1-3. (a) Ocilemo cipi Ukualosamo Daviti a kala laco, kuenda ndamupi eye a sanga elembeleko kesumuo liutima waye wa sakalalele? (b) Eci tu linga ekandu ocilemo cipi tu kala laco, pole nye Yehova a tu likuminya?

 UKUALOSAMO Daviti wa soneha hati ‘akandu ange a pitahãla utue wange, a nema enene ndocitele ci lema. Nda hongua, nda sasoha enene. Ndi liyula momo utima wa tokotelua.’ (Osamo 38:​4, 8) Daviti wa kũlĩhĩle ocitangi coku kala locilemo vutima. Pole, eye wa sanga elembeleko kovitangi via kala vutima waye wa sakalalele. Wa kuatele elomboloko liokuti ndaño Yehova wa suvuka ekandu, pole ka suvuka omunu wa linga ekandu nda okuti omunu waco wa likekembela muẽle ocili kuenda wa siapo oku linga akandu aco vokuenda kuomuenyo waye. Omo okuti Daviti wa kolelele calua konjongole ya Yehova yoku lekisa ohenda komunu o likekembela, eye wa popia hati: “Ove, a Yehova, wa sunguluka haive wukuakuecela.”​—⁠Osamo 86:⁠5.

² Eci tu linga ekandu, pamue tu liyakavo locilemo cevalo liovutima. Oku yeva evalo liaco lioku livela kutima ci kuatisa. Momo ci tu vetiya oku linga apongoloko kovituwa vietu ka via sungulukile. Pole, kuli ohele yoku likapa ño enene eko. Ovitima vietu ci tava okuti pamue vi tu kokisa oku sima okuti Yehova kaka tu ecela, ndaño muẽle tua likekembela. Nda tua ecelela okuti tu kala “lesumuo lia piãla omo lieko,” Satana ci tava okuti o tu kokisa oku liwekapo loku kuata ocisimĩlo cokuti Yehova o tu tenda ndomanu ka va sesamẽla vali ongecelo haivo ka va sesamẽla oku u vumba.​—⁠2 Va Korindo 2:​5-11.

³ Anga hẽ, Yehova o tu tenda ndoco? Sio, hacoko eye a tu tenda! Oku ecela, ocituwa cimue ci panga onepa kocisola ca piãla ca Yehova. Vondaka yaye, eye o tu likuminya okuti nda tua likekembela muẽle ocili lutima wetu wosi, eye o tu ecela. (Olosapo 28:13) Oco tu yuvule oku kuata ovisimĩlo viokuti ka ci tẽliwa  oku eceliwa la Yehova, tu konomuisi esunga lieci eye a tu ecela kuenda ndomo eye a ci linga.

4. Nye Yehova a ivaluka catiamẽla kekalo lietu, kuenda ndamupi eci ci vetiya ocituwa caye coku tu tata?

⁴ Yehova wa kũlĩha apa pa sulila epondolo lietu. Osamo 103:​14, yi popia hati: “Momo wa kũlĩha ovatimba etu, ivaluka okuti tuneketela.” Eye ka ivalako okuti etu tu vilulikilo vioneketela tua hongua, kuenda tumanu vamue ka va lipuile. Ondaka yoku popia hati, wa kũlĩha “ovatimba etu,” yi tu ivaluisa ndomo Embimbiliya lisokisa Yehova lutungi umue wolombia viotuma kuenje, tua sokisiwa ndolombia viotuma vina eye a tunga. a (Yeremiya 18:​2-6) Utungi Unene wolombia viotuma o lisuluvika poku tu tata omo okuti wa kũlĩha ekalo lietu liokuhongua, liekandu, kuenda ndomo etu tu tambuluiya kolonumbi viaye.

5. Ndamupi elivulu lia va Roma li lombolola ndomo unene wekandu wa tu viala?

⁵ Yehova wa kũlĩha ciwa ndomo unene wekandu wa tuwa. Ondaka Yaye Embimbiliya, yi tukula ekandu ndongusu yimue ya piãla, yi kuata omunu loku u kokela kokufa. Unene wekandu u pitĩla hẽ toke petosi lipi? Kelivulu lia va Roma, upostolo Paulu o lombolola hati: Etu tu kasi ‘vemi liekandu,’ ndolohoka viasuãlali vi kasi vemẽhi liusongui wavo (Va Roma 3:⁠9); ekandu lia “viala” omanu ndosoma (Va Roma 5:21) ekandu li “sangiwa,” ale “li kasi” vokati ketu; (Va Roma 7:​17, 20); “ocihandeleko” calio ci kasi loku amamako oku talavaya vatimba etu, lesulilo lioku seteka oku lavulula ocituwa cekalo liomuenyo wetu. (Va Roma 7:​23, 25) Hunenekuowo ekandu li kuete kokuetu!​—⁠Va Roma 7:​21, 24.

6, 7. (a) Ndamupi Yehova a tenda omanu vana va vanjiliya ongecelo yaye lutima umue welikekembelo? (b) Momo lie tu kuetele oku yuvula oku tomba ohenda ya Suku?

⁶ Yehova wa kũlĩha okuti ca tĩla calua kokuetu oku lekisa epokolo lia lipua ndaño muẽle lelikolisilo liocili. Eye o tu  likuminya okuti eci tu vanjiliya ohenda yaye lutima umue welikekembelo liocili, eye oka tu ecela calua. Osamo 51:​17, yi popia hati: “Ovilumba vi sanjuisa Suku utima wa teka. A Suku, ove ku timi utima wa teka, haiwo wa samba.” Yehova kaka sepula, ale oku imba onyima omunu ukuotima wa “teka, haiwo wa samba” omo liocilemo cekandu.

⁷ Oco hẽ, eci ci lomboloka okuti omo liohenda ya Suku tu linga ño ekandu kocipango kuenje eye o tu ecela? Sio, hacoko! Yehova ka vetiyiwa locikembe caño. Ohenda Yaye yi kuete esulilo. Eye ka ecela omunu una o linga ekandu kocipango, haeye ka lekisa utima woku likekembela. (Va Heveru 10:26) Pole, eci eye a limbuka omunu o kasi lutima wa sumua, eye u wecela. Tu konomuisi ovopopi amue a lomboluiwa Vembimbiliya oku lekisa onepa eyi yocisola ca Yehova.

8. Nye Yehova a linga eci a ecela akandu etu, kuenda eci ci tu ĩha ekolelo lie?

⁸ Soma Daviti poku likekembela wa popia hati: “Nda likekembela kokuove ekandu liange. Ongole yange sia yi limbikile . . .. Kuenje wa njupa evĩho liekandu liange.” (Osamo 32:⁠5) Ondaka yoku popia hati, “wa njupa,” yopiwa kelimi lio Heveru yi lomboloka “oku katuiwa” ale “oku ambata.” Ondaka yaco palo yi kuete elomboloko lioku upiwa “eko ale ekandu.” Omo liaco, Yehova wa ambata akandu a Daviti, kuenda wa a imũla. Ka kuli atatahãi okuti, eci ca kuatisa ketulumuho liutima wa sumũile wa Soma Daviti omo liekandu a lingile. (Osamo 32:⁠3) Etu letuvo tu pondola oku kuatela ekolelo ku Suku, omo okuti eye imũlako akandu omanu vana va vanjiliya ongecelo yaye omo liekolelo va kuetele kocilumba cocisembi ca Kristu.​—⁠Mateo 20:⁠28.

⁹ Soma Daviti wa lombolola olondaka vikuavo viwa vi lekisa oku ecela kua Yehova, poku popia hati: “Ndeci kutundilo kupãla lutakelo, haico a kapa okulueya kuetu ocipãla.” (Osamo 103:12) Ocinãla cipi ci sangiwa pokati kutundilo lutakelo? Ocili okuti, utundilo u kasi enene kupãla lutakelo kuenda ovina viaco vivali  lalimue eteke vi lisanga. Usonehi umue, wa lombolola okuti ondaka eyi yi lomboloka okuti pokati kutundilo lutakelo pa sangiwa “ocinãla cimue calua okuti omunu ka tẽla oku sokolola ndomo ocinãla caco ci kasi.” Olondaka Soma Daviti a vetiyiwa oku soneha, vi tu sapuila okuti eci Yehova a ecela, akandu etu o a kapa kupãla kuna okuti ka tu pondola oku simako.

¹⁰ Anga hẽ ove wa setekele ale okupa eliño kuwalo umue u yela? Ci tava okuti pamue wa linga alikolisilo alua, pole eliño handi lopo li letiwe. Konomuisa ndomo Yehova a lombolola epondolo liaye lioku ecela, poku popia okuti: “Ndaño akandu ene a kusuka ngẽ ndonanga yohusu, a yela ndocikokoto; ndaño a kusuka ndohusu a linga ndutele.” (Isaya 1:18) Ondaka yi tukuiwa hati, “ohusu “ yi lomboloka evala limue li kusuka enene. b “Ohusu,” ya kala evala limue litẽkãveluapo vali li sangiwa  vavala akuavo a kusuka. (Nahumi 2:⁠3) Etu ka tu tẽla okupa eliño liakandu longusu yetu muẽle. Pole, Yehova o pondola okupa akandu a lisetahãla levala li kusuka ngẽ ndohusu okuti o a yelisa ndocikokoto ale ndutele uyela. Eci Yehova a ecela akandu etu, ka tu sukila oku sima okuti tu kala vali leliño liaco liekandu vokuenda kuomuenyo wetu wosi.

11. Ndamupi Yehova a takumuila akandu etu konyima yaye?

¹¹ Vocisungo cimue colupandu ca sonehiwa la Soma Hesekiya eci a puluka kuveyi umue okuti nda wo tuala kolofa, eye wa popia la Yehova hati: “Wa takumuila akandu ange konyima yove.” (Isaya 38:17) Olondaka evi vi lekisa okuti Yehova o tikula akandu omunu una wa likekembela kuenje o a inasi konyima Yaye, kuna okuti akandu aco ka a mõli vali kuenda ka a kapiko vali. Ndomo ca lomboluiwa velivulu limue, ocisimĩlo colondaka evi, ci tava oku lomboluiwa hati: “Ove wa mãlako [akandu ange] ndu okuti o-o ka a lingiwile.” Eci hẽ, ka cu ku sanjuisa?

12. Ndamupi uprofeto Mika a lekisa okuti eci Yehova a ecela, Eye o inasi akandu etu?

¹² Vohuminyo yimue yatiamẽla koku tumbulula, uprofeto Mika wa lekisa ekolelo liaye a kuata liokuti, Yehova o pondola oku ecela omanu vaye vana va likekembela, poku popia hati: “Helie Suku wa soka ndove, u ecela olohõle, haeye ivala okulueya kuocisupe cocipiñalo caye? Ove wimba ovakandu etu osi valondo okalunga.” (Mika 7:​18, 19) Sokolola okuti olondaka evi via kuatele elomboloko liocili komanu va kala kotembo ya pita. Anga hẽ kua kala epuluvi lioku yovola ocina cimue ca imbiwa “valondo okalunga?” Olondaka via Mika vi lekisa okuti eci Yehova a ecela akandu etu, eye o a inasi kuenda ka a sokolola vali.

¹³ Yesu wa setahãisa oku ecela kua Yehova lukamba u kasi pokati komunu o levala la yuna o levalisa. Yesu o tu vetiya oku likutilila ndoco: “Tu ecele ofuka yetu.” (Mateo 6:​12, NW ) Yesu wa sokisa akandu etu ndofuka. (Luka 11:⁠4) Eci tu linga ekandu, tu kala “vakuafuka” ku Yehova. Elivulu limue poku lombolola eci catiamẽla kondaka ya pongoluiwa kelimi lia va Helasi okuti  “oku ecela,” olio lia popia hati: “Oku siapo oku tana ofuka, oku liwekapo kofuka, okuti ku yi tani vali.” Eci ci lomboloka okuti eci Yehova a ecela, eye imũlako ofuka yetu okuti lonjila yikuavo nda tua kisikiwa oku yi feta. Omunu o likekembela ci tava okuti o sanga elembeleko. Yehova ka tani ofuka yina okuti wa yecela ale!​—⁠Osamo 32:​1, 2.

14. Olondaka viokuti “akandu ene a ecelua,” vi tu ĩha ocisimĩlo ce?

¹⁴ Ongecelo ya Yehova ya lomboluiwavo kelivulu Liovilinga 3:19 okuti: “Oco, likekembeli akandu ene. Pongoloki okuti akandu ene a ecelua.” Olondaka via sulako ndeti kelimi lio Helasi, vi lombolokavo “oku imapo,“ . . . oku imũla, ale oku nyõla.” Ndomo ca lomboluiwa lasonehi vamue, ondaka eyi yi lomboloka okuti oku imapo ocina ca sonehiwa leka. Ndamupi ca lingawaile? Otinda va siataile oku soneha layo kotembo ya pita va yi tengaile lo kola kuenda ovava. Noke yoku soneha lotinda yaco, ca tavaile okuti omunu eci a soneha ocikungapo locinyaña cimue ca yula. Eyi onjila yimue yiwa yoku setahãisa ohenda ya Yehova. Eci eye a ecela akandu etu, ci sokisiwa ndoku a puenya locinyaña cimue ca yula.

15. Nye Yehova a yongola okuti oco tu kũlĩha catiamẽla kokuaye?

¹⁵ Eci tu sokolola kolondaka evi viñi viñi vioku setahãisa, ka ci lomboloka hẽ okuti Yehova o yongola oco tu kũlĩhe okuti eye wa likapelako muẽle ocili oku ecela akandu etu nda tu lekisa oku likekembela kuocili? Etu ka tu sukila oku kuata usumba wokuti kotembo yokovaso eye oka tu pisa vali omo liakandu aco, momo Embimbiliya li situlula vali catiamẽla kohenda ya piãla ya Yehova okuti: Eci eye a ecela akandu etu, eye ivalako.

16, 17. Eci Embimbiliya li popia okuti Yehova ivalako akandu etu, ci lomboloka nye, kuenda momo lie o tambuluila ndoco?

¹⁶ Yehova wa likuminya komanu vana va tiamẽla kocisila cokaliye hati: “Ngecela evĩho liavo, lakandu avo si a ivaluka vali.” (Yeremiya 31:34) Anga eci hẽ ci lomboloka okuti eci Yehova a ecela akandu ka kuete vali epondolo lioku ivaluka akandu aco? Sio, hacoko. Embimbiliya li tu sapuila akandu a lingiwa  lomanu valua vana Yehova a ecela, oku kongelamo Soma Daviti. (2 Samuele 11:​1-17; 12:13) Pole Yehova handi ivaluka akandu ovo va lingaile. Ovolandu atiamẽla kakandu avo lalikekembelo avo kuenda oku eceliwa kuavo la Suku, osi a sonehiwa oco a tu kuatise. (Va Roma 15:⁠4) Oco hẽ, eci Embimbiliya li popia okuti Yehova “ka ivaluka” akandu omanu vana eye a ecela, ci lomboloka nye?

¹⁷ Kelimi lio Heveru ondaka yoku popia hati oku “ivaluka,” ka yi lomboloka lika oku ivaluka eci ca pita ale osimbu. O Dicionário yimue yotestamento yale yi lombolola okuti vondaka yaco mua kongela oku linga ndomo mu litava locisimĩlo.” Omo liaco, vupopi owu woku linga hati oku “ivaluka” akandu, mua kongela oku linga cimue catiamẽla koku pisa omanu vana va linga  ekandu. (Hosea 9:⁠9) Pole, eci Suku a popia okuti, “akandu avo si a ivaluka vali,” eye o tu likuminya okuti eye ecela akandu omunu una o likekembela, kuenda kaka pisa vali omunu waco omo liakandu ana eye a lingaile. (Esekiele 18:​21, 22) Omo liaco oku linga hati Yehova ivalako, ci lekisa okuti eye ka ivaluka vali akandu etu eteke leteke, ale oku tu pisa olonjanja viosi. Anga hẽ ka ci tu lembeleka oku kũlĩha okuti Suku yetu ecela kuenda ivalako?

18. Momo lie ongecelo ka yi lombolokela okuti omunu ukuekandu wa likekembela o puluka kovitangi vi yilila kovina vĩvi eye a linga?

¹⁸ Anga hẽ omo okuti Yehova o kuete onjongole yoku ecela ci lomboloka okuti omunu una o likekembela ekandu o puluka kovitangi vi iyilila kovilinga viaye vĩvi? Sio, hacoko. Etu ka tu pondola oku linga ekandu kocipango okuti noke tu puluka kueci ci iyililako. Upostolo Paulu wa soneha hati: “Eci omunu a kũla haico a lombola.” (Va Galatia 6:⁠7) Etu ci tava okuti tu liyaka lovitangi vi iyilila kovilinga vietu ka via sungulukile. Pole, eci ka ci lomboloka okuti eci Yehova a ecela akandu etu, noke o tu talisa vali ohali. Eci kuiya ovitangi, Ukristão ka ci tava oku sima hati, ‘soketi Yehova o kasi loku ndi pisila akandu nda lingaile.’ (Tiago 1:13) Yehova ka tu popela kovitangi viosi vi iyilila kovilinga vietu vĩvi. Oku linyãla kuolohueli, oku minisiwa kumue okuti omunu ka ku yonguile, oku kuata uveyi u tundilila kukahonga, oku pua ekolelo ale oku tombiwa, viosi evi ovina vimue pokati kasumuo eyilila koku linga ekandu. Ivaluka okuti ndaño muẽle ceci Daviti a eceliwa akandu aye a lingile, ana atiamẽla ku Batisieva kuenda Uriya, lopo Yehova ka popelele Daviti kovitangi vieyililako.​—⁠2 Samuele 12:​9-12.

19-21. (a) Ndamupi ocihandeleko ci sangiwa kelivulu Liovisila 6:​1-7, ca kuatasaile omunu wa nyaniwa la yuna wa nyana? (b) Nda okuti vakuetu va tala ohali omo liakandu etu, Yehova o sanjuka eci tu lekisa ocituwa cipi?

¹⁹ Kakandu etu ci tava okuti ku iyilila vali ovitangi vikuavo, ca piãla enene nda omanu vakuavo va tala ohali omo liovituwa vietu. Konomuisa, eci ci sangiwa kelivulu Liovisila kocipama 6.  Ocihandeleko ca Mose ndomo ca lekisiwa vocipama caco, ca lombolola eci catiamẽla kekandu limue linene, ndeci oku tambula ovina via vakuavo va Isareli poku nyana, oku punda, kuenda oku kemba. Nda omunu una wa linga ekandu o likala oku tava okuti wa lueya, loku lisila lolondaka viesanda, ca enda oku koka onjuela pokati kaye lomunu ukuavo. Pole, noke omunu una wa lueya o yeva ocilemo kutima kuenje o vetiyiwa oku likekembela koku lueya kuaye. Oco a eceliwe la Suku, eye wa sukililile oku linga ovina vitatu, ndeci: Oku tiula eci eye a nyana, oku feta eci ci soka 20 kolopusendu komunu una eye a nyanele, kuenda oku eca omeme ndocilumba cekandu a linga. Noke ocihandeleko ci popia hati: “Ocitunda cu likutilila ku Yehova oku tuvika ekandu, kuenje ecelua cosi a linga co muisa eko.”​—⁠Ovisila 6:​1-7.

²⁰ Ocihandeleko caco ca kala ocindekaise celiangiliyo liohenda ya Suku. Eliangiliyo liaco lia kuatasaile omunu una wa nyaniwile okuti vo tiuwila ovina viaye, kuenda ka kuli etatahãi liokuti eye wa liyevaile ciwa poku mõla okuti omunu una wo nyanele wa limbuka ekandu liaye. Handi vali, ocihandeleko ca kuatasailevo omunu una wa nyanele oku limbuka ekandu liaye kuenda oku imbapo ocituwa caco cĩvi. Pole, nda eye ka tavele oku ci linga, ka ca tavailevo oku kuata ongecelo ya Suku.

²¹ Ndaño okuti etu ka tu kasi vemẽhi Liocihandeleko ca Mose, pole Ocihandeleko caco ci tu kuatisa oku kũlĩha ocisimĩlo ca Yehova loku kũlĩhavo ndomo eye a tenda ongecelo. (Va Kolosai 2:​13, 14) Nda okuti vakuetu va tala ohali omo liakandu etu, Suku o sanjuka eci etu tu linga eci ciwa kuenda oku siapo oku linga eci cĩvi. (Mateo 5:​23, 24) Omu pamue mu kongela oku limbuka akandu etu, loku limbuka eko, kuenda oku pinga ongecelo komunu una tua lueyela. Kuenje, tu pondola oku pinga ku Yehova vonduko yocilumba ca Yesu kuenda oku kuata ekolelo liokuti Suku wa tu ecela.​—⁠Va Heveru 10:​21, 22.

22. Nye ca kongela vongecelo ya Yehova?

²² Ndonjali yimue ukuacisola, Yehova pamue ece ongecelo yakandu lepindiso. (Olosapo 3:​11, 12) Ukristão wa likekembela, ci  tava okuti pamue o siapo esumũlũho liaye lioku talavaya ndukulu wekongelo, oñuatisi yakulu vekongelo, ale ndukundi wotembo yosi. Oco pamue cinena esumuo lialua kokuaye eci a pumba vokatembo kamue asumũlũho eye a solele calua. Pole, epindiso liaco, ka li lomboloka okuti Yehova ko wihĩle ongecelo yakandu aye. Etu tu kuete oku ivaluka okuti epindiso litundilila ku Yehova, li lekisa okuti eye o tu kuetele ocisola. Nda tu tava kuenda tu kapako epindiso liaco, cika tu nenela asumũlũho alua.​—⁠Va Heveru 12:​5-11.

23. Momo lie ka tu sukilila oku kuata ocisimĩlo cokuti ka tu pondola oku kuatisiwa vali lohenda ya Yehova, kuenda momo lie tu kuetele oku setukula ongecelo yaye?

²³ Ci sanjuisa calua oku kũlĩha okuti Suku yetu “ukuakuecela!” Ndaño okuti tua siata oku linga ekandu, ka tuka kuati ocisimĩlo cokuti ka tu pondola oku kuatisiwa vali lohenda ya Yehova. Nda tua likekembela muẽle ocili, loku eca ananga awa oku siapo eci cĩvi, loku likutilila lutima wetu wosi oku pingila ongecelo vosonde ya Yesu, etu tu pondola oku kuata ekolelo liokuti Yehova oka ecela akandu etu. (1 Yoano 1:⁠9) Tu setukuli oku ecela kuaye poku tata vakuetu. Nda Yehova una ka lingi ekandu, o pondola oku tu ecela locisola akandu etu, anga hẽ ka ci tu vetiyavo etu tuakuakandu oku likolisilako oku liecela pokati la vakuetu?