden: ‘Er was geen zonlicht’ (Lukas 23:44, 45). Vlak voordat de man zijn laatste adem uitblies, zei hij iets heel opmerkelijks: ‘Het is volbracht!’ Door zijn leven te geven had hij inderdaad iets geweldigs volbracht. Zijn offer was de grootste daad van liefde die ooit door een mens is gedaan (Johannes 15:13; 19:30).

³ Die man was natuurlijk Jezus Christus. Veel mensen weten van zijn lijden en dood op die donkere dag, 14 nisan 33. Maar vaak wordt een belangrijk feit genegeerd. Hoewel Jezus intens leed, was er iemand anders die nog intenser leed. Die Persoon bracht die dag een nog groter offer — de grootste daad van liefde die ooit door iemand in het universum is gedaan. Welke daad was dat? Het antwoord op die vraag zal ons veel leren over Jehovah’s belangrijkste eigenschap: liefde.

4. Hoe ging een Romeinse legerofficier beseffen dat Jezus geen gewone man was, en welke conclusie trok hij?

⁴ De Romeinse legerofficier die toezicht hield op Jezus’  terechtstelling stond verbaasd over de duisternis vóór Jezus’ dood en de hevige aardbeving erna. ‘Dit was echt Gods Zoon!’, zei hij (Mattheüs 27:54). Het was duidelijk dat Jezus geen gewone man was. Die legerofficier had eraan meegeholpen de eniggeboren Zoon van de allerhoogste God terecht te stellen! Hoeveel betekende deze Zoon eigenlijk voor zijn Vader?

5. Hoe zou de enorm lange tijd die Jehovah en zijn Zoon al samen in de hemel waren, geïllustreerd kunnen worden?

⁵ De Bijbel noemt Jezus ‘de eerstgeborene van de hele schepping’ (Kolossenzen 1:15). Dat betekent dat Jehovah’s Zoon al bestond voordat het universum er was. Hoe lang waren Vader en Zoon dus al samen? Sommige geleerden schatten dat het universum 13 miljard jaar oud is. Van zo’n lange periode kunnen we ons nauwelijks een voorstelling maken. Om mensen te helpen daar een idee van te krijgen, is er een planetarium dat een tijdschaal heeft van 110 meter lang. Als bezoekers langs die tijdschaal lopen, komt elke stap die ze doen overeen met zo’n 75 miljoen jaar in het bestaan van het universum. Aan het eind van de tijdschaal wordt de hele menselijke geschiedenis weergegeven met één streepje zo dun als een mensenhaar! Maar zelfs als die schatting klopt, zou de hele tijdschaal niet lang genoeg zijn om de levensduur van Jehovah’s Zoon weer te geven! Waar hield hij zich al die tijd mee bezig?

6. (a) Wat deed Jehovah’s Zoon voordat hij naar de aarde kwam? (b) Wat voor band bestaat er tussen Jehovah en zijn Zoon?

⁶ De Zoon diende met veel plezier als de ‘meesterwerker’ van zijn Vader (Spreuken 8:30). De Bijbel zegt: ‘Zonder hem [de Zoon] is er helemaal niets ontstaan’ (Johannes 1:3). Jehovah en zijn Zoon werkten dus samen om alle andere dingen te scheppen. Wat een bijzondere, gelukkige tijd zal dat voor ze zijn geweest! We weten allemaal dat de liefde tussen ouder en kind heel sterk is. En liefde ‘is een volmaakte band van eenheid’ (Kolossenzen 3:14). Omdat Jehovah en zijn Zoon zo’n lange tijd samen waren, moet de band van liefde tussen hen veel sterker zijn dan wij ons kunnen voorstellen.

7. Hoe uitte Jehovah bij Jezus’ doop zijn gevoelens voor hem?

 ⁷ Toch stuurde de Vader zijn Zoon naar de aarde om als een mensenbaby geboren te worden. Dat betekende dat Jehovah zijn dierbare Zoon in de hemel ruim 30 jaar moest missen. Met veel interesse keek hij vanuit de hemel toe terwijl Jezus opgroeide tot een volmaakte man. Op de leeftijd van ongeveer 30 jaar werd Jezus gedoopt. Hoe dacht Jehovah over zijn Zoon? Jehovah zei zelf vanuit de hemel: ‘Dit is mijn geliefde Zoon. Ik heb hem goedgekeurd’ (Mattheüs 3:17). Het moet hem heel gelukkig hebben gemaakt te zien dat Jezus trouw alles deed wat er was geprofeteerd, alles wat er van hem was gevraagd (Johannes 5:36; 17:4).

8, 9. (a) Wat moest Jezus op 14 nisan 33 doormaken, en wat deed dat met zijn hemelse Vader? (b) Waarom liet Jehovah toe dat zijn Zoon lijden onderging en stierf?

⁸ Maar hoe denk je dat Jehovah zich voelde op 14 nisan 33? Hoe voelde hij zich toen Jezus werd verraden en vervolgens ’s nachts door een menigte werd gearresteerd? Toen Jezus door zijn vrienden in de steek werd gelaten en een onwettig verhoor moest ondergaan? Toen hij werd bespot, bespuwd en gestompt? Toen hij werd gegeseld en zijn rug werd opengereten? Toen hij met handen en voeten aan een houten paal werd genageld en hij daar hing terwijl de mensen hem belachelijk maakten? Hoe voelde de Vader zich toen zijn dierbare Zoon folterende pijn leed en om zijn hulp riep? Hoe voelde Jehovah zich toen Jezus de laatste adem uitblies en zijn dierbare Zoon er voor het eerst sinds het begin van de schepping niet meer was? (Mattheüs 26:14-16, 46, 47, 56, 59, 67; 27:38-44, 46; Johannes 19:1)

⁹ We kunnen nooit volledig begrijpen hoeveel pijn Jehovah voelde toen hij zijn Zoon zag lijden en sterven. Maar wat we wel kunnen begrijpen, is Jehovah’s motief om het te laten gebeuren. Waarom was de Vader bereid om zo veel verdriet te hebben? Jehovah onthult iets heel bijzonders in Johannes 3:16. Die Bijbeltekst is zo belangrijk dat die wel het evangelie in een notendop is genoemd. Er staat: ‘Gods liefde voor de  wereld was zo groot dat hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, zodat iedereen die in hem gelooft niet vernietigd zal worden, maar eeuwig leven zal hebben.’ Jehovah’s motief was dus liefde. Dat Jehovah zijn Zoon stuurde om voor ons te lijden en te sterven was de grootste daad van liefde ooit.

10. Welke behoefte hebben mensen, en wat is er met de betekenis van het woord liefde gebeurd?

¹⁰ Wat betekent het woord liefde eigenlijk? Liefde is wel beschreven als de belangrijkste behoefte van de mens. Van de wieg tot het graf zijn mensen op zoek naar liefde. Als ze liefde ervaren maakt dat ze gelukkig, maar een gemis aan liefde kan zelfs tot de dood leiden. Toch is het verrassend moeilijk om uit te leggen wat liefde precies is. Natuurlijk wordt er veel over liefde gepraat. Er zijn ongelooflijk veel boeken, liedjes en gedichten over liefde. Maar die helpen mensen niet altijd om te begrijpen wat liefde betekent. Het woord wordt zo vaak en voor zo veel dingen gebruikt dat de echte betekenis onduidelijk is geworden.

11, 12. (a) Waar kunnen we veel over liefde leren, en waarom? (b) Welke verschillende woorden voor liefde kende het Oudgrieks, en welk woord voor liefde wordt in de Griekse Geschriften het meest gebruikt? (Zie ook de voetnoot.) (c) Welke gedachte brengt agape in de Bijbel vaak over?

¹¹ Maar de Bijbel vertelt heel duidelijk wat liefde is. Een Bijbels woordenboek zegt: ‘Liefde is slechts te herkennen aan de daden waartoe ze aanzet’ (Expository Dictionary of New Testament Words, door W.E. Vine). De Bijbel leert ons veel over wat Jehovah heeft gedaan om zijn liefde en goedheid voor mensen te tonen. Denk bijvoorbeeld aan Jehovah’s grootste daad van liefde, dat hij zijn Zoon voor ons heeft gegeven. Niets zou ons meer over liefde kunnen leren dan dat. In de volgende hoofdstukken zullen we nog veel meer voorbeelden van Jehovah’s liefde zien. Maar we krijgen ook meer inzicht door te kijken naar de manier waarop de woorden voor liefde  in de oorspronkelijke talen van de Bijbel worden gebruikt. In het oude Grieks waren er vier woorden voor liefde. a Hiervan wordt agape in de Griekse Geschriften het meest gebruikt. Een Bijbels woordenboek noemt dit ‘het krachtigste woord voor liefde dat iemand zich maar kan voorstellen’. Waarom?

¹² In de Bijbel brengt agape vaak de gedachte over van liefde die door principes wordt geleid. Dat is dus meer dan alleen een emotionele reactie op een ander. Agape heeft een grotere reikwijdte en wordt vaak bewuster en weloverwogen geuit. Nog belangrijker, agape is totaal onzelfzuchtig. Kijk bijvoorbeeld nog eens naar Johannes 3:16. Wat is ‘de wereld’ waar God zo veel liefde voor had dat hij zijn eniggeboren Zoon gaf? Het gaat om alle mensen die voordeel kunnen trekken van Jezus’ loskoopoffer. Daar horen veel mensen bij die een zondig leven leiden. Houdt Jehovah van elk van die mensen als van een persoonlijke vriend, zoals hij van de trouwe Abraham hield? (Jakobus 2:23) Nee, maar Jehovah is wel zo liefdevol om voor iedereen goedheid te tonen, ook al kost dat hem heel veel. Hij wil graag dat iedereen berouw heeft en zijn manier van leven verandert (2 Petrus 3:9). Veel mensen doen dat, en die mensen wil hij graag als zijn vrienden.

13, 14. Waaruit blijkt dat agape vaak warme genegenheid omvat?

¹³ Toch hebben sommigen een verkeerd idee van wat er in de Bijbel met agape wordt bedoeld. Ze denken dat het een koude, intellectuele soort liefde is. Maar christelijke liefde omvat juist vaak warme persoonlijke gevoelens. Toen Johannes bijvoorbeeld schreef: ‘De Vader houdt van de Zoon’, gebruikte hij een vorm van het woord agape. Is dat liefde zonder  warme genegenheid? Kijk eens wat Jezus zei: ‘De Vader is gehecht [een vorm van fileo] aan de Zoon’ (Johannes 3:35; 5:20). Jehovah’s liefde omvat vaak tedere genegenheid. Maar zijn liefde wordt nooit uitsluitend geleid door gevoelens. Ze wordt altijd geleid door zijn wijze en rechtvaardige principes.

¹⁴ Zoals we hebben gezien, zijn al Jehovah’s eigenschappen zuiver, volmaakt en aantrekkelijk. Maar liefde is de aantrekkelijkste van allemaal. Er is niets dat ons zo sterk tot Jehovah aantrekt. Gelukkig is liefde ook zijn belangrijkste eigenschap. Hoe weten we dat?

15. Wat zegt de Bijbel over Jehovah’s eigenschap liefde, en in welk opzicht is dat uniek? (Zie ook de voetnoot.)

¹⁵ In de Bijbel wordt iets over liefde gezegd dat nooit over Jehovah’s andere voornaamste eigenschappen wordt gezegd. De Bijbel zegt niet dat God macht is of dat God gerechtigheid is, en zelfs niet dat God wijsheid is. Hij heeft die eigenschappen, ze zijn van hem afkomstig en niemand toont ze beter dan hij. Maar over de vierde eigenschap wordt iets gezegd dat dieper gaat: ‘God is liefde’ b (1 Johannes 4:8). Wat betekent dat?

16-18. (a) Waarom zegt de Bijbel dat ‘God liefde is’? (b) Waarom is de mens van alle schepselen op aarde het meest passende symbool van Jehovah’s eigenschap liefde?

¹⁶ ‘God is liefde’ is geen simpele vergelijking, alsof het zou betekenen ‘God is gelijk aan liefde’. We kunnen de uitspraak niet omdraaien en zeggen: ‘Liefde is God.’ Jehovah is veel meer dan een abstracte eigenschap. Hij is een Persoon die behalve  liefde nog veel meer gevoelens en eigenschappen heeft. Maar liefde is Jehovah’s belangrijkste eigenschap. Een naslagwerk zegt daarom over dit vers: ‘Gods wezen of aard is liefde.’ Wat houdt dat in? Jehovah’s macht stelt hem in staat om iets te doen. Zijn gerechtigheid en wijsheid leiden de manier waarop hij dat doet. Maar Jehovah’s liefde motiveert hem dat te doen. En hij toont altijd liefde in de manier waarop hij zijn andere eigenschappen gebruikt.

¹⁷ Er wordt vaak gezegd dat Jehovah de personificatie van liefde is. Dus als we meer over principiële liefde willen weten, moeten we meer over Jehovah te weten komen. Natuurlijk kunnen we deze prachtige eigenschap ook bij mensen zien. Maar hoe komen ze aan die eigenschap? Tijdens de schepping zei Jehovah tegen zijn Zoon: ‘Laten wij de mens maken naar ons beeld, zodat ze op ons lijken’ (Genesis 1:26). Mensen zijn de enige schepselen op aarde die ervoor kunnen kiezen liefde te tonen en op die manier hun hemelse Vader na te volgen. Bedenk dat Jehovah verschillende schepselen gebruikte om zijn voornaamste eigenschappen te symboliseren. Maar Jehovah koos de mens, zijn belangrijkste schepping op aarde, als het symbool van zijn belangrijkste eigenschap, liefde (Ezechiël 1:10).

¹⁸ Als we onzelfzuchtige, principiële liefde tonen, volgen we Jehovah’s belangrijkste eigenschap na. Het is zoals de apostel Johannes schreef: ‘Wij hebben lief omdat hij ons eerst heeft liefgehad’ (1 Johannes 4:19). Maar in welke opzichten heeft Jehovah ons eerst liefgehad?

19. Waarom kan er gezegd worden dat liefde een sleutelrol speelde bij Jehovah’s schepping?

¹⁹ Liefde heeft altijd bestaan. Waarom kunnen we dat zeggen? Sta hier eens bij stil: wat heeft Jehovah gemotiveerd om met scheppen te beginnen? De reden was niet dat hij eenzaam was en gezelschap nodig had. Jehovah is compleet en  heeft niemand nodig, en hij heeft niets nodig wat een ander hem zou kunnen geven. Maar omdat liefde een eigenschap is die iemand motiveert om goede dingen voor anderen te doen, wilde Jehovah uit liefde leven geven aan engelen en mensen zodat ze daarvan konden genieten. ‘Het begin van de schepping door God’ was zijn eniggeboren Zoon (Openbaring 3:14). Vervolgens gebruikte Jehovah zijn Zoon als een Meesterwerker om alle andere dingen te maken, te beginnen met de engelen (Job 38:4, 7; Kolossenzen 1:16). Jehovah gaf ze een vrije wil, intelligentie en gevoelens. Daardoor konden deze machtige engelen zelf liefde tonen en vriendschap sluiten met elkaar en vooral met Jehovah (2 Korinthiërs 3:17). Ze hadden dus lief omdat God hen eerst had liefgehad.

20, 21. Waaraan konden Adam en Eva zien dat Jehovah van hen hield, maar hoe reageerden ze?

²⁰ Zo was het ook met de mensheid. Vanaf het begin kregen Adam en Eva volop liefde van Jehovah. Overal in het paradijs in Eden konden ze bewijzen zien van de liefde van hun Vader. De Bijbel zegt: ‘Jehovah God legde in Eden, in het oosten, een tuin aan. Daarin plaatste hij de mens die hij had gevormd’ (Genesis 2:8). Ben je weleens in een prachtige tuin of een heel mooi park geweest? Waar genoot je het meest van? Het zonlicht dat op een schaduwrijk plekje tussen de bladeren door scheen? De prachtige kleurschakeringen van de bloemen? Het aangename geluid van een murmelend beekje, zingende vogels en zoemende insecten? Of de geur van bomen, vruchten en bloemen? Toch is geen enkele tuin in deze tijd te vergelijken met die in Eden. Waarom niet?

²¹ Die tuin was door Jehovah zelf aangelegd! Het moet een onbeschrijfelijk mooie tuin geweest zijn. Er stonden allemaal prachtige bomen met heerlijke vruchten. De tuin was groot, er was volop water en er leefden allerlei fascinerende dieren. Adam en Eva hadden alles wat ze nodig hadden om gelukkig te zijn, waaronder werk dat voldoening gaf en volmaakt gezelschap. Jehovah had hen het eerst lief, en ze hadden alle reden  om die liefde te beantwoorden. Toch deden ze dat niet. In plaats van hun hemelse Vader uit liefde te gehoorzamen, kwamen ze zelfzuchtig tegen hem in opstand (Genesis hoofdstuk 2).

22. Hoe bewees Jehovah’s reactie op de opstand in Eden dat zijn liefde loyaal is?

²² Wat moet dat Jehovah veel pijn hebben gedaan! Maar raakte hij daardoor zijn liefde voor mensen kwijt? Nee! ‘Eeuwig duurt zijn loyale liefde’ (Psalm 136:1). Daarom trof hij uit liefde meteen voorzieningen om alle oprechte nakomelingen van Adam en Eva los te kopen. Zoals we hebben gezien, was een van die voorzieningen het loskoopoffer van zijn dierbare Zoon, wat hem heel veel heeft gekost (1 Johannes 4:10).

23. Wat is een van de redenen waarom Jehovah ‘de gelukkige God’ is, en welke belangrijke vraag zal in het volgende hoofdstuk besproken worden?

²³ Jehovah heeft vanaf het begin het initiatief genomen om liefde voor de mensheid te tonen. In heel veel opzichten ‘heeft hij ons eerst liefgehad’. Liefde bevordert eenheid en vreugde, dus het is duidelijk waarom Jehovah ‘de gelukkige God’ wordt genoemd (1 Timotheüs 1:11). Maar misschien vraag je je af: houdt Jehovah ook van mij persoonlijk? Dat zal in het volgende hoofdstuk besproken worden.