Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO 31

“Amuswene Kuli Leza, Eelyo Awalo Ulaswena Kulindinywe”

“Amuswene Kuli Leza, Eelyo Awalo Ulaswena Kulindinywe”

1-3. (a) Ncinzi ncotunga twaiya kujatikizya mbobalengedwe bantu kwiinda mukulangilila zicitika akati kabazyali amwanaabo muvwanda? (b) Ncinzi citalisyigwa munzila yacilengwaleza eelyo umwi natondezya umbi luyando, alimwi ino mubuzyo nzi uuyandika kapati ngotweelede kulibuzya?

 IBAZYALI balakkomana kapati nobabona mwanaabo muvwanda kamwetamweta. Kanji-kanji muzyali aumwi ulagumya busyu bwakwe kubusyu bwamwana muvwanda, akubandika caansaansi alimwi akumwetamweta calukkomano kapati. Balayandisisya ikubona mbwalimvwa mwana muvwanda. Kakutanainda ciindi, balakubona​—imasaya aamwana muvwanda alabbookela, imilomo ilayeyemuka, eelyo kulibonya lumwemwe lukondelezya kulanga. Munzila iilibedelede, ilumwemwe oolo lutondezya luyando, imatalikilo aakutondezya luyando kwamwana muvwanda akaambo kaluyando lwabazyali bakwe.

2 Ikumwetamweta kwamwana muvwanda kutuyeezya cintu cimwi ciyandika kapati kujatikizya mbobalengedwe bantu. Ncilengwa cakuzyalwa ancico buya ikutondezya luyando eelyo notutondezyegwa luyando abamwi. Oobo mbotulengedwe buya. (Intembauzyo 22:9) Mbotuyaabukomena, akwalo kuyanda kucitila bamwi zintu zibotu akaambo kaluyando ndotutondezyegwa kulayungizyigwa. Ambweni mulakonzya kuyeeya kamucili bana mbobakalutondezya luyando ibazyali banu, basazinyoko naa balongwe. Mwakakondwa kapati, eelyo mwakatalika kucita mbuli mbumwakali kulimvwa. Anywebo mwakabacitila zibotu aabo bakali kumutondezya luyando. Sena eeci ncecili mukucitika mucilongwe canu a Jehova Leza?

3 Ibbaibbele lyaamba kuti: “Swebo tulatondezya luyando, nkaambo walo nguwakasaanguna kutuyanda.” (1 Johane 4:19) Mu Cibeela 1 kusikila ku 3 zyabbuku eeli, mwayeezyegwa kuti Jehova Leza wabelesya nguzu, bululami alimwi abusongo munzila izimugwasya nywebo. Mpoonya mu Cibeela 4, mwabona kuti walutondezya luyando lwakwe kubantu ikubikkilizya andinywe munzila yacigaminina alimwi munzila zigambya kapati. Lino kubuka mubuzyo. Munzila imwi, imubuzyo uuyandika kapati ngomukonzya kulibuzya ngwakuti: ‘Ino ndiyoocita nzi akaambo kaluyando ndwajisi Jehova kulindime?’

Ncocaamba Ikumuyanda Leza

4. Muunzila nzi bantu mobanyongene kujatikizya ncocaamba ikuyanda Leza?

4 Jehova, Sikutalisya luyando ulizyi kabotu kuti luyando lulijisi nguzu zinji zyakuyubununa bube bubotu buli muli bamwi. Aboobo, kunyina makani akuzanga kwabantu batasyomeki ikuzumanana, ucisyoma kuti bantu bamwi bayoolukkomanina luyando lwakwe. Alimwi ncobeni ituulunzuma twabantu balacita oobo. Pele mukubula coolwe, izikombelo zyamunyika eeyi iizwide lweeno zyanyonganya bantu kujatikizya ncocaamba ikuyanda Leza. Ibunji bwabantu baamba kuti balamuyanda Leza, pele balibonya kuti bayeeya kuti iluyando luli boobo nkulimvwa buyo ikukonzya kutondezyegwa mumajwi ngobaamba. Iluyando ilutondezyegwa kuli Leza lulakonzya kutalika munzila eeyo, mbubwenya luyando lwamwana muvwanda kubazyali bakwe mbolutondezyegwa cakusaanguna kwiinda mukumwetamweta. Pele kubantu bapati, nzinji luyando nzyolujatikizya.

5. Mbuti Bbaibbele mbolikupandulula kuyanda Leza, alimwi nkaambo nzi bupanduluzi oobo ncobweelede kutukkomanisya?

5 Jehova ulapandulula ncocaamba ikumuyanda. Ijwi lyakwe lyaamba kuti: “Nkaambo kuyanda Leza caamba kuti katubamba milawo yakwe.” Aboobo ikuyanda Leza kweelede kutondezyegwa amilimo. Masimpe, bantu banji tabaukkomanini muzeezo wakutobela milawo. Pele munzila iigwasya ikapango nkoona aako kaamba kuti: “Alimwi buya milawo [ya Leza] tiiminyi.” (1 Johane 5:3) Imilawo ya Jehova alimwi anjiisyo zyakabambilwa kutugwasya buya ikutali kutudyaaminina pe. (Isaya 48:17, 18) Ijwi lya Leza lilijisi njiisyo zinji izitugwasya kuba acilongwe anguwe. Munzila nzi? Nkooko atulange-lange mbazu zyotatwe zijatikizya cilongwe cesu a Leza. Eezyi zibikkilizya kubandika, kukomba alimwi akumwiiya.

Ikubandika a Jehova

6-8. (a) Muunzila nzi motunga twamuswiilila Jehova? (b) Mbuti Magwalo mbwaanga atukondelezya notwaabala?

6 Cibalo 1 cakatalika amubuzyo wakuti, “Sena inga mweezeezya kubandika a Leza?” Twabona kuti aaya taali makani aakweezeezya buyo pe. Munzila imwi, Musa wakabandika a Leza. Ino mbuti swebo? Ecino tacili ciindi Jehova nabelesya baangelo bakwe kubandika abantunsi. Pele ulijisi nzila mbotu kapati yakubandika andiswe mazuba aano. Mbuti mbotunga twamuswiilila Jehova?

7 Akaambo kakuti “Magwalo oonse akasololelwa a Leza,” tulamuswiilila Jehova kwiinda mukubala Jwi lyakwe, Ibbaibbele. (2 Timoteyo 3:16) Aboobo sintembauzyo wakakulwaizya babelesi ba Jehova ikulibala “syikati amasiku.” (Intembauzyo 1:1, 2) Ikutegwa tucite boobo, tuyandika kusolekesya kapati. Pele ikusoleka koonse ikucitwa munzila eeyi kulagwasya kapati. Mbubwenya mbotwabona mu Cibalo 18, Ibbaibbele lili mbuli lugwalo lujisi makani mabotu kapati kuzwa kuli Taateesu uuli kujulu. Aboobo ikulibala taweelede kuba mulimo uucitwa buyo cakwiinzya mulawo. Magwalo ayelede kutukondelezya notwaabala. Ino eeco inga twacicita buti?

8 Amuzeezeezye zibalo zyamu Bbaibbele nomuzibala. Amusole kubona bantu baambwa mu Bbaibbele kuba bantu beni-beni. Amusoleke kuzyiba ciimo mobakabede, bukkale alimwi amakanze aabo. Mpoonya amuzinzibale kuyeeya zintu nzyomubala, kumwi kamulibuzya mibuzyo mbuli bwayeeyi: ‘Ino cibalo eeci cindiyiisya nzi kujatikizya Jehova? Ino mbube bwa Leza buli ibwaambwa mucibalo eeci? Ino ninjiisyo nzi Jehova njayanda kuti ndiiye, alimwi mbuti mbondinga ndaibelesya mubuumi bwangu?’ Amubale, amuzinzibale kuyeeya alimwi amuzitobele nzyomubala​—eelyo nomucita boobo, Jwi lya Leza liyoomukondelezya.​—Intembauzyo 77:12; Jakobo 1:23-25.

9. Ino “muzike uusyomeka alimwi uucenjede” nguni, alimwi ino nkaambo nzi ncociyandika kapati ikuswiilila cakubikkila maanu ‘kumuzike’ ooyo?

9 Alimwi Jehova ulabandika andiswe kwiinda “[mu]muzike uusyomeka alimwi uucenjede.” Mbubwenya Jesu mbwaakasinsima, kakamu kaniini kabaalumi Banakristo bananike kakasalwa kuti kakaabila ‘cakulya cakumuuya aciindi ceelede’ mumazuba aano aakumamanino aakatazya. (Matayo 24:45-47) Notubala mabbuku aatugwasya kujana luzyibo lwa Bbaibbele lwini-lwini, anotujanika kumiswaangano yambungano ya Bunakristo alimwi akumiswaangano mipati, tuli mukulisyigwa munzila yakumuuya amuzike ooyo. Akaambo kakuti muzike wa Kristo, cabusongo tulaatobela majwi aa Jesu aakuti: “Amucenjele mbomumvwa.” (Luka 8:18) Tulaswiilila cakubikkila maanu akaambo kakuti tulizyi kuti muzike uusyomeka ninzila imwi njabelesya Jehova ikubandika andiswe.

10-12. (a) Nkaambo nzi mupailo ncocili cipego cilibedelede kuzwa kuli Jehova? (b) Mbuti mbotukonzya kupaila munzila iimukkomanisya Jehova, alimwi ino nkaambo nzi ncotunga twaba alusyomo lwakuti ulaibikkila maanu mipailo yesu?

10 Pele ino mbuti kujatikizya kubandika a Leza? Sena inga twakonzya kwaambaula a Jehova? Ooyo muzeezo uuyoosya. Ikuti kamuyanda kwaambaula amuleli wanu wamucisi kutegwa mumwaambile zintu zimwi izimukatazya, sena muyeeya kuti inga mwazwidilila? Iziindi zimwi, ikusoleka kucita boobo ikwalo inga kwaba kuliletelela! Kumazuba a Esita alimwi a Moodekai, muntu wakali kukonzya kujayigwa akaambo kakuswaya mweendelezi wamucisi ca Persia ikuti tanaatambwa aumwi wabanamukwasyi wamwami. (Esita 4:10, 11) Ono amweezeezye kusikila Mwami Mupati wakujulu aansi, ooyo uupa kuti bantu basinguzu balibonye buyo mbuli “nsozi” nobeelanisyigwa anguwe. (Isaya 40:22) Sena tweelede kuyoowa kapati kumusikila? Peepe!

11 Jehova watupa nzila yakubandika anguwe iinga yatobelwa abantu boonse alimwi iitakatazyi​—imupailo. Naba mwana musyoonto kapati ulakonzya kupaila kuli Jehova calusyomo, kacita oobo muzina lya Jesu. (Johane 14:6; Bahebrayo 11:6) Pele alimwi mupailo ulatugwasya kwaamba zintu zitukatazya kapati mumizeezo ambotulimvwa​—kubikkilizya azintu zitucisizya moyo nzyotutaangulukide kwaambila bamwi. (Baroma 8:26) Tacigwasyi pe kusoleka kumukkomanisya Jehova amajwi aambwa kabotu cakukondelezya naa mipailo milamfwu mubelesyedwe majwi manji-manji. (Matayo 6:7, 8) Kulubazu lumbi, kunyina Jehova nabikka mbaakani kujatikizya bulamfwu bwaciindi ncotweelede kutola notwaambaula anguwe naa kuvwula kwaziindi. Ijwi lyakwe mane litutamba kuti, ‘katupaila cakutaleka.’​—1 Batesalonika 5:17.

12 Kamuyeeya kuti Jehova alikke nguuyitwa kuti ‘Uuswiilila mipailo,’ alimwi ulaiteelela cakubikkila maanu kapati. (Intembauzyo 65:2) Sena mipailo yababelesi bakwe basyomeka inga yiide kumusika buyo kataibikkili maanu? Peepe, ulaikkomanina mipailo yabo. Ijwi lyakwe lyeezyanisya mipailo eeyo kutununkilizyo, ooto eelyo notuumpwa itusuka busi ibununkilila kapati buzumanana kuya mujulu. (Intembauzyo 141:2; Ciyubunuzyo 5:8; 8:4) Eelo cilaumbulizya kaka ikuyeeya kuti mipailo njotupaila calusyomo ayalo ilaunka kujulu akumukkomanisya Mwami Mupati! Aboobo ikuti kamuyanda kuba acilongwe a Jehova, kamupaila kulinguwe cakulicesya lyoonse, buzuba abuzuba. Amumwaambile zyoonse zili mumoyo wanu; mutafwi nsoni pe ikwaamba mbomulimvwa. (Intembauzyo 62:8) Amumwaambile Uso wanu wakujulu zintu izimulibilisya, izimukonda, nzyomulumba alimwi anzyomutembaula. Aboobo akaambo kakucita boobo, icilongwe canu anguwe cinooli ciyumu lyoonse.

Ikukomba Jehova

13, 14. Ino kukomba Jehova caamba nzi, alimwi ino nkaambo nzi ncoceelela kuti tucite boobo?

13 Notwaambaula a Jehova Leza, tatuswiilili buyo akukanana anguwe mbubwenya mbotucita amulongwe wesu naa musazima. Mubwini tuli mukukomba Jehova, ikumupa bulemu mbwayelede kapati. Ibuumi bwesu boonse bweendelezyegwa abukombi bwakasimpe. Njenzila mbotutondezya luyando lwesu lwamoyo woonse abukombi bwesu kuli Jehova, alimwi oobu bukombi bwakasimpe bukamantanya zilenge zya Jehova zisyomeka zyoonse zibe kujulu naa anyika. Mucilengaano, imwaapostolo Johane wakamvwa mungelo kaambilizya mulawo ooyu wakuti: “Amukombe yooyo wakapanga julu, nyika, lwizi alimwi atusensa twamaanzi.”​—Ciyubunuzyo 14:7.

14 Ino nkaambo nzi ncotweelede kumukomba Jehova? Amuyeeye bube mbotwabandika mubbuku lino mbuli busalali, nguzu, kulyeendelezya, bululami, busicamba, luse, busongo, kulicesya, luyando, luzyalo, kusyomeka alimwi abubotu. Twazyiba kuti Jehova nceceelelo cisumpukide kapati kujatikizya bube boonse ibubotu. Ikuti twasoleka kubuteelela bube bwakwe boonse, tubona kuti ulainda aakuba buyo Muntu mupati, uulombozyeka. Ulijisi bulemu buyoosya, ibusumpukide citaambiki kwiinda ndiswe. (Isaya 55:9) Cakutadooneka, Jehova ngo Mwami Mupati weelede kutweendelezya, alimwi ncobeni ngotweelede kukomba. Pele ino mbuti mbotweelede kumukomba Jehova?

15. Mbuti mbotunga twamukomba Jehova “mumuuya amukasimpe,” alimwi ino miswaangano ya Bunakristo itupa coolwe nzi cakucita boobo?

15 Jesu wakaamba kuti: “Leza Muuya, alimwi aabo bamukomba beelede kumukomba mumuuya amukasimpe.” (Johane 4:24) Ikutegwa tumukombe Leza “mumuuya,” tweelede kuba amuuya wakwe alimwi akusololelwa anguwo. Alimwi bukombi bwesu bweelede kweendelana akasimpe, iluzyibo lwini-lwini lujanwa mu Jwi lya Leza. Tulijisi coolwe citaliboteli cakukomba Jehova “mumuuya amukasimpe” lyoonse notuswaangana abakombima. (Bahebrayo 10:24, 25) Eelyo notwiimba nyimbo zyakutembaula Jehova, notupaila caantoomwe kulinguwe alimwi anotuswiilila akutola lubazu mumibandi ya Jwi lyakwe, tutondezya luyando ndotujisi kulinguwe mubukombi busalala.

16. Mulawo nzi umwi mupati uuli akati kamilawo mipati iipedwe Banakristo bakasimpe, alimwi ino nkaambo nzi ncotulombozya kuutobela?

16 Alimwi tulamukomba Jehova eelyo notwaambila bamwi kujatikizya nguwe, ikumutembaula kubuleya. (Bahebrayo 13:15) Masimpe, ikukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Jehova mulawo umwi mupati akati kamilawo iipedwe Banakristo bakasimpe. (Matayo 24:14) Calukkomano, tulazitobela nzyatwaambila akaambo kakuti tulamuyanda Jehova. Eelyo notutelaika kujatikizya Saatani Diabolosi ‘leza wabweende bwazintu obuno mbwaaofwaazya mizeezo yabantu batasyomi’ ambwamubejelezya Jehova, sena tatulombozyi kuzumanana katuli Bakamboni ba Leza wesu, akusalazya makani aakutamikizya aayo oonse? (2 Bakorinto 4:4; Isaya 43:10-12) Alimwi ciindi notuzinzibala kuyeeya bube bwa Jehova butaliboteli, sena tatukulwaizyigwi mumoyo kuyanda kwaambila bamwi kujatikizya nguwe? Masimpe, kunyina coolwe cimbi cipati kwiinda cakugwasya bamwi kumuzyiba akumuyanda Taateesu wakujulu mbuli ndiswe.

17. Ino kukomba Jehova nkotucita kubikkilizya nzi, alimwi ino nkaambo nzi ncotweelede kumukomba cakusyomeka?

17 Ikukomba Jehova nkotucita kubikkilizya zintu zinji. Kulabujatikizya buumi bwesu boonse. (Bakolose 3:23) Ikuti twamuzumina cabwini Jehova kuti ngo Mwami wesu Mupati, nkokuti tuyooyandisya kucita kuyanda kwakwe mubuumi bwesu boonse​—mumukwasyi, mumulimo wakumubili, mbotweendelezya bamwi alimwi aciindi notulyookezya. Cakusyomeka, tuyooyandisya kubelekela Jehova “camoyo woonse.” (1 Makani 28:9) Ibukkale buli boobo tabuzumizyi kuba amyoyo yobilo naa bukkale bwakuupaupa ameso​—bwakulibonya mbuli kuti tubelekela Jehova kumwi katucita zibi zipati cakusisikizya. Ikusyomeka takuzumizyi kuba abukkale bwakuupaupa ameso buli boobo pe; iluyando lupa kuti butusesemye bukkale oobo. Akwalo kuyoowa Leza kuyootugwasya. Ibbaibbele litondezya kuti ibulemu buli boobo buliswaangene akuba acilongwe ciyumu a Jehova.​—Intembauzyo 25:14.

Ikumwiiya Mbwabede Jehova

18, 19. Nkaambo nzi ncocili camaanu ikuyeeya kuti bantu batalondokede balakonzya kumwiiya Jehova Leza?

18 Cibeela cabbuku lino cimwi acimwi camanizyigwa acibalo citondezya mbotunga ‘twamwiiya Leza, mbotuli bana bayandwa.’ (Baefeso 5:1) Cilayandika kapati ikuyeeya kuti nokuba kuti tatulondokede, tulakonzya kwiiya nzila ya Jehova iilondokede mbwabelesya nguzu zyakwe, bululami, kucita zintu cabusongo alimwi akutondezya luyando. Tuzyi buti kuti cilakonzyeka ncobeni ikumwiiya mbwabede Singuzuzyoonse? Amuyeeye kuti, ncolyaamba izina lyakuti Jehova cituyiisya kuti ulakonzya kuba kufwumbwa ncasala ikutegwa azuzikizye makanze aakwe. Ibube oobo mbwajisi bulatuyoosya kapati, pele sena tacikonzyeki naaceya kumwiiya? Cilakonzyeka.

19 Twakalengwa mucinkozya ca Leza. (Matalikilo 1:26) Aboobo, bantu baliindene acilenge cimbi coonse cili anyika. Tatweendelezyegwi buyo amaanu aakabikkilwa limwi, bwaanze bwesu naa zintu zimbi zicitika kubusena nkotukkede. Jehova watupa cipego cibotu kapati​—inguzu zyakulisalila. Nokuba kuti tulalezya muzintu zimwi alimwi tatulondokede, tulaangulukide kusala mbotuyanda kuba. Sena muyanda kuba muntu siluyando, musongo, uululeme alimwi uubelesya nguzu munzila yeelede? Kwiinda mulugwasyo lupegwa amuuya wa Jehova, mulakonzya kuzwidilila kuba muntu uuli boobo! Amuyeeye mpindu njomuyoojana mukucita boobo.

20. Mbubotu nzi mbotujana notwiiya Jehova?

20 Muyoomukkomanisya Uso wanu wakujulu, muyookondezya moyo wakwe. (Tusimpi 27:11) Alimwi mane mulakonzya ‘kumukkomanisya cakumaninina,’ nkaambo ulikuzyi kabotu kulezya kwanu. (Bakolose 1:9, 10) Alimwi mbomuyaabuzumanana kuba abube bubotu mukwiiya Uso wanu siluyando, muyooba acoolwe cilibedelede. Munyika eeyi yamudima iizandukide kuli Leza, munooli basikumunika mumuni. (Matayo 5:1, 2, 14) Muyoogwasya mukutola mumuni wabube bwa Jehova buyandika kapati koonse-koonse munyika. Eelo taciliboteli kaka coolwe eeci!

“Amuswene Kuli Leza, Eelyo Awalo Ulaswena Kulindinywe”

Amuzumanane kuyumya cilongwe canu a Jehova lyoonse

21, 22. Ndweendo nzi lutagoli ndobalangila boonse ibamuyanda Jehova?

21 Ilulayo lulembedwe kuli Jakobo 4:8 taili mbaakani buyo pe. Ndweendo. Kufwumbwa kuti twazumanana kusyomeka, ilweendo oolo talukagoli pe. Tatukaleki kuzumanana kuyumya cilongwe cesu a Jehova lyoonse. Mubwini, lyoonse kunooli zintu zinji zyakwiiya kujatikizya nguwe. Tatweelede kuyeeya kuti ibbuku eeli lyatuyiisya zyoonse nzyotweelede kuzyiba kujatikizya Jehova. Tee kayi twatalika buya kubandika zintu nzyolyaamba Bbaibbele kujatikizya Leza wesu! Alimwi mane noliba Bbaibbele lini talitwaambili zyoonse nzyotweelede kuzyiba kujatikizya Jehova. Imwaapostolo Johane wakeezeezya kuti, ikuti nozyakalembwa zintu zyoonse nzyaakacita Jesu ciindi camulimo wakwe waanyika, “imabbuku aalembedwe naatakakkwana munyika eeyi.” (Johane 21:25) Ikuti naa mbocibede oobo kujatikizya Mwana, nkokuti cilaindaawo kujatikizya Bausyi!

22 Noliba leelyo twaakuba abuumi butamani, tatukacikonzyi kwiiya zyoonse kujatikizya Jehova. (Mukambausi 3:11) Aboobo, amubuyeeye bulangizi mbotujisi kujatikizya buumi bwakumbele. Twaakupona myaanda-myaanda, zyuulu-zyuulu, tuulunzuma notuba tuulunzuma twazyuulu zyamyaka, tunoozyi zintu zinji kapati kujatikizya Jehova Leza kwiinda nzyotuzyi lino. Pele tucinoolimvwide kuti kuli zintu zinji zitaliboteli nzyotweelede kwiiya. Tunooyandisisya kwiiya zinji, nkaambo lyoonse tunoojisi kaambo kakulimvwa bwakalimvwa sintembauzyo iwakaimba kuti: “Mebo, cilandibotela kuswena kuli Leza.” (Intembauzyo 73:28) Ibuumi butamani bunooli ampindu munzila njotutakonzyi kuyeeyela mumbazu ziindene-indene kapati​—alimwi ikuzumanana kuba acilongwe ciyumu a Jehova cinooli cibeela ciyandika lyoonse cabuumi oobo butamani.

23. Ncinzi ncomukulwaizyigwa kucita?

23 Amubweze ntaamu lino kujatikizya luyando lwa Jehova, kwiinda mukumuyanda amoyo wanu woonse, buumi bwanu boonse, mizeezo alimwi anguzu zyanu zyoonse. (Marko 12:29, 30) Iluyando lwanu alube loolo lusyomeka alimwi lukakatila. Ikusala kwanu nkomucita abuzuba, muzintu zisyoonto alimwi azipati akutondezye njiisyo njoona iiyandika​—kuti lyoonse munookakatide munzila iimusololela kukuba acilongwe ciyumu kapati a Uso wanu wakujulu. Kunze lyaboobo, amuzumanane kuyumya cilongwe canu a Jehova, alimwi awalo uyoozumanana kuba mulongwe wanu lyoonse alyoonse​—mane kukabe kutamani!