Eaha to roto?

Tapura tumu parau

PENE 23

“O ˈna na mua tei here mai ia tatou”

“O ˈna na mua tei here mai ia tatou”

1-3. No te aha mea taa ê roa te pohe o Iesu?

 FATATA 2 000 matahiti i teie nei, ua haavahia te hoê taata hapa ore, ua parihia i te mau hara aita oia i rave, ua hamani-ino-hia e ua haapohehia! I te roaraa o te tau, e rave rahi taata tei haapohehia ma te tano ore. Noa ˈtu râ, mea taa ê roa iho â te pohe o te taata i faahitihia i te omuaraa.

2 Tau hora na mua ˈˈe i to ˈna poheraa, ua itehia te tahi ohipa maere i roto i te raˈi. Noa ˈtu e avatea tera taime, “ati ihora te fenua taatoa i te poiri” e “aita faahou te maramarama o te mahana.” (Luka 23:44, 45) I reira, hou a pohe ai, ua parau oia i teie mau parau faahiahia: “Ua hope ia ˈu i te rave i ta oe i ani mai!” Oia mau, ua pûpû teie taata i to ˈna ora ei tusia, aita e ohipa î i te here i ravehia aˈenei mai tera!​—Ioane 15:13; 19:30.

3 Ua taa anei ia oe o vai tera taata? E rave rahi na te ao o tei ite aore ra o tei faarooroo no nia i te mau hamani-ino-raa e te pohe o Iesu Mesia. Ua tupu te reira i te 14 no Nisana i te matahiti 33. Te vai ra râ te tahi mea ta te taata e ore e haapao nei. Parau mau, ua mauiui rahi Iesu, te vai nei râ te hoê o tei mauiui roa ˈtu â e tei rave i te hoê haapaeraa rahi atu â i taua mahana ra e aita ˈtu e haapapuraa rahi roa ˈˈe o te here! E hiˈopoa anaˈe i te huru maitai faahiahia roa ˈˈe o Iehova, oia hoi to ˈna here.

Aita ˈtu e haapapuraa rahi roa ˈˈe o te here!

4. Mea nafea to te raatira faehau Roma iteraa e taata taa ê roa o Iesu e eaha ta ˈna i parau?

4 Ua maere roa te raatira faehau Roma o tei tiaau i te haapoheraa o Iesu a poiri ai te fenua tau taime na mua ˈˈe i to Iesu poheraa e a tupu ai te aueueraa fenua i muri noa mai. Ua parau roa oia: “O te Tamaiti a te Atua iho â teie.” (Mataio 27:54) Papu maitai, mea taa ê roa iho â Iesu! A feruri na i te huru o te raatira faehau i tera taime! Ua apiti roa oia i te haapoheraa o te Tamaiti otahi a te Atua! Mai te aha mau na te here o Iehova i ta ˈna Tamaiti?

5. Ehia matahiti te Tamaiti a te Atua i te oraraa i pihai iho i to ˈna Metua?

5 Te parau ra te Bibilia o Iesu “te matahiapo o te mau mea atoa i poietehia.” (Kolosa 1:15) Te auraa, i ora ê na te Tamaiti a te Atua hou te mau fetia a poietehia ˈi. Ehia matahiti o ˈna i te oraraa i pihai iho i to ˈna Metua? Te manaˈo ra te tahi mau aivanaa i vai na te ao nui a 13 miria matahiti i teie nei. No te tauturu i te taata ia taa i tera faito matahiti, ua hamanihia te hoê reni i nia 110 metera i te roa. Hoê taahiraa avae i nia i tera reni, e au ïa 75 mirioni matahiti. I te hopea o te reni, ua tuuhia te rouru o te hoê taata ei tapao o te haamataraa o te aamu o te taata! Tera râ, e faahohoˈaraa noa teie, eita tera reni e navai ia faahohoˈa i te rahiraa matahiti i vai ai te Tamaiti a te Atua i pihai iho i to ˈna Metua! Eaha ta Iesu ohipa i te roaraa o tera mau matahiti?

6. (1) Hou a pou mai ai i nia i te fenua, eaha ta Iesu ohipa i te raˈi? (2) Mai te aha te puai o te here e vai ra i rotopu ia Iehova e ta ˈna Tamaiti?

6 Ua tavini te Tamaiti ma te oaoa “mai te hoê rave ohipa aravihi” na to ˈna Metua. (Maseli 8:30) Te na ô ra te Bibilia: “Aita hoê aˈe mea i hamanihia e ere mea na roto ia ˈna.” (Ioane 1:3) Ua rave amui ïa Iehova e ta ˈna Tamaiti i te ohipa no te hamani i te mau mea atoa. Ua oaoa roa raua i te ohipa-amui-raa! E rave rahi tei ite mea puai roa te here e vai ra i rotopu i te metua e ta ratou tamarii e tera “te taamu tia roa . . . e tahoê ai te taata.” (Kolosa 3:14) Eaha ˈtu â ïa te puai o te here i rotopu ia Iehova e ta ˈna Tamaiti, ua ora amui hoi raua e rave rahi e e rave rahi matahiti te maoro!

7. I to Iesu bapetizoraahia, mea nafea to Iehova here i ta ˈna Tamaiti i te iteraahia?

7 Noa ˈtu to ˈna here rahi i ta ˈna Tamaiti, ua ineine Iehova i te tono mai ia ˈna ia fanauhia oia ei tamarii i nia i te fenua. Hau atu i te 30 matahiti te maoro, aita faahou ïa ta ˈna Tamaiti here i pihai iho ia ˈna! Mai te raˈi mai, ua ite Iehova ia Iesu mai to ˈna aruaruraa mai e riro mai nei ei taata paari. Ua oaoa atoa o ˈna i te iteraa ia Iesu i te bapetizoraahia i te 30raa o to ˈna matahiti! A feruri na i to Iehova huru a parau ai oia mai te raˈi mai: “O ta ˈu Tamaiti teie, tei herehia, ta ˈu i mauruuru roa.” (Mataio 3:17) Auê Iehova i te oaoa a ite ai ua rave ta ˈna Tamaiti ma te haapao maitai i te mau mea atoa ta ˈna i faaue atu ia rave ia tupu tei tohuhia!​—Ioane 5:36; 17:4.

8, 9. (1) Eaha tei ravehia i nia ia Iesu i te 14 no Nisana i te matahiti 33 e eaha to Iehova huru a ite ai i te reira mai te raˈi mai? (2) Na te aha i turai ia Iehova ia tono mai i ta ˈna Tamaiti ia mauiui e ia pohe oia no tatou?

8 Eaha râ to Iehova huru i te 14 no Nisana i te matahiti 33? A feruri na ia Iehova a ite ai oia ia Iuda ia tuu ia Iesu i te rima o to ˈna mau enemi, i te hoê nahoa rahi ia haru i ta ˈna Tamaiti i te po, i te mau hoa o Iesu ia faarue ia ˈna e te haavaraahia Iesu ma te tano ore! Ua ite atoa oia i te taata i te faaoooraa, i te tutuharaa e te motoraa ia Iesu! Ua huihia ta ˈna Tamaiti, ua mutumutu roa to ˈna tua e ua tahe noa te toto! A mauiui noa ˈi oia i nia i te pou raau i reira to ˈna na rima e avae i te patitiraahia, ua faaooo e ua faaino te taata ia ˈna! A feruri na i te huru o Iehova a auê ai ta ˈna Tamaiti e a ite ai ia ˈna ia huti i to ˈna hutiraa aho hopea! A feruri na, ua ohipa amui raua e rave rahi matahiti te maoro no te hamani i te mau mea atoa, e i teie nei, aita faahou Iesu, ua pohe ta ˈna Tamaiti here!​—Mataio 26:14-16, 46, 47, 56, 59, 67; 27:38-44, 46; Ioane 19:1.

9 Aita e parau no te faataa i te mauiui rahi o Iehova i te poheraa ta ˈna Tamaiti. Te mea râ ta tatou e nehenehe e haapapu, na te here i turai ia Iehova ia faaoromai. No reira te Ioane 3:16 e parau ai: “No to ˈna here rahi i to te ao i horoa mai ai te Atua i ta ˈna Tamaiti otahi ia ore ia mou te taata atoa o te faatupu i te faaroo ia ˈna, ia roaa râ ia ratou te ora mure ore.” Tera ïa te haapapuraa rahi roa ˈˈe o te here o te Atua, ua tono mai Iehova i ta ˈna Tamaiti ia mauiui e ia pohe oia no tatou! E ô faufaa roa teie no ǒ mai ia Iehova!

Ua horoa mai “te Atua i ta ˈna Tamaiti otahi”

Eaha mau na te here?

10. Eaha te mea e hinaaro-rahi-hia e te taata e ua tia anei i te taata ia faataa eaha te here?

10 Mea rahi te parau o te here te mea e hinaaro-rahi-hia e te taata! Mai te fanauraa mai â e tae noa ˈtu i te poheraa, e hinaaro te taata ia herehia ratou no te oaoa mau. Ia ore, e nehenehe vetahi e pohe roa! Te mea maere râ, mea fifi ia faataa eaha te here. E rave rahi faataaraa tei horoahia i roto i te mau buka, himene e te mau pehepehe. Aita râ te reira i tauturu mau i te taata ia taa i te auraa o te here. E nafea ia faataa i te parau o te here?

11, 12. (1) Mea nafea te Bibilia i te tautururaa ia tatou ia taa eaha mau na te here? (2) Na mua ˈˈe, ehia taˈo Heleni no te here e i te rahiraa o te taime, teihea taˈo tei faaohipahia i roto i te mau Papai Heleni Kerisetiano? (A hiˈo atoa i te nota i raro i te api.) (3) Ia au i te Bibilia, eaha te here agape?

11 Te na ô ra te tahi titionare no nia i te mau taˈo faaohipahia i roto i te mau Papai Heleni Kerisetiano: “E itehia te here o te tahi na roto i te mau ohipa ta ˈna e rave.” (Expository Dictionary of New Testament Words) Oia, ua tauturu mau te Bibilia ia tatou ia taa eaha mau na te here. E rave rahi hoi taime to te Bibilia faahitiraa i te mau ohipa ta Iehova i rave no to ˈna here i te taata mai to ˈna horoaraa mai i te ora o ta ˈna Tamaiti no te faaora ia tatou. I roto i te mau pene i muri nei, e ite mai tatou mea nafea ˈtu â Iehova i te faaiteraa i to ˈna here. E hiˈopoa atoa mai tatou i te mau taˈo huru rau faaohipahia i roto i te Bibilia no te parau, here. Na mua ˈˈe, i roto i te reo Heleni, e maha taˈo no te here. a I te rahiraa o te taime, o te taˈo agape tei faaohipahia i roto i te mau Papai Heleni Kerisetiano. Ia au i te tahi titionare o te mau taˈo Bibilia, tera “te taˈo no te faataa i te here puai roa ˈˈe.” No te aha?

12 Ia au i te Bibilia, e faaite te hoê taata i te here agape no te mea te hinaaro ra oia e rave i te mea tia i te aro o te Atua, e faaite oia i taua here ra noa ˈtu eaha te huru o te taata. Na tatou iho e faaoti i te faaite i tera huru here i te taata atoa. Te mea faufaa roa ˈtu â, e turai te here agape ia imi na mua roa i te maitai o vetahi ê. Ei hiˈoraa, a rave faahou na i te Ioane 3:16. A parauhia ˈi ua here rahi te Atua i “to te ao” i horoa mai ai o ˈna i ta ˈna Tamaiti otahi, o vai ma ïa te faahitihia ra? O te feia atoa ïa ta te tusia o Iesu e nehenehe e faaora. To roto atoa te feia o te rave ra i te mau mea ta te Atua e ore e au. E nehenehe anei râ e parau ua here Iehova ia ratou tataitahi mai te hoa piri ra te huru, mai ia ˈna i here i to ˈna hoa haapao maitai ra ia Aberahama? (Iakobo 2:23) Eita, i roto i tera tupuraa, ua faaite Iehova i te here agape i te taata atoa e aita oia i imi na mua roa i to ˈna maitai. Te hinaaro ra hoi Iehova ia tatarahapa e ia taui te taata atoa i to ratou haerea. (Petero 2, 3:9) E rave rahi tei na reira, e ma te oaoa, ua farii oia ia ratou ei hoa no ˈna.

13, 14. E nehenehe anei e faaite i te here agape e te here phileo i te hoê â taime? A faataa.

13 Mea hape râ te manaˈo o te tahi pae no nia i te here agape. Te manaˈo ra ratou e faaite tatou i tera here no te mea noa e titauhia ia na reira, e ere râ no roto roa mai i te aau. Tera râ, pinepine te here agape i te faaite atoa i te here phileo. Ei hiˈoraa, i to Ioane papairaa i roto i te Ioane 3:35 “mea here na te Metua i te Tamaiti,” o te taˈo agape tei faaohipahia. Te auraa anei râ e ere tera here no roto roa mai i te aau? A tapao na ua parau Iesu i roto i te Ioane 5:20, “mea here roa hoi na te Metua i te Tamaiti.” I ǒ nei, o te taˈo phileo tei faaohipahia. Te auraa, e nehenehe atoa Iehova e faaite i te here agape i te feia mea piri roa e o ˈna. Tera râ, e faaite Iehova i tera here ma te haapao ia tuati noa te reira i te tahi atu o to ˈna mau huru maitatai mai te paari e te parau-tia.

14 Mai ta tatou i ite mai, te faaite ra Iehova i to ˈna mau huru maitatai atoa ma te faahiahia mau, o to ˈna râ here te mea hau ê. E tera mau te tumu e hinaaro ai tatou e faafatata ia Iehova. Mea nafea tatou e ite ai o te here te huru faahiahia roa ˈˈe o Iehova?

“E here te Atua”

15. Eaha te tahi mea faahiahia roa ta te Bibilia e faaite ra no nia ia Iehova e eaha ïa te auraa? (A hiˈo atoa i te nota i raro i te api.)

15 Ia au i te Bibilia, mea taa ê roa Iehova i roto i te tahi tuhaa. Parau mau, te vai ra ia ˈna te puai, te parau-tia e te paari e aita te hoê i faaite i te reira mai ia ˈna ra te huru! Tera râ, te faaite ra te Bibilia i te tahi mea faahiahia roa no nia ia Iehova, te na ôhia ra: “E here te Atua.” b​—Ioane 1, 4:8.

16-18. (1) No te aha te Bibilia e parau ai “e here te Atua”? (2) No te aha o te taata ta Iehova i maiti no te faahohoˈa i to ˈna here?

16 Ua rau te mau huru maitatai o Iehova. Te mea faahiahia roa ˈˈe râ, o to ˈna ïa here. Teie ta te tahi buka e parau ra no nia i te Ioane 1, 4:8: “E here noa te Atua e pauroa te mau mea e faahitihia no nia ia ˈna, te vai ra te tapao o te here.” E nehenehe e parauhia: Maoti to ˈna puai e nehenehe ai Iehova e haa. Na te parau-tia e te paari e aratai i ta ˈna mau haaraa. Area te here, na te reira e turai ia ˈna ia haa. E ite-noa-hia te here o Iehova ia faaite o ˈna i te tahi atu o to ˈna mau huru maitatai faahiahia.

17 O Iehova te hiˈoraa faahiahia roa ˈˈe o te here. No reira, ia hinaaro tatou e haapii no nia i te here, e titauhia ia haapii no nia ia Iehova. E ite atoa tatou i te taata ia faaite i tera huru maitai nehenehe roa. Eaha te tumu? A tapao na i ta Iehova i parau i ta ˈna Tamaiti hou a poietehia ˈi te taata: “Hamani anaˈe i te taata i to tâua hohoˈa, ia au i to tâua huru.” (Genese 1:26) I roto i te mau mea atoa i hamanihia i nia i te fenua, o te taata anaˈe te nehenehe e here e e pee i te huru o to ratou Metua i te raˈi. Te haamanaˈo ra oe ua faahohoˈa Iehova i te tahi mau tuhaa o to ˈna mau huru maitatai faahiahia i te tahi mau animara. O te taata râ ta ˈna i maiti no te faahohoˈa i to ˈna huru maitai faahiahia roa ˈˈe, oia hoi to ˈna here.​—Ezekiela 1:10.

18 Ia imi na mua tatou i te maitai o vetahi ê, te here ra ïa tatou i te taata mai ia Iehova ra te huru. No reira te aposetolo Ioane i papai ai: “Te here nei tatou, no te mea o ˈna na mua tei here mai ia tatou.” (Ioane 1, 4:19) Eaha râ te auraa o teie mau parau?

O Iehova na mua tei here mai

19. Na te aha i turai ia Iehova ia poiete i te mau mea atoa?

19 Ua ite-noa-hia te here mai mutaa mai â. Ua ite anei oe na te aha i turai ia Iehova ia poiete i te mau mea atoa? E ere no te mea ua fiu o ˈna i te faaea o ˈna anaˈe, te vai ra hoi ia Iehova ra te mau mea atoa. No to ˈna râ here, ua hinaaro Iehova ia oaoa atoa vetahi ê i te oraraa, poiete ihora oia i te mau melahi e te taata. “Te matamua ta te Atua i poiete,” o ta ˈna ïa Tamaiti fanau tahi. (Apokalupo 3:14) I muri iho, ua faaohipa Iehova ia ˈna ei Rave ohipa aravihi no te poiete i te mau mea atoa, haamata ihora oia na nia i te mau melahi. (Ioba 38:4, 7; Kolosa 1:16) Ua hamani Iehova ia ratou ma te horoa ˈtu i te tiamâraa ia maiti e te maramarama ia tia atoa ia ratou ia here i te tahi e te tahi, e hau roa ˈtu â, ia here ia ˈna. (Korinetia 2, 3:17) No reira, ua tia i te mau melahi ia here no te mea o Iehova “na mua tei here” ia ratou.

20, 21. Eaha te mau haapapuraa ua here Iehova ia Adamu raua Eva e ua here atoa anei raua ia Iehova?

20 Mai te reira atoa no te taata. Mai te haamataraa mai iho â, ua here mau Iehova ia Adamu raua Eva. I roto i te ô i Edene, ati aˈe ia raua, ua rau te mau haapapuraa ua here Iehova ia raua. A tapao na eaha ta te Bibilia e parau ra: “Faaineine ihora te Atua ra o Iehova i te hoê ô i Edene, i te pae hitia o te râ, e tuu ihora oia i te tane ta ˈna i hamani i reira.” (Genese 2:8) Ua haere aˈenei oe i roto i te hoê aua rahi nehenehe mau? Eaha ta oe e faahiahia? Te maramarama anei o te mahana? Te û aore ra te noˈanoˈa o te mau tiare e tumu raau? Te pape e tahe ra i roto i te anavai? Te himene a te mau manu aore ra te taˈi o te mau manumanu? Te rau anei o te mau maa hotu? Noa ˈtu te nehenehe o te aua ta oe i ite, eita roa te reira e faito i te ô i Edene. Eaha te tumu?

21 Na Iehova iho i faaineine i te ô i Edene! Papu, e aua faahiahia mau e te nehenehe roa! Mau huru tumu raau e maa hotu te itehia i reira. Ua faararirari-maitai-hia te ô, mea ateatea maitai e ua rau te animara i reira. Te vai ra ia Adamu raua Eva te mau mea atoa no te oaoa, no te rave i te ohipa ma te mauruuru mau e no te ora ma te hau. O Iehova na mua tei here ia raua e e rave rahi tumu e here atoa ˈi raua ia ˈna. Aita râ raua i na reira, aita Adamu raua Eva i auraro ma te here i to raua Metua i te raˈi, ua haapao noa raua i to raua hinaaro e orure hau atura ia ˈna.​—Genese, pene 2.

22. No to ˈna here taiva ore, eaha ta Iehova i rave i muri aˈe i to Adamu raua Eva orure-hau-raa ia ˈna?

22 Papu, ua mauiui roa Iehova! Ua faaea anei râ oia i te here i te taata? Aita! Ia au hoi i te Salamo 136:1: “E vai â to ˈna here taiva ore e a muri noa ˈtu.” No reira, rave oioi atura oia i te mau faanahoraa î i te here no te faaora i te feia aau farii i te ora mure ore i rotopu i te huaai o Adamu raua Eva. Mai ta tatou i ite mai, i roto i taua mau faanahoraa ra, te vai ra te tusia taraehara o Iesu. Noa ˈtu mea mauiui mau, ua vaiiho Iehova ia pohe ta ˈna Tamaiti here no tatou!​—Ioane 1, 4:10.

23. Eaha te tahi tumu mea tano ia parau o Iehova “te Atua oaoa” e eaha te uiraa faufaa roa e pahonohia i roto i te pene i muri nei?

23 Oia, mai te omuaraa mai â, o Iehova na mua tei here i te taata. E rave rahi haapapuraa e faaite ra “o ˈna na mua tei here mai ia tatou.” E faatupu te here i te auhoêraa e te oaoa, e ere ïa i te mea maere ia parauhia o Iehova “te Atua oaoa.” (Timoteo 1, 1:11) Teie râ, e hiti mai te hoê uiraa faufaa: E here mau anei Iehova ia tatou tataitahi? Tera te uiraa ta tatou e pahono i roto i te pene i muri nei.

a I roto i te mau Papai Heleni Kerisetiano, ua faaohipa-pinepine-hia te taˈo Heleni phileo no te here e vai ra i rotopu i te hoa piri aore ra te hoa faaroo. O setorege te taˈo no te here e vai ra i rotopu i te mau mero o te hoê utuafare. Tera te taˈo i faaohipahia i roto i te Timoteo 2, 3:3 no te faaite, i te mau mahana hopea, e tupu te au ore i rotopu i te mau mero o te utuafare. Area te taˈo Heleni ero, no te here ïa e vai ra i rotopu i te hoê tane e te hoê vahine. Aita tera taˈo i faaohipahia i roto i te mau Papai Heleni Kerisetiano, ua faahiti râ te Bibilia i tera huru here.​—Maseli 5:15-20.

b Te parau atoa ra te Bibilia, “e maramarama te Atua” aore ra “e auahi ura” o ˈna. (Ioane 1, 1:5; Hebera 12:29) E auraa parau noa râ te reira. Te faahohoˈahia ra Iehova i te maramarama no te mea e Atua moˈa oia e te parau-tia. E “aita roa e poiri i roto ia ˈna,” oia hoi aita roa e ino i roto ia ˈna. E faahohoˈa-atoa-hia Iehova i te auahi ura ia faaohipa oia i to ˈna puai no te haamou.