1, 2. Taano ta masasabi na bako nang bago ki Hading David an kawaran nin kaimbudan?

 BAKO nang bago ki Hading David an kawaran nin kaimbudan. Sa sarong pagkakataon, may mga miyembro kan sadiri niyang nasyon an nagtraydor sa saiya asin naghinguwang halion siya sa puwesto bilang hadi. Apuwera kaiyan, trinaydor si David kan nagkapira sa mga pinakadayupot na mga kaiba-iba niya. An saro diyan iyo si Mical, an inot na agom ni David. Kan primero, “namumuot [siya] ki David,” na daing duda na sinusuportaran si David sa saiyang mga trabaho bilang hadi. Minsan siring, kan huri “hinamak niya siya sa saiyang puso,” na ibinilang pa ngani si David na “garo . . . sarong bua.”—1 Samuel 18:20; 2 Samuel 6:16, 20.

² Yaon man an personal na parakonseho ni David, si Ahitofel. An konseho niya ibinilang na garo tataramon mismo ni Jehova. (2 Samuel 16:23) Alagad, pag-abot nin panahon, an dayupot na amigong iyan ni David nagtraydor sa saiya asin uminiba sa sarong organisadong pagrebelde ki David. Asin siisay an promotor kan kurumplutan na iyan? Si Absalom, an mismong aki ni David! “Padagos na hinahabon [kan oportunistang ini] an puso kan mga Israelita,” na itinalaga an sadiri bilang karibal na hadi. Nagin makusugon an pagrebelde ni Absalom kaya napiritan si Hading David na dumulag para sa saiyang buhay.—2 Samuel 15:1-6, 12-17.

3. Anong pagtitiwala igwa si David?

³ Mayo daw ni saro na nagdanay na maimbod ki David? Sa gabos niyang kasakitan, aram ni David na igwa. Siisay? Daing iba kundi an Diyos na Jehova. “Sa tawong maimbod mapahiling ka nin kaimbudan,” an sabi ni David manungod ki Jehova. (2 Samuel 22:26) Ano an kaimbudan,  asin taano ta si Jehova an pinakanangungurog na halimbawa kan kuwalidad na ini?

4, 5. (a) Ano an “kaimbudan” (loyalty), asin paano iyan napapalain sa pagigin maimbod (faithfulness)?

⁴ Siring sa pagkagamit sa Hebreong Kasuratan, an “kaimbudan” (loyalty) nanunungod sa kabuutan na mamumuton na minadukot sa sarong bagay asin dai minabutas sagkod na mautob an katuyuhan kaiyan may koneksiyon sa bagay na iyan. Urog pa sa pagigin maimbod (faithfulness) an kalabot. Totoo iyan huling an saro puwedeng magin maimbod huli sana ta obligasyon niya iyan. Sa kabaliktaran, an kaimbudan nakagamot sa pagkamuot. a Saro pa, an tataramon na “maimbod” (faithful) puwedeng iaplikar sa mga bagay na daing buhay. Halimbawa, inapod kan salmista an bulan na “sarong maimbod na saksi sa kalangitan” huli sa regular na paglataw kaiyan sa banggi. (Salmo 89:37) Pero an bulan dai masasabing maimbod (loyal). Taano? Huli ta an kaimbudan (loyalty) sarong kapahayagan  nin pagkamuot—kuwalidad na dai maipapahiling nin mga bagay na daing buhay.

⁵ Arog kan pagkaladawan sa Kasuratan, an kaimbudan (loyalty) may kaibang pagkamuot. An mismong pagpahiling kaiyan nagpaparisa na igwa nin relasyon an saro na nagpapahiling kan kuwalidad na iyan asin an saro na pinapahilingan kaiyan. An siring na kaimbudan bakong paburubago. Bako iyan siring sa mga alon nin dagat na nag-iiba an direksiyon huli sa paburubagong duros. Imbes, an kaimbudan, o maimbod na pagkamuot, marigon asin makusog kaya dai iyan kayang paluyahon dawa kan pinakamasakit na mga problema.

6. (a) Gurano kabihira sa mga tawo an kaimbudan, asin paano ini ipinaparisa sa Bibliya? (b) Ano an pinakamarahay na paagi na maaraman kun ano an kalabot sa kaimbudan, asin taano?

⁶ Totoo, bihira ngunyan an siring na kaimbudan. Parating marhay, an dayupot na magkairiba “andam na runuton an kada saro.” Padakul nin padakul an nababaretaan tang mga agom na babayi o lalaki na binabayaan an saindang agom. (Talinhaga 18:24; Malakias 2:14-16) Ordinaryo na sana an mga gibong pagtraydor kaya tibaad masabi man niyato an mga tataramon kan propetang si Mikas: “Nawara na sa daga an mga maimbod.” (Mikas 7:2) Minsan ngani sa parati an mga tawo dai nakakapahiling nin kaimbudan, si Jehova midbid na marhay sa mahalagang marhay na kuwalidad na iyan. Sa katunayan, an pinakamarahay na paagi na maaraman kun ano man nanggad an kalabot sa kaimbudan iyo an pagsiyasat kun paano ipinapahiling ni Jehova an marahayon na aspektong iyan kan saiyang pagkamuot.

7, 8. Paano masasabi na si Jehova an solamenteng maimbod?

⁷ Sinasabi kan Bibliya manungod ki Jehova: “Ika an solamenteng  maimbod.” (Kapahayagan 15:4) Paano nangyari iyan? Bako daw na an mga tawo saka anghel nagpapahiling man kun minsan nin pambihirang kaimbudan? (Job 1:1; Kapahayagan 4:8) Asin kumusta man si Jesu-Cristo? Bako daw na siya an panginot na “maimbod” na lingkod nin Diyos? (Salmo 16:10) Kun siring, paano masasabi na si Jehova an solamenteng maimbod?

⁸ Inot sa gabos, girumduma na an kaimbudan sarong aspekto nin pagkamuot. Mantang “an Diyos pagkamuot”—huling siya an mismong personipikasyon kan kuwalidad na ini—siisay pa man an makakapahiling nin kaimbudan na mas lubos kisa ki Jehova? (1 Juan 4:8) An totoo, puwedeng ipabanaag nin mga anghel asin tawo an mga kuwalidad nin Diyos, pero si Jehova sana an maimbod sa pinakanangungurog na paagi. Bilang “an Suanoy kan mga Aldaw,” mas halawigon nang panahon na nagpapahiling siya nin kaimbudan kisa sa siisay pa man na linalang, mga tawo man o anghel. (Daniel 7:9) Huli kaini, si Jehova an pinakapersonipikasyon nin kaimbudan. Ipinapahiling niya an kuwalidad na ini sa paagi na dai mapapantayan nin siisay man na linalang. Pag-isipan an nagkapirang halimbawa.

9. Paano masasabi na si Jehova “maimbod sa gabos na ginigibo niya”?

⁹ Si Jehova “maimbod sa gabos na ginigibo niya.” (Salmo 145:17) Sa paanong paagi? May itinataong simbag an Salmo 136. Sinasambit diyan an dakul na pagliligtas ni Jehova, kaiba na an pambihirang pagliligtas sa mga Israelita sa Dagat na Pula. Maririsa ta diyan na an kada bersikulo kan salmong ini nagtatapos sa mga tataramon na ini: “Nagdadanay sagkod lamang an maimbod na pagkamuot niya.” An salmong ini kaiba sa  Mga Hapot Para sa Paghurop-hurop na yaon sa pahina 347. Mantang binabasa mo an mga bersikulong iyan, talagang mapapahanga ka sa dakul na paagi na si  Jehova nagpahiling nin maimbod na pagkamuot sa saiyang banwaan. Iyo, nagpapahiling si Jehova nin kaimbudan sa saiyang maimbod na mga lingkod paagi sa pagdangog sa mga paghagad ninda nin tabang asin paagi sa pagligtas sa sainda sa tamang panahon. (Salmo 34:6) Magdadanay an maimbod na pagkamuot ni Jehova sa saiyang mga lingkod basta padagos sindang magigin maimbod sa saiya.

10. Paano si Jehova nagpapahiling nin kaimbudan manungod sa saiyang mga pamantayan?

¹⁰ Dugang pa, si Jehova nagpapahiling nin kaimbudan sa saiyang mga lingkod paagi sa pagdadanay na maimbod sa saiyang mga pamantayan. Bakong arog nin nagkapirang paburubagong mga tawo, na nadadara nin pagigin pusok-pusukan asin nin sentimyento, si Jehova dai nagbuburubago sa pagmansay niya sa kun ano an tama asin kun ano an sala. Sa bilog na nag-aging mga milenyo, dai nagbago an pagmansay niya manungod sa mga bagay na arog kan espiritismo, idolatriya, asin paggadan. Paagi sa propeta niyang si Isaias, sinabi niya: “Sagkod na maggurang kamo, dai ako magbabago.” (Isaias 46:4) Huli kaini, makakapagtiwala kita na makikinabang kita paagi sa pagsunod sa malinaw na pagbuot mapadapit sa moral na yaon sa Tataramon nin Diyos.—Isaias 48:17-19.

11. Magtao nin mga halimbawa na nagpapahiling na maimbod si Jehova sa saiyang panuga.

¹¹ Si Jehova nagpapahiling man nin kaimbudan paagi sa pagdadanay na maimbod sa saiyang panuga. Pag may ihinuhula siya, nangyayari iyan. Sa siring, sinabi ni Jehova: “An sakong tataramon na minaluwas sa sakuyang nguso . . . dai . . . mabalik sa sako na mayong resulta, kundi talagang gigibuhon kaiyan an ano man na ikinakaugma ko, asin siyertong magigin mapanggana iyan sa isinugo kong gibuhon kaiyan.” (Isaias 55:11) Paagi sa pagdadanay na maimbod sa saiyang tataramon, si Jehova nagpapahiling nin  kaimbudan sa saiyang banwaan. Dai niya sinda pinapaghalat nin sarong bagay na mayo man siyang intensiyon na papangyarihon. Magayunon an reputasyon ni Jehova sa bagay na ini kaya nasabi kan lingkod niyang si Josue: “Mayo ni sarong panuga an dai nautob sa gabos na marahay na mga bagay na ipinanuga ni Jehova sa banwaan nin Israel; nautob iyan gabos.” (Josue 21:45) Kun siring, makakapagtiwala kita na nungkang masusudya an satong linalauman huling pirming inuutob ni Jehova an saiyang mga panuga.—Isaias 49:23; Roma 5:5.

12, 13. Sa anong mga paagi na an maimbod na pagkamuot ni Jehova nagdadanay sagkod lamang?

¹² Arog kan ipinaliwanag sa inutan, sinasabi sa sato kan Bibliya na an maimbod na pagkamuot ni Jehova “nagdadanay sagkod lamang.” (Salmo 136:1) Gurano iyan katotoo? Halimbawa, an pagpapatawad ni Jehova sa mga kasalan permanente. Arog kan tinukar sa Kapitulo 26, pag pinapatawad ni Jehova an pagkakasala nin sarong tawo, dai na niya iyan ginigirumdom pa. Mantang “an gabos nagkasala saka dai nakaabot sa kamurawayan nin Diyos,” an lambang saro sa sato dapat na magpasalamat na an maimbod na pagkamuot ni Jehova nagdadanay sagkod lamang.—Roma 3:23.

¹³ Pero an maimbod na pagkamuot ni Jehova nagdadanay sagkod lamang sa saro pang paagi. Sinasabi kan saiyang Tataramon na an matanos “magigin siring . . . sa sarong kahoy na itinanom sa gilid kan mga sulugan nin tubig, sarong kahoy na namumunga sa kapanahunan kaiyan, na an mga dahon dai naluluyos. Asin an gabos na ginigibo niya magigin mapanggana.” (Salmo 1:3) Imahinara an sarong marambong na kahoy na nungkang naaalang an mga dahon! Kaya, kun ikinakaugma man niyatong marhay an pagbasa asin pag-adal kan Tataramon nin Diyos, an satong buhay magigin halawig, matuninong, asin mabunga. An mga bendisyon na may kaimbudan na itinatao ni  Jehova sa maimbod na mga lingkod niya daing katapusan. Tunay nanggad, sa matanos na bagong kinaban na itatao ni Jehova, sagkod lamang na maeeksperyensiyahan kan masinunod na katawuhan an saiyang maimbod na pagkamuot.—Kapahayagan 21:3, 4.

14. Paano si Jehova nagpapahiling nin apresasyon sa kaimbudan kan saiyang mga lingkod?

¹⁴ Pauruutrong ipinahiling ni Jehova an saiyang kaimbudan. Huling si Jehova dai nanggad nagbabago, nungkang mawawara an kaimbudan na ipinapahiling niya sa saiyang maimbod na mga lingkod. Isinurat kan salmista: “Hoben pa ako kaidto asin gurang na ngunyan, pero dai pa akong nahiling na siisay man na matanos na pinabayaan, ni nahiling na mga aki niya na nakikilimos nin makakakan. Huli ta si Jehova mamumuton sa hustisya, asin dai niya babayaan an mga maimbod sa saiya.” (Salmo 37:25, 28) Iyo, bilang an Kaglalang, maninigo si Jehova sa satong pagsamba. (Kapahayagan 4:11) Pero, huling maimbod siya, pinapahalagahan na marhay ni Jehova an satong maimbod na mga gibo.—Malakias 3:16, 17.

15. Ipaliwanag kun paano an pagtratar ni Jehova sa mga Israelita nagtatampok kan Saiyang kaimbudan.

¹⁵ Huli sa saiyang maimbod na pagkamuot, pauruutrong tinatabangan ni Jehova an saiyang banwaan pag nasa kasakitan sinda. Sinasabi sa sato kan salmista: “Binabantayan niya an buhay kan mga maimbod sa saiya; iliniligtas niya sinda sa kamot kan mga maraot.” (Salmo 97:10) Konsideraron an pagtratar niya sa nasyon nin Israel. Pakatapos na milagrosong iligtas sinda ni Jehova sa Dagat na Pula, nagkanta sinda sa saiya: “Sa saimong maimbod na pagkamuot, giniyahan mo an saimong binalukat na banwaan.” (Exodo 15:13) An pagliligtas ni Jehova sa sainda sa Dagat na  Pula nagpapahiling nanggad kan saiyang maimbod na pagkamuot. Kun siring, sinabihan ni Moises an mga Israelita: “Pinahilingan kamo ni Jehova nin kapadangatan asin pinili niya kamo bakong dahil sa kamo an pinakadakul sa gabos na banwaan, ta kamo pa ngani an pinakasadit sa gabos na banwaan. Kundi, dahil iyan sa pagkamuot ni Jehova sa saindo asin dahil inutob niya an isinumpa niya sa saindong mga apuon kaya kamo ilinuwas ni Jehova paagi sa makusog na kamot, tanganing patalingkason kamo sa lugar kun sain kamo nagin uripon, sa kapangyarihan ni Faraon na hadi kan Ehipto.”—Deuteronomio 7:7, 8.

16, 17. (a) Ano an ginibo kan mga Israelita na nagpapahiling na dai sinda nagin mapag-apresyar, pero paano si Jehova nagpahiling nin pagkahirak sa sainda? (b) Paano ipinahiling kan kadaklan na Israelita na “dai na sinda kayang paumayan,” asin anong nagpapatanid na halimbawa an itinatao kaini sa sato?

¹⁶ Kaya lang, bilang sarong nasyon an mga Israelita dai nakapagpahiling nin pag-apresyar sa maimbod na pagkamuot ni Jehova, huling pagkatapos na iligtas sinda “padagos sindang nagkasala [ki Jehova] paagi sa pagrebelde sa Kahuruhalangkawi.” (Salmo 78:17) Sa dakul na siglo, pauruutro sindang nagrebelde, na binabayaan si Jehova asin nagsasamba sa palsong mga diyos asin nagsasagibo nin paganong mga gibo na mayong ibang itinatao kundi karamugan. Pero, dai pa man giraray rinaot ni Jehova an saiyang tipan. Imbes, paagi ki propeta Jeremias, nakimahirak si Jehova sa saiyang banwaan: “Magbalik ka, O rebelyosong Israel . . . Dai ako sa saindo madungaw na anggot, ta maimbod ako.” (Jeremias 3:12) Minsan siring, arog kan ipinaliwanag sa Kapitulo 25, an kadaklan na Israelita dai nagbago. Sa katunayan, “pigparatuya-tuya lang ninda an mga mensahero kan tunay na Diyos, asin hinamak ninda an mga tataramon niya saka inulog-ulog an saiyang mga propeta.” Ano an resulta? Sa katapos-tapusi, “[naanggot] na marhay si Jehova sa banwaan niya, sagkod na dai na sinda kayang paumayan.”—2 Cronica 36:15, 16.

 ¹⁷ Ano an manunudan niyato digdi? An pagigin maimbod ni Jehova dai nangangahulugan na binabaliwala niya an maraot na mga gibo o na maloloko siya nin mga tawo. Totoo na si Jehova “abunda sa maimbod na pagkamuot,” asin nauugma siyang magpahiling nin pagkahirak kun may marahay na dahilan para gibuhon iyan. Pero ano an nangyayari pag an parakasala talagang marauton asin mayo nang pag-asang magbago pa? Sa arog kaiyan na sitwasyon, may kaimbudan na sinusunod ni Jehova an saiyang sadiring matanos na mga pamantayan asin pinapadusahan niya an parakasala. Arog kan sabi ki Moises, “dai . . . nanggad papabayaan [ni Jehova] na dai mapadusahan an may sála.”—Exodo 34:6, 7.

18, 19. (a) Paano an mismong pagpadusa ni Jehova sa mga maraot pagpahiling nin kaimbudan? (b) Sa anong paagi ipapahiling ni Jehova an saiyang kaimbudan sa mga lingkod niya na pinersegir asin ginadan?

¹⁸ An mismong pagpadusa nin Diyos sa mga maraot sarong pagpahiling nin kaimbudan. Paano? An sarong halimbawa mababasa ta sa libro nin Kapahayagan. Diyan nagtao si Jehova nin pagbuot sa pitong anghel: “Magduman kamo asin iula nindo sa daga an laog kan pitong mangko kan kaanggutan nin Diyos.” Kan iula kan ikatulong anghel an saiyang mangko “sa mga salog saka sa mga burabod nin tubig,” nagin dugo an mga iyan. Dangan sinabi kan anghel ki Jehova: “Matanos ka, ika na iyo ngunyan asin iyo kaidto, an Saro na maimbod, huli ta itinao mo an mga paghukom na ini, dahil pinabulos ninda an dugo kan mga banal saka kan mga propeta, asin huli kaiyan, pinainom mo sinda nin dugo; maninigo iyan sa sainda.”—Kapahayagan 16:1-6.

¹⁹ Risaha na sa katahawan kan pagtao kan mensaheng iyan nin paghukom, si Jehova inapod kan anghel na “an Saro na maimbod.” Taano? Huling paagi sa paglaglag sa mga maraot, si Jehova nagpapahiling nin kaimbudan sa saiyang  mga lingkod, na an dakul pinersegir asin ginadan. May kaimbudan na pinapagdanay na buhay ni Jehova sa saiyang memorya an siring na mga tawo. Hinihidaw niyang mahiling giraray an nagadan na mga maimbod na ini, asin inaasigurar kan Bibliya na an katuyuhan niya iyo na balusan sinda nin pagkabuhay liwat. (Job 14:14, 15) Dai linilingawan ni Jehova an maimbod na mga lingkod niya huli sana ta gadan na sinda. Sa kabaliktaran, “para sa saiya gabos sinda buhay.” (Lucas 20:37, 38) An katuyuhan ni Jehova na buhayon liwat an mga yaon sa saiyang memorya sarong mapuwersang ebidensiya kan saiyang kaimbudan.

20. Sairisay an “mga lalagan para sa pagkahirak,” asin paano si Jehova nagpapahiling nin kaimbudan sa sainda?

²⁰ Sa bilog na kasaysayan, si Jehova nagpahiling nin pambihirang kaimbudan sa maimbod na mga tawo. Sa katunayan, sa laog nin rinibong taon, si Jehova “mapasensiyang  marhay [na] tinutugutan na magdanay an mga lalagan para sa kaanggutan na maninigo sa kalaglagan.” Taano? “Ginibo . . . ini tanganing ipahiling an kadakulaan kan saiyang kamurawayan sa mga lalagan para sa pagkahirak, na patiinot niyang inandam para mag-ako nin kamurawayan.” (Roma 9:22, 23) An “mga lalagan para sa pagkahirak” na ini mga tawong may tamang kamugtakan nin puso na linahidan kan banal na espiritu para magin mga kapwa tagapagmana kaiba ni Cristo sa saiyang Kahadian. (Mateo 19:28) Paagi sa pagbukas kan dalan pasiring sa kaligtasan para sa mga lalagan na ini para sa pagkahirak, si Jehova nagdanay na maimbod ki Abraham, na pinanugaan niya kan tipan na ini: “Paagi sa saimong gikan, an gabos na nasyon sa daga magkakamit nin bendisyon huling nagdangog ka sa sako.”—Genesis 22:18.

21. (a) Paano si Jehova nagpapahiling nin kaimbudan sa “sarong dakulang kadaklan” na may paglaom na makaligtas sa “dakulang kasakitan”? (b) Minomotibar ka kan kaimbudan ni Jehova na gibuhon an ano?

 ²¹ Si Jehova nagpapahiling nin kaparehong kaimbudan sa “sarong dakulang kadaklan” na may paglaom na makaligtas sa “dakulang kasakitan” asin mabuhay sagkod lamang sa sarong paraisong daga. (Kapahayagan 7:9, 10, 14) Minsan ngani bakong perpekto an saiyang mga lingkod, may kaimbudan na itinatao sa sainda ni Jehova an oportunidad na mabuhay sagkod lamang sa sarong paraisong daga. Paano niya iyan ginigibo? Paagi sa pantubos, na iyong pinakadakulang kapahayagan nin kaimbudan ni Jehova. (Juan 3:16; Roma 5:8) An kaimbudan ni Jehova nakakaakit sa mga sinserong naghahanap sa katanusan. (Jeremias 31:3) Dai ka daw urog na napaparani ki Jehova huli sa hararom na kaimbudan na ipinahiling niya asin ipapahiling pa? Mantang kamawutan niyato na rumani sa Diyos, lugod na balusan niyato an saiyang pagkamuot paagi sa pagpakusog kan satong determinasyon na paglingkudan siya nin may kaimbudan.