۱-‏۳.‏ الف)‏ داود مزمورنویس چه بار سنگینی بر دوش داشت،‏ و دل پریشانش چگونه تسلّی یافت؟‏ ب)‏ هنگامی که گناه می‌کنیم چه غصه‌ای بر دلمان می‌نشیند،‏ اما یَهُوَه چه اطمینان‌خاطری به ما می‌دهد؟‏

داود مزمورسرا نوشت:‏ «گناهانم از سرم گذشته‌اند و همچون بار گران بر من سنگینی می‌کنند.‏ تاب و تحمّل خود را از دست داده‌ام و بکلّی از پای افتاده‌ام؛‏ دلم آشوب است و از شدّت درد می‌نالم.‏» (‏مزمور ۳۸:‏۴،‏ ۸‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ آری،‏ داود طعم تلخ عذاب وجدان را می‌چشید.‏ اما دل پریشانش آرامش و تسلّی یافت.‏ او دریافت که یَهُوَه از گناه متنفر است نه از شخص گناهکار؛‏ البته به شرطی که حقیقتاً توبه کند و طریق گناه را ترک نماید.‏ از این رو،‏ با اطمینان کامل به تمایل یَهُوَه برای بخشش توبه‌کاران نوشت:‏ ‹تو بخشنده هستی.‏›—‏مزمور ۸۶:‏۵‏،‏ تفسیری.‏

^۲ ما نیز وقتی گناه می‌کنیم ممکن است دچار عذاب وجدان شویم.‏ احساس پشیمانی و ندامت از یک سو مفید است زیرا می‌تواند ما را به جبران خطاهایمان وادارد.‏ اما از سوی دیگر ممکن است ما را خرد کند.‏ شاید پیش خود فکر کنیم که هر چه توبه کنیم باز هم یَهُوَه ما را نخواهد بخشید.‏ اگر احساس گناه ما را در خود «فرو برد،‏» شیطان دست به کار می‌شود تا ما را بکلّی مأیوس و ناامید سازد و یا کاری می‌کند که احساس کنیم یَهُوَه برایمان ارزش قائل نیست و ما را شایستهٔ خدمت به خود نمی‌داند.‏—‏۲قُرِنتیان ۲:‏۵-‏۱۱‏.‏

^۳ آیا یَهُوَه چنین نظری دارد؟‏ به هیچ وجه!‏ بخشش یکی از جنبه‌های محبت عظیم یَهُوَه است.‏ او در کلام خود به ما اطمینان می‌دهد که اگر از صمیم قلب توبه کنیم،‏ حاضر است ما را ببخشد.‏ (‏امثال ۲۸:‏۱۳‏)‏ هیچ گاه نباید گمان کنیم که آنقدر گناه کرده‌ایم که یَهُوَه دیگر حاضر نیست ما را ببخشد.‏

۴.‏ یَهُوَه چه نکته‌ای را در مورد طبیعت ما انسان‌ها در نظر می‌گیرد،‏ و این موضوع چه تأثیری بر شیوهٔ رفتار او با ما دارد؟‏

^۴ یَهُوَه از ناتوانایی‌ها و محدودیت‌های ما باخبر است.‏ در کتاب مقدّس آمده است:‏ «خداوند از سرشت و فطرت ما آگاه است و می‌داند که خاک هستیم.‏» (‏مزمور ۱۰۳:‏۱۴‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ او همیشه در نظر دارد که ما موجوداتی خاکی هستیم و ناکاملی،‏ ما را ناتوان و ضعیف ساخته است.‏ عبارت «سرشت و فطرت» یادآور این مطلب است که در کتاب مقدّس یَهُوَه به کوزه‌گر و ما به ظروف گلی در دست او تشبیه شده‌ایم.‏ * (‏اِرْمیا ۱۸:‏۲-‏۶‏)‏ این کوزه‌گر اعظم ضعف‌های طبیعت گناهکارمان را در نظر می‌گیرد و مطابق واکنشمان در مقابل راهنمایی‌هایش با ما رفتار می‌نماید.‏

۵.‏ کتاب رومیان چگونه قدرت گناه را توصیف می‌کند؟‏

^۵ یَهُوَه به نیروی گناه واقف است.‏ کلامش گناه را به صورت نیرویی قوی توصیف می‌کند که بشر را در چنگال مرگبار خود گرفتار ساخته است.‏ در کتاب رومیان،‏ پولُس رسول در بارهٔ میزان قدرت گناه نکات زیر را به قلم می‌آورد:‏ ما ‹گرفتار› گناهیم همانند سربازی که مطیع فرماندهٔ خود است (‏رومیان ۳:‏۹‏)‏؛‏ گناه همچون یک پادشاه بر بشر «سلطنت» می‌کند (‏رومیان ۵:‏۲۱‏)‏؛‏ گناه ما را «در چنگال خود اسیر نگاه داشته» است (‏رومیان ۷:‏۱۷،‏ ۲۰‏،‏ تفس‍.‏‏)‏؛‏ «شریعتِ» گناه همواره در ما عمل می‌کند و در واقع می‌خواهد اَعمال ما را تحت فرمان خود درآورد.‏ (‏رومیان ۷:‏۲۳،‏ ۲۵‏)‏ براستی گناه با چه قدرتی بر جسم ناکامل ما چنگ انداخته است!‏—‏رومیان ۷:‏۲۱،‏ ۲۴‏.‏

۶،‏ ۷.‏ الف)‏ یَهُوَه کسانی را که با دلی نادم و پشیمان از او طلب رحمت می‌کنند به چه چشمی می‌نگرد؟‏ ب)‏ چرا نباید از رحمت خدا سوءاستفاده کنیم؟‏

^۶ یَهُوَه می‌داند که حتی اگر ما با خلوص نیّت سعی کنیم از او اطاعت نماییم،‏ باز هم نمی‌توانیم کاملاً مطیع او باشیم.‏ او با مهربانی به ما اطمینان  می‌دهد که اگر با دلی نادم و پشیمان از او طلب رحمت کنیم،‏ ما را خواهد بخشید.‏ مزمورنویسی در این باره می‌گوید:‏ «قربانی من این قلب شکسته و این روح توبه‌کار من است که به تو تقدیم می‌کنم؛‏ ای خداوند می‌دانم که این هدیهٔ مرا خوار نخواهی شمرد.‏» (‏مزمور ۵۱:‏۱۷‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ یَهُوَه هیچ گاه دلی را که زیر بار عذاب وجدان «خوار» گشته،‏ از خود نمی‌راند.‏

^۷ آیا این امر بدین معناست که می‌توانیم از رحمت خدا سوءاستفاده کنیم و طبیعت گناهکارمان را بهانه‌ای برای ارتکاب گناه قرار دهیم؟‏ یقیناً خیر!‏ یَهُوَه از روی احساسات عمل نمی‌کند.‏ رحمت وی حد و مرزی دارد.‏ او کسانی را که با سنگدلی و عمداً گناه می‌ورزند و هیچ نشانی از توبه در آنان نیست،‏ به هیچ وجه نمی‌بخشد.‏ (‏عبرانیان ۱۰:‏۲۶‏)‏ اما وقتی دلی نادم و پشیمان می‌بیند حاضر به بخشیدن اوست.‏ حال می‌پردازیم به برخی از تشبیهات زنده‌ای که در کتاب مقدّس برای توصیف این جنبهٔ محبت یَهُوَه به کار رفته است.‏

۸.‏ یَهُوَه هنگامی که گناهان ما را می‌بخشد در واقع چه می‌کند،‏ و این کار وی چه اطمینان‌خاطری به ما می‌دهد؟‏

^۸ داود توبه‌کار خطاب به یَهُوَه گفت:‏ «به گناه خود نزد تو اعتراف کردم و جرم خود را مخفی نداشتم .‏ .‏ .‏ پس تو آلایش گناهم را عفو کردی.‏» (‏مزمور ۳۲:‏۵‏)‏ واژهٔ «عفو کردی» ترجمهٔ یک کلمهٔ عبری است که به معنای «برداشتن» یا «حمل کردن» است.‏ این واژه در اینجا به معنای دور ریختن «تقصیر،‏ شرارت،‏ و خطا» است.‏ پس در واقع می‌توان گفت که یَهُوَه گناهان داود را برداشت و دور ریخت.‏ یقیناً این کار یَهُوَه از بار گناهی که داود تحمّل می‌کرد کاست.‏ (‏مزمور ۳۲:‏۳‏)‏ ما نیز می‌توانیم اطمینان کامل داشته باشیم که وقتی بر اساس ایمانمان به قربانی عیسی،‏ از خدا طلب بخشش می‌کنیم،‏ گناهانمان را از ما دور می‌سازد.‏—‏متّیٰ ۲۰:‏۲۸‏.‏

۹.‏ یَهُوَه گناهان ما را در چه فاصله‌ای از ما قرار می‌دهد؟‏

^۹ داود از تشبیه گویای دیگری نیز برای توصیف بخشش یَهُوَه استفاده کرد و  نوشت:‏ «به اندازه‌ای که مشرق از مغرب دور است،‏ به همان اندازه گناهان ما را از ما دور کرده است.‏» (‏مزمور ۱۰۳:‏۱۲‏)‏ مشرق چقدر از مغرب فاصله دارد؟‏ در پاسخ می‌توان گفت که مشرق درست نقطهٔ مقابل مغرب است،‏ و این دو نقطه در واقع هیچ گاه به هم نمی‌رسند.‏ محققی نوشت که این عبارت یعنی «بیشترین فاصلهٔ ممکن؛‏ دورترین فاصله‌ای که بتوان تصوّر کرد.‏» این سروده‌های داود که وحی الٰهی است،‏ گویای آن است که وقتی یَهُوَه گناهان ما را می‌بخشد،‏ آن‌ها را بسیار دور از ما قرار می‌دهد؛‏ دورترین فاصله‌ای که بتوان تصوّر کرد.‏

۱۰.‏ چرا می‌توان گفت که وقتی یَهُوَه گناهان ما را می‌بخشد،‏ دیگر مجبور نیستیم لکهٔ ننگ چنین گناهانی را تا آخر عمر تحمّل کنیم؟‏

^۱۰ آیا تا به حال برایتان پیش آمده است که بخواهید لکهٔ تیره‌ای را از روی لباسی به رنگ روشن پاک کنید؟‏ گاهی حتی بعد از تلاش فراوان باز هم لکه کاملاً پاک نمی‌شود.‏ توجه کنید که یَهُوَه چگونه توانایی خود را برای بخشش توصیف می‌کند:‏ «اگر گناهان شما مثل ارغوان باشد مانند برف سفید خواهد شد و اگر مثل قرمز سرخ باشد،‏ مانند پشم خواهد شد.‏» (‏اِشَعْیا ۱:‏۱۸‏)‏ واژهٔ «ارغوان» به معنای رنگ قرمز  تند است.‏ * واژهٔ «قرمز» در اینجا به معنی یکی از رنگ‌های تند پارچه‌های رنگ‌شدهٔ آن زمان است.‏ (‏ناحُوم ۲:‏۳‏)‏ ما هیچ گاه نمی‌توانیم فقط با تلاش‌های خود لکهٔ گناه را پاک کنیم.‏ اما یَهُوَه می‌تواند گناهان ما را که به رنگ ارغوانی و قرمز است همچون برف و پشم خام سفید نماید.‏ وقتی او گناهانمان را می‌بخشد دیگر نیازی نیست که لکهٔ ننگ چنین گناهانی را تا آخر عمر تحمّل کنیم.‏

۱۱.‏ از چه جهت می‌توان گفت که یَهُوَه گناهان ما را پشت سر خود انداخته است؟‏

^۱۱ پس از آن که یَهُوَه حِزْقِیّا را از یک بیماری مهلک نجات بخشید،‏ او شعری زیبا به سپاسگزاری از یَهُوَه سرود و در آن گفت:‏ «تمامی گناهانم را به پشت سر خود انداختی.‏» (‏اِشَعْیا ۳۸:‏۱۷‏)‏ یَهُوَه در اینجا به صورت کسی تصویر شده است که گناهان خطاکار توبه‌کار را برمی‌دارد و به پشت سر خود می‌اندازد جایی که از چشمش دور باشد و دیگر آن را نبیند.‏ در کتابی آمده است که منظور از این عبارت را می‌توان به این شکل بیان کرد:‏ «تو با [گناهان من] طوری عمل کردی که گویی هرگز اتفاق نیفتاده‌اند.‏» آیا این گفته امیدبخش نیست؟‏

۱۲.‏ میکاه نبی با چه تشبیهی نشان داد که یَهُوَه گناهان ما را برای همیشه می‌بخشد؟‏

^۱۲ میکاه نبی در نبوّتی اطمینان کامل خویش را از اینکه یَهُوَه توبه‌کاران را می‌بخشد اظهار داشت و گفت:‏ «خداوندا خدایی مثل تو نیست .‏ .‏ .‏ گناهان بازماندگان قوم خود را می‌آمرزی .‏ .‏ .‏ آن‌ها را به اعماق دریا خواهی افکند.‏» (‏میکاه ۷:‏۱۸،‏ ۱۹‏،‏ تفس‍.‏‏)‏ آیا می‌توانید تصوّر کنید که این عبارات برای مردم آن روزگار چه معنایی داشت؟‏ آیا چیزی را که «به اعماق دریا» افکنده شده بود می‌شد دوباره یافت؟‏ سخنان میکاه بخوبی نشان می‌دهد که وقتی یَهُوَه گناهانمان را می‌بخشد،‏ آن را برای همیشه از میان می‌برد.‏

۱۳.‏ مفهوم این گفتهٔ عیسی که «قرض‌های ما را ببخش» چیست؟‏

^۱۳ عیسی بخشندگی یَهُوَه را به رابطهٔ بین طلبکار و بدهکار تشبیه می‌کند.‏ او گفت که این چنین دعا کنید:‏ «قرض‌های ما را ببخش.‏» (‏متّیٰ ۶:‏۱۲‏)‏ و بدین شکل گناهان ما را به قرض تشبیه می‌کند.‏ (‏لوقا ۱۱:‏۴‏)‏ وقتی ما گناه می‌کنیم،‏ در  واقع به یَهُوَه مقروض یا بدهکار می‌شویم.‏ فعل یونانی‌ای که در اینجا «بخشیدن» ترجمه شده است،‏ به نقل از یک فرهنگ لغت به معنای «دست کشیدن یا گذشتن از یک قرض یا به عبارت دیگر مطالبه نکردن آن است.‏» در حقیقت وقتی یَهُوَه گناهان ما را می‌بخشد بدهی‌ای را که باید قاعدتاً از حساب ما کم می‌شد،‏ خط می‌زند.‏ از این رو،‏ گناهکاران توبه‌کار می‌توانند آسوده‌خاطر باشند زیرا یَهُوَه هیچ گاه بدهی‌ای را که خط زده است مطالبه نخواهد کرد!‏—‏مزمور ۳۲:‏۱،‏ ۲‏.‏

۱۴.‏ عبارت «تا گناهان شما محو گردد» چه تصویری را در ذهن القا می‌کند؟‏

^۱۴ بخشندگی یَهُوَه را در اَعمال ۳:‏۱۹ نیز می‌توان مشاهده کرد.‏ در این آیه آمده است:‏ «توبه و بازگشت کنید تا گناهان شما محو گردد.‏» عبارت «محو گردد» ترجمهٔ یک فعل یونانی است که می‌تواند به معنای «پاک کردن و یا .‏ .‏ .‏ باطل یا نابود کردن» باشد.‏ به نقل از برخی محققان،‏ این عبارت کنایه از پاک کردن مطلبی دست‌نوشته بوده است.‏ آیا چنین کاری ممکن بود؟‏ در آن زمان عموماً از جوهری استفاده می‌شد حاوی دوده،‏ صمغ و آب.‏ اندکی پس از استفاده از این جوهر،‏ شخص می‌توانست با کمک اسفنجی نمدار نوشته را پاک کند.‏ در اینجا تصویری زیبا از رحمت یَهُوَه ارائه شده است.‏ وقتی او گناهان ما را می‌بخشد،‏ گویی اسفنجی برمی‌دارد و آن‌ها را پاک و محو می‌کند.‏

۱۵.‏ یَهُوَه می‌خواهد چه نکته‌ای را در بارهٔ خود به ما بیاموزد؟‏

^۱۵ وقتی در مورد این تشبیهات گوناگون تعمّق می‌کنیم تمایل قوی یَهُوَه را به بخشش گناهانمان می‌بینیم؛‏ البته در صورتی که از صمیم قلب توبه کنیم.‏ نباید به هیچ وجه نگران باشیم که او ممکن است در آینده به دلیل چنین گناهانی دوباره ما را محکوم کند.‏ کتاب مقدّس در مورد رحمت عظیم یَهُوَه می‌گوید که وقتی گناهی را می‌بخشد آن را فراموش می‌کند.‏

۱۶،‏ ۱۷.‏ منظور کتاب مقدّس از اینکه می‌گوید یَهُوَه گناهان ما را به یاد نمی‌آورد چیست،‏ و چرا چنین پاسخ می‌دهید؟‏

^۱۶ یَهُوَه در مورد کسانی که در عهد جدید شرکت دارند وعده داده است:‏ «عصیان ایشان را خواهم آمرزید و گناه ایشان را دیگر به یاد نخواهم آورد.‏» (‏اِرْمیا  ۳۱:‏۳۴‏)‏ آیا این گفته بدین معناست که وقتی یَهُوَه گناهان ما را می‌بخشد دیگر قادر نیست آن‌ها را به یاد آورد؟‏ چنین چیزی ممکن نیست زیرا در کتاب مقدّس گناهان افراد بسیاری که بخشیده شده‌اند،‏ از جمله داود،‏ نقل شده است.‏ (‏۲سموئیل ۱۱:‏۱-‏۱۷؛‏ ۱۲:‏۱۳‏)‏ بدیهی است که یَهُوَه هنوز از خطاهایی که آنان مرتکب شدند آگاه است.‏ شرح گناهان آنان و همین طور توبه و بخشوده شدنشان،‏ برای ما نوشته شده است.‏ (‏رومیان ۱۵:‏۴‏)‏ پس منظور کتاب مقدّس از اینکه می‌گوید یَهُوَه گناهان کسانی را که بخشیده است ‹به یاد نخواهد آورد› چیست؟‏

^۱۷ فعل عبری که ‹به یاد آوردن› ترجمه شده است مفهومی وسیع‌تر از به خاطر آوردن وقایع گذشته دارد.‏ در یک کتاب لغت آمده است که این فعل  ‏«علاوه بر به یاد آوردن به معنی واکنش مناسب نشان دادن» نیز می‌باشد.‏ بنابراین ‹به یاد آوردن› گناه به معنای مجازات گناهکار است.‏ (‏هوشَع ۹:‏۹‏)‏ اما وقتی خدا می‌گوید «گناه ایشان را دیگر به یاد نخواهم آورد،‏» در واقع به ما اطمینان می‌دهد که وقتی گناهکاران توبه‌کار را می‌بخشد دیگر در آینده به دلیل آن گناهان،‏ ایشان را مجازات نمی‌کند.‏ (‏حِزْقِیال ۱۸:‏۲۱،‏ ۲۲‏)‏ آیا مایهٔ تسلّی‌خاطر نیست که خدا علاوه بر اینکه گناهان ما را می‌بخشد،‏ آن‌ها را فراموش نیز می‌کند؟‏

۱۸.‏ چرا بخشایش به معنای آن نیست که گناهکار توبه‌کار از همهٔ عواقب خطاکاری‌هایش مصون خواهد ماند؟‏

^۱۸ آیا آمادگی یَهُوَه برای بخشش گناهان به معنای آن است که گناهکار توبه‌کار از همهٔ عواقب خطاکاری‌هایش مصون می‌ماند؟‏ به هیچ وجه.‏ اگر گناه کنیم جزایش را می‌بینیم.‏ پولُس در این باره نوشت:‏ «آنچه آدمی بکارد،‏ همان را درو خواهد کرد.‏» (‏غَلاطیان ۶:‏۷‏)‏ ما با عواقب اَعمالمان روبرو خواهیم شد.‏ اما این امر بدین معنا نیست که یَهُوَه پس از بخشیدن گناهمان ما را دچار فلاکت می‌سازد.‏ فرد مسیحی نباید هنگام رودررویی با مشکلات گمان کند که یَهُوَه او را به خاطر گناهان گذشته‌اش تنبیه می‌کند.‏ (‏یعقوب ۱:‏۱۳‏)‏ ولی در عین حال باید در نظر داشت که یَهُوَه از ما در مقابل عواقب خطاهایمان محافظت نمی‌کند.‏ طلاق،‏ بارداری ناخواسته،‏ بیماری‌های مقاربتی،‏ از دست رفتن آبرو و حیثیت؛‏ همگی ممکن است عواقب اندوه‌بار و گریزناپذیر گناه باشد.‏ به یاد آورید که یَهُوَه پس از آن که داود را به دلیل گناهانش در رابطه با بَتْشَبَع و اوریا بخشید،‏ از او در مقابل عواقب فاجعه‌آمیز اَعمالش محافظت نکرد.‏—‏۲سموئیل ۱۲:‏۹-‏۱۲‏.‏

۱۹-‏۲۱.‏ الف)‏ چرا قانونی که در لاویان ۶:‏۱-‏۷ آمده است هم به نفع مظلوم است هم به نفع خطاکار؟‏ ب)‏ اگر با گناهمان به دیگران آسیب رسانیده باشیم،‏ چگونه می‌توانیم یَهُوَه را خوشنود سازیم؟‏

^۱۹ گناهان ما ممکن است عواقب دیگری نیز داشته باشد،‏ بویژه اگر به  دیگران آسیب رسانده باشیم.‏ برای مثال،‏ مطلبی را که در لاویان باب ششم آمده است در نظر بگیرید.‏ شریعت موسی در این آیات در مورد فرد اسرائیلی سخن می‌گوید که اموال اسرائیلی دیگری را دزدیده یا با زور و کلاه‌برداری غصب کرده است.‏ اما تقصیر را به گردن نمی‌گیرد و حتی با گستاخی قَسَم دروغ می‌خورد.‏ در این حالت مشخص نیست که چه کسی راست می‌گوید.‏ اما بعداً خطاکار دچار عذاب وجدان شده به گناهش اعتراف می‌کند.‏ حال بخشودگی او سه شرط دارد:‏ او باید اموال غصبی را پس دهد،‏ بیست درصد ارزش آن را به عنوان جریمه بپردازد،‏ و قوچی به جهت قربانی جرم تقدیم نماید.‏ سپس مطابق شریعت،‏ «کاهن برای وی به حضور خداوند کفّاره خواهد کرد و آمرزیده خواهد شد.‏»—‏لاویان ۶:‏۱-‏۷‏.‏

^۲۰ این قانون موهبتی بود از جانب خدا.‏ زیرا مظلوم و خطاکار هر دو از آن بهره می‌بردند.‏ مظلوم اموال خویش را باز پس می‌گرفت و خیالش آسوده می‌شد،‏ چون خطاکار بالأخره گناه خویش را به گردن گرفته بود.‏ خطاکار نیز چون تحت تأثیر شریعت به عذاب وجدان دچار می‌شد به گناه خود اقرار می‌کرد و خطایش را جبران می‌نمود،‏ و در نتیجه یَهُوَه او را می‌بخشید.‏

^۲۱ ما دیگر تحت شریعت موسی نیستیم،‏ اما شریعت،‏ طرز فکر یَهُوَه را در مورد مسائل مختلف از جمله بخشندگی برای ما روشن می‌سازد.‏ (‏کُولُسیان ۲:‏۱۳،‏ ۱۴‏)‏ اگر آسیبی را که گناهمان به دیگران رسانیده است تا حدّ ممکن جبران کنیم خدا را خوشنود خواهیم کرد.‏ (‏متّیٰ ۵:‏۲۳،‏ ۲۴‏)‏ این امر شاید مستلزم آن باشد که گناهکار بودن خود را تشخیص دهیم،‏ تقصیر را به گردن گیریم،‏ و از شخص آسیب‌دیده عذرخواهی کنیم.‏ سپس می‌توانیم بر پایهٔ قربانی عیسی از یَهُوَه تمنای بخشش نماییم و مطمئن باشیم که ما را خواهد بخشید.‏—‏عبرانیان ۱۰:‏۲۱،‏ ۲۲‏.‏

۲۲.‏ بخشندگی یَهُوَه ممکن است با چه همراه باشد؟‏

^۲۲ یَهُوَه نیز مانند هر پدر مهربانی ممکن است بخشودگی را با کمی تأدیب همراه سازد.‏ (‏امثال ۳:‏۱۱،‏ ۱۲‏)‏ مسیحی توبه‌کار ممکن است مجبور شود از  امتیازات خود همچون خدمت به عنوان پیر یا خادم کمکی جماعت و یا مبشّر تمام‌وقت دست بکشد.‏ از دست دادن موقتی این امتیازات باارزش بی‌شک تلخ و ناگوار است.‏ اما باید در نظر داشت که چنین تأدیبی به معنای آن نیست که یَهُوَه او را نبخشیده است.‏ باید به خاطر داشته باشیم که یَهُوَه از روی محبتش ما را تأدیب می‌کند.‏ به همین خاطر پذیرفتن و تن دادن به تأدیب به صلاح ماست.‏—‏عبرانیان ۱۲:‏۵-‏۱۱‏.‏

۲۳.‏ چرا هیچ گاه نباید تصوّر کنیم که رحمت یَهُوَه شامل حالمان نمی‌شود،‏ و چرا باید از بخشندگی او سرمشق بگیریم؟‏

^۲۳ براستی دانستن اینکه خدا بخشنده است چه آرامش‌خاطری در انسان پدید می‌آورد!‏ حتی وقتی مرتکب اشتباه بزرگی شده باشیم نیز هیچ گاه نباید گمان کنیم که رحمت یَهُوَه شامل حالمان نمی‌شود.‏ اگر حقیقتاً توبه کنیم،‏ در راه اصلاح خطای خود بکوشیم،‏ و از صمیم قلب بر پایهٔ خون ریخته‌شدهٔ عیسی از یَهُوَه طلب بخشش کنیم،‏ می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه ما را می‌بخشد.‏ (‏۱یوحنّا ۱:‏۹‏)‏ بیایید تا بخشش یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم و یکدیگر را نیز ببخشیم.‏ اگر یَهُوَه که خود گناه نمی‌کند با مهربانی ما را می‌بخشد،‏ پس چقدر بیشتر ما انسان‌های گناهکار باید یکدیگر را ببخشیم.‏