Yiya kwinkcazelo

Yiya kwiziqulatho

ISAHLUKO 28

“Nguwe Wedwa Othembekileyo”

“Nguwe Wedwa Othembekileyo”

1, 2. Kutheni kunokuthiwa uKumkani uDavide wayeqhelene nokunganyaniseki?

 UKUMKANI UDAVIDE wayeqhelene nokunganyaniseki. Ngaxa lithile ulawulo lwakhe lwagungqiswa ngamayelenqe awayewenzelwa ngamalungu ohlanga lwakhe. Ngaphezu koko, uDavide wangcatshwa ngabanye babo bekulindeleke ukuba babe ngawona maqabane akhe asondeleyo. Khawucinge nje ngoMikali, umfazi wokuqala kaDavide. Ekuqaleni, “wayemthanda uDavide,” ngokungathandabuzekiyo emxhasa kwimisebenzi yakhe njengokumkani. Noko ke, kamva “wamdelela entliziyweni yakhe,” wada wamgqala uDavide ‘njengomntu ongenangqondo.’—1 Samuweli 18:20; 2 Samuweli 6:16, 20.

2 Kwandula ke kwabakho umcebisi kaDavide, uAhitofele. Icebiso lakhe lalixabisekile ngokungathi lilizwi elivela ngqo kuYehova. (2 Samuweli 16:23) Kodwa, ekuhambeni kwexesha lo mcebisi uthenjiweyo waba ngumngcatshi waza wabandakanyeka kwiyelenqe lemvukelo nxamnye noDavide. Yaye ngubani owayengumphembeleli welo yelenqe? NguAbhisalom, unyana kaDavide uqobo! Elo qili elalithanda ukusebenzisa amathuba ‘lamana liziba iintliziyo zamadoda akwaSirayeli,’ lazimisa njengokumkani ovukelayo. Imvukelo ka-Abhisalom yayiqine kangangokuba uKumkani uDavide wanyanzeleka ukuba asabe ukuze asindise ubomi bakhe.—2 Samuweli 15:1-6, 12-17.

3. Yiyiphi intembelo awayenayo uDavide?

3 Ngaba akukho mntu owahlala enyanisekile kuDavide? Ebudeni babo bonke ubunzima awayekubo, uDavide wayesazi ukuba wayekho. Wayengubani? Akukho wumbi ngaphandle kukaYehova uThixo. UDavide wathi ngoYehova: “Uza kuthi nca kumntu okukhonza ngokungagungqiyo.” (2 Samuweli 22:26) Kuyintoni ukunyaniseka, yaye uYehova uwumisela njani owona mzekelo ubalaseleyo wolu phawu?

Kuyintoni Ukunyaniseka?

4, 5. (a) Kuyintoni ‘ukunyaniseka’? (b) Ukunyaniseka kwahluka njani kukuthembeka?

4 Ngokwendlela elisetyenziswe ngayo igama elithi ‘ukunyaniseka,’ okanye ‘ukungagungqi’ kwiZibhalo zesiHebhere, lithetha ububele obuthi nca entweni buqhutywa luthando, bungaze buyishiye de injongo yokubonakaliswa kwabo kuloo nto ifezekiswe. Kubandakanya okungakumbi kunokuthembeka. Ngapha koko, umntu usenokuthembeka kuba nje enyanzelekile. Kanti kona ukunyaniseka kusekelwe eluthandweni. a Kwakhona, igama elithi “ukuthembeka” linokusetyenziswa nakwizinto ezingaphiliyo. Ngokomzekelo, umdumisi wayibiza inyanga “njengengqina elithembekileyo esibhakabhakeni” ngenxa yokuvela kwayo rhoqo ebusuku. (INdumiso 89:37) Kodwa inyanga ayinakuchazwa njengenyanisekileyo. Ngoba? Kuba ukunyaniseka kubhekisela ekubonakalisweni kothando—nto leyo ezingenakukwazi ukuyenza izinto ezingaphiliyo.

Inyanga ibizwa ngokuba lingqina elithembekileyo, kodwa zizidalwa eziphilayo ezinengqondo kuphela ezinokukuxelisa ngokwenene ukunyaniseka kukaYehova

5 Ngokwengcamango yeZibhalo, ukunyaniseka kuhambisana nobubele. Lowo ukubonakalisayo sukuba enolwalamano oluthile nalowo akubonakalisa kuye. Ukunyaniseka okunjalo akubi yinto yamabona-ndenzile. Akuguquguquki ngenxa yeemeko njengamaza olwandle abhudlwa yimimoya. Kunoko, ukunyaniseka, okanye uthando olunyanisekileyo, luzinzile yaye lunamandla okumelana neyona miqobo inzima.

6. (a) Kunqabe kangakanani ukunyaniseka ebantwini, yaye oku kuboniswe njani eBhayibhileni? (b) Yiyiphi eyona ndlela ibalaseleyo yokufunda ngokunyaniseka, yaye ngoba?

6 Inyaniso ikukuba, ukunyaniseka okunjalo kunqabile namhlanje. Amaxesha amaninzi, abantu abasondeleleneyo ‘bakulungele ukutyumzana.’ Aya esanda amanani amaqabane omtshato ahlukanayo. (IMizekeliso 18:24; Malaki 2:14-16) Ngangendlela ezixhaphake ngayo izenzo zobuqhetseba singade sizive sesiphinda amazwi omprofeti uMika owathi: “Umntu othembekileyo utshabalele emhlabeni.” (Mika 7:2) Nangona abantu besilela ngokufuthi ukubonisa ukunyaniseka, olo phawu luxabisekileyo limchaza kakuhle uYehova. Enyanisweni, eyona ndlela ibalaseleyo yokufunda ngokunyaniseka kukuhlolisisa indlela uYehova ayibonakalisa ngayo le nkalo yothando lwakhe.

Ukunyaniseka Okubalaseleyo KukaYehova

7, 8. Kunokutshiwo njani ukuba nguYehova kuphela onyanisekileyo?

7 IBhayibhile ithi ngoYehova: “Nguwe wedwa othembekileyo.” (ISityhilelo 15:4) Kwenzeka njani oko? Abazange na abantu kunye neengelosi bakhe babonise ukunyaniseka okukhulu ngamaxesha athile? (Yobhi 1:1; ISityhilelo 4:8) Yaye kuthekani ngoYesu Kristu? Akanguye na obalaseleyo ‘ekungagungqini’ kuThixo? (INdumiso 16:10) Ngoko, kunokutshiwo njani ukuba nguYehova kuphela onyanisekileyo?

8 Okokuqala, khumbula ukuba ukunyaniseka kuyinkalo yothando. Ekubeni ‘uThixo eluthando’—isimntwiso salo kanye olu phawu—ngubani onokubonakalisa ukunyaniseka ngokuphelele ngakumbi kunoYehova? (1 Yohane 4:8) Eneneni, iingelosi kunye nabantu zinokuzibonakalisa iimpawu zikaThixo, kodwa nguYehova kuphela onyaniseke ngomlinganiselo ogqithiseleyo. Njengoko ‘enguLowo Kanaphakade,’ ubonakalise ukunyaniseka ithuba elide ngakumbi kunaso nasiphi na isidalwa sasemhlabeni okanye sasezulwini. (Daniyeli 7:9) Ngoko, uYehova ungumthombo wokunyaniseka. Ulubonakalisa olu phawu ngendlela olungenakuze lubonakaliswe ngayo siso nasiphi na isidalwa. Khawukhe uqwalasele imizekelo embalwa.

9. UYehova “yonke into uyenza ngokuthembeka” njani?

9 UYehova “yonke into uyenza ngokuthembeka.” (INdumiso 145:17) Ngayiphi indlela? INdumiso 136 inikela impendulo. Apho kucatshulwe izenzo zikaYehova eziliqela, kuquka ukuhlangulwa okuhlab’ umxhelo kwamaSirayeli kuLwandle Olubomvu. Okuphawulekayo kukuba, ndinyana nganye yale ndumiso igxininiswa ngebinzana elithi: “Uthando lwakhe olungagungqiyo lukho ngonaphakade.” Le ndumiso iqukiwe kwindawo ethi “ Imibuzo Onokucamngca Ngayo” ekwiphepha 289. Xa ufunda ezo ndinyana uya kuhlatyw’ umxhelo ziindlela ezininzi aye uYehova walubonakalisa ngazo uthando olungagungqiyo ebantwini bakhe. Ewe, uYehova ubonakalisa ukunyaniseka kubakhonzi bakhe abathembekileyo ngokuthi azive izibongozo zabo zokucela uncedo nangokuthi athabathe amanyathelo ngexesha elimiselweyo. (INdumiso 34:6) Uthando olunyanisekileyo lukaYehova kubakhonzi bakhe alugungqi logama nje behlala benyanisekile kuye.

10. UYehova ukubonakalisa njani ukunyaniseka ngokuphathelele imilinganiselo yakhe?

10 Ukongezelela, uYehova ubonakalisa ukunyaniseka kubakhonzi bakhe ngokuthi anamathele kwimilinganiselo yakhe. Ngokungafaniyo nabantu abaguquguqukayo, abalawulwa ziingcamango naziimvakalelo, uYehova akaguquguquki kwiimbono zakhe ngoko kulungileyo nokubi. Ebudeni bamawaka eminyaka, imbono yakhe ngezinto ezinjengokusebenzelana nemimoya, unqulo-zithixo, nokubulala, ayitshintshanga. Esebenzisa umprofeti wakhe uIsaya, wathi: “Niza kude niguge, mna ndingekatshintshi.” (Isaya 46:4) Ngoko, sinokuba nentembelo yokuba siya kungenelwa ngokulandela ulwalathiso olucacileyo lokuziphatha okuhle olufumaneka eLizwini likaThixo.—Isaya 48:17-19.

11. Nika imizekelo ebonisa ukuba uYehova uzigcina ngokuthembekileyo izithembiso zakhe.

11 Kwakhona uYehova ubonisa ukunyaniseka ngokuthi anamathele elizwini lakhe. Xa exela okuthile kwangaphambili, kuyazaliseka. Ngoko uYehova wathi: ‘Ilizwi eliphuma emlonyeni wam soze libuyele kum lingayenzanga into endiyithethileyo, kodwa nakanjani, liza kukwenza ukuthanda kwam, ibe liza kuphumelela kuloo nto ndilithuma ukuba liyenze.” (Isaya 55:11) Ngokunamathela ngokuthembekileyo elizwini lakhe, uYehova ubonisa ukunyaniseka ebantwini bakhe. Akabenzi balindele ngelize into angazi kuyizisa. UYehova umisela umzekelo ogqibeleleyo kule nkalo kangangokuba umkhonzi wakhe uYoshuwa wathi: “Asikho isithembiso esingazange sizaliseke kuzo zonke izithembiso ezihle uYehova awayezithembise indlu kaSirayeli; zonke zenzeka.” (Yoshuwa 21:45) Ngoko, sinokuba nentembelo yokuba asisayi kuze sidaniswe kukusilela kukaYehova ukuphumeza izithembiso zakhe.—Isaya 49:23; Roma 5:5.

12, 13. Uthando olungagungqiyo lukaYehova “lukho ngonaphakade” ngaziphi iindlela?

12 Njengoko kuphawuliwe ngaphambili, iBhayibhile isixelela ukuba uthando olungagungqiyo lukaYehova “lukho ngonaphakade.” (INdumiso 136:1) Kwenzeka njani oku? Okokuqala nje, uYehova uzixolela ngokusisigxina izono. Njengoko kuxutyushiwe kwiSahluko 26, uYehova akakhumbuli ubugwenxa bexesha elidlulileyo umntu abebuxolelwe. Ekubeni ‘bonke abantu bonile, ngoko bengakwazi ukubonisa iimpawu ezintle zikaThixo,’ ngamnye wethu ufanele abe nombulelo kuba uthando olungagungqiyo lukaYehova lukho ngonaphakade.—Roma 3:23.

13 Kodwa uthando olungagungqiyo lukaYehova lukho ngonaphakade nangenye ingqiqo. ILizwi lakhe lithi lowo ulilungisa “uza kuba njengomthi otyalwe ngakwimisinga yamanzi, umthi ovelisa isiqhamo ngexesha laso, onamagqabi angabuniyo. Yaye yonke into ayenzayo iza kuphumelela.” (INdumiso 1:3) Khawucinge nje ngomthi omkhulu onamagqabi angabuniyo! Ngoko nathi, ukuba siyoliswa ngokwenene liLizwi likaThixo, siya kuphila ubomi obude, nobunoxolo neziqhamo. Ngokunyanisekileyo uYehova uya kuqhubeka ebanika iintsikelelo ngonaphakade abakhonzi bakhe abathembekileyo. Enyanisweni, kwihlabathi elitsha lobulungisa aza kulizisa uYehova, uluntu oluthobelayo luya kuyoliswa luthando lwakhe olungagungqiyo ngonaphakade.—ISityhilelo 21:3, 4.

UYehova “Akazukubalahla Abo Banamathela Kuye”

14. UYehova ulubonisa njani uxabiso ngokunyaniseka kwabakhonzi bakhe?

14 UYehova uye wakubonakalisa ngokufuthi ukunyaniseka kwakhe. Ekubeni uYehova engaguquguquki ngokugqibeleleyo, akaze asilele ekuboniseni ukunyaniseka kubakhonzi bakhe abathembekileyo. Umdumisi wabhala: “Ndakha ndangumfana, ngoku ndimdala, kodwa andikamboni umntu olilungisa elahliwe, okanye abantwana bakhe bedinga isonka. Kuba uYehova uthanda ubulungisa, ibe akazukubalahla abo banamathela kuye.” (INdumiso 37:25, 28) Enyanisweni, njengoMdali, uYehova ukufanelekele ukunqulwa sithi. (ISityhilelo 4:11) Sekunjalo, ngenxa yokuba enyanisekile, uYehova uyakuxabisa ukuthembeka kwethu.—Malaki 3:16, 17.

15. Chaza indlela ukusebenzisana kukaYehova noSirayeli okwakubalaselisa ngayo ukunyaniseka kwakhe.

15 Ngenxa yothando lwakhe olungagungqiyo, uYehova uye ngokuphindaphindiweyo wabanceda abantu bakhe xa bebandezelekile. Umdumisi uthi: “Uyabukhusela ubomi babathembekileyo kuye; uyabasindisa esandleni sabenzi-bubi.” (INdumiso 97:10) Khawucinge nje ngendlela awayesebenzisana ngayo nohlanga lukaSirayeli. Emva kokuhlangulwa kwamaSirayeli ngokungummangaliso ukutyhubela uLwandle Olubomvu, amculela ingoma uYehova esithi: “Kuba ubathanda ngokungagungqiyo abantu bakho, uye wabakhokela waza wabakhulula.” (Eksodus 15:13) Ngokuqinisekileyo oko kuhlangulwa kuLwandle Olubomvu kwakusisenzo sothando olunyanisekileyo lukaYehova. Ngoko ke uMoses wathi kumaSirayeli: “UYehova akazange anithande aze anikhethe kuba nisisizwana esinabona bantu baninzi. Kaloku nanisesona sizwana sincinci. Kodwa kungenxa yokuba uYehova wayenithanda yaye efuna ukugcina isifungo awayesenze kookhokho benu, le nto uYehova wanikhuphayo ngesandla esomeleleyo, wanikhulula kwindlu yobukhoboka, phantsi kukaFaro ukumkani waseYiputa.”—Duteronomi 7:7, 8.

16, 17. (a) Kukuphi ukungabi naluxabiso okothusayo awakubonisayo amaSirayeli, ukanti uYehova wayibonisa njani imfesane kuwo? (b) Inkoliso yamaSirayeli yabonisa njani ukuba ‘ayizukuncedakala,’ yaye oku kunikela siphi isilumkiso kuthi?

16 Kambe ke, njengohlanga amaSirayeli asilela ukubonisa uxabiso ngothando olungagungqiyo lukaYehova, kuba emva kokuhlangulwa kwawo “aqhubeka emona [uYehova] ngokumvukela . . . Oyena Uphakamileyo.” (INdumiso 78:17) Kangangeenkulungwane, avukela ngokuphindaphindiweyo, amshiya uYehova aza aphethukela koothixo bobuxoki nakuqheliselo lobuhedeni olungazange luwazisele nto ngaphandle kokuwangcolisa. Sekunjalo, uYehova akazange awaphule umnqophiso wakhe. Kunoko, ngomprofeti uYeremiya, uYehova wababongoza abantu bakhe wathi: “Yhini Sirayeli ondijikeleyo, buya . . . Andizukukujonga ndinomsindo, kuba ndithembekile.” (Yeremiya 3:12) Noko ke, njengoko kuphawuliwe kwiSahluko 25, abona baninzi kumaSirayeli abazange baguquke. Kunoko, “Baqhubeka bebagculela abathunywa boThixo wokwenene, bewacaphukela namazwi akhe. Babehlekisa ngabaprofeti bakhe.” Waba yintoni umphumo woko? Ekugqibeleni, ‘uYehova waba nomsindo, kwada kwabonakala ukuba abazukuncedakala.’—2 Kronike 36:15, 16.

17 Yintoni esiyifundayo koku? Sifunda ukuba ukunyaniseka kukaYehova akumenzi ukuba avumele uvula-zibhuqe okanye akhohliseke. Enyanisweni, uYehova ‘uphuphuma luthando olungagungqiyo,’ yaye uyakuvuyela ukubonisa inceba xa kukho isizathu sokwenjenjalo. Kodwa kuthekani ukuba umenzi-bubi akaguquki? Kwimeko enjalo, uYehova unamathela kwimilinganiselo yakhe yobulungisa aze amgwebe ngokuqatha. Kanye njengoko watsho kuMoses, uYehova ‘akasoze angamohlwayi umntu owonileyo.’—Eksodus 34:6, 7.

18, 19. (a) Ukohlwaya kukaYehova abangendawo kusiso njani isenzo sokunyaniseka? (b) UYehova uza kukubonisa njani ukunyaniseka kwakhe kubakhonzi bakhe abaye batshutshiswa ukusa kwinqanaba lokufa?

18 Ukubohlwaya kukaThixo abangendawo nako kusisenzo sokunyaniseka. Njani? Esinye isizathu sifumaneka encwadini yeSityhilelo kwimiyalelo uYehova awayinika iingelosi ezisixhenxe esithi: “Hambani niyokuwugalela umsindo kaThixo okwizitya ezisixhenxe.” Xa ingelosi yesithathu iphalaza isitya sayo “emilanjeni nakwimithombo yamanzi,” aba ligazi. Yandula ke ingelosi leyo ithi kuYehova: “Ulilungisa Wena ukhoyo nowayekho, wena uthembekileyo, kuba uye wawisa ezi zigwebo, kuba baye bachitha igazi labangcwele nelabaprofeti, ngoko ubanike igazi ukuba balisele. Ibafanele loo nto.”—ISityhilelo 16:1-6.

19 Phawula ukuba ekudluliseleni kwayo eso sigidimi somgwebo, le ngelosi yabhekisela kuYehova ngokuthi “Wena uthembekileyo.” Ngoba? Ngenxa yokuba ngokutshabalalisa abangendawo, uYehova ubonisa ukunyaniseka kubakhonzi bakhe, abaninzi babo abaye batshutshiswa ukusa kwinqanaba lokufa. Ngokunyanisekileyo, uYehova uhlala ebakhumbula abo banjalo. Ukufuna ngamandla ukubabona kwakhona aba bathembekileyo, yaye iBhayibhile iqinisekisa ukuba unenjongo yokubavuza ngovuko. (Yobhi 14:14, 15) UYehova akabalibali abakhonzi bakhe abanyanisekileyo ngenxa nje yokuba bengasaphili. Kunoko, “bonke bayaphila kuye.” (Luka 20:37, 38) Injongo kaYehova yokubabuyisela ebomini abo abakhumbulayo ibubungqina bokunyaniseka kwakhe.

Ngokunyaniseka uYehova uza kubakhumbula abo bangqineke benyanisekile ukusa ekufeni

UBernard Luimes (ngasentla) noWolfgang Kusserow (embindini) babulawa ngamaNazi

UMoses Nyamussua wahlatywa ngomkhonto wafa liqela lezobupolitika

Uthando Olunyanisekileyo LukaYehova Luvula Indlela Yosindiso

20. Ngoobani ‘izitya’ ezenzelwa inceba, yaye uYehova ukubonisa njani ukunyaniseka kuzo?

20 Ukutyhubela imbali, uYehova uye wabonisa ukunyaniseka ngendlela ephawulekayo kubantu abathembekileyo. Eneneni, kangangamawaka eminyaka, uYehova uye “wabanyamezela ngomonde abo bantu benza izinto ezimbi, abafana nezitya ezifanelwe kukutshatyalaliswa.” Ngoba? “Wayenza le nto ukuze ababonise ubukhulu bozuko lwakhe abantu abenzele inceba, abanjengezitya ezalungiselelwa kwangaphambili ukuba zifumane uzuko.” (Roma 9:22, 23) Ezi ‘zitya’ ezenzelwa inceba ngabo banotyekelo olufanelekileyo abathanjiswe ngomoya oyingcwele ukuba babe ziindlalifa kunye noKristu eBukumkanini bakhe. (Mateyu 19:28) Ngokuvula indlela yokusindiswa kwezi zitya zenzelwa inceba, uYehova uye wahlala enyanisekile kuAbraham, lowo wenza kuye esi sithembiso somnqophiso: “Ngenzala yakho zonke iintlanga zomhlaba ziza kuzifumanela intsikelelo kuba ulimamele ilizwi lam.”—Genesis 22:18.

Ngenxa yokunyaniseka kukaYehova, bonke abakhonzi bakhe abathembekileyo banethemba eliqinisekileyo ngekamva

21. (a) UYehova ukubonisa njani ukunyaniseka ‘kwisihlwele esikhulu’ esinethemba lokuphuma “kwixesha lentlungu engathethekiyo”? (b) Yintoni ukunyaniseka kukaYehova okukushukumisela ukuba uyenze?

21 UYehova ubonisa ukunyaniseka okufanayo ‘nakwisihlwele esikhulu’ esinethemba lokuphuma “kwixesha lentlungu engathethekiyo” nelokuphila ngonaphakade kumhlaba oyiparadesi. (ISityhilelo 7:9, 10, 14) Nangona abakhonzi bakhe bengafezekanga, ngokunyanisekileyo uYehova ubanika ithuba lokuphila ngonaphakade kumhlaba oyiparadesi. Ukwenza njani oko? Ngelungiselelo lentlawulelo—esona senzo sikhulu sokunyaniseka kukaYehova. (Yohane 3:16; Roma 5:8) Ukunyaniseka kukaYehova kuyabatsala abo baneentliziyo ezilambele ubulungisa. (Yeremiya 31:3) Ngaba akuziva usondele kuYehova ngenxa yokunyaniseka okunzulu akubonisileyo kuthi nasaza kukubonisa? Ekubeni sinomnqweno wokusondela kuThixo, ngamana singalwamkela uthando lwakhe ngokuthi sizimisele ngokuqinileyo ukumkhonza ngokunyanisekileyo.

a Kubangel’ umdla ukuphawula ukuba, igama eliguqulelwe ngokuthi “ngokungagungqiyo” kweyesi-2 kaSamuweli 22:26 kwenye indawo liguqulelwe ngokuthi “uthando olungagungqiyo.”