26-تاراۋ
‹كەشىرۋگە دايىن› قۇداي
1—3. ا) ٴداۋىتتىڭ موينىندا قانداي اۋىر جۇك بولعان جانە ول جارالى جۇرەگىنە جۇبانىشتى قايدان تاپتى؟ ٵ) كۇنا جاساپ قويساق، موينىمىزعا قانداي جۇك ٴتۇسۋى مۇمكىن، ٴبىراق ەحوبا ٴبىزدى نە نارسەگە سەندىرەدى؟
«مەنىڭ زاڭسىزدىقتارىم ٶز باسىمنان اسىپ كەتتى، ماعان تۇسكەن اۋىرتپالىقتىڭ سالماعى ەڭسەمدى ەزىپ بارادى... مەن شامادان تىس السىرەدىم جانە كۇيرەپ ٴبىتتىم»،— دەپ جازدى جىرشى ٴداۋىت (ٴزابۋر 38:4، 8 [37:5، 9]). ول ٶزىن كىنالى سەزىنۋدىڭ قانشالىقتى اۋىر ەكەنىن بىلگەن. ٴبىراق جارالى جۇرەگىنە جۇبانىش تاپقان. ەحوبا كۇنانى جەك كورگەنىمەن، شىنىمەن وكىنىپ، تەرىس جولدان قايتقان كۇناكاردى جەك كورمەيتىنىن ٴداۋىت تۇسىنگەن. ەحوبانىڭ كۇناسىنا وكىنگەندەرگە مەيىرىمدىلىك تانىتۋعا ىقىلاستى ەكەنىنە تولىقتاي سەنىمدى بولعان ول: «سەن، ۋا، ەحوبا... كەشىرۋگە دايىنسىڭ»،— دەگەن (ٴزابۋر 86:5، جد؛ [85:5]).
2 كۇنا جاساپ قويساق، ار-ۇجدانىمىزدىڭ ازابى ٴبىزدىڭ دە موينىمىزعا جۇك بولار ەدى. نەگىزىنەن، مۇنداي سەزىم پايدالى. ول قاتەلىكتەرىمىزدى جوندەۋگە قاجەتتى قادامدار جاساۋعا تالپىندىرۋى مۇمكىن. الايدا وعان تىم بەرىلىپ كەتۋ قاۋپى دە بار. كىنالاعىش جۇرەگىمىز قالاي وكىنسەك تە، ەحوبا ٴبارىبىر كەشىرمەيدى دەپ تۇرىپ الاتىن بولار. ەگەر ‹شەكسىز قايعىعا باتىپ› كەتسەك، شايتان — ەحوبا ٴبىزدى تۇككە تۇرعىسىز ٵرى وزىنە قىزمەت ەتۋگە لايىقسىز دەپ قاراستىرادى دەگەن سەزىم تۋدىرىپ، ۇنجىرعامىزدى تۇسىرۋگە تىرىسىپ باعادى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 2:5—11).
3 ەحوبا شىنىمەن بىزگە سولاي قاراي ما؟ ارينە، جوق! كەشىرىمدىلىك — ەحوبانىڭ زور سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ ٴبىر قىرى. ٶز سوزىندە ول ٴبىزدى ەگەر كۇنامىزدى شىنىمەن مويىنداپ، شىن جۇرەكتەن وكىنەر بولساق، كەشىرۋگە دايىن ەكەندىگىنە سەندىرەدى (ناقىل سوزدەر 28:13). ەحوبانىڭ كەشىرىمىنە ەشقاشان يە بولا المايمىز دەگەن ويدان اۋلاق بولۋ ٷشىن، ونىڭ نەگە جانە قالاي كەشىرەتىنىن قاراستىرىپ كورەيىك.
نەگە ەحوبا ‹كەشىرۋگە دايىن›؟
4. بولمىسىمىزعا قاتىستى نە نارسە ەحوبانىڭ ەسىندە جانە ول بىزگە قاتىستى قالاي ارەكەت ەتەدى؟
4 ەحوباعا مۇمكىندىكتەرىمىزدىڭ شەكتەۋلى ەكەنى بەلگىلى. ٴزابۋر جىرشىسى: «نەدەن جاراتىلدىق، سونى بىلەدى، توپىراقتان ەكەنىمىز ونىڭ ەسىندە»،— دەگەن (ٴزابۋر 103:14 [102:14]). ول ٴبىزدىڭ توپىراقتان جاراتىلعانىمىزدى ٵرى كەمەلسىز بولعاندىقتان كەمشىلىكتەرىمىز بەن السىزدىكتەرىمىز بار ەكەنىن ۇمىتپايدى. كيەلى كىتاپتا ەحوبا قۇمىراشىعا، ال ٴبىز ونىڭ جاساپ شىعارعان قىش ىدىسىنا تەڭەلەمىز، «نەدەن جاراتىلدىق، سونى بىلەدى» دەگەن سوزدەر وسىنى ەسىمىزگە سالادى (ەرەميا 18:2—6). ۇلى قۇمىراشى ٴبىزدىڭ كۇناكار بولمىسىمىزدىڭ ٵلسىز ەكەنىن ەسكەرەدى جانە ٶزىنىڭ باسشىلىعىن قالاي قابىلدايتىنىمىزعا قاراي ارەكەت ەتەدى.
5. ريمدىكتەرگە ارنالعان حاتتا كۇنانىڭ مىقتى قۇرساۋى قالاي سۋرەتتەلگەن؟
5 ەحوبا كۇنانىڭ اسەرى قانشالىقتى كۇشتى ەكەنىن بىلەدى. ونىڭ سوزىندە كۇنا ادامدى قۇرساۋلاپ العان، ولىسپەي بەرىسپەيتىن زور كۇش رەتىندە سۋرەتتەلەدى. ونىڭ قۇرساۋى قانشالىقتى بەرىك؟ ريمدىكتەرگە ارنالعان حاتىندا ەلشى پاۋىل بىلاي ٴتۇسىندىردى: ساربازداردىڭ قولباسشىلارىنىڭ بيلىگىندە بولعانى سياقتى ٴبىز دە كۇنانىڭ ‹بيلىگىندەمىز› (ريمدىكتەرگە 3:9)؛ كۇنا ادامزاتتى پاتشا ىسپەتتى ‹بيلەپ-توستەۋدە› (ريمدىكتەرگە 5:21)؛ ول ٴبىزدىڭ ‹بويىمىزدا› (ريمدىكتەرگە 7:17، 20)؛ ول — بىزگە ۇنەمى باعىت بەرىپ وتىرۋعا تىرىساتىن بويىمىزداعى ‹زاڭدىلىق› (ريمدىكتەرگە 7:23، 25). كۇنا ٵلسىز ٴتانىمىزدى قالايشا مىقتاپ قۇرساۋلاعان دەسەڭشى! (ريمدىكتەرگە 7:21، 24)
6، 7. ا) بار كوڭىلىمەن وزىنەن مەيىرىمدىلىك ىزدەيتىندەرگە ەحوبا قالاي قارايدى؟ ٵ) نەگە ٴبىز قۇدايدىڭ مەيىرىمدىلىگىن تەرىس پايدالانباۋىمىز كەرەك؟
6 سونىمەن، قانشا قالاساق تا، وزىنە كەمەلدى تۇردە مويىنسۇنا المايتىنىمىزدى ەحوبا جاقسى بىلەدى. سوندىقتان سۇيىسپەنشىلىك تانىتىپ، ەگەر بار كوڭىلىمىزبەن ونىڭ مەيىرىمدىلىگىن ىزدەسەك، ٴبىزدى كەشىرەتىنىنە سەندىرەدى. ٴزابۋر 51:17 [50:19] دا: «قۇدايعا ۇنامدى سي، قۇرباندىق — كۇناسىنا شىنىمەن وكىنگەن رۋح، شىن وكىنىپ، باعىنعان جۇرەككە سەن تەرىس قارامايسىڭ، ۋا، قۇداي يەم»،— دەلىنگەن. ٶزىن كىنالى سەزىنىپ، كوڭىلىن مۇڭ باسىپ، جۇرەگى جارالى بولعان ادامنان ەحوبا ەشقاشان باس تارتپايدى.
7 الايدا بۇل كۇناكار ەكەنىمىزدى بۇلداپ، قۇدايدىڭ مەيىرىمدىلىگىن تەرىس پايدالانۋعا بولادى دەگەندى بىلدىرە مە؟ البەتتە، جوق! ەحوبا سوقىر سەزىمنىڭ جەتەگىندە ەمەس. ونىڭ مەيىرىمدىلىگىنىڭ شەگى بار. ول ەش وكىنبەستەن ادەيى كۇنا جاساي بەرەتىندەردى كەشىرمەيدى (ەۆرەيلەرگە 10:26). ال كۇناسىن مويىنداپ، جۇرەگى جارالى بولعانداردى كەشىرۋگە دايىن. ەحوبانىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ وسى ٴبىر كەرەمەت قىرىن سۋرەتتەۋ ٷشىن كيەلى كىتاپتا قانداي اسەرلى بەينەلەردىڭ قولدانىلعانىن كورەيىك.
ەحوبا تولىق كەشىرە مە؟
8. ەحوبا كۇنالارىمىزدى كەشىرگەندە، بىلايشا ايتقاندا، نە ىستەيدى جانە بۇل بىزگە قانداي سەنىمدىلىك بەرەدى؟
8 كۇناسىنە وكىنگەن ٴداۋىت: «ساعان سوندا كۇنامدى اشىق ايتتىم، ادىلەتسىزدىگىمدى جاسىرمادىم... سەن سوندا بارلىق كۇنامدى كەشىردىڭ»،— دەگەن (ٴزابۋر 32:5 [31:5]). مۇنداعى «كەشىرۋ» دەپ اۋدارىلعان ەۆرەي ٴسوزى نەگىزىندە «كوتەرۋ» نەمەسە «الىپ ٴجۇرۋ» دەگەندى بىلدىرەدى. بۇل ٴسوز مۇندا «كىنا، كۇنا، قاتەلىكتى» كوتەرىپ الىپ كەتۋ ماعىناسىندا قولدانىلعان. سوندا، بىلايشا ايتقاندا، ەحوبا ٴداۋىتتىڭ كۇنالارىن كوتەرىپ، الىپ كەتكەن. ٶزىن كىنالى سەزىنىپ، ەڭسەسىن مۇڭ باسقان ٴداۋىتتىڭ جەڭىلدەپ قالعانىندا ٴسوز جوق (ٴزابۋر 32:3 [31:3]). يسانىڭ تولەم قۇرباندىعىنا دەگەن سەنىمىنە نەگىزدەلىپ، قۇدايدان كەشىرىم ىزدەيتىندەردىڭ كۇنالارىن كوتەرىپ، الىپ كەتەتىن ەحوباعا ٴبىزدىڭ دە تولىقتاي سەنىم ارتۋىمىزعا بولدى (ماتاي 20:28).
9. ەحوبا كۇنالارىمىزدى بىزدەن قانشالىقتى الىستاتادى؟
9 ٴداۋىت ەحوبانىڭ كەشىرىمدىلىگىن سۋرەتتەۋ ٷشىن تاعى ٴبىر اسەرلى تىركەستى قولدانعان: «شىعىس باتىستان قاشىق بولعانى سياقتى، كۇنامىزدى بىزدەن شەكسىز قاشىقتاتتى» (ٴزابۋر 103:12 [102:12]). كۇن شىعىستان شىعىپ، باتىستان باتادى. ال شىعىس باتىستان قانشالىقتى قاشىق؟ شىعىس ارقاشان باتىستان شەكسىز ۇزاق قاشىقتىقتا، ولار ەشقاشان ٴبىر-بىرىمەن كەزدەسپەيدى. ٴبىر عالىم اتالمىش تىركەستىڭ «مەيلىنشە الىس، ادام ايتقىسىز الىس» دەگەندى بىلدىرەتىنىن ەسكەردى. كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازعان ٴداۋىتتىڭ وسى سوزدەرىنەن ەحوبا كەشىرگەندە، كۇنالارىمىزدى بىزدەن ادام ايتقىسىز قاشىقتىققا الىستاتاتىنى كورىنەدى.
10. ەحوبا كۇنالارىمىزدى كەشىرسە، نەگە ولاردىڭ داعىنان ٶمىر بويى ارىلا المايمىن دەگەن ويدا بولماۋىمىز كەرەك؟
10 اشىق ٴتۇستى كيىمگە تۇسكەن داقتى تازالاپ كورگەنسىڭ بە؟ قانشا تىرىسقانىڭا قاراماستان، ٴبارىبىر داق بايقالىپ تۇرعان بولار. ٶزىنىڭ قانشالىقتى كەشىرىمدى ەكەنىن ەحوبانىڭ قالاي سۋرەتتەگەنىنە قاراشى: «كۇنالارىڭ ال قىزىل بولسا دا، راقىم ەتىپ، سەندەردى قار سياقتى اپپاق قىلماقپىن. قىلمىستارىڭ قان قىزىل بولسا دا، سەندەردى كەشىرىپ، اپپاق جۇندەي اعارتپاقپىن» (يشايا 1:18). «ال قىزىل» دەگەن اشىق قىزىل تۇسكە نۇسقايدى a. ال «قان قىزىل» دەپ قانىق قىزىل تۇسكە بويالعان ماتا جايىندا ايتىلعان (ناعۇم 2:3). ٴبىز ەشقاشان كۇنانىڭ داعىنان وزدىگىمىزدەن ارىلا المايمىز. ٴبىراق ەحوبا ٴبىزدى ال قىزىل جانە قان قىزىل كۇنالاردان قار نەمەسە اپپاق جۇندەي تازارتا الادى. ەحوبا كۇنالارىمىزدى كەشىرسە، ولاردىڭ داعىنان ٶمىر بويى ارىلا المايمىن دەگەن ويدا بولماۋىمىز كەرەك.
11. قاي ماعىنادا ەحوبا كۇنالارىمىزدى تۋ سىرتىنا لاقتىرادى؟
11 اۋىرىپ ٶلىم اۋزىنان قالعان ەزەكيا ەحوباعا ريزاشىلىعىن ٴبىلدىرىپ ايتقان كوڭىل تولقىتاتىن جىرىندا: «مەنىڭ بارلىق كۇنالارىمدى ٶزىڭنىڭ تۋ سىرتىڭا لاقتىرىپ جىبەردىڭ»،— دەگەن (يشايا 38:17). مۇندا ەحوبا قاتەلىكتەرىنە وكىنگەندەردىڭ كۇنالارىن الىپ، ارتىنا قاراي لاقتىرىپ جىبەرىپ، ولاردى ەندى قايتىپ كورمەيتىن ٵرى ەسكەرمەيتىندەي سۋرەتتەلگەن. ٴبىر سوزدىكتە مۇنداعى ويدى: «سەن [مەنىڭ كۇنالارىمدى] مۇلدە جاسالماعانداي ەتتىڭ»،— دەپ جەتكىزۋگە بولاتىنى ايتىلعان. نەتكەن جۇبانىشتى سوزدەر!
12. ەحوبا كەشىرسە، كۇنالارىمىزدى ماڭگىگە الاستاتاتىنىن ميحا پايعامبار قالاي كورسەتتى؟
12 ميحا پايعامبار ەحوبانىڭ قالپىنا كەلتىرۋ تۋرالى ۋادەسىن ايتقاندا، ونىڭ وكىنگەن حالقىن كەشىرەتىنىنە سەنىمدى ەكەنىن كورسەتكەن: «قىلمىس اتاۋلىنى سەنىڭ جۇرناعىڭا [حالقىڭنىڭ تامتىعىنا] كىنا عىپ تاقپايتىن سەندەي قۇداي قايدا بار؟ سەن ٴبىزدىڭ كۇللى كۇنامىزدى تەڭىزدىڭ تۇڭعيىعىنا جىبەرەسىڭ» (ميحا 7:18، 19). سول ۋاقىتتا ٶمىر سۇرگەندەر ٷشىن بۇل سوزدەر نەنى بىلدىرگەنىن ويلاپ كورشى. «تەڭىزدىڭ تۇڭعيىعىنا» لاقتىرىلعان نارسەنى قايتىپ الۋدى ۇمىتتەنۋگە بولار ما ەدى؟ ميحانىڭ سوزدەرىنەن ەگەر ەحوبا كەشىرسە، كۇنالارىمىزدى ماڭگىگە الاستاتاتىنى كورىنەدى.
13. يسانىڭ «قارىزىمىزدى كەشە گور» دەگەن سوزدەرى نەنى بىلدىرەدى؟
13 يسا ەحوبانىڭ كەشىرىمدىلىگىن قارىز بەرۋشى مەن الۋشىنىڭ اراسىنداعى قارىم-قاتىناس ارقىلى كورسەتكەن. ول: «ٴبىزدىڭ قارىزىمىزدى كەشە گور»،— دەپ دۇعا ەتۋگە شاقىردى (ماتاي 6:12، تاۋرات). يسا كۇنانى «قارىزعا» تەڭەگەن (لۇقا 11:4). كۇنا جاساعان سايىن، ٴبىز ەحوباعا «قارىز» بولامىز. ٴبىر ەڭبەكتە «كەشىرۋ» دەپ اۋدارىلعان گرەك ەتىستىگىنىڭ «قارىزدى وتەۋدى تالاپ ەتپەي، ۇمىتۋ» دەگەندى بىلدىرەتىنى ايتىلعان. ەحوبا كەشىرگەندە، قارىزىمىزدى جويا سالادى، ال ولاي بولماعان كۇندە ونى وتەۋگە ٴتيىس بولار ەدىك. بۇل كۇناسىنە وكىنگەندەر ٷشىن جۇبانىش بولۋى مۇمكىن. ەحوبا ٶزى جويعان قارىزدى وتەۋدى ەشقاشان تالاپ ەتپەيدى! (ٴزابۋر 32:1، 2 [31:1، 2])
14. ەلشىلەردىڭ ىستەرى 3:19 دا قولدانىلعان گرەك ەتىستىگى قانداي ويعا نۇسقايدى؟
14 ەلشىلەردىڭ ىستەرى 3:19 دا بىلاي دەلىنگەن: ‹سوندىقتان تەرىس جولدان قايتىڭدار! سوندا قۇداي يە كۇنالارىڭدى كەشىرەدى›. مۇندا «كەشىرۋ» دەپ «ٴسۇرتىپ تاستاۋ،...جوق قىلۋ، جويۋ» دەگەندى دە بىلدىرەتىن گرەك ەتىستىگى اۋدارىلعان. كەيبىر عالىمداردىڭ ويىنشا، بۇل بەينەلى ٴسوزدىڭ ٴمانى جازىلعان جازۋدى وشىرۋگە بولاتىندىعىندا. قالايشا؟ ەجەلدە سيا ادەتتە كۇيە، شايىر جانە سۋدىڭ قوسپاسىنان جاسالاتىن. مۇنداي سيامەن جازىلعان جازۋدى كوپ ۇزاماي دىمقىل سورعىشپەن ٶشىرىپ تاستاۋعا بولاتىن. ەحوبانىڭ مەيىرىمدىلىگىنىڭ نەتكەن كوركەم سۋرەتتەمەسى! ەحوبا كەشىرگەندە، بىلايشا ايتقاندا، سورعىش الىپ، كۇنالارىمىزدى ٶشىرىپ تاستايدى.
15. ەحوبا ٶزى جايلى نەنى بىلگەنىمىزدى قالايدى؟
15 وسىنداي سان الۋان بەينەلى سوزدەردىڭ ۇستىنەن وي جۇگىرتكەندە، كۇنالارىمىزعا شىن جۇرەكتەن وكىنگەن كەزدىڭ بارىندە ەحوبا، شىنىندا دا، كەشىرۋگە دايىن ەكەنىن بىلگەنىمىزدى قالايتىنى انىق كورىنەدى ەمەس پە؟ ەرتەڭگى كۇنى ول كۇنالارىمىزدى بەتىمىزگە سالىق قىلادى دەپ قورقۋدىڭ قاجەتى جوق. بۇنى ٴبىز كيەلى كىتاپتا اشىلاتىن ەحوبانىڭ زور مەيىرىمدىلىگىنىڭ تاعى ٴبىر قىرىنان كورە الامىز: ەحوبا كەشىرگەن نارسەسىن مۇلدەم ۇمىتادى.
‹كۇنالارىڭدى قار سياقتى اپپاق قىلماقپىن›
«ىستەگەن كۇنالارىن بۇدان بىلاي ەسكە المايمىن»
16، 17. كيەلى كىتاپتا ەحوبانىڭ كۇنالارىمىزدى ۇمىتاتىنى تۋرالى ايتىلعاندا، بۇل نەنى بىلدىرەدى جانە نەگە سەن بۇلاي جاۋاپ بەردىڭ؟
16 جاڭا كەلىسىمدە تۇراتىندارعا قاتىستى ەحوبا بىلاي ۋادە ەتكەن: «ولاردىڭ زاڭسىزدىقتارىنا كەشىرىم جاسايمىن جانە وزدەرى ىستەگەن كۇنالارىن بۇدان بىلاي ەسكە المايمىن» (ەرەميا 31:34). بۇل ەحوبا كەشىرگەندە، جاسالعان كۇنالاردى قايتىپ ەسىنە تۇسىرە المايدى دەگەندى بىلدىرە مە؟ ارينە، مۇنى بىلدىرمەيدى. كيەلى كىتاپتا، ٴداۋىتتى قوسا العاندا، كوپ ادامداردىڭ جاساعان كۇنالارىن ەحوبانىڭ كەشىرگەنى تۋراسىندا ايتىلعان (پاتشالىقتار 2-جازبا 11:1—17؛ 12:13). ەحوباعا ولاردىڭ كۇنالارى ٵلى دە بەلگىلى بولۋ كەرەك. ولاردىڭ كۇنالارى، وكىنگەندەرى جانە قۇدايدىڭ كەشىرىمىنە يە بولعاندارى بىزگە ٴتالىم بولسىن دەپ جازىلىپ قالدىرىلعان (ريمدىكتەرگە 15:4). ولاي بولسا، كيەلى كىتاپتا ەحوبانىڭ ٶزى كەشىرگەندەردىڭ كۇنالارىن ‹ەسكە المايتىنى› ايتىلعاندا، مۇنى قالاي ٴتۇسىنۋىمىز كەرەك؟
17 «ەسكە الۋ» دەپ اۋدارىلعان ەۆرەي ٴتىلىنىڭ ەتىستىگى وتكەندى ەسكە تۇسىرۋدەن الدەقايدا كوپ نارسەنى بىلدىرەدى. ٴبىر ەڭبەكتە اتالمىش ەتىستىكتىڭ «لايىقتى ارەكەت جاساۋدى» دا بىلدىرەتىنى ەسكەرىلگەن (Theological Wordbook of the Old Testament). وسىنى ەسكەرەر بولساق، كۇنانى «ەسكە الۋعا» كۇناكارعا قارسى قانداي دا ٴبىر ارەكەت جاساۋ كىرەدى (وشيا 9:9). ٴبىراق قۇداي «كۇنالارىن بۇدان بىلاي ەسكە المايمىن» دەۋىمەن وكىنگەن كىسىنى كەشىرسە، ەرتەڭگى كۇنى سول كۇناسى ٷشىن وعان قارسى ارەكەت ەتپەيتىنىنە سەندىرەدى (ەزەكيەل 18:21، 22). باسقاشا ايتقاندا، ەحوبا كوپ رەت كىنالاۋ نەمەسە جازالاۋ ٷشىن كۇنالارىمىزدى قايتا-قايتا ەسكە الا بەرمەۋ ماعىناسىندا ۇمىتادى. قۇدايىمىزدىڭ كەشىرەتىنىن جانە كۇنالارىمىزدى ۇمىتاتىنىن بىلگەنىمىز كوڭىلىمىزگە جۇبانىش بەرەدى ەمەس پە؟
كۇنانىڭ زاردابى
18. نەگە كۇنانىڭ كەشىرىلگەنى ادامدى جاساعان كۇنالارىنىڭ بارلىق زاردابىنان بوساتادى دەگەندى بىلدىرمەيدى؟
18 ەحوبانىڭ وكىنگەن كۇناكاردى كەشىرۋگە دايىن بولعانى جاساعان كۇنالارىنىڭ بارلىق زاردابىنان بوساتادى دەگەندى بىلدىرە مە؟ مۇلدەم ولاي ەمەس. جازالانباستان كۇنا جاساي بەرە المايمىز. پاۋىل: «ادام نە ەكسە، سونى ورادى»،— دەگەن (عالاتتىقتارعا 6:7). ٴبىز ىستەگەن ىستەرىمىزدىڭ بەلگىلى ٴبىر زاردابىن تارتۋىمىز مۇمكىن. بۇل ەحوبا كەشىرگەننەن كەيىن، باسىمىزدى بالەگە ۇشىراتتى دەگەندى بىلدىرمەيدى. قيىندىققا كەزىككەن ٴماسىحشى: «ەحوبا بۇرىنعى كۇنالارىم ٷشىن جازالاپ جاتقان شىعار»،— دەگەن ويدا بولماۋ كەرەك (جاقىپ 1:13). ال باسقا جاعىنان قارايتىن بولساق، ول ٴبىزدى جاساعان قاتەلىكتەرىمىزدىڭ ناتيجەسىندە تۋعان باقىتسىزدىقتاردان قورعامايدى. وتباسىنىڭ ويران بولۋى، قالاۋسىز جۇكتىلىك، جىنىستىق قاتىناس ارقىلى بەرىلەتىن اۋرۋلار، ٶز-وزىنە دەگەن سەنىم مەن سيلاۋ سەزىمىنىڭ جوعالۋى — وسىنىڭ ٴبارى كۇنانىڭ قايعىلى ٵرى داۋسىز ناتيجەسى بولۋى مۇمكىن. ەحوبا ٴداۋىتتىڭ بارسابيا مەن ۇرياعا قاتىستى جاساعان كۇناسىن كەشىرسە دە، ونىڭ زاردابىنان قالقالاماعانىن ەسىڭە الشى (پاتشالىقتار 2-جازبا 12:9—12).
19—21. ا) قالايشا لەۋىلىكتەر 6:1—7 تارماقتاردا جازىلعان زاڭ جابىرلەنۋشى ٷشىن دە، قاتەلىك جاساعان ادام ٷشىن دە پايدالى؟ ٵ) ٴبىزدىڭ كۇنامىزدىڭ كەسىرىنەن بىرەۋ جاپا شەكسە، قانداي ارەكەت جاساعانىمىز ەحوباعا ۇنامدى بولادى؟
19 ٴبىزدىڭ كۇنامىزدىڭ باسقا دا سالدارى بولۋى مۇمكىن، اسىرەسە سونىڭ كەسىرىنەن بىرەۋ جاپا شەكسە. مىسال رەتىندە لەۋىلىكتەر 6-تاراۋدا ايتىلعان جاعدايدى قاراستىرايىق. مۇندا جاقىنىنىڭ زاتىن ۇرلاپ، كۇشتەپ نە الاياقتىقپەن يەمدەنىپ، اۋىر كۇنا جاساعان ادامنىڭ ٸسى مۇسا زاڭىنا ساي قاراستىرىلادى. ول ىستەگەن ٸسىن مويىنداماي، ٴتىپتى جالعان انت بەرەدى. بۇل — قىلمىستى دالەلدەۋ وڭايعا سوقپايتىن جاعداي. الايدا كەيىنىرەك كۇنا جاساعان كىسىنىڭ ار-ۇجدانى مازالاپ، كۇناسىن مويىندايدى. قۇدايدىڭ كەشىرىمىنە يە بولۋ ٷشىن ودان ٷش نارسە تالاپ ەتىلەدى: العان زاتىن قايتارۋ، ونىڭ 20 پايىز قۇنىن جابىرلەنۋشىگە ۇستەمەلەپ بەرۋ جانە ايىبى ٷشىن قۇرباندىققا قوشقار شالۋ. سوسىن، زاڭدا ٴدىني قىزمەتكەردىڭ ونى ەحوبانىڭ الدىندا تازارتىپ، وعان كەشىرىم جاسالاتىنى ايتىلعان (لەۋىلىكتەر 6:1—7).
20 اتالمىش زاڭ قۇدايدىڭ مەيىرىمدىلىكپەن جاساعان شاراسى ەدى. زاڭنىڭ پايداسىن زاتى وزىنە قايتارىلعان جانە كىنالى كىسىنىڭ اقىرىندا كۇناسىن مويىنداعانىن ەستىپ، ٴسوزسىز، جەڭىلدىك سەزىنەتىن جابىرلەنۋشى كورەتىن. سونىمەن قاتار ول ار-ۇجدانى كىناسىن مويىنداۋعا جانە قاتەلىگىن تۇزەتۋگە تالپىندىرعان كىسى ٷشىن دە پايدالى بولعان. ەگەر ولاي ارەكەت ەتپەگەندە، ول قۇدايدىڭ كەشىرىمىنە يە بولا الماس ەدى.
21 ارينە، مۇسا زاڭىنىڭ ٴبىز ٷشىن كۇشى جوق، سويتسە دە ول ەحوبانىڭ وي-نيەتىن، سونداي-اق كەشىرىمگە دەگەن كوزقاراسىن تۇسىنۋىمىزگە كومەكتەسەدى (قولوستىقتارعا 2:13، 14). ٴبىزدىڭ كۇنامىزدىڭ كەسىرىنەن بىرەۋ جاپا شەكسە، قاتەلىكتى تۇزەتۋ ٷشىن قولدان كەلگەننىڭ ٴبارىن جاساعانىمىز قۇدايعا ۇنامدى بولادى (ماتاي 5:23، 24). بۇل ٷشىن كۇنامىز بەن قاتەلىگىمىزدى مويىنداپ، ٴتىپتى كەشىرىم سۇراۋ كەرەك بولاتىن شىعار. سوندا يسانىڭ قۇرباندىعىنا نەگىزدەلىپ، ەحوباعا جالبارىنا الامىز جانە ونىڭ ٴبىزدى كەشىرگەنىنە سەنىمدى بولا الامىز (ەۆرەيلەرگە 10:21، 22).
22. ەحوبا كەشىرۋىمەن قاتار نە ىستەۋى مۇمكىن؟
22 ٴسۇيۋشى اكە ىسپەتتى ەحوبا دا كەشىرۋىمەن قوسا، قانداي دا ٴبىر شامادا جونگە سالۋى مۇمكىن (ناقىل سوزدەر 3:11، 12). وكىنگەن ٴماسىحشى — اقساقال، قىزمەت كومەكشىسى نەمەسە تولىق ۋاقىتتى جاريالاۋشى بولۋ ارتىقشىلىعىنان ايىرىلىپ قالۋى مۇمكىن. قاتتى باعالايتىن ارتىقشىلىقتارىنان ايىرىلۋ ادامعا اۋىر تيەتىن شىعار. الايدا وسىلايشا جونگە سالۋ ەحوبا كەشىرگىسى كەلمەيدى دەگەندى بىلدىرمەيدى. ەحوبانىڭ جونگە سالۋى سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ بەلگىسى ەكەنىن ۇمىتپاعان ٴجون. ونى قابىلداساق، قور بولمايمىز (ەۆرەيلەرگە 12:5—11).
23. نەگە ٴبىز ەشقاشان ەحوبانىڭ مەيىرىمدىلىگىنە يە بولا المايمىز دەپ ويلاماۋىمىز كەرەك جانە نە سەبەپتى ونىڭ كەشىرىمدىلىگىنە ەلىكتەۋىمىز قاجەت؟
23 قۇدايدىڭ ‹كەشىرۋگە دايىن› ەكەنىن ٴبىلۋ قالايشا جىگەرلەندىرەدى دەسەڭشى! قاتەلىك ىستەپ قويۋىمىز مۇمكىن ەكەندىگىنە قاراماستان، ەشقاشان ەحوبانىڭ مەيىرىمدىلىگىنە يە بولا المايمىز دەپ ويلاماۋىمىز كەرەك. شىنىمەن وكىنىپ، قاتەلىگىمىزدى تۇزەتۋگە قادامدار جاساپ، سونداي-اق يسانىڭ توگىلگەن قانىنا نەگىزدەلىپ، بار كوڭىلىمىزبەن دۇعا ەتسەك، ەحوبانىڭ كەشىرەتىنىنە تولىقتاي سەنىمدى بولۋىمىزعا بولادى (جوحاننىڭ 1-حاتى 1:9). ٶزىمىز دە ٴبىر-بىرىمىزبەن قارىم-قاتىناسىمىزدا ونىڭ كەشىرىمدىلىگىنە ەلىكتەيىك. ەگەر ەش كۇنا جاسامايتىن ەحوبا ٴبىزدى سونداي سۇيىسپەنشىلىكپەن كەشىرەتىن بولسا، ٴبىز، كۇناكار ادامدار، ٴبىر-ٴبىرىمىزدى كەشىرۋ ٷشىن قولدان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەۋىمىز كەرەك ەمەس پە؟
a ٴبىر عالىمنىڭ ايتۋىنشا، ال قىزىل ٴتۇس «بەرىك، وڭايلىقپەن كەتپەيتىن بولعان. مۇنداي تۇسكە بويالعان ماتا شىققا دا، جاڭبىرعا دا، جۋسا دا وڭبايتىن، ۇزاق قولدانىلسا دا ٶڭىن بەرمەيتىن».