Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

ESHUURA 2

Ebaruha Kuruga Ahari Ruhanga owa Rukundo

Ebaruha Kuruga Ahari Ruhanga owa Rukundo

NI KITABO ki eki orikukunda munonga?— Abaana abamwe nibabaasa kutoorana ekirikugamba aha nyamaishwa. Abandi nibabaasa kutoorana ekitabo ekirimu ebishushani bingi. Okushoma ebitabo nk’ebyo nikubaasa kutushemeza.

Kwonka ebitabo ebirikukirayo oburungi omu nsi yoona, n’ebyo ebirikutugambira amazima agarikukwata ahari Ruhanga. Kimwe aha bitabo ebyo n’eky’omuhendo munonga okukira ebindi. Ekitabo ekyo ni kiiha?— Ni Baibuli.

Ahabw’enki Baibuli n’ey’omuhendo munonga?— N’ahabw’okuba n’ekitabo kuruga ahari Ruhanga. Nikitugambira ebirikukwata ahari Ruhanga n’ebintu birungi ebi arikwija kutukorera. Kandi nikitworeka eki twine kukora kubaasa kumushemeza. Ni nk’ebaruha kuruga ahari Ruhanga.

Ruhanga akaba naabaasa kuhandiikira Baibuli yoona omu iguru reero agihe abantu. Kwonka ekyo tikyo yaakozire. N’obu ebiteekateeko ebiri omuri Baibuli biraabe byarugire ahari Ruhanga, akakoresa abaheereza be omu nsi kubihandiika.

Ekyo Ruhanga akakikora ata?— Okubaasa kwetegyereza oku yaakikozire, teekateeka ahari eki. Twahurira eiraka ry’omuntu aha radiyo, omuntu ogwo orikugamba naabaasa kuba ari hare. Twaba nitureeba tiivi, nitubaasa kureeba n’ebishushani by’abantu abari omu mahanga agandi, kandi tuhurire n’ebi barikugamba.

Abantu nibabaasa kugyendera omu bijungirizi baze aha kwezi, kandi nibabaasa kwoherereza abari omu nsi obutumwa. Ekyo waaba nookimanya?— Abantu ku baraabe nibabaasa kukora ekyo, mbwenu shi Ruhanga we naabaasa kwohereza obutumwa kuruga omu iguru?— Buzima naabaasa kukikora. Kandi we akakikora kare abantu batakagizire radiyo nari tiivi.

Nitumanya tuta ngu Ruhanga naabaasa kugamba naitwe n’obu araabe ari hare?

Musa akahurira Ruhanga naagamba. Musa akaba atarikureeba Ruhanga, kwonka akahurira eiraka rye. Abantu baingi bakaba bariho obu ekyo kyabaho. Aha eizooba eryo, Ruhanga akareetera orushozi rwona kutengyeta, kandi hakabaho enkuba n’emirabyo. Abantu bakamanya ku Ruhanga yaagamba, kwonka baatiina munonga. Reero baagambira Musa bati: “Ruhanga arekye kugamba naitwe, tutakaafa.” Bwanyima, Musa akaija yaahandiika ebi Ruhanga yaagambire. Kandi ebi Musa yaahandiikire biri omu Baibuli.​—Okuruga 20:18-21.

Musa akahandiika ebitabo bitaano bya Baibuli eby’okubanza. Kwonka tiwe wenka owaahandiikire ebitabo bya Baibuli. Ruhanga akakoresa abashaija nka 40 kuhandiika ebitabo ebiri omu Baibuli. Abashaija abo bakabaho ira munonga, kandi Baibuli ekatwara obwire buraingwa okuhandiikwa ekahwa. Okuhandiikwa kwayo kukatwara emyaka nka 1,600. Ekirikutangaaza n’okureeba ngu abashaija abo, n’obu baraabe batarabaireho omu bwire bumwe, byona ebi baahandiikire nibiikirizana.

Abaahandiikire Baibuli aba, amaziina gaabo ni gaahi?

Abashaija abamwe abu Ruhanga yaakoreise kuhandiika Baibuli bakaba nibamanywa munonga. N’obu Musa araabe yaabaire ari omuriisa w’entaama, akaija yaaba omwebembezi w’eihanga rya Israeli. Sulemaani omu bwire obwo akaba ari omugabe owaabaire naakirayo kuba omunyabwengye kandi omugaiga omu nsi yoona. Kwonka bamwe aha baahandiikire Baibuli bakaba batarikumanywa munonga. Amosi akaba naareeberera emiti erikwana ebijuma.

Kandi, omwe aha baahandiikire Baibuli akaba ari omushaho. Noomanya eiziina rye?— Akaba ari Luka. Omuhandiiki wa Baibuli ondiijo akaba naashorooza emishoro. Akaba ari Matayo. Kandi ondiijo akaba ashomire eby’ebiragiro, akaba naamanyira kimwe ebiragiro by’ediini y’Ekiyudaaya. Akahandiika ebitabo bya Baibuli bingi okukira abandi boona. Eiziina rye noorimanya?— Akaba ari Paulo. Kandi abeegi ba Yesu, Petero na Yohaana nabo abaahandiikire Baibuli, bakaba bari abajubi b’eby’enyanja.

Baingi ahari abo abaahandiikire Baibuli bakahandiika aha bintu ebi Ruhanga yaabaire naija kukora omu biro by’omumaisho. Ebintu ebyo bakabimanya bata bitakabaireho?— Ruhanga niwe yaabibamanyiise. Akaba yaabagambiire ebiribaho.

Obu Yesu Omwegyesa Mukuru yaabaire ari omu nsi, ebitabo bya Baibuli ebingi bikaba byaherize kuhandiikwa. Kwonka, ijuka ngu Omwegyesa Mukuru akaba ari omu iguru atakaizire mu nsi. Akaba naamanya eki Ruhanga yaakozire. Yesu shi akaba naikiriza ngu Baibuli ekaruga ahari Ruhanga?— Eego, akaba naakiikiriza.

Yesu ku yaabaire aba naagambira abantu aha bi Ruhanga yaakozire, akaba abashomera omuri Baibuli. Obumwe akaba abagambira bugambira eki Baibuli erikugamba. Kandi Yesu akagamba bingi ebirikukwata ahari Ruhanga. Yesu akagira ati: “Ebi naahuriire ahariwe, nibyo ngambira ensi.” (Yohaana 8:26) Yesu akaba ahuriire bingi kuruga ahari Ruhanga ahakuba akaba yaatwireho nawe. Mbwenu ni nkahi ahu turikubaasa kushoma ebyo ebi Yesu yaagambire?— Omuri Baibuli. Byona bikahandiikwa ngu itwe tubaase kubishoma.

Buzima, obu Ruhanga yaakoresa abantu kuhandiika, bakahandiika omu rurimi oru baabaire nibagamba. N’ahabw’ekyo, niyo nshonga ahabw’enki ebitabo bya Baibuli ebingi byahandiikirwe omu Ruheburaayo, ebimwe omu Rusiria kandi ebirikukira obwingi omu Rugriika. Ahabw’okugira ngu hati abantu baingi tibarikumanya kushoma endimi ezo, Baibuli ehindwirwe omu ndimi ezindi. Hati ebitabo bya Baibuli biri omu ndimi ezirikurenga 2,260. Baibuli ka eri omu ndimi nyingi! Baibuli n’ebaruha ei Ruhanga yaahandiikiire abantu omu nsi yoona. Kwonka n’obu eraabe ehindwirwe omu ndimi nyingi, ebigirimu nibiruga ahari Ruhanga.

Ebi Baibuli erikugamba n’eby’omugasho ahariitwe. Ekahandiikwa ira munonga, kwonka neetugambira ebintu ebiriyo nibibaho hati. Kandi neetugambira ebi Ruhanga arikwija kukora. Ebi erikugamba ka nibishemeza! Neetuha amatsiko g’omutaano.

Noobaasa kwega ki waaba nooshoma Baibuli?

Kandi Baibuli neetugambira oku Ruhanga arikwenda ngu tutwaze. Neetuhwera kumanya ekihikire n’ekitahikire. Iwe naanye ekyo twine kukimanya. Neetugambira aha bantu abaakozire ebibi n’ebyabahikireho, ngu tubaase kwetantara akabi akaabahikireho. Kandi neetugambira aha bantu abaakozire ebihikire n’ebirungi ebi baatungire. Ebi byona bikahandiikwa ahabw’okutugasira.

Kwonka okubaasa kugasirwa munonga omuri Baibuli, twine kumanya eky’okugarukamu ky’ekibuuzo eki: N’oha owaatuhaire Baibuli? Iwe noogira ngu n’oha?— Buzima, Baibuli neeruga ahari Ruhanga. Mbwenu, nitubaasa kworeka tuta ngu buzima turi abanyabwengye?— Turikworobera Ruhanga kandi tukakora ebi arikutugambira.

N’ahabw’ekyo twine kutunga obwire kushomera hamwe Baibuli. Twatunga ebaruha kuruga aha muntu ou turikukunda munonga, nituguma nitugishoma turikugigarukamu. Neeba eri ey’omuhendo ahariitwe. Nikwo na Baibuli tushemereire kugishoma ahabw’okuba n’ebaruha kuruga ahari Ogwo orikutukunda munonga. N’ebaruha kuruga ahari Ruhanga owa rukundo.

Gira obwire oshome ebyahandiikirwe ebi ebirikworeka ngu  Baibuli buzima n’Ekigambo kya Ruhanga, ekyahandiikirwe kutugasira: Abarooma 15:4; 2 Timoseo 3:16, 17; na 2 Petero 1:20, 21.