Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

MTWE 26

Mlungu Ali ‘Jwakululuchila’

Mlungu Ali ‘Jwakululuchila’

1-3. (a) Ana jwamasalimo Daudi, jwalasile ni katundu jawusito japi, soni ana mtima wakwe watemi pasi chamtuli? (b) Patulemwisye, ana tukusalaga ni nganisyo syapi, nambi Yehofa akutusimichisya chichi?

JWAMASALIMO Daudi jwalembile kuti, “Ulemwa wangu undiŵisye msingu wangu, ukusitopa mpela msigo wakupunda machili gangu. Ndili jwam’male ligongo lya kulwalika.” (Salimo 38:4, 8) Daudi jwamanyilile kuti kulijimba magambo pa yakulemwa yajwatesile yaliji mpela yanyakwile katundu jawusito. Nambo kaneko mtima wakwe watemi pasi. Jwapikanichisye kuti atamose kuti Yehofa akusawengana ni ulemwa, nambo jwangamŵenga mundu jwapitikwiche mtima yisyesyene soni jwalesile yakusakalayo. Ligongo lyakuti jwamanyililaga kuti Yehofa akusasachilila kwakululuchila ŵandu ŵakupitikuka mtima, Daudi jwatite, “Ŵalakwe Ambuje ali . . . ŵakululuchila ŵandu ŵawo.”—Salimo 86:5

2 M’wesoni patulemwisye chikumbumtima chetu chikusatulagasya mnope. Kulitendela chanasa kweleku kuli kwakamuchisya, ligongo mpaka kutukamuchisye kulinganya yakulemwa yetu. Nambope, kulitendela chanasa mwakupundanganya malile kuli kwakogoya. Mtima wetuwu mpaka wutulambusyeje kuti Yehofa nganatukululuchila yisyesyene mwangasamala kandu kuti twapitikwiche mtima. Naga ‘tukudandawulisya mnope’ ligongo lya yatwalemwisye, Satana mpaka atutengusye ni kulipikanaga kuti Yehofa jwangatuŵalanjila soni tuli ŵangaŵajilwa kumtumichila.—2 Akolinto 2:5-11.

3 Ana mwelemu ni mwakusatuwonela Yehofa? Ngaŵa myoyo. Kululuchila jili mbali jimo jekulungwa ja chinonyelo cha Yehofa. Kupitila m’Maloŵe gakwe, jwalakwe akusatusimichisya kuti patupitikwiche mtima yisyesyene, akusaŵaga jwakoseka kutukululuchila. (Misyungu 28:13) Kuti tusimichisye kuti Yehofa akusatukululuchila yisyesyene, kwende tukambilane mwakusati pakutukululuchila soni ligongo lyakwe.

Ligongo Lyakwe Yehofa ‘Akusatukululuchila’

4. Ana Yehofa akusakumbuchila chichi pakwamba ya upagwe wetu, soni ana yeleyi yikusakwaya wuli katende kakwe ka yindu ni m’weji?

4 Yehofa akusamanyilila yakulepela yetu. Lilemba lya Salimo 103:14 likusati, “Pakuŵa akusamanyilila yaŵatite pakutupanganya, akusakumbuchila kuti uwe tuli luwundu.” Jwalakwe akusakumbuchila kuti twatyochele ku luwundu mwamti tukwete yakulepela ligongo lya ungali umlama wetu. Maloŵe gakuti jwalakwe akusamanyilila “yaŵatite pakutupanganya,” gakusatukumbusya kuti m’Baibulo, Yehofa akusamlandanya ni jwakugumba, soni m’weji ni yiŵiga. * (Yelemiya 18:2-6) Jwagumba Jwamkulugwaju akusatenda yindu ali kumanyilila kuti m’weji tuli ŵakulepela ligongo lya ungali umlama wetu soni mwatukusatendela yindu patupochele malangiso.

5. Ana buku ja Aloma jikusalondesya kuti ulemwa wukusatukamula mwamachili chamtuli?

5 Yehofa akusamanyilila kuti ulemwa uli wamachili mnope. Baibulo jikusasala kuti ulemwa uli chindu chamachili mnope chachikusakamula ŵandu mwamachili. Ana wukusakamula mwamachili chamtuli? M’buku ja Aloma, ndumetume Paulo jwaŵechete kuti, “Tukulongoleledwa ni ulemwa,” mpela Asilikali ŵakulongoleledwa ni jwamkulungwa jwawo. (Aloma 3:9, NWT) Ulemwa uŵele uli ‘mkwalamulila’ ŵandu mpela mwenye. (Aloma 5:21) Ulemwa ‘ukusatama’ mwetuwe. (Aloma 7:17, 20) “Lilamusi” lyakwe likupitilisya kukamula masengo mwetuwe kapena kuti kulongolela yakutenda yetu. (Aloma 7:23, 25) Ŵandu ŵangali umlamawe, ulemwa ukusatukamula mwamachili mnope.—Aloma 7:21, 24.

6, 7. (a) Ana Yehofa akusiŵawona chamtuli ŵandu ŵakusasosasosa chanasa chakwe ni mtima wakupitikuka? (b) Ana ligongo chichi ngatukusosekwa kulemwa mwamele paganisya kuti Mlungu jwali jwachanasa chatukululuchileje?

6 Myoyo, atamose tuli tulinjililile kuti tumpikanileje pachilichose, Yehofa akusamanyilila kuti nganituŵa tukombwele. Jwalakwe mwachinonyelo akusatusimichisya kuti patukusosasosa chanasa chakwe ni mtima wosope, chachitukululuchila. Lilemba lya Salimo 51:17 likusati, “Nambo mbopesi jakusapochela ŵalakwe Mlungu, jili mtima wekasiche, mtima wachanasa ni wakwitichisya ulemwa, ŵalakwe Mlungu ngasawuchembulusya.” Yehofa nganaŵa amkanile mundu jwakwete mtima wakulitendela ‘chanasa ni kwitichisya ulemwa’ ligongo lyakulijimba magambo.

7 Nambope, ana yeleyi yigopolele kuti tulemweje mwamele paganisya kuti Mlungu jwali jwachanasa chatukululuchileje? Ngaŵa myoyo. Yehofa jwangatenda yindu ligongo lyakujigalika nganisyo. Chanasa chakwe chikwete malile. Jwalakwe jwangakululuchila ŵandu ŵakusatenda ulemwa mwamele soni ŵangakusalosya kupitikuka mtima. (Ahebeli 10:26) M’malo mwakwe, pawuweni mtima wakulitendela chanasa, jwalakwe akusaŵa jwakoseka kuwukululuchila. Kwende sambano tulole maloŵe gajikamulichisye masengo m’Baibulo pakusala ya mbali jakusangalasya ja chinonyelo cha Yehofa.

Ana Yehofa Akusakululuchila Mpaka Papi?

8. Ana Yehofa akusatenda chichi patukululuchile yakulemwa yetu, soni ana yeleyi yikusatupa chikulupi chamtuli?

8 Daudi ali apitikwiche mtima jwatite, “Nambo pinajitichisye ulemwa wangu kwa ŵalakwe, nganisisa ungalumbana wangu. . . . Nipo ŵalakwe ŵangululuchile yakulemwa yangu yosope.” (Maloŵega tugombelechesye m’weji.) (Salimo 32:5) Maloŵe gakuti “ŵangululuchile” ŵagagopolele kutyochela ku maloŵe ga Chihebeli gele mnopemnope gakusagopolela kuti “kunyakula” kapena “kujigala.” Mwagakamulichisye masengo maloŵega yikusalosya kutyosya “ulemwa kapena yakusakala.” Myoyo, mpaka tujile kuti Yehofa ŵawunyakwile ulemwa wa Daudi ni kuwutyosya. Mwangakayichila yeleyi yanandiye nganisyo sya Daudi syakuliwona kuti ali jwakulemwa. (Salimo 32:3) M’wejisoni mpaka tukole chikulupi mwa Mlungu jwakusatyosya yakulemwa ya ŵandu ŵakumsaŵenda kuti ŵakululuchile kupitila mu mbopesi ja Yesu.—Mateyu 20:28.

9. Ana Yehofa akusajasa kwakutalika chamtuli yakulemwa yetu?

9 Daudi jwakamulichisyesoni masengo maloŵe gane gakupikanika chenene pakwamba ya kukululuchila kwa Yehofa. Jwalakwe jwatite, “Mpela kungopoko lyuŵa kukutalikangana ni kungapilo lyuŵa, myoyo akusatyosya yakulemwa yetu kuti yiŵe kwakutalikangana ni uwe.” (Maloŵega tugombelechesye m’weji.) (Salimo 103:12) Ana kungopoko lyuŵa kuli kwetalikangane chamtuli ni kungapilo lyuŵa? Kungopoko lyuŵa kuli kwetalikangane mnope ni kungapilo lyuŵa, mwamti mbali siŵilisi nganisiŵa sisimene. Mundu jwine jwamlijiganye ya Baibulo jwaŵechete kuti maloŵega gakusagopolela “kutalikangana mnope soni kutalikangana kwanganituŵa tukuganichisye.” Maloŵe gakusalilidwa ga Daudiga gakutusalila kuti Yehofa patukululuchile, akusajasa yakulemwa yetu kwakutalikangana mnope ni m’we.

“Mŵele ŵachejewu ligongo lya ulemwa wenu. . . nipo chimchiŵa ŵaswela kuti mbee”

10. Yehofa patukululuchile yakulemwa yetu, ligongo chichi ngatukusosekwa kuganisya kuti kutimbilila kwa ulemwa wetu chitusigalile nako kwa umi wetu wosope?

10 Ana pakwete palinjile kutyosya likaku lyakusausya mnope pa chakuwala cheswela mnope? Atamose ali alinjilile wuli kutyosya likakulyo, likusasigalilape. Alole yakusati Yehofa pakusala yakusati pakwakululuchila ŵandu. Jwalakwe jwatite, “Mŵele ŵachejewu ligongo lya ulemwa wenu, nambo une chinjimchapa, nipo chimchiŵa ŵaswela kuti mbee. Mgambile kuti psyu mpela miasi, timchiŵa ŵaswela mpela litonji.” (Maloŵega tugombelechesye m’weji.) (Yesaya 1:18) Nganituŵa tukombwele kutyosya likaku lya ulemwa mwamachili getu. Nambo Yehofa mpaka atendekasye ulemwa wetu wawuli wechejewu ni kuŵa ŵeswela mbee mpela litonji. Yehofa patukululuchile yakulemwa yetu, tukaganisyaga kuti likaku lya ulemwa wetu chilisigale kwa umi wetu wosope.

11. Ana Yehofa akusaponya chamtuli yakulemwa yetu kunyuma kwakwe?

11 Mu nyimbo jakulimbikasya jaŵalembile Hesekiya ali aposile ku ulwe wakwe wakawile nawo jalosisye kuyamichila. Jwalakwe jwamsalile Yehofa kuti, “Yakulemwa yangu yosope ayiponyisye kunyuma kwawo.” (Yesaya 38:17, NWT) Pelepa Yehofa akumlosya kuti akusajigala yakulemwa ya ŵandu ŵakupitikuka mtima ni kuyiponya kunyuma kwakwe kwele jwangayiwona kapena kuyiganichisya. Buku jine jasasile kuti maloŵega m’litala line mpaka tusale kuti, “Atendekasisye [yakulemwa yangu] kuŵa mpela nganiyitendekwa.” Ana yeleyi nganiŵa yakulimbikasya?

12. Ana jwakulochesya Mika jwalosisye chamtuli kuti Yehofa patukululuchile, akusatyosya yakulemwa yetu mpaka kalakala?

12 Pakwamba yakulinganyasoni, jwakulochesya Mika jwalosisye kuti akwete chikulupi chakuti Yehofa chachakululuchila ŵandu ŵakwe ŵapitikwiche mtima. Jwalakwe jwatite, ‘Ana ŵani ŵali Mlungu mpela ŵalakwe, . . . ŵakuliŵalila yakulemwa ya ŵandu ŵawo ŵakusigala? . . . Tachijasa ulemwa wetu wosope pasi pa nyasa.’ (Maloŵega tugombelechesye m’weji.) (Mika 7:18, 19) Ana maloŵega gagopolelaga chichi kwa ŵandu ŵaŵatamaga mu ndaŵi ja m’Baibulo? Ana papalisoni upile wakuchuwula yindu yayiponyisye “pasi pa nyasa?” Myoyo, maloŵe ga Mika gakulosya kuti Yehofa patukululuchile, jwalakwe akusatyosya yakulemwa yetu mpaka kalakala.

13. Ana maloŵe ga Yesu gakuti ‘Atukuluchile uwe ngongole jetu’ gakusagopolela chichi?

13 Yesu jwakamulichisye masengo chisyasyo cha jwakongola ni jwakongosya mbiya pakuwanichisya ni kululuchila kwa Yehofa. (Mateyu 18:23-35) Yesu jwatulimbikasisye kupopela kuti, “Atukululuchile uwe yakulemwa yetu [“ngongole jetu,” NWT].” (Mateyu 6:12) Myoyo, jwalandenye ulemwa ni ngongole. Patulemwisye, yikusaŵa kuti tukwete “ngongole” kwa Yehofa. Pakwamba ya ngopolelo ja maloŵe ga Chigiliki gaŵagagopolele kuti “atukuluchile,” buku jine jatite, maloŵega gakusagopolela, “Kuleka ngongole, ngajiŵilisyasoni.” Mwakamulana ni nganisyo syelesi, Yehofa pakululuchile, akusafuta ngongole jatusosekweje kupeleka jila. Myoyo, yeleyi mpaka yimlimbikasye jwakulemwa jwapitikwiche mtima. Yehofa ngasaŵilasyasoni ngongole jefutefute.—Salimo 32:1, 2.

14. Ana maloŵe gakuti “amtyochesye ulemwa wenu” gakusatupa chiwulili chapi cha munganisyo?

14 Kululuchila kwa Yehofa akukusalasoni pa Masengo 3:19, papakusati, “Mpitikuche mitima sambano ni kuwujila kwa Mlungu kuti amtyochesye ulemwa wenu.” (Maloŵega tugombelechesye m’weji.) Maloŵe gakuti “Amtyochesye” gagopoleledwe kutyochela ku maloŵe ga Chigiliki gampaka gagopelele “kupukuta, . . . kufuta kapena konanga.” Mwakamulana ni yakusaŵecheta ŵalijiganye ya Baibulo ŵane, maloŵega gakusawanichisya ni kufuta yalembile mundu. Ana yeleyi yakombolekaga uli? Imki jaŵalembelaga kaŵilikaŵili ŵandu ŵakala ŵajipanganyaga pakuwanganya ni yindu mpela makala, ulimbo soni mesi. Panyuma pakulemba ni imkiji, mundu jwakombolekaga kufuta yalembileyo pakamulichisya masengo chiwisa chenyoŵe. Pelepatu tukulola chiwulili chambone cha chanasa cha Yehofa. Jwalakwe patukululuchile yakulemwa yetu, yikusaŵa mpela ajigele chiwisa chenyoŵe ni kufuta yakulemwayo.

Yehofa akusaka kuti tumanyilileje kuti jwalakwe ali ‘jwakululuchila’

15. Ana ni chindu chapi chakusaka Yehofa kuti tuchimanyilile pakwamba ya jwalakwe?

15 Maloŵe gakuŵanichisyaga gakulosya kuti Yehofa ali jwakoseka kutukululuchila yisyesyene yakulemwa yetu. Jwalakwe akusatukululuchila naga tupitikwiche kutyochela pasi pa mtima. Ngatukusosekwa kogopa kuti akusasunga yakulemwa yeleyi ni chakulinga chakuti chatujimbe magambo msogolo. Yeleyi yikusawonechela chenene pa chiwundo chajikusasala Baibulo pakwamba ya ukulungwa wa chanasa cha Yehofa. Chiwundo chakwe chili chakuti patukululuchile, jwalakwe akusaliŵalila.

Ulemwa Wawo “Ngasinawukumbuchilasoni”

16, 17. Baibulo pajikusasala kuti Yehofa akusaliŵalila yakulemwa yetu, ana jikusagopolela chichi, soni ligongo chichi akwanga myoyo?

16 Yehofa ŵasalile ŵandu ŵaŵaliji m’chilangano chasambano kuti, “Tinjakululuchila ulemwa wawo, mwakuti ngasinawukumbuchilasoni.” (Yelemiya 31:34) Ana yeleyi yikugopolela kuti Yehofa patukululuchile yakulemwa yetu nikuti nganaŵa akombwele kuyikumbuchilasoni? Yeleyi ngaŵa mkutendekwa. Baibulo jikusasala ya yakulemwa ya ŵandu ŵajinji yele Yehofa jwakululuchile kupwatikapo Daudi. (2 Samuele 11:1-17; 12:13) Yehofa akumanyililape yakulemwa yaŵatesile jemanjaji. Ngani syakwamba yakulemwa yawo, kupitikuka mtima kwawo soni yaŵatite Mlungu pakwakululuchila, syalembedwe kuti situkamuchisyeje. (Aloma 15:4) Sambano, ana Baibulo jikusagopolela chichi pajikusasala kuti Yehofa ‘jwangakumbuchila’ yakulemwa yakwamba ŵandu ŵaŵakululuchile?

17 Maloŵe ga Chihebeli gaŵagagopolele kuti ‘kukumbuchila’ gakusagopolela yejinji ngaŵape kukumbuchila yakalakala. Buku jine (Theological Wordbook of the Old Testament) jasasile kuti yeleyi yikusapwatikapo “nganisyo syakulosya kutendapo kandu kakuŵajilwa.” Myoyo, ‘kukumbuchila’ yakulemwa kukusapwatikapo kutendapo kandu kwa mundu jwatesile chakulemwajo. (Hoseya 9:9) Nambo Mlungu pakusala kuti ulemwa wawo “ngasinawukumbuchilasoni,” jwalakwe akutusimichisya kuti paŵakululuchile ŵandu ŵakupitikuka mtima, ngasiŵajimbasoni magambo msogolo ligongo lya yakulemwayo. (Esekiele 18:21, 22) Myoyo, Yehofa akusaliŵalila yakulemwa yetu m’litala lyakuti ndaŵi syosope jwangayikumbuchilasoni ni chakulinga chakuti agambeje kutujimba magambo. Ana kumanyilila kuti Mlungu jwetu akusatukululuchila soni akusayiliŵalila yakulemwa yetu nganikuŵa kwakulimbikasya?

Nambi Wuli Pakwamba Yakuyichisya ya Ulemwa?

18. Ligongo chichi kukululuchidwa ngakukugopolela kuti mundu jwakulemwajo ngasimana ni yakuyichisya ya ulemwa wakwe?

18 Ana mundu pakululuchidwe yakulemwa yakwe nikuti nganaŵa asimene ni yakuyichisya ya ulemwa wakwe? Ngaŵa myoyo. Patulemwisye nganituŵa tujembecheye kuti ngatusimana ni yakusawusya. Paulo jwalembile kuti, “Yele yakusapanda mundu, tachigowola iyoyo.” (Agalatiya 6:7) Mpaka tusimane ni yakuyichisya ya ulemwa wetu. Nambo yeleyi ngayikugopolela kuti Yehofa patukululuchile yakulemwa nikuti akusatupa yakusawusya. Klistu pasimene ni yakusawusya ngakusosekwa kuganisya kuti, ‘Mwine mwakwe Yehofa akumba chilango ligongo lya yakulemwa yanatesile munyuma.’ (Yakobo 1:13) Mwakulekangana ni yeleyi, Yehofa jwangatuchenjela ku yakuyichisya ya ulemwa wetu. Yakuyichisyayi yikusaŵa yakutesya chanasa soni nganituŵa tuyiŵambele. Yindu yakwe yili mpela, kumala kwa ulombela, msigo wapetinji, yilwele yakupelegana ligongo lyakugona ni mundu jwine, ŵandu kuleka kukupa ulemu kapena kukudalila. Atamose kuti Yehofa ŵamkululuchile Daudi yakulemwa yaŵatesile yakwayana ni Bateseba soni Uliya, nambo nganamchenjela pa yakuyichisya ya ulemwa wakwewo.—2 Samuele 12:9-12.

19-21. (a) Ana lilamusi lyalilipa Lefitiko 6:1-7 lyamkamuchisyaga wuli mundu jwakuleŵa soni jwakuleŵeledwa? (b) Naga twakuŵesye ŵane, ana Yehofa akusasangalala patutesile chichi?

19 Yakulemwa yetu yikusakolasoni ni yakuyichisya yine, mnopemnope naga twakuŵesye ŵane ligongo lya yitendo yetu. Mwachisyasyo, agambe kuganichisya ngani jajikusasimanikwa pa lilemba lya Lefitiko chaputala 6. Chilamusi cha Mose chasalaga yakuyichisya yampaka yipagwe naga mundu atesile chakulemwa cha kusumula katundu ja mjakwe mwauchiswamba, mwakumjogoya kapena mwachinyengo. Kaneko jwakulemwajo akukana kuti nganalemwa, mwamti mpaka kwikana pakulumbila kuti yili yawunami. Nganiji jili jakusisyana kwa ŵandu ŵaŵili. Kaneko, mundu jwaleŵilejo chikumbumtima chakwe chikumlagasya ni kaneko akwitichisya ulemwa wakwe. Pakusaka kuti Mlungu amkululuchile, akusosekwa kutenda yindu yitatu ayi. Chandanda, akusosekwa kuwusya yajwasumwileyo. Chaŵili, akusosekwa kupeleka mbiya kwa msyene katundujo mwakamulana ni katundu juŵajiŵilejo. Chatatu, akusosekwa kupeleka ngondolo jamkambako kuti jiŵe mbopesi ja chakulemwa chakwe. Kaneko chilamusi chasalaga kuti, “Jwakutaga mbopesi atende msyungu wakwaŵenda Ambuje kumkululuchila ulemwa mundujo.”—Lefitiko 6:1-7.

20 Chilamusichi chaliji dongosolo ja chanasa jakutyochela kwa Mlungu. Chakamuchisyaga ŵandu ŵakuleŵeledwa kuti katundu jwawo juwoneche nambosoni mtima wakwe watamaga pasi panyuma pakuti jwakulemwajo ajitichisye ulemwa wakwe. Pandaŵi jakulandanajo, lilamusili lyamkamuchisyaga mundu jwele chikumbumtima chakwe chamtendekasyaga kwitichisya kulemwa kwakwe ni kulinganya yalemwisyeyo. Yisyene, naga alepele kutenda yeleyi, Mlungu nganamkululuchilaga.

21 Atamose nganituŵa pasi pa Chilamusi cha Mose, lilamusili likusatukamuchisya kumanyilila nganisyo sya Yehofa syasikusapwatikapo nganisyo syakwe pangani jakukululuchila. (Akolose 2:13, 14) Naga yitendo yetu yakuŵesye ŵandu ŵane, Mlungu akusasangalala patukutenda yindu yambone pakusaka kulinganya yakulemwayo. (Mateyu 5:23, 24) Yeleyi yikupwatikapo kwitichisya ulemwa wetu, kwitichisya kuti twalemwisye soni atamose kumpa pepani mundu jwatumleŵelejo. Kaneko mpaka tumchondelele Yehofa kupitila mu mbopesi ja Yesu ni kulipikanaga kuti Mlungu atukululuchile.—Ahebeli 10:21, 22.

22. Ana patukululuchile Yehofa chichi champaka chitendekwe?

22 Mwakulandana ni nangolo jwalijose jwachinonyelo, Yehofa mpaka atukululuchile soni kutupa chamuko. (Misyungu 3:11, 12) Klistu jwapitikwiche mtima yisyesyene mpaka ajase upile waŵakwete mpela kuŵa jwamkulungwa jwa mumpingo, jwakutumichila jwakamuchisya soni jwakulalichila jwa ndaŵi syosope. Mpaka yiŵe yakupweteka kuti kwakandaŵi ngasakolasoni maudindo gaŵaganonyelaga. Nambope, chamuko chelechi ngachikugopolela kuti Yehofa nganatukululuchila. Tukusosekwa kukumbuchila kuti chamuko chakusapeleka Yehofa wuli wumboni wakuti akusatunonyela. Kupochela chamuko soni kuchikamulichisya masengo kukusatukamuchisya.—Ahebeli 12:5-11.

23. (a) Ligongo chichi ngatukusosekwa kuganisya kuti Yehofa nganaŵa atutendele chanasa? (b) Ligongo chichi tukusosekwa kusyasya kukululuchila kwa Yehofa?

23 Ana nganiyiŵa yakutamika mtima pasi kumanyilila kuti Mlungu jwetu ali ‘jwakululuchila’? Mwangasamala kandu ya yindu yatwalemwisye, ngatukusosekwa kuganisya kuti Yehofa nganaŵa atutendele chanasa. Mpaka tukole chikulupi chakuti Yehofa chatukululuchile naga tupitikwiche mtima yisyesyene, tutesile yakomboleka kuti tuleche yakulemwayo, soni kupopela kutyochela pasi pamtima kuti atukululuchile kupitila mu mbopesi ja Yesu. (1 Yohane 1:9) Kwende tusyasyeje kukululuchila kwa Yehofa pa yindu yatukusatenda ni achimjetu. Naga Yehofa jwali jwangaleŵa akusatukululuchila mwachinonyelo mnope, ana m’we ŵandu ŵakulemwa nganiyiŵa yakupikanika kuti tukululuchilaneje?

^ ndime 4 Maloŵe ga Chihebeli gaŵagagopolele kuti “yaŵatite pakutupanganya” gakusakamulasoni masengo pa yindu ya lilongo yagumbidwa ni jwagumba yiŵiga.—Yesaya 29:16.