1-3. Kasi ni vinthu wuli ivyo vikapangiska kuti nyifwa ya Yesu yiŵe yapadera chomene mu mdauko?

 ZUŴA linyake mu nyengo yachifuku, pafupifupi vyaka 2,000 ivyo vyajumpha, mwanalume munyake wakeruzgika milandu yinandi kweni pakaŵavya icho wakabuda, ndipo pamanyuma pake ŵakamusuzga chomene mpaka kumukoma. Iyo wakaŵa munthu wakwamba chara kumuchitira nkhaza kweniso kukomeka kwambura chifukwa mu mdauko wa ŵanthu; ndipo chachitima ntchakuti iyo wakaŵa munthu waumaliro yayi kumuchitira nkhaza. Ndipouli, nyifwa yake yikupambana chomene na nyifwa zose.

² Apo munthu uyu wakasuzgikanga mu maora ghaumaliro ndiposo ghakupweteka chomene gha umoyo wake, kuchanya kukalongora kuti icho chikachitikanga chikaŵa chinthu chakuzirwa chomene. Nangauli yikaŵa nyengo ya muhanya pakati, mwamabuchi charu chose chikaŵa mu mdima wazanimuwone. Munthu munyake wakusanda mdauko wakalemba kuti, “dazi likachita mdima.” (Luka 23:44, 45) Pamanyuma munthu uyu wati wakakhala pachoko waka kuti wafwe, wakayowoya mazgu ghambura kuluwika agha ghakuti: “Chafiskika!” Unenesko, nyifwa yake yikafiska chinthu chinyake chakuzirwa chomene. Sembe iyo wakapeleka yikalongora chitemwa chapachanya chomene icho palije munthu nanga njumoza wali kulongorapo.—Yohane 15:13; 19:30.

³ Munthu uyu wakaŵa Yesu Khristu. Ŵanthu ŵanandi ŵakumanya makora umo wakasuzgikira kweniso umo wakafwira pa Nisani 14, mu chaka cha 33 C.E. Kweni nyengo zinandi ŵanthu ŵakuluwa fundo yikuru yakuzirwa. Nangauli Yesu wakasuzgika, kweni pakaŵaso munthu munyake uyo wakasuzgika chomene. Munthu munyake wakapeleka sembe yikuru chomene pa zuŵa lira. Wakachita chinthu icho chikalongora chitemwa chikuru, chitemwa icho palije munthu waliyose uyo wali kulongorapo ku chilengiwa chose. Kasi chikaŵa chinthu wuli? Zgoro lake likupeleka mazgu ghawemi ghakwambira nkhani yakuzirwa chomene: Chitemwa cha Yehova.

4. Kasi msilikari wa Ŵaroma wakamanya wuli kuti Yesu wakaŵa munthu bweka yayi, ndipo wakayowoya vichi?

⁴ Mulara wa ŵasilikari ŵa Ŵaroma uyo wakalaŵiliranga kukomeka kwa Yesu wakazizwa chomene na mdima uwo ukaŵapo apo Yesu wakaŵa wandafwe ndiposo chindindindi cha nkhongono icho chikachitika pamanyuma pake. Iyo wakati: “Uyu wakaŵa nadi Mwana wa Chiuta.” (Mateyu 27:54) Kuyowoya unenesko, Yesu wakaŵa munthu bweka yayi. Msilikari uyu wakawovwira kuti Mwana wa Chiuta wakomeke! Kweni kasi Mwana uyu wakaŵa wakuzirwa wuli kwa Awiske?

5. Kasi vyaka vinandi chomene ivyo Yehova wakaŵira na Mwana wake kuchanya vyalongosoreka wuli?

⁵ Baibolo likuyowoya kuti Yesu ngwakwamba “kubabika wa chilengiwa chose.” (Ŵakolose 1:15) Ghanaghanirani waka kuti Mwana wa Yehova wakaŵako kale apo chilengiwa chilichose chikaŵa chindalengeke. Kasi wakakhala na Adada ŵake vyaka vilinga? Ŵasayansi ŵanyake ŵakusachizga kuti chilengiwa ichi chaŵapo kwa vyaka vyakukwana 13 biliyoni. Kasi imwe muli kughanaghanirapo za nyengo yose iyi? Nangauli sachizgo ili lingaŵa launenesko, kweni vyaka 13 biliyoni vyose ivi ni vichoko chomene pakuyaniska na vyaka ivyo Mwana wa Yehova waŵira na umoyo! Kasi iyo wakachitanga vichi nyengo yose iyi?

6. (a) Kasi Mwana wa Yehova wakachitanga vichi apo wakaŵa wandize pa charu nga ni munthu? (b)  Kasi pali kukolerana wuli pakati pa Yehova na Mwana wake?

⁶ Mwana uyu wakakondwanga chomene kuteŵetera nga “ni misiri” na Awiske. (Zintharika 8:30) Baibolo likuyowoya kuti: “Kwambura [Mwana] palije chinthu nanga ntchimoza chikaŵako.” (Yohane 1:3) Ntheura Yehova na Mwana wake ŵakagwilira lumoza ntchito ya kulenga vinthu vyose. Iwo ŵakakondwanga chomene! Ŵanandi ŵakuzomerezga kuti mupapi wakutemwana chomene na mwana wake. Nakuti chitemwa ndicho “chikukakilira ŵanthu pamoza.” (Ŵakolose 3:14) Kasi walipo uyo wangapulikiska kukolerana uko kwaŵapo kwa vyaka vyose ivi? Ntchakuwonekerathu kuti, Yehova Chiuta na Mwana wake mbakukolerana chifukwa pali chakukakira chitemwa cha nkhongono kuluska chilichose icho chikaŵapo.

7. Kasi Yehova wakayowoya vichi apo Yesu wakabatizikanga?

⁷ Kweni Dada wakatumizga Mwana wake pa charu chapasi kuti  wazakababike nga ni bonda. Ichi chikulongora kuti Yehova wakakhala vyaka vinandi kwambura kuchezga na Mwana wake wakutemweka kuchanya. Kufuma kuchanya, wakawonanga umo Yesu wakakuliranga mpaka kuŵa mwanalume murunji ndipo ichi chikamukondweska chomene. Apo wakaŵa na vyaka pafupifupi 30, Yesu wakabatizika. Tikusachizga waka yayi umo Yehova wakakondwera. Adada ŵake ŵakayowoya kufuma kuchanya kuti: “Uyu ni Mwana wane, wakutemweka, mweneuyo nkhukondwa nayo.” (Mateyu 3:17) Adada ŵake ŵakakondwa chomene kuwona kuti Yesu wafiska mwakugomezgeka vyose ivyo vikayowoyekerathu ndiposo ivyo wakatumika!—Yohane 5:36; 17:4.

8, 9. (a) Kasi ni vinthu wuli ivyo vikamuchitikira Yesu pa Nisani 14, mu chaka cha 33 C.E., ndipo Adada ŵake ŵakakhwaskika wuli? (b) Chifukwa wuli Yehova wakazomerezga Mwana wake kusuzgika na kufwa?

⁸ Kasi Yehova wakajipulika wuli pa Nisani 14, chaka cha 33 C.E.? Kasi wakajipulika wuli apo Yesu wakapelekeka ku ŵalwani ŵake ndipo pamanyuma pake kukakika na gulu la ŵanthu usiku? Kasi wakajipulika wuli apo mabwezi ghake ghose ghakamuchimbira na kweruzgika mwambura kukolerana na malango? Apo ŵakamuhoyanga, kumuthunyira mata na kumutimba? Apo ndopa zikati waka chee ku musana chifukwa cha kutimbika na kuthyapulika? Apo ŵakamukhomanga mawoko na malundi ghake pa khuni na kumuleka papo uku ŵakumutuka? Kasi Adada ŵake ŵakajipulika wuli apo Mwana wawo wakutemweka wakaliranga chifukwa cha vyakuŵinya? Kasi Yehova wakajipulika wuli Yesu wakati wafwa, ndipo kwa nyengo yakwamba kufuma apo chilengiwa chose chikalengekera, Mwana wake wakutemweka wakaŵakoso yayi?—Mateyu 26:14-16, 46, 47, 56, 59, 67; 27:38-44, 46; Yohane 19:1.

⁹ Yehova chitima chikumukora, ntheura nyifwa ya Mwana wake yikwenera kuti yikamuŵinya chomene kuluska umo tingaghanaghanira. Kweni icho tingayowoya ni icho chikapangiska Yehova kuzomerezga kuti chichitike. Kasi Dada uyu wakajikomolerachi nthena? Pa lemba la Yohane 3:16 pakuvumbura chinthu chinyake chakukondweska chomene. Lemba ili ndakuzirwa chomene ndipo ŵanji ŵakuyowoya kuti kwizira mu vesi ili, tingamanya vinandi vyakukhwaskana na makani ghawemi. Lemba ili likuyowoya kuti: “Chiuta wakachitemwa chomene charu, lekani wakapeleka Mwana wake wapadera, kuti waliyose uyo wakupulikana mwa iyo waleke kuparanyika kweni waŵenge na umoyo wamuyirayira.” Ntheura chitemwa  ndicho chikamupangiska Yehova kuchita nthena. Chawanangwa icho Yehova wakapeleka, kutumizga Mwana wake kuti wazakasuzgike na kutifwira, chikaŵa chitemwa chikuru chomene ndipo palije icho tingayaniska nacho.

10. Kasi ŵanthu ŵakusoŵa vichi mu umoyo wawo, ndipo ntchivichi icho chachitikira ng’anamuro la lizgu lakuti “chitemwa”?

¹⁰ Kasi lizgu lakuti “chitemwa” likung’anamurachi? Chitemwa ni mukhaliro uwo ŵanthu ŵanandi ŵakusoŵa mu umoyo wawo. Kwambira waka pa zuŵa ilo wababikira m’paka la kufwira, ŵanthu ŵakupenja chitemwa, ŵakukondwa chifukwa chakuti chitemwa chikunozga, kweni nyengo zinyake ŵakughanda na kufwa chifukwa cha kusoŵa chitemwa. Nangauli vili nthena, ntchakuzizika chomene kuti chitemwa ntchakusuzga kuchilongosora makora. Mbunenesko kuti ŵanthu ŵakuyowoya vinthu vinandi vyakukhwaskana na chitemwa. Pali mabuku, sumu, na vidokoni vinandi vyakukhwaskana na chitemwa. Kweni vyose ivi vikulongosora makora yayi ng’anamuro la chitemwa. Panji lizgu ili likugwiliskirika ntchito pa vinthu vinandi chomene lekani ng’anamuro lake likumanyikwa makora yayi.

11, 12. (a) Kasi ni nkhu uko tingasambira vinthu vinandi vyakukhwaskana na chitemwa, ndipo chifukwa wuli tingasambirako vinandi? (b) Kasi ni viyelezgero wuli vya chitemwa ivyo vikalongosoreka mu Chigiriki chakale? (Wonani mazgu ghamusi.) (c) Kasi mazgu ghakuti a·gaʹpe ghakung’anamura vichi mu Malemba?

¹¹ Ndipouli, Baibolo likutisambizga mwakupulikikwa makora nkhani ya chitemwa. Buku linyake ilo likalembeka na Vine lakumanyikwa na zina lakuti Expository Dictionary of New Testament Words likuyowoya kuti: “Chitemwa chingamanyikwa kwizira mu vyakuchita mbwenu.” Nkhani za mu Baibolo zakukhwaskana na vinthu ivyo Yehova wakachita zikutisambizga vinandi vya chitemwa chake, chitemwa icho wali nacho ku vilengiwa vyake. Mwachiyelezgero, kasi ntchivichi icho chingalongora makora mukhaliro uwu kuluska milimo ya Yehova iyo tasambira? Mu mitu yakulondezgapo, tiwonenge viyelezgero vinyake vya umo chitemwa cha Yehova chikugwilira ntchito. Nakuti tingamanya vinandi kufuma ku lizgu lakuti “chitemwa” ilo lagwiliskirika ntchito mu Baibolo. Mu chiyowoyero cha Chigiriki chakale, pakaŵa mazgu ghanayi ghakulongosora  “chitemwa.” a Pa mazgu agha, agho ghakugwiliskirika ntchito kanandi mu Malemba gha Chigiriki gha Chikhristu ni a·gaʹpe. Buku linyake ilo likupeleka mang’anamuro gha mazgu gha mu Baibolo likuyowoya kuti, agha ni “mazgu ghankhongono chomene kuluska mazgu ghose agho ghakuyowoya za chitemwa, agho ŵanthu ŵangaghanaghanira.” Chifukwa wuli?

¹² Mu Baibolo lizgu lakuti a·gaʹpe likuyowoya za chitemwa icho munthu wakulongora chifukwa cha kughanaghanira za fundo ya makhaliro ghawemi. Ntheura chikung’anamura kuchitira munthu vinthu mwakuyeyeka waka maghanoghano yayi chifukwa cha ivyo wayowoya panji kuchita. Ŵakhristu ŵakwenera kuŵa na chitemwa chambura uryezi panji kujighanaghanira ŵekha. Mwachiyelezgero, ŵazganiso lemba la Yohane 3:16. Kasi ni “charu” wuli icho Chiuta wakatemwa mwakuti wapeleke Mwana wake wapadera? Ni ŵanthu awo ŵangawomboleka. Ichi chikusazgapo ŵanthu ŵanandi awo ŵakwenda mu nthowa ziheni. Kasi Yehova wakutemwa waliyose wa ise kuŵa mubwezi wake nga umo wakatemwera Abrahamu uyo wakaŵa wakugomezgeka? (Yakobe 2:23) Yayi, kweni Yehova wakuchitira uwemi ŵanthu wose, nanga ni apo wakujikomora. Iyo wakukhumba kuti ŵanthu wose ŵang’anamuke mtima na kuleka nthowa zawo ziheni. (2 Petrosi 3:9) Ŵanandi ŵakung’anamuka mtima, ndipo iyo wakuŵapokelera kuŵa ŵabwezi ŵake.

13, 14. Kasi ntchivichi icho chikulongora kuti chitemwa cha Ŵakhristu chikusazgapo kuŵa waubwezi?

¹³ Ŵanthu ŵanyake ŵali na maghanoghano ghakubudika ghakukhwaskana na chitemwa cha a·gaʹpe. Ŵakughanaghana kuti ntchitemwa icho ŵanthu ŵakuŵa nacho mu maghanoghano, ndipo chikupangiska munthu kuŵa waubwezi yayi. Kweni fundo njakuti chitemwa cha a·gaʹpe kanandi chikusazgapo kuŵa waubwezi. Mwachiyelezgero, apo Yohane wakalembanga kuti “Awiske ŵakutemwa  Mwana,” wakagwiliskira ntchito mazgu agho ghakufuma ku lizgu lakuti a·gaʹpe. (Yohane 3:35; 5:20) Kasi “Awiske ŵakutemwa Mwana,” kweni ŵakukondwa nayo yayi? Yesu wakayowoya mazgu ghakuyana waka ghakuti, “Awiske ŵakutemwa Mwana,” kweni wakagwiliskira ntchito mazgu agho ghakufuma ku lizgu lakuti phi·leʹo. Ntheura chitemwa cha Yehova nyengo zinandi chikusazgapo kuŵa pa ubwezi na ŵanji. Kweni wakulongora chitemwa chifukwa cha kuyeyeka waka maghanoghano yayi. Nyengo zose chitemwa chake chikulongozgeka na fundo za mahara ndiposo zakunyoloka za makhaliro ghawemi.

¹⁴ Nga umo tawonera, mikhaliro yose ya Yehova njapachanya, njakunyoloka, ndiposo njakukondweska. Kweni chitemwa ni mukhaliro wakukondweska chomene kuluska yose. Ndipo palije icho chingatipangiska kusendelera kwa Yehova icho chingayana na chitemwa. Chakukondweska ntchakuti, chitemwa ni mukhaliro ukuru wa Chiuta. Kasi tikumanya wuli?

15. Kasi Baibolo likuyowoya vichi za chitemwa cha Yehova, kasi mazgu agha ngapadera wuli? (Wonaniso mazgu ghamusi.)

¹⁵ Baibolo likuyowoya chinthu chinyake chakukhwaskana na chitemwa icho chikuyowoyeka yayi pa mikhaliro yinyake yikuru ya Yehova. Malemba ghakuyowoyapo yayi kuti Chiuta ni nkhongono, Chiuta ni urunji panji kuti Chiuta ni vinjeru. Iyo wali na mikhaliro iyi, nakuti iyo ni jando leneko la mikhaliro iyi, mwakuti tingamuyelezgera yayi na mikhaliro yitatu iyi. Pakuyowoya za mukhaliro wachinayi, pakuyowoyeka za chinthu chinyake chakuzirwa: “Chiuta ntchitemwa.” b (1 Yohane 4:8) Kasi chikung’anamura vichi?

16-18. (a) Chifukwa wuli Baibolo likuyowoya kuti “Chiuta ntchitemwa”? (b) Pa vilengiwa vyose vya pa charu chapasi, chifukwa wuli munthu ngwakwenelera nadi kwimira mukhaliro wa Yehova wa chitemwa?

¹⁶ Mazgu ghakuti “Chiuta ntchitemwa,” yakuyana yayi na mazgu  ghakuti “Chiuta wakuyana na chitemwa.” Tingabudiska usange tingasintha mazgu agha na kuyowoya kuti “chitemwa ni Chiuta.” Yehova ni mukhaliro wambura kuwoneka yayi, iyo ngwa nadi. Ni Munthu uyo wali na maghanoghano ghakupambanapambana ndiposo mikhaliro, kusazgirapo pa chitemwa. Kweni chitemwa ndiwo ni mukhaliro wake ukuru. Buku linyake likuyowoya za vesi ili kuti: “Chitemwa ni mukhaliro wa Chiuta.” Tingaghanaghanira nkhani iyi mu nthowa iyi: Nkhongono za Yehova zikupangiska kuti wachitenge vinthu. Urunji na vinjeru vyake vikulongozga kachitiro kake. Kweni chitemwa cha Yehova chikumuchiska kuchita vinthu. Ndipo chitemwa chake chikuŵapo nyengo zose para wakugwiliskira ntchito mikhaliro yake yinyake.

¹⁷ Nyengo zinandi ŵanthu ŵakuyowoya kuti Yehova ntchiyelezgero cheneko cha chitemwa. Ntheura usange tikukhumba kusambira za chitemwa cha agape, tikwenera kusambira za Yehova. Ŵanthu nawo ŵangalongora mukhaliro wakutowa uwu. Kweni chifukwa wuli ŵanthu ŵali na mukhaliro uwemi uwu? Pa nyengo iyo wakalenganga vinthu, Yehova wakayowoya mazgu agha, mwambura kukayika, wakayowoya kwa Mwana wake, wakati: “Tipange munthu mu chikozgo chithu, wakuŵa nga ndise.” (Genizesi 1:26) Pa vilengiwa vyose ivyo vili pa charu, ni ŵanthu pera awo ŵangalongora chitemwa ku ŵanji, ndipo para ŵakuchita nthena ŵakulondezga Adada ŵawo ŵakuchanya. Kumbukani kuti Yehova wakugwiliskira ntchito vilengiwa vyakupambanapambana kwimira mikhaliro yake yapachanya. Ndipouli, Yehova wakasankha pa charu chapasi chilengiwa cha pachanya chomene, munthu, kuti wayimire mukhaliro wake ukuru uwo ntchitemwa.—Ezekiyeli 1:10.

¹⁸ Apo tikutemwa ŵanji mwambura uryezi, mwakughanaghanira fundo za makhaliro, tikulongora mukhaliro ukuru wa Yehova. Vili nga ni umo mpositole Yohane wakalembera kuti: “Ise tili na chitemwa chifukwa ndiyo wakamba kutitemwa.” (1 Yohane 4:19) Kweni kasi Yehova wakadankha kutitemwa ise mu nthowa wuli?

19. Chifukwa wuli tingayowoya kuti chitemwa ndicho ntchinthu chikuru icho chikapangiska Yehova kuti walenge vinthu?

¹⁹ Chitemwa chikamba ni kale chomene. Nakuti kasi ntchivichi chikamupangiska Yehova kuti walenge vinthu? Kasi chikaŵa  chifukwa chakuti wakaŵa yekha ndipo wakakhumbanga wakukhala nayo? Napachoko pose, Yehova ngwakukwana nkhanira ndipo palije icho wakusoŵa, wakukhumbikwira wovwiri kufuma ku chinthu chilichose yayi. Kweni chitemwa chake, chikamupangiska kugaŵana vinthu viwemi na vilengiwa vya mahara, vilengiwa ivyo vingawongera chawanangwa. “Chiuta wakamba kulenga” Mwana wake pambere wandalenge vinthu vyose. (Chivumbuzi 3:14) Pamanyuma Yehova wakagwiliskira ntchito Mwana wake uyu, panji kuti Misiri, kulenga vinthu vyose kwambira ŵangelo. (Yobu 38:4, 7; Ŵakolose 1:16) Chifukwa chakuti vikatumbikika na wanangwa, mahara, na maghanoghano, vilengiwa vya nkhongono ivi vikaŵa na mwaŵi wakutemwa ŵanji, na kutemwana vyekhavyekha kweniso kuluska vyose kutemwa Yehova Chiuta. (2 Ŵakorinte 3:17) Ntheura iwo ŵakutemwa ŵanji chifukwa iwo ndiwo ŵakadanga kutemweka.

20, 21. Kasi Adamu na Eva ŵakawona wuli ukaboni wakuti Yehova wakaŵatemwanga, ndipo iwo ŵakachita wuli?

²⁰ Ndimoso vikaŵira na ŵanthu. Kwambira pakwamba, Adamu na Eva ŵakavungika mu chitemwa cha Yehova. Malo ghalighose mu chikaya chawo cha Paradiso mu Edeni, ghakalongoranga ukaboni wakuti Chiuta wakaŵatemwanga. Wonani ivyo Baibolo likuyowoya: “Yehova Chiuta wakapanda munda mu Edeni kumafumiro gha dazi, ndipo wakaŵikamo munthu uyo wakawumba.” (Genizesi 2:8) Kasi muli kulutapo ku munda wakutowa chomene panji kuti paki? Kasi ntchivichi icho chikamukondweskani chomene? Kasi ukaŵa ungweru uwo ukawonekanga mu mahamba apo imwe mukaŵa pa mfwiri pa malo gha yiii? Kasi kukaŵa kutowa kwa maluŵa ghakupambanapambana? Kasi chikaŵa chongo cha kwenda kwa maji mu mlonga icho chikapulikikwanga chapasipasi, panji kulira kwa tuyuni na tuvibenene? Wuli pakuyowoya za sungu liwemi la makuni, vipambi, na maluŵa? Mulimose umo vingaŵira, palije paki iyo tingayelezgera na munda wa Edeni mazuŵa ghano. Chifukwa wuli?

²¹ Chifukwa ntchakuti Yehova ndiyo wakapanda munda wa Edeni! Ukwenera kuti ukaŵa wakutowa chomene. Mukaŵa makuni ghose ghakutowa ndipo ghakapambikanga vipambi vyakunowa chomene. Munda uwu ukaŵa na maji ghakukwana, malo ghanandi, nakuti mukaŵaso vinyama vya mitundu yakupambanapambana. Adamu na Eva ŵakaŵa na chinthu chilichose kuti ŵaŵe na chimwemwe,  kusazgapo ntchito yiwemi. Yehova ndiyo wakamba kuŵatemwa, ndipo iwo ŵakaŵa na vifukwa vyakupulikikwa vyakuti nawo ŵamutemwenge. Kweni iwo ŵakatondeka kuchita nthena. M’malo mwa kupulikira Adada ŵawo ŵakuchanya, iwo ŵakaŵagalukira dala.—Genizesi, chaputara 2.

22. Kasi ivyo Yehova wakachita chifukwa cha kugaluka kwa Adamu na Eva mu munda wa Edeni vikulongora wuli “chitemwa chake chakugomezgeka”?

²² Ivi vikwenera kuti vikamupweteka chomene Yehova. Kweni kasi kugaluka uku kukapangiska kuti Yehova waŵe wa nkhaza? Yayi! ‘Chitemwa chake chakugomezgeka chikukhalilira muyirayira.’ (Salimo 136:1, mazgu ghamusi) Lekani wakanozga kuti wawombore ŵana ŵa Adamu na Eva ŵa mtima wakunyoloka. Nga umo tawonera, ivyo wakapanga vikusazgapo sembe ya kuwombora ya Mwana wake wakutemweka.—1 Yohane 4:10.

23. Chifukwa wuli tikuti Yehova ni “Chiuta wakukondwa,” ndipo kasi mu mutu wakulondezgapo tizgorenge fumbo wuli?

²³ Kwamba kale Yehova ndiyo wakwamba kuchitapo kanthu kulongora chitemwa ku ŵanthu. “Ndiyo wakamba kutitemwa” munthowa zinandi chomene. Chitemwa chikupangiska kuti tikondwenge, lekani Yehova wakuchemeka kuti “Chiuta wakukondwa.” (1 Timote 1:11) Ndipouli pali fumbo lakuzirwa chomene lakuti: Kasi Yehova wakutemwa waliyose wa ise payekha? Mutu wakulondezgapo uzgorenge fumbo ili.