1-3. (a) Nganong gusto ni Jesus nga mahisama sa iyang Amahan? (b) Unsay atong susihon niining kapituloha?

 NAKAKITA ba ka sukad ug usa ka batang lalaki nga naningkamot nga mahisama sa iyang amahan? Ang anak tingali mosundog sa linakwan, sinultihan, o linihokan sa iyang amahan. Ngadtongadto, ang bata tingali makasagop na sa moral ug espirituwal nga mga prinsipyo sa iyang amahan. Oo, ang gugma ug pagdayeg nga bation sa anak alang sa iyang mahigugmaong amahan magpalihok kaniya sa pagtinguha nga mahisama sa iyang amahan.

² Komosta man ang relasyon tali ni Jesus ug sa iyang langitnong Amahan? Sa usa ka higayon si Jesus miingon: “Gihigugma nako ang Amahan.” (Juan 14:31) Lagmit walay usa nga labaw pang nahigugma kang Jehova kay sa maong Anak, kinsa nakauban sa Amahan sa dugayng panahon sa wala pa ang ubang linalang. Kana nga gugma nagpalihok nianang maunongong Anak sa pagtinguha nga mahisama sa iyang Amahan.—Juan 14:9.

³ Sa nag-unang mga kapitulo niini nga publikasyon, atong gihisgotan kon sa unsang paagi si Jesus hingpit nga nagsundog sa gahom, hustisya, ug kaalam ni Jehova. Apan sa unsang paagi gisundog ni Jesus ang gugma sa iyang Amahan? Atong susihon ang tulo ka paagi nga si Jesus nagpakitag gugma—ang iyang pagsakripisyo, dakong kaluoy, ug kaandam sa pagpasaylo.

4. Sa unsang paagi gipakita ni Jesus ang kinalabwang panig-ingnan sa masakripisyohong gugma?

⁴ Gihatag ni Jesus ang talagsaong panig-ingnan sa masakripisyohong gugma. Ang pagsakripisyo naglakip sa pag-una sa panginahanglan ug intereses sa uban kay sa atong kaugalingon. Giunsa pagpakita ni Jesus ang maong gugma? Siya miingon: “Walay usa nga may gugma nga labaw pa kay niini, nga ang usa andam mohatag sa iyang kinabuhi alang sa iyang mga higala.” (Juan 15:13) Kinabubut-ong gihatag ni Jesus ang iyang hingpit nga kinabuhi alang kanato. Kadto ang kinalabwang ekspresyon sa gugma nga gihimo sukad ni bisan kinsang tawo. Apan gipakita sab ni Jesus ang masakripisyohong gugma sa ubang paagi.

5. Nganong pagpakitag gugma ug pagsakripisyo ang pagbiya sa bugtong nga Anak sa Diyos gikan sa langit?

⁵ Sa wala pa siya moanhi sa yuta, ang bugtong nga Anak sa Diyos nakabatog linain ug taas nga posisyon sa langit. Siya suod nga nakig-uban kang Jehova ug sa daghan kaayong anghel. Bisan pag nindot kaayo ang kinabuhi sa maong minahal nga anak didto sa langit, “iyang gihaw-asan ang iyang kaugalingon sa tanan niyang nabatonan ug nahisamag ulipon; siya nahimong tawo.” (Filipos 2:7) Siya kinabubut-ong mianhi aron mopuyo taliwala sa makasasalang mga tawo diha sa usa ka kalibotan nga “nailalom sa gahom sa usa nga daotan.” (1 Juan 5:19) Ang Anak sa Diyos nagpakita gyod ug gugma ug pagsakripisyo.

6, 7. (a) Sa unsang mga paagi gipakita ni Jesus ang masakripisyohong gugma panahon sa iyang ministeryo sa yuta? (b) Unsang makapatandog nga pananglitan sa dili mahakogong gugma ang narekord sa Juan 19:25-27?

⁶ Sa iyang pagministeryo sa yuta, gipakita ni Jesus ang masakripisyohong gugma sa nagkalainlaing paagi.  Kanunay niyang giuna ang uban. Siya nagpokus pag-ayo sa iyang ministeryo maong gisakripisyo niya ang hamugawayng pagkinabuhi nga naandan sa katawhan. “Ang mga irong ihalas dunay mga lungib ug ang mga langgam dunay mga salag,” matod niya, “apan ang Anak sa tawo walay kaugalingong puy-anan.” (Mateo 8:20) Tungod kay hawod nga panday, si Jesus makagahin untag panahon aron makatukod ug nindot nga balay alang sa iyang kaugalingon o makagamag nindot nga mga gamit nga ikabaligya aron makabaton siyag ekstrang kuwarta. Apan wala niya gamita ang iyang mga abilidad aron makabatog materyal nga mga butang.

⁷ Ang makapatandog nga pananglitan sa masakripisyohong gugma ni Jesus narekord sa Juan 19:25-27. Daghan kaayog gihunahuna si Jesus sa hapon una siya mamatay. Samtang nag-antos siya sa estaka, siya naghunahuna sa iyang mga tinun-an, sa buluhatong pagsangyaw, ug ilabina sa iyang integridad ug kon sa unsang paagi makaapektar kini sa ngalan sa iyang Amahan. Sa pagkatinuod, ang kaugmaon sa katawhan nagdepende kaniya! Bisan pa niana, sa hapit na siyang mamatay, si Jesus naghunahuna usab sa kaayohan sa iyang inahan nga si Maria, nga lagmit biyuda na niadtong panahona. Gihangyo ni Jesus si apostol Juan sa pag-atiman kang Maria nga samag siya mismo ang inahan ni Juan, ug human niadto si Maria gidala sa apostol ngadto sa iyang balay. Busa gipaneguro ni Jesus nga naay makatagana sa pisikal ug espirituwal nga panginahanglan sa iyang inahan. Si Jesus nagpakita gyod ug dakong gugma!

8. Unsa ang kahulogan sa Gregong pulong nga gigamit sa Bibliya bahin sa kaluoy nga gipakita ni Jesus?

⁸ Sama sa iyang Amahan, si Jesus maluluy-on. Ang Kasulatan  nag-ingon nga si Jesus naluoy pag-ayo niadtong nag-antos ug kanunay siyang nangitag paagi sa pagtabang nila. Kon bahin sa kaluoy nga gipakita ni Jesus, ang Bibliya naggamit ug usa ka Gregong pulong nga gihubad nga “naluoy siya kanila.” Matod sa usa ka eskolar: “Kini maoy . . . puwersado kaayong pagbati sa usa ka tawo. Sa Gregong pinulongan, kini mao ang pinakapuwersadong pulong alang sa kaluoy.” Hunahunaa ang pipila ka kahimtang diin si Jesus naluoy pag-ayo maong gitabangan niya ang uban.

9, 10. (a) Tungod sa unsang mga kahimtang nga si Jesus ug ang iyang mga apostoles nangitag usa ka mingaw nga dapit? (b) Sa dihang ang iyang pribasiya natugaw sa panon sa katawhan, unsay reaksiyon ni Jesus, ug ngano?

⁹ Napalihok sa pagtagana sa espirituwal nga mga panginahanglan. Ang asoy sa Marcos 6:30-34 nagpakita kon unsay ilabinang nakapatandog kang Jesus aron ipakita ang iyang kaluoy. Handurawa ang esena. Ang mga apostoles malipayon kaayo kay bag-o pa silang nahuman sa ilang madasigong pagsangyaw. Namalik sila kang Jesus ug eksayted nga nagbalita sa tanan nga ilang nakita ug nadungog. Apan natigom ang dakong panon sa katawhan maong si Jesus ug ang iyang mga apostoles wala na makahigayon bisan sa pagpangaon. Kay kanunayng mapaniiron, namatikdan ni Jesus nga gikapoy ang mga apostoles. Siya miingon kanila: “Mangadto ta sa usa ka mingaw nga dapit aron makapahulay kadiyot.” Misakay silag sakayan ug milawig tabok sa amihanang tumoy sa Dagat sa Galilea ngadto sa usa ka mingaw nga dapit. Apan nakita sa panon sa katawhan nga mibiya sila. Nadunggan usab kana sa uban. Silang tanan nanagan subay sa amihanang baybayon ug naunhan pa ang sakayan sa pag-abot sa pikas nga tampi!

¹⁰ Nasuko ba si Jesus kay wala na silay panahon nga  makapahulay? Wala gayod! Natandog kaayo siya dihang nakita niya ang maong panon sa katawhan nga mikabat ug libolibo, kinsa naghulat na kaniya. Si Marcos misulat: “Nakita niya ang daghan kaayong tawo ug naluoy siya kanila kay sama silag mga karnero nga walay magbalantay. Busa gitudloan niya sila ug daghang butang.” Giisip ni Jesus ang maong mga tawo ingong mga indibiduwal nga may espirituwal nga mga panginahanglan. Sila nahisamag mga karnero nga nahisalaag, walay mahimo, ug walay magbalantay nga naggiya o nanalipod kanila. Si Jesus nahibalo nga ang ordinaryong katawhan gipasagdan sa way kaluoy nga mga lider sa relihiyon, nga angay untang mag-atiman kanila ingong mahigugmaong mga magbalantay. (Juan 7:47-49) Siya naluoy sa katawhan, busa siya misugod sa pagtudlo kanila “bahin sa Gingharian sa Diyos.” (Lucas 9:11) Matikdi nga si Jesus naluoy sa katawhan bisag wala pa siya makakita sa ilang reaksiyon sa iyang itudlo. Sa ato pa, ang dakong kaluoy dili maoy resulta sa iyang pagtudlo sa panon sa katawhan kondili ang motibo sa iyang paghimo niana.

11, 12. (a) Sa unsang paagi giisip ang mga sanlahon panahon sa Bibliya, apan unsay reaksiyon ni Jesus dihang giduol siyag usa ka tawong “punog sanla”? (b) Unsa kahay epekto sa paghikap ni Jesus sa sanlahon, ug sa unsang paagi ang kasinatian sa usa ka doktor nag-ilustrar niini?

¹¹ Napalihok sa pagtabang sa nag-antos. Gibati sa mga tawong masakiton nga si Jesus maluluy-on, mao nga sila miduol kaniya. Klaro ning makita dihang si Jesus, nga gisunod sa mga panon sa katawhan, giduol sa usa ka tawo nga “punog sanla.” (Lucas 5:12) Sa kapanahonan sa Bibliya, gikuwarentinas ang mga sanlahon aron dili matakdan ang uban. (Numeros 5:1-4) Apan sa ngadtongadto, ang  mga lider sa relihiyon nagpasiugdag way kasingkasing nga panglantaw niadtong mga sanlahon ug naghimog bug-at nga mga balaod. a Pero matikdi kon giunsa pagtratar ni Jesus ang sanlahon: “Dihay sanlahon nga miduol ug miluhod kaniya nga nagpakiluoy: ‘Kon gusto lang nimo, ikaw makahinlo nako.’ Niana siya naluoy kaniya, ug iyang gihikap siya ug giingnan: ‘Gusto ko! Mamahinlo ka.’ Dihadiha nawala ang iyang sanla.” (Marcos 1:40-42) Si Jesus nahibalo nga supak sa balaod nga ang sanlahon makig-uban sa mga tawo. Bisan pa niana, imbes papahawaon siya, naluoy pag-ayo si Jesus maong duna siyay gibuhat nga wala damha. Si Jesus mihikap kaniya!

¹² Maimadyin ba nimo ang gibati sa sanlahon dihang gihikap siya ni Jesus? Ingong ilustrasyon, tagda ang usa ka kasinatian. Si Dr. Paul Brand, usa ka espesyalista sa sanla, naghisgot bahin sa usa ka sanlahon nga iyang gitambalan sa India. Gisusi sa doktor ang sanlahon ug gipatin-aw niya, pinaagi sa usa ka tighubad, kon unsaon niya pagtambal ang maong sakit. Dayon gibutang sa doktor ang iyang kamot sa abaga sa sanlahon. Mikalit lang ug hilak ang sanlahon. “Nakasulti ba kog daotan?” nangutana ang doktor. Gipangutana sa tighubad ang batan-ong lalaki diha sa iyang pinulongan ug ang tighubad miingon: “Wala, doktor. Naghilak daw siya kay gibutang nimo ang imong kamot sa iyang abaga. Sukad sa iyang pag-anhi dinhi walay mihikap kaniya sulod sa daghang katuigan.” Alang sa sanlahon nga miduol kang Jesus, ang paghikap  mas dako pag kahulogan. Sa usa lang ka paghikap, ang sakit nga nakapahimo kaniyang sinalikway nawala!

13, 14. (a) Unsay nakita ni Jesus pag-abot niya duol sa siyudad sa Nain, ug nganong makapaguol kaayo ang maong kahimtang? (b) Kay gipalihok sa kaluoy, unsay gihimo ni Jesus alang sa biyuda sa Nain?

¹³ Napalihok sa paghupay sa kaguol. Si Jesus natandog pag-ayo sa kaguol sa uban. Pananglitan, tagda ang asoy sa Lucas 7:11-15. Nahitabo kadto duol sa siyudad sa Nain sa Galilea, mga usa ka tuig ug siyam ka bulan human sugdi ni Jesus ang iyang ministeryo. Pag-abot niya duol sa ganghaan sa siyudad, iyang nahibalag ang mga tawo nga paingon maglubong. Makapaguol gayod ang kahimtang. Ang usa ka batan-ong lalaki nga maoy bugtong nga anak sa usa ka biyuda namatay. Sa miagi, lagmit nakauban siya sa ingon niini nga paglubong—dihang namatay ang iyang bana. Niining higayona kadto mao ang paglubong sa iyang anak nga lalaki, nga tingali mao lamang ang iyang gisaligan sa panginabuhi. Ang ubang tawo nga mikuyog kaniya tingali nag-awit ug nagtugtog ug mingawng mga awit sa pagbangotan. (Jeremias 9:17, 18; Mateo 9:23) Apan si Jesus nagtan-aw sa magul-anong inahan, nga sa walay duhaduha naglakaw tapad sa gidayongan nga teheras sa patayng lawas sa iyang anak.

¹⁴ Si Jesus “naluoy” sa nagbangotang inahan. Sa malumong paagi, siya miingon: “Ayaw nag hilak.” Siya miduol ug mihikap sa teheras. Ang mga tigyayong—ug tingali apil ang uban nga mikuyog—mihunong. Sa kusog nga tingog, gisultihan ni Jesus ang patayng lawas: “Dong, sultihan ti ka, bangon!” Unsay sunod nga nahitabo? “Siya mibangon ug misugod sa pagsulti” nga samag nakamata gikan sa hinanok nga pagkatulog! Dayon ang Bibliya nag-ingon niining makapatandog kaayo nga mga pulong: “Gihatag siya ni Jesus sa iyang inahan.”

15. (a) Ang mga asoy sa Bibliya bahin sa kaluoy ni Jesus nagpakita sa unsang koneksiyon sa kaluoy ug paglihok? (b) Unsaon nato pagsundog si Jesus niining bahina?

 ¹⁵ Unsay makat-onan nato gikan niini nga mga asoy? Sa matag situwasyon, matikdi ang koneksiyon sa kaluoy ug paglihok. Sa dihang makakita sa kahimtang sa uban, si Jesus maluoy gayod kanila ug kini kanunayng magpalihok kaniya sa pagtabang kanila. Unsaon nato pagsundog ang iyang panig-ingnan? Ingong mga Kristohanon, kita adunay responsibilidad sa pagsangyaw sa maayong balita ug sa paghimog mga tinun-an. Ang pangunang rason sa paghimo niini mao ang atong gugma sa Diyos. Apan atong hinumdoman nga kini maoy buluhaton nga nagkinahanglan usab ug kaluoy. Kon sama kang Jesus maluoy ta sa mga tawo, ang atong kasingkasing magpalihok kanato sa pagbuhat sa tanan natong maarangan sa pagsangyaw kanila sa maayong balita. (Mateo 22:37-39) Ug unsaon nato pagpakita ang kaluoy para sa mga igsoon nga nag-antos o naguol? Dili kita milagrosong makaayo sa pisikal nga sakit o makabanhaw sa patay. Apan mapakita nato ang kaluoy pinaagi sa pagsulti kanila nga kita naghunahuna kanila o sa paghatag ug praktikal nga tabang.—Efeso 4:32.

16. Giunsa pagpakita ni Jesus nga andam siyang mopasaylo bisan pag didto siya sa estaka sa pagsakit?

¹⁶ Si Jesus hingpit nga nagsundog sa gugma sa iyang Amahan diha sa laing hinungdanong paagi—siya “andam sa pagpasaylo.” (Salmo 86:5) Klaro ning makita dihang didto siya sa estaka sa pagsakit. Bisag gipaagom sa makauulawng kamatayon, nga may mga lansang nga gitusok sa iyang mga kamot ug tiil, unsay gihisgotan ni Jesus? Mituaw ba siya kang Jehova aron silotan ang mga nagpatay  kaniya? Sa kasukwahi, kini maoy apil sa kataposang mga pulong ni Jesus: “Amahan, pasayloa sila, kay wala sila mahibalo sa ilang ginabuhat.”—Lucas 23:34. b

17-19. Sa unsang mga paagi gipakita ni Jesus nga iyang gipasaylo si apostol Pedro sa paglimod kaniya sa tulo ka beses?

¹⁷ Tingali ang mas makapatandog pa nga pananglitan sa pagpasaylo ni Jesus makita sa paagi sa iyang pagtagad kang apostol Pedro. Sa walay duhaduha si Pedro nahigugma gayod kang Jesus. Sa Nisan 14, sa kataposang gabii sa kinabuhi ni Jesus, si Pedro misulti kaniya: “Ginoo, andam kong mouban nimo sa bilanggoan ug sa kamatayon.” Apan pipila ra ka oras sa ulahi, katulo gilimod ni Pedro nga siya nakaila kang Jesus! Ang Bibliya nagsulti kanato kon unsay nahitabo samtang gipahayag ni Pedro ang iyang ikatulong paglimod: “Ang Ginoo milingi ug mitan-aw kang Pedro.” Kay naguol sa kabug-at sa iyang sala, si Pedro “migawas ug mihilak pag-ayo.” Sa dihang si Jesus namatay, ang apostol tingali naghunahuna, ‘Gipasaylo ba kaha ko sa akong Ginoo?’—Lucas 22:33, 61, 62.

¹⁸ Si Pedro wala magpaabot ug dugay sa tubag. Si Jesus nabanhaw sa buntag sa Nisan 16, ug lagmit niana mismong adlawa, siya personal nga miduaw kang Pedro. (Lucas 24:34; 1 Corinto 15:4-8) Nganong si Jesus mihatag ug  espesyal nga pagtagad sa apostol nga milimod gayod kaniya? Tingali gusto ni Jesus nga pasaligan ang mahinulsolong si Pedro nga gihigugma ug gipabilhan gihapon siya sa iyang Ginoo. Apan labaw pa ang gihimo ni Jesus sa pagpasalig kang Pedro.

¹⁹ Usa ka higayon sa ulahi, si Jesus nagpakita ngadto sa mga tinun-an sa Dagat sa Galilea. Sa maong higayon, si Jesus katulo nangutana kang Pedro (nga katulo naglimod sa iyang Ginoo) mahitungod sa gugma ni Pedro alang kaniya. Human sa ikatulong higayon, si Pedro mitubag: “Ginoo, nahibalo ka sa tanan; nasayod ka nga ako kang gimahal.” Sa pagkatinuod, si Jesus, kinsa makabasa ug kasingkasing, bug-os nasayod sa gugma ug pagmahal ni Pedro alang kaniya. Bisan pa niana, si Jesus mihatag kang Pedro ug higayon sa pagpahayag sa iyang gugma. Dugang pa, gisugo ni Jesus si Pedro nga ‘pakan-on’ ug ‘bantayan’ ang iyang “gagmayng mga karnero.” (Juan 21:15-17) Sayo niana, si Pedro nakadawat ug usa ka asaynment sa pagsangyaw. (Lucas 5:10) Apan sa maong higayon, si Jesus nagpakitag talagsaong pagsalig kaniya pinaagi sa paghatag kaniyag dugang bug-at nga responsibilidad—ang pag-atiman niadtong mahimong mga sumusunod sa Kristo. Wala madugay human niadto, si Jesus mihatag kang Pedro ug usa ka importanteng papel diha sa buluhaton sa mga tinun-an. (Buhat 2:1-41) Nahupayan gayod si Pedro sa pagkahibalo nga si Jesus nagpasaylo ug nagsalig gihapon kaniya!

20, 21. Sa unsang paagi kita bug-os nga ‘makahibalo sa gugma sa Kristo’?

²⁰ Sa tinuoray, ang Pulong ni Jehova naghisgot sa gugma sa Kristo. Apan sa unsang paagi angay kitang mosanong sa  gugma ni Jesus? Ang Bibliya nagdasig kanato nga angay natong ‘mahibaloan ang gugma sa Kristo nga labaw pa sa kahibalo.’ (Efeso 3:19) Sumala sa atong nasabtan, ang mga asoy sa Ebanghelyo bahin sa kinabuhi ug ministeryo ni Jesus nagtudlo kanatog daghang butang bahin sa gugma sa Kristo. Bisan pa niana, ang bug-os nga ‘pagkahibalo sa gugma sa Kristo’ naglakip ug labaw pa kay sa pagkat-on sa giingon sa Bibliya bahin kaniya.

²¹ Ang Gregong termino nga gihubad ug “mahibaloan” nagpasabot sa pagkahibalo “sa praktikal nga paagi, pinaagig kasinatian.” Sa dihang ipakita nato ang gugma sama sa gihimo ni Jesus—pinaagi sa pagsakripisyo alang sa uban, sa pagtagana sa ilang mga panginahanglan, sa kinasingkasing nga pagpasaylo kanila—kita tinuod nga makasabot sa iyang mga pagbati. Pinaagi sa paghimo niini, kita ‘mahibalo sa gugma sa Kristo nga labaw pa sa kahibalo.’ Ug dili gayod kita malimot nga kon kita mas mahisama sa Kristo, kita mas masuod sa usa nga hingpit nga gisundog ni Jesus, ang atong mahigugmaong Diyos, si Jehova.