Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 2

Wolo Ni Jɛ Nyɔŋmɔ Ni Yɔɔ Suɔmɔ Lɛ Ŋɔɔ

Wolo Ni Jɛ Nyɔŋmɔ Ni Yɔɔ Suɔmɔ Lɛ Ŋɔɔ

KƐƐMƆ mi, mɛɛ wolo osumɔɔ waa diɛŋtsɛ?— Gbekɛbii komɛi baasumɔ nɔ ni wieɔ kooloi ahe. Mɛi krokomɛi hu baasumɔ wolo ni mfonirii babaoo yɔɔ mli. Ebaanyɛ efee nɔ ni yɔɔ miishɛɛ akɛ oookane nakai woji lɛ.

Shi woji ni hi fe fɛɛ yɛ je lɛŋ fɛɛ ji nɔ ni gbaa wɔ anɔkwale ni kɔɔ Nyɔŋmɔ he lɛ. Nakai woji lɛ ateŋ ekome he yɛ sɛɛnamɔ waa fe ekrokomɛi lɛ fɛɛ. Ani ole nɛkɛ wolo nɛɛ?— No ji Biblia lɛ.

Mɛni hewɔ Biblia lɛ he hiaa waa nakai lɛ?— Ejaakɛ eji wolo ni jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ. Egbaa wɔ ehe sane kɛ nibii kpakpai ni ebaafee kɛha wɔ lɛ. Ni etsɔɔ wɔ nɔ ni esa akɛ wɔfee koni wɔsa ehiɛ. Etamɔ wolo ko ni jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ.

Kulɛ, Nyɔŋmɔ baanyɛ aŋma Biblia muu lɛ fɛɛ kɛjɛ ŋwɛi koni ekɛha gbɔmɔ. Shi efeee nakai. Eyɛ mli akɛ susumɔi lɛ ba kɛjɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ moŋ, shi ekɛ etsuji ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ tsu nii koni amɛŋmala Biblia lɛ mli saji lɛ ateŋ babaoo.

Mɛɛ gbɛ nɔ Nyɔŋmɔ tsɔ efee nakai?— Bɔni afee ni wɔnu gbɛ ni etsɔ nɔ efee nakai lɛ shishi lɛ, susumɔ enɛ he okwɛ. Kɛji akɛ wɔnu mɔ ko gbee yɛ redio nɔ lɛ, ekolɛ gbee ni wɔnuɔ lɛ jɛ mɔ ko ni yɔɔ shɔŋŋ ŋɔɔ. Kɛji akɛ wɔkwɛ tɛlivishiŋ lɛ, wɔbaanyɛ wɔna gbɔmɛi ni yɔɔ je lɛŋ maji krokomɛi anɔ lɛ ahe mfonirii po, ni wɔbaanyɛ wɔnu nɔ ni amɛkɛɔ lɛ.

Gbɔmɛi baanyɛ aya shɔŋŋ po kɛya nyɔɔŋtsere lɛ nɔ yɛ amɛ ŋwɛiniiaŋ lɛji amli, ni amɛbaanyɛ ni amɛkɛ shɛɛ saji ajɛ jɛmɛ kɛba shikpɔŋ lɛ nɔ. Ani ole nakai?— Kɛji akɛ gbɔmɛi baanyɛ afee nakai lɛ, ani Nyɔŋmɔ baanyɛ ekɛ shɛɛ saji ajɛ ŋwɛi aba?— Hɛɛ, ebaanyɛ! Ni efee nakai jeeŋmɔ dani gbɔmɛi ná redio kɛ tɛlivishiŋ.

Te wɔfeɔ tɛŋŋ wɔleɔ akɛ Nyɔŋmɔ baanyɛ ajɛ shɔŋŋ ni ekɛ wɔ awie lɛ?

Mose ji nuu ni nu ni Nyɔŋmɔ miiwie diɛŋtsɛ. Mose nyɛɛɛ ana Nyɔŋmɔ, shi enyɛ enu Nyɔŋmɔ gbee. Gbɔmɛi akpekpei abɔ yɛ jɛmɛ beni enɛ ba lɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, Nyɔŋmɔ ha gɔŋ muu fɛɛ hoso, ni sarawagbamɔi kɛ nugbɔshiimɔi ba yɛ nakai gbi lɛ nɔ. Gbɔmɛi lɛ le akɛ Nyɔŋmɔ ewie, shi amɛtsui fã waa. No hewɔ lɛ amɛkɛɛ Mose akɛ: “Bo moŋ okɛ wɔ awie, ni wɔɔbo toi; shi kaaha Nyɔŋmɔ kɛ wɔ miiwie ni wɔbagboi.” Yɛ sɛɛ mli lɛ Mose ŋmala nibii ni Nyɔŋmɔ wie lɛ efɔ̃ shi. Ni nɔ ni Mose ŋma lɛ yɛ Biblia lɛ mli.—2 Mose 20:18-21.

Mose ŋmala Biblia lɛ mli klɛŋklɛŋ woji enumɔ lɛ. Shi jeee lɛ ekome pɛ ji mɔ ni ŋma. Nyɔŋmɔ kɛ hii aaafee 40 tsu nii ni amɛŋmala Biblia lɛ fãi komɛi. Nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ hi shi jeeŋmɔ beebe, ni ehé afii pii dani aŋma Biblia lɛ agbe naa. Hɛɛ, ehé be ni shɛɔ afii 1,600! Nɔ ni yɔɔ naakpɛɛ ji akɛ, eyɛ mli akɛ nɛkɛ hii nɛɛ ateŋ mɛi komɛi kɛ amɛhe ekpeee kwraa moŋ, shi saji ni amɛŋmala lɛ fɛɛ kɛ amɛhe kpãa gbee waa.

Mɛni ji Biblia ŋmalalɔi nɛɛ agbɛi?

Hii komɛi ni Nyɔŋmɔ kɛ amɛ tsu nii koni amɛŋmala Biblia lɛ ehe gbɛi waa. Eyɛ mli akɛ kulɛ Mose ji tookwɛlɔ moŋ, shi ebatsɔ Israel maŋ lɛ hiɛnyiɛlɔ. Salomo ji maŋtsɛ ni le nii fe mɔ fɛɛ mɔ, ni eyɛ nii hu fe mɔ fɛɛ mɔ yɛ je lɛŋ. Shi niŋmalalɔi krokomɛi yɛ ni aleee amɛ tsɔ̃. Amos ji mɔ ni kwɛɔ tsei ni woɔ agbamii anɔ.

Kɛfata he lɛ, mɛi ni ŋmala Biblia lɛ ateŋ mɔ kome ji tsofafeelɔ. Ani ole egbɛi?— Lɛ ji Luka. Niŋmalɔ kroko hu ji toohelɔ. Egbɛi ji Mateo. Mɔ kroko ko hu ji tsutsu mlalelɔ, ehe esa waa yɛ Yudafoi ajamɔ he mla mli. Eŋmala Biblia lɛ mli woji lɛ babaoo fe mɔ fɛɛ mɔ. Ani ole egbɛi?— Lɛ ji Paulo. Ni Yesu kaselɔi ni ji Petro kɛ Yohane ni ŋmala Biblia lɛ eko lɛ hu ji wolɛi yɛ be ko ni eho lɛ mli.

Gbɔmɛi ni ŋmala Biblia lɛ ateŋ mɛi babaoo ŋmala nibii ni Nyɔŋmɔ baafee yɛ wɔsɛɛ be mli. Te fee tɛŋŋ ni amɛle nɛkɛ nibii nɛɛ dani amɛba mli diɛŋtsɛ po lɛ?— Nyɔŋmɔ kɛ enɛɛmɛi ahe saji eha nakai hii lɛ. Ekɛɛ amɛ nɔ ni baaba.

Beni Yesu, ni ji Tsɔɔlɔ Kpele lɛ ba shikpɔŋ nɔ lɛ, no mli lɛ aŋmala Biblia lɛ mli fã ko ni fa momo. Agbɛnɛ, kaimɔ akɛ, no mli lɛ Tsɔɔlɔ Kpele lɛ yɛ ŋwɛi. Ele nɔ ni Nyɔŋmɔ efee. Ani ehé eye akɛ Biblia lɛ jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ?— Hɛɛ, ehé eye.

Kɛji akɛ Yesu miiwie Nyɔŋmɔ nitsumɔi ahe etsɔɔ gbɔmɛi lɛ, ekaneɔ nii kɛjɛɔ Biblia lɛ mli. Yɛ bei komɛi amli lɛ, ejɛɔ nibii ni ekaiɔ mli ekɛɔ amɛ nɔ ni yɔɔ mli. Yesu hu kɛ saji babaoo jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ kɛbaha wɔ. Yesu kɛɛ: “Nii ni minu yɛ enaa lɛ, nɛkɛ nii nɛɛ nɔŋŋ miwieɔ mitsɔɔ je lɛ.” (Yohane 8:26) Yesu enu saji pii kɛjɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ ejaakɛ ekɛ Nyɔŋmɔ ehi shi. Ni nɛgbɛ ji he ni wɔbaanyɛ wɔkane saji ni Yesu wie lɛ yɛ?— Yɛ Biblia lɛ mli. Aŋmala fɛɛ ashwie shi koni wɔkane.

Shi, beni Nyɔŋmɔ kɛ gbɔmɛi tsu nii koni amɛŋmala nii lɛ, amɛŋmala yɛ wiemɔ ni amɛfɔɔ wiemɔ lɛ mli. No hewɔ lɛ, aŋmala Biblia lɛ mli fã ko ni fa yɛ Hebri wiemɔ mli, ekomɛi yɛ Aram mli, kɛ saŋŋ hu yɛ Hela wiemɔ mli. Akɛni gbɔmɛi ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ ateŋ mɛi babaoo nyɛɛɛ akane nakai wiemɔi lɛ hewɔ lɛ, átsɔɔ Biblia lɛ shishi kɛtee wiemɔi krokomɛi amli. Ŋmɛnɛ, abaanyɛ akane Biblia lɛ mli fãi komɛi yɛ wiemɔi fe 2,260 mli. Bo lɛ susumɔ he okwɛ! Biblia lɛ ji wolo ni Nyɔŋmɔ ŋma kɛha gbɔmɛi ni yɔɔ he fɛɛ he. Yɛ wiemɔi srɔtoi babaoo ni atsɔɔ Biblia lɛ shishi kɛtee mli lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, emli shɛɛ sane lɛ jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ.

Nɔ ni Biblia lɛ kɛɔ lɛ he hiaa wɔ. Aŋma jeeŋmɔ beebe. Shi, egbaa wɔ nibii ni miiya nɔ ŋmɛnɛ. Ni egbaa wɔ nɔ ni Nyɔŋmɔ baafee yɛ wɔsɛɛ be ni ebɛŋkɛ lɛ mli. Nɔ ni ekɛɔ lɛ yɛ miishɛɛ waa! Ehaa wɔ hiɛnɔkamɔ ko ni nɔ bɛ.

Mɛni nibii obaanyɛ okase kɛjɛ Biblia lɛ kanemɔ mli?

Biblia lɛ hu gbaa wɔ bɔ ni Nyɔŋmɔ taoɔ ni wɔhi shi wɔha. Egbaa wɔ nibii ni ja kɛ nibii ni ejaaa. Ehe miihia ni ole enɛ, ni mi hu nakai nɔŋŋ. Egbaa wɔ saji ni kɔɔ gbɔmɛi ni fee nibii gbohii kɛ nɔ ni ba amɛnɔ lɛ ahe sane, koni wɔkɛ wɔhe akayawo haomɔ ni ba amɛnɔ lɛ mli. Egbaa wɔ gbɔmɛi hu ni fee nibii ni ja kɛ nɔ ni jɛ mli ba amɛnɔ lɛ he saji. Aŋmala saji nɛɛ fɛɛ ashwie shi koni wɔná he sɛɛ.

Shi, bɔni afee ni wɔná Biblia lɛ he sɛɛ kɛmɔ shi lɛ, ehe miihia ni wɔle sanebimɔ ko hetoo. Sanebimɔ lɛ ji: Namɔ kɛ Biblia lɛ ha wɔ? Mɛɛ hetoo obaaha?— Hɛɛ, Biblia muu lɛ fɛɛ jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ. Belɛ te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔji nilelɔi lɛɛlɛŋ lɛ?— Kɛtsɔ Nyɔŋmɔ ni wɔbaabo lɛ toi kɛ nɔ ni ekɛɔ lɛ ni wɔbaafee lɛ nɔ.

No hewɔ lɛ, ehe miihia ni wɔhe be ni wɔkane Biblia lɛ kutuu. Kɛji akɛ wɔnine shɛ wolo ko nɔ kɛjɛ mɔ ko ni wɔsumɔɔ esane waa ŋɔɔ lɛ, wɔkaneɔ lɛ shii abɔ. Ejara wa kɛha wɔ. Nakai esa akɛ Biblia lɛ afee kɛha wɔ, ejaakɛ eji wolo ni jɛ Mɔ ni sumɔɔ wɔsane waa fe fɛɛ lɛ ŋɔɔ. Eji wolo ni jɛ Nyɔŋmɔ ni yɔɔ suɔmɔ lɛ ŋɔɔ.

Okɛ be ko ama shi agbɛnɛ, koni okane ŋmalɛi nɛɛ ni tsɔɔ akɛ Biblia lɛ ji Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛɛlɛŋ, ni aŋma kɛha wɔ sɛɛnamɔ lɛ: Romabii 15:4; 2 Timoteo 3:16, 17; kɛ 2 Petro 1:20, 21.