MAY nailhan ka ba nga mga batang lalaki o babaye nga hawod ug panglihok ug bagison?— Gusto ba nimo sila nga ikauban? O mas pilion mo ang usang maluloton ug makigdaiton?— Ang Dakong Magtutudlo miingon: “Malipayon ang mga makigdaiton, sanglit sila pagatawgon nga ‘mga anak sa Diyos.’”—Mateo 5:9.

Apan usahay ang ubang mga tawo may himoon nga makapasuko kanato. Dili ba tinuod kana?— Busa tingali gusto nimong mobalos kanila. Kini ang nahitabo kausa sa mga tinun-an ni Jesus sa dihang kauban sila ni Jesus sa pagpaingon sa Jerusalem. Pasugira ako bahin niini.

Sa layolayo na sila sa panaw, gisugo ni Jesus ang iyang pipila ka tinun-an nga mag-una ngadto sa usa ka balangay sa Samaria aron mangita ug dapit nga pahulayan nila. Apan ang mga tawo dili gustong magpabilin sila didto, sanglit lahig relihiyon ang mga Samarianhon. Ug dili nila gusto si bisan kinsang moadto sa siyudad sa Jerusalem aron mosimba.

 Kon nahitabo kana kanimo, unsay imong buhaton? Masuko ka ba? Gusto mo bang mobalos kanila?— Kana ang gustong buhaton sa mga tinun-an nga si Santiago ug Juan. Sila miingon kang Jesus: ‘Gusto ba nimong ingnon namo ang kalayo nga mokanaog gikan sa langit ug laglagon sila?’ Bantog rang gitawag sila ni Jesus nga Mga Anak sa Dalugdog! Apan gisultihan sila ni Jesus nga dili matarong nga buhaton kana ngadto sa ubang mga tawo.—Lucas 9:51-56; Marcos 3:17.

Tinuod nga ang mga tawo usahay magmapintason kanato. Tingali dili gusto sa ubang mga bata nga moapil kita sa ilang mga dula. Basin moingon pa sila: “Dili mi gustong makig-uban kaninyo.” Kon mahitabo kana, masuko kita, dili ba? Tingali gusto natong makabalos kanila. Apan angay bang mobalos kita?—

Kuhaa ang imong Bibliya. Paklion nato sa Proverbio kapitulo 24, bersikulo 29. Kini ang atong mabasa: “Ayaw pag-ingon: ‘Maingon sa iyang gibuhat kanako, mao usab ang akong buhaton kaniya. Ako magabalos sa tagsatagsa sumala sa iyang buhat.’”

Unsay kahulogan niana alang kanimo?— Kini nagaingon nga dili kita magtinguha sa pagbalos. Dili angayng magmapintason kita ngadto sa usa ka tawo tungod kay siya nagmapintason kanato. Apan unsa man kon hagiton ka ug away? Basin sulayan niyang pasuk-on ka pinaagi sa pagngalan kanimo ug daotang mga ngalan. Basin kataw-an ka niya ug ingnon nga ikaw hadlokan. Pananglit kon nganlan kang talawan. Unsay angay nimong buhaton? Mahagit ka ba sa pagpakig-away?—

Tan-awon na usab nato kon unsay giingon sa Bibliya. Paklia ang Mateo kapitulo 5, bersikulo 39. Diha si Jesus nag-ingon: “Ayaw sukli siya nga daotan; apan si bisan kinsa nga mosagpa kanimo sa imong tuo nga aping, itahan mo usab kaniya ang pikas.” Sa imong hunahuna unsay gipasabot ni Jesus niana? Gipasabot ba niya nga kon may mosuntok sa usa nimo ka aping, ipasuntok mo kaniya ang pikas nimong aping?—

Dili, kana dili gayod maoy ipasabot ni Jesus. Ang sagpa dili sama sa pagsuntok. Kana susama pa sa pagduso o pagtuklod. Ang usa ka tawo  tingali mosagpa kanato sa paghagit ug away. Gusto niya nga kita masuko. Ug kon kita masuko ug mobalos sa pagduso o pagtuklod, unsay mahitabo?— Lagmit nga kita makig-away na.

Apan dili gusto ni Jesus nga makig-away ang iyang mga sumusunod. Busa siya miingon nga kon may mosagpa kanato, dili kita angayng mobalos sa pagsagpa. Dili kita angayng masuko ug makig-away. Kon makig-away kita, atong gipakita nga sama ra kita sa usang misugod sa away.

Kon magsugod na ang kagubot, sa imong hunahuna unsa ang labing maayong buhaton?— Mao ang pagbiya. Ang laing tawo tingali moduso o motuklod pa kanimog pipila ka beses. Apan lagmit kutob ra diha. Sa dihang ikaw mobiya, wala kana magpasabot nga ikaw huyang. Nagpasabot kana nga ikaw lig-ong nagsunod sa matarong nga mga sukdanan.

 Apan unsa man kon ikaw nakig-away ug ikaw ang nakadaog? Unya unsay mahitabo?— Ang usang imong gibun-og mobalik uban ang pipila ka barkada. Basin samaran ka nila pinaagi sa dakong bunal o kutsilyo. Busa, masabtan ba nimo karon kon nganong dili gusto ni Jesus nga kita makig-away?—

Unsay angay natong buhaton kon makakita kita nga nag-away ang ubang mga tawo? Angay ba nga may dapigan kita?— Ang Bibliya nagsulti kanato kon unsay matarong. Paklia ang Proverbio kapitulo 26, bersikulo 17. Kini nag-ingon: “Ingon sa usa ka tawo nga nagahawid sa mga dalunggan sa iro ang usa nga nagaagi nga masuko pag-ayo sa away nga dili iya.”

Unsay mahitabo kon hawiran mo ang mga dalunggan sa usa ka iro? Masakitan ang iro, ug banghagan ka niini, dili ba? Kon dugang molugnot ang iro nga makabuhi, mas kusgan nimog hawid ang mga dalunggan ug mas masuko ang iro. Kon imong buhian kini, lagmit ikaw paakon niinig kusog. Apan mahimo ba nga ikaw magtindog lamang ug maghawid sa mga dalunggan niini hangtod sa hangtod?—

Buweno, mao kana ang lisod nga sulirang atong masinati kon kita mag-apil-apil sa away sa ubang mga tawo. Basin wala kita mahibalo kon kinsay nagsugod sa away o kon nganong sila nag-away. Ang usa ka tawo tingali gibukbok, apan tingali nangawat siya sa laing tawo. Kon ato siyang tabangan, nagtabang kita sa usa ka kawatan. Dili kana matarong, dili ba?

 Busa, unsay imong buhaton kon makakita ka nga may nag-away?— Kon anaa kana sa eskuylahan, ikaw makadalagan ug itug-an kana ngadto sa usa ka magtutudlo. Ug kon layo kana sa eskuylahan, ikaw makatelepono sa usa sa imong ginikanan o polis. Oo, bisan kon ang ubang mga tawo gustong makig-away, kita angayng magmakigdaiton.

Buhaton sa matuod nga mga tinun-an ni Jesus ang ilang maarangan sa paglikay nga malangkit sa mga away. Niining paagiha atong gipakita nga kita lig-ong nagsunod kon unsay matarong. Ang Bibliya nag-ingon nga ang tinun-an ni Jesus ‘dili kinahanglang makig-away, kondili magmalumo sa tanan.’—2 Timoteo 2:24.