Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

KAPETULU 26

Kalunga Uze Eji “Kukonekelanga”

Kalunga Uze Eji “Kukonekelanga”

1-3. (a) Ukalu muka apwile nawo Ndavichi, kaha vamuvendejekele ngachilihi? (b) Ukalu muka tunahase kupwa nawo kachi nge tunalingi shili, kaha vyuma muka atufwelelesa Yehova?

 MUKA-KWIMBA jisamu Ndavichi asonekele ngwenyi: “Jishili jami jinavulu chikuma hamutwe wami. Jinangulemenena chikuma nge chiteli chachilemu. Ngunazeye, kaha ngunachikika chikichiki.” (Samu 38:4, 8) Ndavichi atachikijile omu cheji kuvizanga mutu kumuchima kachi nge nalingi shili. Oloze kuli chuma chamuvendejekele. Atachikijile ngwenyi numba tuhu Yehova ahunga shili, oloze kahunga muka-shili uze mwapihilila nakwalumuka chakufuma kumuchima nakuseza jijila jenyi jajipiko. Ndavichi afwelelele chikupu ngwenyi Yehova eji kwivwilanga keke vatu vaze navapihilila nakwalumuka, hakuhanjika ngwenyi: “Ove Yehova . . . weji kukonekelanga.”—Samu 86:5.

2 Nayetu nawa chivezu chetu chinahase kutuyanjisa kachi nge tunalingi shili. Chapwa chamwaza kwivwa kupihya kumuchima, mwomwo nachitukafwa twolole vilinga vyetu vyakuhenga. Oloze chapwa chakuhenga kuhomba chikuma mwomwo yashili tunalingi. Pamo muchima wetu unahase kutuhana mulonga nakutulingisa tushinganyeke ngwetu Yehova keshi kukatukonekelako numba natupihilila nakwalumuka. Shikaho, nge ‘natuhomba nachinyengo chachinene,’ kaha Satana nahase kutulingisa tulitwamine kuzachila Yehova nakulivwa ngwetu Yehova atumona kupwa tuvamokomoko kaha nawa katwatamo kumuzachilako.—Wavaka-Kolinde 2, 2:5-11.

3 Uno omwo mukiko eji kutumonanga Yehova tahi? Nduma. Jila yimwe yize Yehova eji kusolwelangamo ngwenyi atuzanga chikuma shina hakutukonekela. Atufwelelesa muMazu enyi ngwenyi, nge natupihilila nakwalumuka chakufuma kumuchima, kaha mwatukonekela. (Vishimo 28:13) Hakuwana nge vatu vamwe veji kuhuhwasananga numba nge Yehova nahase kutukonekela, ngocho tushimutwilenu vyuma vyeji kulingisanga Yehova atukonekele, nomwo eji kulinganga ngocho.

Vyuma Vyeji Kulingisanga Yehova ‘Atukonekele’

4. Chuma muka Yehova atachikiza hali etu, kaha chakwata ngachilihi havyuma eji kulinganga kuli yetu?

4 Yehova atachikiza hakumina ngolo jetu. Mukanda waSamu 103:14 wamba ngwawo: “Atachikiza kanawa omu atutenga, atachikiza ngwenyi twapwa tulukungu kaha.” Atachikiza ngwenyi atutenga kufuma kulukungu, shikaho twatwama natutenga mwomwo yakuhona kukupuka. Mazu akwamba ngwavo atachikiza “omu atutenga,” eji kutwanukisanga nge Mbimbiliya yafwanyisa Yehova kuli tengi, kaha etu vatufwanyisa kuvyuma vyaunonga eji kutenganga. (Yelemiya 18:2-6) Hakuwana nge Yehova atachikiza ngwenyi shili twaswana yeji kutulingisanga tupwenga tuvakuhehela, ngocho eji kutachikizanga vyuma mwalinga kuli yetu kachi nge natusakula kukavangiza jindongi jenyi chipwe chiku.

5. Uno mukanda Wavaka-Loma walumbununa ngachilihi ngolo jashili?

5 Yehova atachikiza ngolo jashili. Mazu enyi ahanjika ngwawo, shili yatwama nangolo jize jeji kulingisanga vatu valinge vyuma vimwe nakuvatwala kukufwa. Uno ngolo jashili jatohwa ngachilihi? Kaposetolo Paulu alumbunwine mumukanda Wavaka-Loma ngwenyi: Vatu vosena “vatwama mushili,” ngana muze maswalale vatwama mwishi yakapitau kavo (Wavaka-Loma 3:9); shili ‘yinayulunga’ vatu nge mwamwangana (Wavaka-Loma 5:21); shili “yatwama” muli etu (Wavaka-Loma 7:17, 20); “lushimbi lwashili” lweji kuzatanga muli etu nakutulingisa tulingenga vyuma vize yili nakusaka. (Wavaka-Loma 7:23, 25) Chikupu vene, shili yatwama nangolo jajinene hali etu.—Wavaka-Loma 7:21, 24.

6, 7. (a) Yehova eji kumonanga ngachilihi vatu vaze veji kupihililanga nakwalumuka namichima yavo yosena? (b) Mwomwo ika katwatela kulingisa muchima waYehova wakeke kupwa kanyinyilo kakulinga shiliko?

6 Yehova atachikiza ngwenyi katweshi kuhasa kumwononoka mujila yakukupukako, chamokomoko nakukilikita chetu. Ngocho atulweza ngwenyi nge natumulomba namuchima wetu wosena mangana atwivwile keke, kaha mwatukonekela. Mukanda waSamu 51:17 wamba ngwawo: “Muchima wakuhomba unapu nge chimuna wakuvatula uze weji kwivwilanga kuwaha. Ove Kalunga, kaweshi kukana muchima wakuhokoka, wakuchikikako.” Yehova kakana chipwe kuliula michima yavatu yize ‘yinahokoka, nakuchikika,’ nakulihana milonga mwomwo yashiliko.

7 Uno echi chili nakulumbununa nge twatela kulinga tuhu shili mwomwo yakushinganyeka ngwetu, Kalunga apwa wakeke kaha mwatukonekela hakuwana nge twapwa tuvaka-shili tahi? Nduma. Yehova kaliula jishiliko. Muchima wenyi wakeke watwama noho wakumina. Keshi kukonekela vatu vaze veji kulinganga shili chakulisakwila mumichima nakuhona kupihilila nakwalumukako. (WavaHepeleu 10:26) Oloze eji kukonekelanga mutu uze mwapihilila nakwalumuka namuchima wenyi wosena. Tutale jino havyakutalilaho vimwe vavuluka muMbimbiliya vize vyasolola jila yize Yehova eji kusolwelangamo zangi yenyi.

Uno Yehova Eji Kukonekelanga Ngachilihi?

8. Uno Yehova eji kulinganga ngachilihi nge natukonekela jishili jetu, kaha echi chatufwelelesa ika?

8 Ndavichi uze apihililile nakwalumuka ambile ngwenyi: “Kutwala muze ngwambulwile shili yami kuli ove. Kangwaswekele mulonga wamiko. . . . Kaha ove wangukonekelele jishili jami.” (Samu 32:5) Lizu lyakwamba ngwavo ‘kukonekela’ valyalumuna kufuma kulizu lyachiHepeleu lize lyalumbununa “kuzundula chuma” chipwe “kumbata chuma.” Shikaho, hachisoneka chino lyalumbununa kumbata “mulonga, chipwe shili.” Ngocho, Ndavichi evwile kwijiva nge Yehova nazundula shili yenyi nakuyimbata. Chikupu vene, chivezu chaNdavichi chechele kumuhana mulonga hashili yize alingile. (Samu 32:3) Nayetu tunahase kufwelela ngwetu Kalunga mwatukonekela jishili jetu kachi nge natumulomba atukonekele hakufwelela mundando yakusokola yaYesu.—Mateu 20:28.

9. Uno Yehova eji kusosololanga ngachilihi jishili jetu?

9 Ndavichi ahanjikile mazu akwavo kutalisa kujila Yehova eji kukonekelanga. Ambile ngwenyi: “Nganomu mututuko wasosoloka kumulauko, mukiko atusosolwela milonga yetu yakuzombwojoka jishimbi.” (Samu 103:12) Likumbi lyeji kututukilanga kumututuko nakulaukila kumulauko. Uno tunda yakufuma kumututuko nakuya kumulauko yasuhwa ngachilihi? Kafwe mututuko watwama kwakusuku chikuma namulauko, kaha kavyaliwanako. Mutu umwe alinangula chikuma ahanjikile ngwenyi, hanjikiso kana yalumbununa “vyuma vize kavyeshi kukalingiwako.” Mazu ahanjikile Ndavichi asolola ngwawo nge Yehova natukonekela, eji kusosololanga jishili jetu hahasuku chikuma nayetu.

“Jishili jenu . . . najitoma to nge lihina litoma”

10. Kachi nge Yehova natukonekela shili yetu, mwomwo ika katwatela kushinganyekela ngwetu natupwanga lika namulonga mukuyoya chetu chosena?

10 Kutala wesekaho lyehi kufumisa lipenga lyamajilo hachakuvwala chitoma tahi? Chamokomoko nakukilikita chove, oloze pamo wahonene kufumisa lipenga lyosena. Oloze Yehova eji kukonekelanga chikupu. Mbimbiliya yamba ngwayo: “Numba tuhu jishili jenu jinapu nge ulombo uchila, oloze najitoma to nge lihina litoma, numba tuhu jinachilana ngengu nge lihina lichila, oloze najitoma to nge wanda utoma.” (Isaya 1:18) a Etu vavene katweshi kuhasa kulifumisa lipenga lyashiliko. Oloze Yehova nahase kutufumisa lipenga lyosena lyashili. Shikaho nge Yehova natukonekela jishili jetu, kaha katwatela kushinganyeka ngwetu natupwanga lika namulonga mukuyoya chetu chosenako.

11. Uno hanjikiso yakwamba ngwavo Yehova eji kumbilanga jishili jetu kunyima yenyi, yalumbununa ika?

11 Omu Hezekiya ayoyele kumusongo waupi uze wasakile kumulya, asonekele mwaso wakusakwilila Yehova ngwenyi: “Jishili jami josena unajimbili kunyima yove.” (Isaya 38:17) Hachisoneka kana, Yehova vamuvuluka ngwavo eji kumbatanga jishili jamutu uze napihilila nakwalumuka nakujimbila kunyima yenyi, mangana ahone kujimona chipwe kujanuka. Mukanda umwe wavuluka ngwawo, hanjikiso kana tunahase nawa kuyihanjika ngana: “Unalingisa [jishili jami] kwijiva nge kangwajilingileko.” Chikupu vene, mazu kana eji kutuvendejekanga.

12. Uno mazu ahanjikile kapolofweto Mika asolola ngachilihi ngwawo, nge Yehova natukonekela, eji kujimbangananga jishili jetu?

12 Kapolofweto Mika afwelelele chikupu ngwenyi Yehova mwakakonekela vatu jenyi vaze navakapihilila nakwalumuka. Ambile ngwenyi: “Kalunga muka apwa nge yove, uze eji kukonekelanga vaze vasalaho havatu jenyi milonga yavo yakuzombwojoka jishimbi? . . . Naukambila jishili jetu josena mumwambe wakalungalwiji.” (Mika 7:18, 19) Achishinganyeke kuwaha vevwile vatu vakushikulu hamazu kana. Vatu kavahashilenga kuzambula vyuma vize vambilile “mumwambe wakalungalwiji[ko].” Shikaho, mazu ahanjikile Mika asolola ngwawo, nge Yehova natukonekela, eji kujimbangananga jishili jetu.

13. Uno mazu aYesu akwamba ngwavo, “tukonekele mikuli yetu,” alumbununa ika?

13 Yesu azachishile chishimo chamuka-kulevanyisa namuka-kulevana mikuli hakulumbununa omwo Yehova eji kukonekelanga. Yesu atulwezele ngwenyi tulombenga ngwetu: “Tukonekele mikuli yetu.” (Mateu 6:12) Shikaho, Yesu afwanyishile jishili kumikuli. (Luka 11:4) Nge tunalingi shili, kaha tweji kupwanga “namukuli” kuli Yehova. Mukanda umwe wahanjika ngwawo lizu lyachiHelase valumuna ngwavo “kukonekela,” lyalumbununa “kwechelela mukuli, chakuzeneka kuukala.” Shikaho, omu Yehova eji kukonekelanga, cheji kupwanga kwijiva nge najimi mukuli uze twamulevanyine. Echi chatela kuvendejeka vaka-shili vaze vanapihilila nakwalumuka. Yehova keshi kukakala mukuli uze ajima lyehiko.—Samu 32:1, 2.

14. Mazu akwamba ngwavo “jishili jenu vajijimbangane” atukafwa ngachilihi tutachikize omwo wapwa muchima waYehova wakukonekela?

14 Hali Vilinga 3:19 nawa valumbununaho omwo Yehova eji kukonekelanga. Vamba ngwavo: “Shikaho, pihililenu nakwalumuka, kaha kindulukenu kuli Kalunga mangana jishili jenu vajijimbangane.” Lizu lyachiHelase lize valumuna ngwavo “vajijimbangane” lyalumbununa “kujima chipwe kwenyeka.” Kweseka navatu vamwe vaze valinangula chikuma, vamba ngwavo lizu kana lyalumbununa kujima vyuma vanasoneka. Uno chinahase kupwa ngachilihi ngocho? Ulombo vazachishilenga kushikulu vautungilenga namakala, nandunda nameya. Omu mutu akumishilenga kusoneka kuzachisa ulombo kana, ahashilenga kujima vyuma nasoneka kuzachisa lihina lyakuzova. Chuma kana chalumbununa kanawa muchima waYehova wakeke. Nge natukonekela jishili jetu, cheji kupwanga kwijiva nge najijimi kuzachisa lihina lyakuzova.

15. Vyuma muka asaka Yehova tutachikize hali ikiye?

15 Kushinganyeka havyakutalilaho kanevi cheji kutukafwanga tumone chikupu ngwetu Yehova asaka kutukonekela, chikalu kaha nge tunapihilila nakwalumuka, kaha asaka tutachikize chishina kana. Katwatela kulizakamina ngwetu kulutwe mwakatusopesa hajishili jize atukonekela lyehiko. Chishina kana vachisolola nawa muvyuma vize yahanjika Mbimbiliya hakeke yaYehova yayinene. Mbimbiliya yahanjika ngwayo, nge Yehova natukonekela, kunahu navulyamako.

Yehova asaka tutachikize ngwetu ‘eji kukonekelanga’

“Kangweshi Kukanuka Cheka Shili Yavoko”

16, 17. Uno Mbimbiliya yalumbununa ika hakuhanjika ngwayo, Yehova eji kuvulyamanga jishili jetu, kaha mwomwo ika unahanjikila ngocho?

16 Yehova ahanjikile hali vaze vatwama mulushiko lwaluhya ngwenyi: “Nangukavakonekela kuhenga chavo, kaha kangweshi kukanuka cheka shili yavoko.” (Yelemiya 31:34) Uno echi chalumbununa nge Yehova keshi kwanuka jishili alingile mutu nge namukonekelako tahi? Nduma. Mbimbiliya yavuluka jishili javatu vaze Yehova akonekelele, kuhakilako naNdavichi. (Samwele 2, 11:1-17; 12:13) Noholyapwa Yehova atachikiza jishili jize valingile. Mijimbu yize yahanjika hajishili javo, nomu vapihililile nakwalumuka, nomu Kalunga avakonekelele, vayisoneka mangana yitukafwe. (Wavaka-Loma 15:4) Uno Mbimbiliya yalumbununa ika hakuhanjika ngwayo, Yehova keshi “kukanuka” jishili javaze nakonekelako?

17 Lizu lyachiHepeleu valumuna ngwavo “kangweshi kukanuka cheka,” lyalumbununa vyuma vyavivulu keshi kwanuka kaha vyuma vyakunyimako. Mukanda waTheological Wordbook of the Old Testament, wahanjika ngwawo, eli lizu lyachiHepeleu lyatalisa nawa “kukuzangamisa mutu hashili alingile.” Shikaho, ‘kwanuka’ shili chalumbununa kuzangamisa vaka-shili. (Hozeya 9:9) Oloze omu Yehova ahanjika ngwenyi, “kangweshi kukanuka cheka shili yavoko,” ali nakutufwelelesa ngwenyi, nge nakonekela vaka-shili vaze vanapihilila nakwalumuka, kaha keshi kukavazangamisa hajishili javoko. (Ezekele 18:21, 22) Shikaho, Yehova eji kuvulyamanga jishili jetu hakuhona kushinganyekanga hajishili kana mangana atuhane mulonga chipwe kutuzangamishilaho. Chikupu vene, cheji kutuvendejekanga chikuma hakutachikiza ngwetu Kalunga eji kutukonekelanga hajishili jetu nakujivulyama.

Uno Yehova Eji Kutukinganga kuUkalu Weji Kufumanga kuJishili Jetu Tahi?

18. Mwomwo ika natwambila ngwetu, kukonekela mutu kachalumbununa nge navamukinga kuukalu uze naufuma muvilinga vyenyi vyavipiko?

18 Hakuwana nge Yehova alizanga kutukonekela jishili jetu, uno echi chalumbununa nge eji kukinganga muka-shili uze napihilila nakwalumuka kuukalu naufuma kushili yenyi tahi? Nduma. Katwatela kulinga shili nakushinganyeka ngwetu kamweshi kufuma ukaluko. Paulu asonekele ngwenyi: “Vyeshovyo ali nakukuva mutu, vikiko vene mwakaha nawa.” (Wavaka-Ngalesha 6:7) Tunahase kumona ukalu uze naufuma muvyuma natulinga. Echi kachalumbununa nge Yehova eji kutunehelanga ukalu hanyima yakutukonekelako. Nge muka-Kulishitu mwamona ukalu, kanda ashinganyeka ngwenyi Yehova ikiye ali nakumuzangamisa mwomwo yashili alingile kunyimako. (WaYakova 1:13) Chipwe ngocho, Yehova katukinga kuukalu wosena uze weji kwizanga mwomwo yavilinga vyetu vyakuhengako. Chakutalilaho, kulinga shili chinahase kuneha ukalu wakufwana nge kulilukulula, namajimo akuhona kusaka, namisongo yakufuma muujila, nakuhona kulifwelela nakuhona kulivumbika. Anuka ngwove numba tuhu Yehova akonekelele Ndavichi hashili alingile naMbate-sheva nakujihisa Uliya, oloze kamukingile kuukalu uze wafuminemoko.—Samwele 2, 12:9-12.

19-21. (a) Uno jishimbi vasoneka hali VyavaLevi 6:1-7 janganyalishilenga ngachilihi mutu uze navulumuna mukwavo mulonga nauze vanavulumuna? (b) Yehova asaka tulinge vyuma muka kachi nge tunavulumuna mulonga kuli vakwetu?

19 Jishili jetu jinahase kutunehela ukalu ukwavo, chikumanyi nge kuli vatu vakwavo vaze vanamono ukalu mwomwo yavyuma tunalingi. Chakutalilaho, achishinganyeke hamujimbu watwama mumukanda waVyavaLevi kapetulu 6. Jishimbi vahanyine Mose jize vavuluka mukapetulu kana jahanjika hamutu uze mwavulumuna mulonga waunene kuli mukwavo kaIsalele hakwiva vyuma vyenyi, chipwe hakumulyapula chipwe hakumwonga. Nge uze navulumuna mulonga mwakana nakulyonga kulishinga, hakuwana nge kakweshi chinjihoko, ngocho ou muka-shili kaveshi kumuzangamisako. Oloze kutwala muze, chivezu chauze mutu hinachimuyanjisa, ngocho himwetavila shili yenyi. Shikaho mutu kana hakusaka Kalunga amukonekele, atela kulinga vyuma vino vitatu: atela kukindulwisa vyuma evanga, nakuhana chimbwa chimwe chakusokesa muvimbwa vitanu vyavyuma evanga, nakuhana nawa chizamba chamukoko kupwa wana wahamulonga. Kufumaho, jishimbi jahanjika ngwajo: “Kapilishitu mwakamulingila chakufwika hashili kumeso aYehova, kaha navakamukonekela.”—VyavaLevi 6:1-7.

20 Jishimbi kana jasolwele muchima waKalunga wakutetela. Echi changanyalishilenga mwenya-vikumba hakuwana nge vamukindulwishilile vikumba vyenyi, kaha nawa evwilenga kumuchima hwo omu uze mutu alitavilile jino shili yenyi. Jishimbi nawa janganyalishilenga mutu uze jino alitavilile shili yenyi mwomwo yakumuyanjisa kuchivezu chenyi. Chikupu vene, nge mutu kana kalitavilile shili yenyiko, kachi Kalunga kamukonekeleleko.

21 Numba tuhu katwakavangiza Jishimbi vahanyine Moseko, oloze jishimbi kana jatukafwa tutachikize vishinganyeka vyaYehova, kuhakilako vene namuchima wenyi wakukonekela. (Wavaka-Kolose 2:13, 14) Nge tunalingi shili kuli vakwetu, kaha twatela kuzata nangolo mangana twolole vyuma tunalimbenje. Echi cheji kwivwisanga Kalunga kuwaha. (Mateu 5:23, 24) Echi chasakiwa kwitavila shili yetu, nakulomba mutu uze tunavulumuna mulonga atukonekele. Kufumaho, twatela jino kulomba kuli Yehova atukonekele kuhichila mundando yakusokola yaYesu. Nge natulinga ngocho, kaha Yehova mwatukonekela chikupu.—WavaHepeleu 10:21, 22.

22. Vyuma muka vikwavo nahase kulinga Yehova numba nge natukonekela?

22 Ngana muze chapwa kuli chisemi wazangi, Yehova nahase kutukonekela nakutuzangamisa nawa. (Vishimo 3:11, 12) Muka-Kulishitu uze napihilila nakwalumuka nahase kwecha kuzata mulimo waukulwane muchikungulwilo, chipwe wamuka-kuzachila chipwe waupayiniya. Nahase kwivwa kupihya chikuma kwecha kuzata milimo yize azangilenga chikuma. Chipwe ngocho, kumuzangamisa mujila kana kachalumbununa nge Yehova kamukonekeleleko. Twatela kwanuka ngwetu, kuzangamisa chaYehova chasolola nge atuzanga. Kachi nge natwitavila vyuma vanatuhuhumuna nakuvikavangiza, kaha natunganyala chikuma.—WavaHepeleu 12:5-11.

23. Mwomwo ika katwatela kushinganyekela ngwetu Yehova keshi kuhasa kutwivwila kekeko, kaha mwomwo ika twatela kumulondezeza hakukonekelanga vakwetu?

23 Twawahilila chikuma hakutachikiza ngwetu Kalunga ketu ‘eji kukonekelanga.’ Chamokomoko navyuma natulimbenja, katwatela kushinganyeka ngwetu Yehova keshi kuhasa kutwivwila kekeko. Nge natupihilila nakwalumuka namuchima wetu wosena, nakulinga vyuma vize navitukafwa twolole vyuma twalimbenjele, nakulomba Yehova atukonekele kuhichila mumanyinga aYesu, kaha twatela kufwelela ngwetu Yehova mwatukonekela. (WaYowano 1, 1:9) Shikaho, twatela kulondezeza Yehova hakukonekelanga vakwetu. Nge natwanukanga ngwetu Yehova uze kalinga shiliko eji kutukonekelanga muzangi, kaha echi nachitukafwa etu vaka-shili tukonekelenga vakwetu.

a Mutu umwe alinangula chikuma ambile ngwenyi ulombo uchila vavuluka hachisoneka kana wapwa ulombo uze kawafumako. Kakweshi chuma chinahase kufumisa ulombo kana halihinako, numba vene vula chipwe hakukosako.