1-3. (a) Ano ang matun-an naton tuhoy sa kinaugali sang tawo paagi sa pagpanilag sa reaksion sa ulot sang mga ginikanan kag sang ila bata? (b) Ano ang kinaugali nga nagakatabo kon may magpakita sa aton sing gugma, kag ano ang importante nga mapamangkot naton sa aton kaugalingon?

NALIPAY ang mga ginikanan nga makita nga nagayuhum ang ila bag-o matawo nga bata. Pirme nila ginadalodalo kag ginaulit-ulit ang bata. Daw indi sila makahulat nga makita ang reaksion sang bata. Indi madugay, ang yupok nagaguwa sa guya sang bata, ang iya bibig nagatulutipulon, kag makalilipay nga nagayuhum. Sa isa ka tumalagsahon nga paagi, ina nga yuhum daw nagapang-angga, ang nagapamanagbanag nga gugma sang bata bilang balos sa gugma sang mga ginikanan.

² Ang yuhum sang bata nagapahanumdom sa aton sang importante nga butang tuhoy sa kinaugali sang tawo. Kinaugali nga ginabaslan naton ang gugma sing gugma. Gintuga kita nga subong sini. (Salmo 22:9) Samtang nagadaku kita, nagahamtong kita sa aton ikasarang sa pagbalos sa gugma. Ayhan madumduman mo pa kon paano ang imo mga ginikanan, mga paryente, ukon mga abyan nagpabutyag sing gugma sa imo sang bata pa ikaw. Ang mainit nga balatyagon nanggamot kag nagtubo sa imo tagipusuon, kag nagpahulag sa imo. Ginpakita mo man ang imo gugma bilang balos. Amo man bala sini ang nagakatabo sa imo kaangtanan kay Jehova nga Dios?

³ Ang Biblia nagasiling: “Tuhoy sa aton, nagahigugma kita, bangod sia ang una nga naghigugma sa aton.” (1 Juan 4:19) Sa Seksion 1 tubtob 3 sini nga libro, ginpahanumdom ka nga gingamit ni Jehova nga Dios ang iya gahom, katarungan, kag kaalam sa mahigugmaon nga mga paagi agod makabenepisyo ka. Kag sa Seksion 4, natun-an mo nga ginpabutyag niya sing direkta ang iya gugma sa katawhan—kag sa imo mismo—sa talalupangdon nga mga paagi. Ang pamangkot nagautwas karon. Gikan sa isa ka pagtamod, amo ini ang labing importante nga mapamangkot mo sa imo kaugalingon: ‘Paano ko mabalusan ang gugma ni Jehova?’

4. Sa anong paagi nagasalangisag ang katawhan sa kon ano ang kahulugan sang paghigugma sa Dios?

⁴ Si Jehova, nga Tuburan sang gugma, nakahibalo gid nga ang gugma may daku nga gahom sa pagpahulag sa isa nga himuon ang labing maayo. Amo kon ngaa walay sapayan sang padayon nga pagrebelde sang di-matutom nga katawhan, nagasalig gihapon sia nga ang pila ka tawo magabalos sa iya gugma. Kag, sa pagkamatuod, minilyon ang naghimo sini. Apang, makapasubo nga bangod sang ginhimo sang mga relihion sining malaut nga kalibutan, nagasalangisag ang katawhan sa kon ano ang kahulugan sang paghigugma sa Dios. Madamo ang nagasiling nga ginahigugma nila ang Dios, apang pagdumdom nila ini nga gugma isa lamang ka balatyagon nga dapat ipabutyag sa mga pulong. Ang gugma sa Dios mahimo nga magasugod sa sina nga paagi, subong nga ang gugma sang bata sa iya ginikanan mahimo nga una nga ginpakita paagi sa yuhum. Apang, sa hamtong nga mga tawo, kapin pa ang nadalahig sa gugma.

5. Paano ginapaathag sang Biblia ang gugma sa Dios, kag ngaa dapat kita maganyat sa sina nga kahulugan?

⁵ Ginapaathag ni Jehova kon ano ang kahulugan sang gugma sa iya. Ang iya Pulong nagasiling: “Amo ini ang kahulugan sang gugma sa Dios, nga sundon naton ang iya mga sugo.” Kon amo, ang gugma sa Dios dapat ipabutyag sa aksion. Matuod, madamo ang indi luyag sa ideya nga dapat sila magsunod. Apang ang amo gihapon nga bersikulo nagdugang pa: “Apang ang mga sugo [sang Dios] indi mabug-at.” (1 Juan 5:3) Ang mga kasuguan kag mga prinsipio ni Jehova gindesinyo agod makabenepisyo kita, indi agod piguson kita. (Isaias 48:17, 18) Ang Pulong sang Dios puno sing mga prinsipio nga nagabulig sa aton agod labi pa nga mangin suod kita sa iya. Sa anong paagi? Repasuhon naton ang tatlo ka aspekto sang aton kaangtanan sa Dios. Nagadalahig ini sa komunikasyon, pagsimba, kag pag-ilog.

6-8. (a) Sa anong paagi makapamati kita kay Jehova? (b) Paano naton mahimo ang Kasulatan nga buhi kon ginabasa naton ini?

⁶ Ang Kapitulo 1 nagabukas paagi sa pamangkot, “Mahanduraw mo bala nga nagapakighambal ka sa Dios?” Natun-an naton nga indi ini imahinasyon lamang. Naagihan gid ini ni Moises. Kamusta naman kita? Wala na karon nagapadala si Jehova sang iya mga anghel agod makighambal sa mga tawo. Apang may ekselente nga paagi si Jehova sa pagkomunikar sa aton karon. Paano kita makapamati kay Jehova?

⁷ Bangod “ang bug-os nga Kasulatan inspirado sang Dios,” nagapamati kita kay Jehova paagi sa pagbasa sang iya Pulong, ang Biblia. (2 Timoteo 3:16) Sa amo, ginapalig-on sang salmista ang mga alagad ni Jehova nga basahon ini “sa adlaw kag ­gab-i.” (Salmo 1:1, 2) Nagakinahanglan ini sing daku nga panikasog. Apang mapuslanon ini nga panikasog. Subong sang natun-an naton sa Kapitulo 18, ginpaanggid ang Biblia sa isa ka hamili nga sulat gikan sa aton langitnon nga Amay. Gani indi dapat mangin isa ka rutina lamang ang pagbasa sini. Dapat nga himuon naton ang Kasulatan nga buhi kon ginabasa naton ini. Paano naton mahimo ini?

⁸ Handurawa ang mga kasaysayan sa Biblia samtang ginabasa mo ini. Handurawa ang mga karakter sang Biblia subong tunay nga mga tawo. Hibalua ang ila ginhalinan, mga kahimtangan, kag mga motibo. Nian, hunahunaa sing maayo ang imo ginabasa, nga ginapamangkot ang imo kaugalingon subong sang: ‘Ano ang ginatudlo sa akon sining kasaysayan tuhoy kay Jehova? Ano sa mga kinaiya niya ang ginapadaku? Ano nga prinsipio ang luyag ni Jehova nga matun-an ko, kag paano ko ini maaplikar sa akon kabuhi?’ Samtang ginabasa mo, ginapamalandungan, kag ginaaplikar ang Pulong sang Dios, mangin buhi ini sa imo.—Salmo 77:12; Santiago 1:23-25.

9. Sin-o “ang matutom kag mainandamon nga ulipon,” kag ngaa importante nga mamati kita sing maayo sa sining “ulipon”?

⁹ Si Jehova nagapakighambal man sa aton paagi sa “matutom kag mainandamon nga ulipon.” Subong sang gintagna ni Jesus, isa ka gamay nga grupo sang hinaplas nga mga Cristiano nga lalaki ang gintangdo agod mag-aman sing espirituwal nga “pagkaon sa nagakaigo nga tion” sa sining magamo nga katapusan nga mga adlaw. (Mateo 24:45-47) Kon ginabasa naton ang mga literatura nga ginhanda agod buligan kita nga makatigayon sing sibu nga ihibalo sa Biblia kag kon nagatambong kita sa Cristianong mga miting kag mga kombension, ginapakaon kita sa espirituwal sining ulipon. Bangod ulipon ini ni Cristo, maalamon nga ginaaplikar naton ang mga pulong ni Jesus: “Hatagi ninyo sing igtalupangod kon paano kamo nagapamati.” (Lucas 8:18) Nagapamati kita sing maayo bangod ginakilala naton ang matutom nga ulipon subong isa sang mga paagi ni Jehova sa pagkomunikar sa aton.

10-12. (a) Ngaa ang pangamuyo isa ka dalayawon nga dulot gikan kay Jehova? (b) Paano mangin kalahamut-an ang aton pangamuyo kay Jehova, kag ngaa makasalig kita nga ginapabaloran niya ang aton mga pangamuyo?

¹⁰ Apang kamusta naman ang pagkomunikar sa Dios? Makapakighambal bala kita kay Jehova? Makapulunaw ini hunahunaon. Kon tinguhaan mo nga magpalapit sa pinakamataas nga manuggahom sa inyo pungsod agod makighambal sa iya tuhoy sa imo pila ka personal nga problema, ano ang imo tsansa? Sa pila ka kaso, mahimo nga delikado ini! Sang mga adlaw ni Ester kag ni Mardoqueo, ang isa ka tawo mahimo ipapatay kon magpalapit sia sa hari sang Persia nga wala gin-agda sang hari. (Ester 4:10, 11) Handurawa karon nga nagpalapit ka sa Soberanong Ginuo sang uniberso, nga kon ipaanggid sa Iya, bisan ang labing gamhanan nga mga tawo daw “subong [lamang] sang mga tibakla.” (Isaias 40:22) Mahadlok bala kita sa pagpalapit sa iya? Indi gid!

¹¹ Gin-aman ni Jehova ang isa ka bukas, apang simple, nga paagi sa pagpalapit sa iya—ang pangamuyo. Bisan gani ang gamay nga bata sarang makapangamuyo kay Jehova nga may pagtuo, nga ginahimo ini sa ngalan ni Jesus. (Juan 14:6; Hebreo 11:6) Apang, nagabulig man sa aton ang pangamuyo agod mapaalinton naton ang aton daw indi mahangpan nga mga panghunahuna kag mga balatyagon—bisan ang masakit nga balatyagon nga indi naton mapabutyag. (Roma 8:26) Wala sing kapuslanan kon tinguhaan naton nga pahamut-an si Jehova paagi sa talunsay kag mabinalaybayon nga mga pulong ukon malaba nga mga pangamuyo. (Mateo 6:7, 8) Sa pihak nga bahin, wala ginalimitehan ni Jehova kon daw ano kalawig kita makighambal sa iya ukon kon daw ano kasunson. Ginaagda pa gani kita sang Iya Pulong nga “indi mag-untat sa pagpangamuyo.”—1 Tesalonica 5:17.

¹² Dumduma nga si Jehova lamang ang ginatawag nga “Nagapamati sa pangamuyo,” kag nagapamati sia nga may tunay nga kahanuklog. (Salmo 65:2) Ginapasensiahan lamang bala niya ang pangamuyo sang iya matutom nga mga alagad? Indi, ang matuod, nalipay gid sia sa sini. Ginapaanggid sang Iya Pulong ini nga mga pangamuyo sa incienso, nga nagapatub-ok sing mahumot kag makapasulhay nga aso. (Salmo 141:2; Bugna 5:8; 8:4) Indi bala makapaumpaw man hunahunaon nga ang aton sinsero nga mga pangamuyo nagapaibabaw kag nagapahamuot sa Soberanong Ginuo? Gani kon luyag mo mangin suod kay Jehova, mapainubuson nga mangamuyo sa iya sing masunson, kada adlaw. Ibubo ang imo tagipusuon sa iya; indi mangalag-ag nga ipabutyag sa iya ang imo ginabatyag. (Salmo 62:8) Isugid ang imo mga kabalaka, kalipay, pasalamat, kag pagdayaw sa imo langitnon nga Amay. Subong resulta, labi pa nga magabakod ang inyo kaangtanan.

13, 14. Ano ang buot silingon sang pagsimba kay Jehova, kag ngaa nagakaigo nga himuon naton ini?

¹³ Kon nagakomunikar kita kay Jehova nga Dios, indi ini kaangay sang aton pagpamati kag pagpakighambal sa isa ka abyan ukon paryente. Ang matuod ginasimba naton si Jehova, kag ginapadunggan sia nga may pagtahod nga nagakadapat gid sa iya. Ang matuod nga pagsimba amo ang aton bug-os nga pagkabuhi. Amo ini ang paagi nga ginapabutyag naton kay Jehova ang aton bug-os-kalag nga gugma kag debosyon, kag ginahiusa sini ang tanan nga matutom nga mga tinuga ni Jehova, sa langit man ukon sa duta. Sa isa ka palanan-awon, nabatian ni apostol Juan ang isa ka anghel nga nagapahibalo sini nga sugo: “Simbaha ninyo ang Isa nga naghimo sang langit kag duta, sang dagat kag mga tuburan sang tubig.”—Bugna 14:7.

¹⁴ Ngaa dapat naton simbahon si Jehova? Hunahunaa ang mga kinaiya nga nabinagbinag naton, subong sang pagkabalaan, gahom, pagpugong sa kaugalingon, katarungan, kaisog, kaluoy, kaalam, pagkamapainubuson, gugma, kaawa, pagkamainunungon, kag kaayo. Natun-an naton nga ginarepresentar ni Jehova ang pinakamataas nga talaksan, sang tagsa ka hamili nga kinaiya. Kon tinguhaan naton nga hangpon ang kabilugan sang iya mga kinaiya, mahantop naton nga indi lamang sia isa ka daku, dalayawon nga Persona. Labaw gid ang iya himaya, tuman kataas sangsa aton. (Isaias 55:9) Indi maduhaduhaan nga si Jehova amo ang aton may kinamatarong nga Soberano, kag takus gid sia simbahon. Apang, paano naton dapat simbahon si Jehova?

15. Paano naton masimba si Jehova “sa espiritu kag kamatuoran,” kag ano nga kahigayunan ang ginahatag sa aton sang Cristianong mga miting?

¹⁵ Si Jesus nagsiling: “Ang Dios Espiritu, kag ang mga nagasimba sa iya dapat magsimba sa espiritu kag kamatuoran.” (Juan 4:24) Agod masimba ang Dios “sa espiritu,” dapat yara sa aton ang iya espiritu kag ginatuytuyan kita sini. Ang aton pagsimba dapat nahisanto man sa kamatuoran, ang sibu nga ihibalo nga masapwan sa Pulong sang Dios. May hamili kita nga kahigayunan nga simbahon si Jehova “sa espiritu kag kamatuoran” kon nagatipon kita upod sa aton mga masigkasumilimba. (Hebreo 10:24, 25) Kon nagaamba kita sing mga pagdayaw kay Jehova, nagahiusa sa pangamuyo sa iya, kag nagapamati kag nagakomento kon ginahambalan ang iya Pulong, nagapabutyag kita sing gugma sa iya sa putli nga pagsimba.

16. Ano ang isa sang labing daku nga mga sugo sa matuod nga mga Cristiano, kag ngaa dapat naton tumanon ini?

¹⁶ Ginasimba man naton si Jehova kon nagahambal kita tuhoy sa iya sa iban, nagadayaw sa iya sing dayag. (Hebreo 13:15) Sa pagkamatuod, ang isa sang labing daku nga mga sugo sa matuod nga mga Cristiano amo ang pagbantala sing maayong balita sang Ginharian ni Jehova. (Mateo 24:14) Malangkagon nga nagatuman kita bangod ginahigugma naton si Jehova. Kon hunahunaon naton kon paano “ginbulag sang dios [Satanas nga Yawa] sining sistema sang mga butang ang painuino sang mga di-matinuuhon,” paagi sa pagpalapta sing malaut nga mga kabutigan batok kay Jehova, wala bala kita nalangkag nga mangin mga Saksi para sa aton Dios, nga ginatadlong ini nga pagpasipala? (2 Corinto 4:4; Isaias 43:10-12) Kag kon pamalandungan naton ang dalayawon nga mga kinaiya ni Jehova, wala bala nagainit ang aton handum nga sugiran ang iban tuhoy sa iya? Sa pagkamatuod, wala na sing daku pa nga pribilehiyo sangsa buligan ang iban nga makilala kag higugmaon ang aton langitnon nga Amay subong sang ginahimo naton.

17. Ano ang nalakip sa aton pagsimba kay Jehova, kag ngaa dapat kita magsimba nga may integridad?

¹⁷ Ang aton pagsimba kay Jehova nagalakip sing dugang pa. Apektado ang tagsa ka aspekto sang aton kabuhi. (Colosas 3:23) Kon matuod gid nga ginabaton naton si Jehova subong aton Soberanong Ginuo, magatinguha kita nga himuon ang iya kabubut-on sa tanan nga butang—sa aton pamilya, sa aton sekular nga trabaho, sa aton pagpakig-angot sa iban, sa aton paglingawlingaw. Magatinguha kita nga alagdon si Jehova “nga may bug-os nga tagipusuon,” nga may integridad. (1 Cronica 28:9) Ini nga pagsimba wala nagatugot sang isa ka tagipusuon nga natunga ukon sang isa ka doble-kara nga pagkabuhi—ang pagpakunokuno nga nagaalagad kay Jehova kag sa amo man nga tion likom nga nagahimo sing mabug-at nga mga sala. Imposible nga matabo ini nga pagpakunokuno kon may integridad ka; makangilil-ad ini kon may gugma ka. Makabulig man ang diosnon nga kahadlok. Ginaangot sang Biblia ining pagtahod sa Dios sa aton padayon nga suod nga kaangtanan kay Jehova.—Salmo 25:14.

18, 19. Ngaa realistiko hunahunaon nga sarang mailog sang di-himpit nga mga tawo si Jehova nga Dios?

¹⁸ Ang tagsa ka seksion sini nga libro naghinakop paagi sa kapitulo kon paano kita “mangin mga manug-ilog sang Dios, subong nga mga anak nga hinigugma.” (Efeso 5:1) Importante dumdumon nga bisan pa di-himpit kita, mailog gid naton ang himpit nga paggamit ni Jehova sing gahom, ang iya pagpakita sing katarungan, paghikot sing maalamon, kag ang pagpakita sing gugma. Paano naton nahibaluan nga posible gid nga mailog ang Labing Gamhanan? Dumduma nga ang kahulugan sang ngalan ni Jehova nagatudlo sa aton nga sarang niya mapahanabo ang luyag niya agod tumanon ang iya mga katuyuan. Natingala gid kita sa sini nga ikasarang, apang imposible bala nga mailog si Jehova? Indi.

¹⁹ Ginhimo kita sa dagway sang Dios. (Genesis 1:26) Sa amo, tuhay ang tawo sa iban nga mga tinuga sa duta. Wala kita ginapahulag sang duna lamang nga mga ikasarang, sang pinanubli nga mga ikasarang, ukon sang mga butang sa aton palibot. Ginhatagan kita ni Jehova sing isa ka hamili nga dulot—ang kahilwayan sa pagdesisyon. Walay sapayan sang aton mga limitasyon kag mga di-kahimpitan, hilway kita sa pagpili kon ano ang luyag naton. Luyag mo bala mangin isa ka mahigugmaon, maalamon kag makatarunganon nga tawo nga nagagamit sang imo ikasarang sing husto? Sa bulig sang espiritu ni Jehova, mahimo mo ina! Hunahunaa ang kaayuhan nga mahimo mo kon himuon mo ini.

20. Ano nga kaayuhan ang mahimo naton kon ginailog naton si Jehova?

²⁰ Mapahamut-an mo ang imo langitnon nga Amay, sa amo malipay ang iya tagipusuon. (Hulubaton 27:11) Mahimo pa gani ikaw mangin ‘kalahamut-an sing bug-os’ kay Jehova, kay nahangpan niya ang imo mga limitasyon. (Colosas 1:9, 10) Kag samtang padayon ka nga nagapalambo sing maayong mga kinaiya bilang pag-ilog sa imo hinigugma nga Amay, makabaton ka sing daku nga pribilehiyo subong pagpakamaayo. Sa isa ka madulom nga kalibutan nga nahamulag sa Dios, mangin kapawa ikaw. (Mateo 5:1, 2, 14) Makabulig ikaw sa pagpalapnag sa bug-os nga duta sang mga banaag sang mahimayaon nga personalidad ni Jehova. Daw ano nga kadungganan!

21, 22. Anong walay katapusan nga paglakbay ang himuon sa palaabuton sang tanan nga nagahigugma kay Jehova?

²¹ Ang simple nga laygay nga narekord sa Santiago 4:8 indi isa lamang ka tulumuron. Isa ini ka paglakbay. Tubtob nagapabilin kita nga matutom, indi gid matapos ini nga paglakbay. Indi kita magadulog sa pagpalapit pa sing suod kay Jehova. Kay sa kamatuoran, indi maubos ang aton matun-an tuhoy sa iya. Indi gid naton paghunahunaon nga gintudlo sini nga libro ang tanan tuhoy kay Jehova. Ginsugdan pa lang naton ang pagbinagbinag sa tanan nga ginasiling sang Biblia tuhoy sa aton Dios! Kag wala ginasugid bisan sang Biblia ang tanan nga dapat naton mahibaluan tuhoy kay Jehova. Si apostol Juan nagsiling nga kon ang tanan nga ginhimo ni Jesus sa tion sang iya ministeryo sa duta ginsulat, “indi makaigo sa kalibutan ang mga linukot nga sinulat.” (Juan 21:25) Kon ini nga butang masiling tuhoy sa Anak, daw ano pa tuhoy sa Amay!

²² Bisan pa may dayon nga kabuhi kita, indi gihapon matapos ang aton pagtuon tuhoy kay Jehova. (Manugwali 3:11) Hunahunaa, nian, ang nagahulat sa aton sa palaabuton. Sa tapos magkabuhi sing ginatos, linibo, minilyon, kag binilyon pa gani ka tuig, mas madamo ang matun-an naton kay Jehova nga Dios sangsa karon. Apang batyagon gihapon naton nga may di-maisip pa nga makatilingala nga mga butang nga matun-an naton. Malangkag kita sa pagtuon sing dugang pa, kay may rason kita pirme sa pagbatyag subong sang salmista nga nag-amba: “Ang pagpalapit sa Dios maayo para sa akon.” (Salmo 73:28) Indi mahanduraw ang pagkabugana kag pagkananuhaytuhay sang dayon nga kabuhi—kag ang dugang pa nga pagkasuod kay Jehova pirme nga mangin ang labing makapaladya nga bahin sini.

23. Ano ang ginapalig-on sa imo nga himuon?

²³ Kabay nga balusan mo ang gugma ni Jehova karon, paagi sa paghigugma sa iya sa bug-os mo nga tagipusuon, kalag, hunahuna, kag kusog. (Marcos 12:29, 30) Kabay nga ang imo gugma mangin mainunungon kag mabakod. Kabay nga ang mga desisyon nga ginahimo mo kada adlaw, halin sa pinakadiutay tubtob sa pinakadaku, magapabanaag tanan sing isa lamang ka nagatuytoy nga prinsipio—nga pilion mo pirme ang banas nga nagadul-ong sa imo sa mas mabakod nga kaangtanan sa imo langitnon nga Amay. Labaw sa tanan, kabay nga ikaw magapalapit pa sing suod kay Jehova, kag kabay nga sia magapalapit pa sing suod sa imo—tubtob sa walay katubtuban!