Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

NSHAPITA 4

Nzambi udi ne dîna

Nzambi udi ne dîna

NTSHINTU kayi tshia kumpala tshiutu webeja muntu panudi nupetangana nende musangu wa kumpala?​— Udi umuebeja dîna diende. Tuetu bonso tudi ne mêna. Nzambi wakapesha muntu wa kumpala panu pa buloba dîna. Wakamuinyika ne: Adama. Mukaji wa Adama dîna diende uvua Eva.

Kadi ki ng’anu bantu nkayabu badi ne mêna to. Ela meji ku bikuabu bintu bidi pabi ne mêna. Padi muntu ukuabanyina muana wa bitetela anyi wa popi peshi ukupesha kanyama ka kunaya naku, si udi upesha kantu keba aku dîna, ki mmuomu anyi?​— Eyowa, kuikala ne dîna kudi ne mushinga wa bungi.

Tangila mitoto bungiyi itu imueneka muulu butuku. Udiku wela meji ne: idi ne mêna ayi anyi?​— Eyowa, Nzambi mmupeshe mutoto ne mutoto onso udi mu diulu dîna. Bible udi utuambila ne: ‘Udi ujadika bungi bua mitoto, udi uyibikila buonso buayi ku mêna ayi.’​—Musambu 147:4.

Utuku mumanye ne: mitoto yonso ya kuulu itu ne mêna anyi?

Nnganyi uudi mumone ne: udi muntu munene menemene udi ku mutu kua bionso bidiku?​— Nzambi. Udiku wela meji ne: utu ne dîna anyi?​— Yezu wakamba ne: Nzambi udi ne dîna. Yezu wakamba musangu mukuabu mu disambila diakenzaye ne: ‘Mvua mumanyishe bayidi banyi dîna diebe.’ (Yone 17:26, MMM) Udi mumanye dîna dia Nzambi anyi?​— Nzambi nkayende udi utuambila dîna diende. Udi wamba ne: ‘Meme ndi Yehowa, adi ndîna dianyi.’ Nunku dîna dia Nzambi n’YEHOWA.​—Yeshaya 42:8.

Utu umvua munyi padi bakuabu bavuluka dîna diebe?​— Si utu umvua disanka, ki mmuomu anyi?​— Yehowa pende mmusue bua bantu bamanye dîna diende. Nunku patudi tuakula bua Nzambi, tudi ne bua kuikala tutela dîna diende dia Yehowa. Mulongeshi Munene uvua utela dîna dia Nzambi dia Yehowa pavuaye wakula ne bantu. Umue musangu Yezu wakamba ne: “Udi ne bua kunanga Yehowa Nzambi webe ne mutshima webe mujima.”​—Mâko 12:30, NW.

Yezu uvua mumanye ne: “Yehowa” ndîna dia mushinga mukole mutambe. Nunku wakalongesha bayidi bende bua kuikalabu batela dîna dia Nzambi. Wakabalongesha mene too ne bua kuikalabu batela dîna dia Nzambi mu masambila abu. Yezu uvua mumanye ne: Nzambi mmusue bua bantu bonso bamanye dîna Diende dia Yehowa.

Kale Nzambi wakaleja Mose, uvua muikale umue wa ku bana ba Isalele, mushinga wa dîna diende. Bana ba Isalele, bavuabu babikila ne: bena Isalele, bavua basombele tshikondo atshi mu ditunga didibu babikila ne: Ejipitu. Bena mu ditunga adi bavua bababikila ne: bena Ejipitu. Bakavuija bena Isalele bapika babu ne bavua babakengesha bikole be! Pakakola Mose, wakasua kusungila umue wa ku bana babu. Bualu abu buakapesha Palô, mukalenge wa mu Ejipitu, tshiji tshikole. Wakakeba bua kushipa Mose! Nunku Mose wakanyema mu Ejipitu.

Mose wakaya mu ditunga dikuabu. Ditunga diakayaye adi divua dia Midiyana. Kuine aku Mose wakasela mukaji e kulelaye nende bana. Wakenza kabidi mudimu wa kulama mikoko. Dimue edi Mose uvua mumonangane ne mudimu wende wa dilama mikoko pabuipi ne mukuna kampanda e kumonaye bualu bukuabu bua dikema. Ka mutshi ka mabeji a bungi ka mêba mêba pambidi kakatema kapia, kadi kakavua kuoshika to! Ke Mose kusemenaye bua kumuenena bimpe pabuipi.

Udi mumanye tshiakenzeka anyi?​— Mose wakumvua dîyi difumina munkatshi mua ka mutshi aku kavua kapia kakayi kabutuka. Dîyi adi diakamubikila ne: “Mose! Mose!” Nnganyi uvua umubikila nanku?​— Nzambi ke uvua umubikila! Nzambi uvua ne mudimu munene wa kupesha Mose. Nzambi wakamba ne: ‘Lua nkutume kudi Palô, mukalenge wa mu Ejipitu, bua upatule bantu banyi, bana ba Isalele, mu Ejipitu.’ Nzambi wakalaya ne: neambuluishe Mose mu bualu ebu.

Mbualu kayi bua mushinga buvua Mose mumanyine ku ka mutshi ka mêba mêba kavua kakuate kapia?

Kadi Mose wakambila Nzambi ne: ‘Pangaya kudi bena Isalele mu Ejipitu ne pangabambila ne: Nzambi mmuntume. Nembambile tshinyi pankonkabu ne: “dîna diende nganyi?”’ Nzambi wakambila Mose bua kuambilaye bana ba Isalele ne: ‘Yehowa mmuntume kunudi. Yehowa ndîna dianyi tshiendelele.’ (Ekesode 3:1-15) Bidi bileja ne: Nzambi uvua ne bua kulama dîna diende edi dia Yehowa. Kavua ne bua kudishintulula nansha. Nzambi uvua musue bua bamumanyine ku dîna diende dia Yehowa bua kashidi ne kashidi.

Ntshinyi tshivua Nzambi muenze ku Mbuu Mukunze bua dîna diende kumanyikadi?

Pakapingana Mose mu Ejipitu, bena Ejipitu bakela meji ne: Yehowa nnzambi wa milongo mipuekele wa bena Isalele. Kabavua bela meji ne: Yehowa udi Nzambi wa buloba bujima to. Nunku Yehowa wakambila mukalenge wa mu Ejipitu ne: ‘Nengenze bua dîna dianyi dimanyike pa buloba buonso.’ (Ekesode 9:16) Bushuwa Yehowa wakenza bua dîna diende dimanyike. Udi mumanye muakenzaye anyi?​—

Wakenza bua Mose apatule tshisamba tshia bena Isalele mu Ejipitu. Pakafikabu ku Mbuu Mukunze, Yehowa wakunzulula njila mûme munkatshi mua Mbuu Mukunze amu. Bena Isalele bakendela mu njila mûme au kakuyi bualu. Kadi panyima pa Palô ne biluilu biende bamane kuditua pabu mu njila au bua kulonda bena Isalele, mâyi avua mimane tshimana eku tshikuabu eku e kubuikidija bena Ejipitu, bonso kufuabu.

Pashishe bantu ba pa buloba bujima bakatuadija kumvua bualu buvua Yehowa muenze ku Mbuu Mukunze ebu. Ntshinyi tshidi tshitujadikila ne: bakumvua lumu lua bualu abu?​— Panyima pa bidimu 40, bena Isalele bakafika mu Kanâna, ditunga divua Yehowa mulaye bua kubapesha. Mu Kanâna bakambila balume babidi ba bena Isalele kudi mukaji mukuabu diende Lahaba ne: ‘Tuakumvua lumu bu muakumisha Yehowa mâyi a Dijiba Dikunze kumpala kuenu, panuakapatuka mu Ejipitu.’​—Yoshua 2:10.

Lelu’eu bantu ba bungi badi anu bu bena Ejipitu abu. Kabena bitaba ne: Yehowa udi Nzambi wa buloba bujima to. Nunku Yehowa mmusue bua bantu bende bamanyishe bakuabu malu adi amutangila. Ke tshivua Yezu muenze. Ku ndekelu kua muoyo wende pa buloba apa, wakasambila e kuambila Yehowa ne: “Mvua mubamanyishe dina diebe.”​—Yone 17:26, MMM.

Yezu wakamanyisha dîna dia Nzambi. Udiku mua kuleja muaba udi dîna dia Nzambi mu Bible anyi?

Udi musue kuikala bu Yezu anyi? Nanku ambila bakuabu ne: dîna dia Nzambi n’Yehowa. Wewe muenza nanku neumone ne: bantu ba bungi ki mbamanye dîna dia Nzambi to. Nunku udi mua kubaleja mvese wa Musambu 83:18 mu Bible. Tuangatayi Bible anu mpindieu ne tukebe mvese au pamue. Udi wamba ne: ‘Mbua bamanye ne: wewe nkayebe ngudi muinyike dîna dia Yehowa, udi Mutambe Bunene wa pa mutu pa buloba bujima.’

Ntshinyi tshitudi tumanya patudi tubala bualu ebu?​— Tudi tumanya ne: Yehowa ke dîna ditambe bunene didi kuoku. Yehowa ke dîna dia Nzambi Wa-Bukole-Buonso, Tatuende wa Yezu ne Mufuki wa bintu bionso. Vuluka kabidi, Yezu wakamba ne: tudi ne bua kunanga Yehowa Nzambi ne muoyo wetu wonso. Udi munange Yehowa anyi?​—

Mmunyi mutudi mua kuleja ne: tudi banange Yehowa?​— Mushindu umue ngwa kumumanya bu Mulunda. Mushindu mukuabu ngwa kumanyisha bakuabu dîna diende. Tudi mua kubaleja buludiludi mu Bible ne: dîna diende n’Yehowa. Tudi kabidi mua kubamanyisha bintu bia kukema bidi Yehowa mufuke ne bintu bilengele bidiye muenze. Bualu ebu nebusankishe Yehowa bikole bualu mmusue bua bantu bamanye malu adi amutangila. Tudi mua kudifila petu mu dimanyisha bualu ebu, ki mmuomu anyi?​—

Bantu bonso kabakusua bua kututeleja patudi tuakula bua Yehowa to. Bantu ba bungi kabakateleja nansha pavua Yezu Mulongeshi Munene wakula bualu bua Yehowa to. Kadi kabiakapumbisha Yezu bua kutungunuka ne kuakula bua Yehowa nansha.

Nunku tuidikijayi Yezu. Tutungunukayi ne kuakula bua Yehowa. Tuetu benze nanku, Yehowa Nzambi neasanke bua bualu buetu bualu tudi tuleja ne: bushuwa tudi banange dîna diende.

Mpindieu tubale pamue mu Bible mvese mikese eyi idi ileja ne: dîna dia Nzambi didi ne mushinga: Yeshaya 12:4, 5; Matayo 6:9; Yone 17:6 ne Lomo 10:13.