ŨRABATARA kwĩyũria Ngai waku nĩ ũrĩkũ nĩkĩ?— Nĩ tondũ andũ nĩ mathathayagia ngai nyingĩ. (1 Akorintho 8:5) Hĩndĩ ĩrĩa mũtũmwo Paulo aaheirũo hinya nĩ Jehova wa kũhonia mũndũ ũtaahotaga gũthiĩ, andũ maanĩrĩire ũũ: “Ngai nĩ ituĩkĩte o ta andũ na igaikũrũka kũrĩ ithuĩ!” Andũ acio meendaga gũthathaiya Paulo na Baranaba. Maamaheire marĩĩtwa ma ngai cia maheeni, magĩtua Paulo Herime nake Baranaba makĩmũtua Zeu.

No Paulo na Baranaba matietĩkĩrire gũthathaiyo. Maathiire narua harĩ andũ acio makĩmeera ũũ: ‘Tiganai na maũndũ maya ma tũhũ mũthathayagie Ngai ũrĩa ũrĩ muoyo.’ (Atũmwo 14:8-15) Hihi “Ngai ũrĩa ũrĩ muoyo,” ũrĩa wombire indo ciothe nĩ ũrĩkũ?— Nĩ Jehova, ‘Ũrĩa wĩ Igũrũ Mũno o igũrũ rĩa thĩ yothe.’ Jesu oigire atĩ Jehova nĩwe “Ngai ũrĩa ũmwe wa ma.” Kwoguo nũũ wagĩrĩirũo nĩ gũthathaiyo?— Nĩ Jehova o we wiki!—Thaburi 83:18; Johana 17:3; Kũguũrĩrio 4:11.

Andũ aingĩ mahoyaga ngai ingĩ, handũ ha “Ngai ũrĩa ũmwe wa ma.” Mahoyaga indo ithondeketwo na mĩtĩ, mahiga, kana cuma. (Thama 32:3-7; Maũndũ ma Alawii 26:1; Isaia 44:14-17) O na athuri na atumia amwe arĩa marĩ igweta rĩmwe nĩ matũũgagĩrio mũno ta arĩ ngai. Hihi nĩ twagĩrĩirũo kũmatũũgĩria?—

Thutha wa Saulu gũtuĩka mũtũmwo Paulo, aandĩkire atĩ “ngai wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ nĩ atumumarĩtie meciria ma arĩa matetĩkĩtie.” (2 Akorintho 4:4) Nĩ ngai ũrĩkũ ũcio?— Nĩ Shaitani ũrĩa Mũcukani! Shaitani nĩ atũmĩte andũ mathathaiye andũ aingĩ o na indo ingĩ.

 Rĩrĩa Shaitani eerire Jesu amũinamĩrĩre na amũthathaiye-rĩ, Jesu aamwĩrire atĩa?— Aamwĩrire atĩrĩ, “Jehova Ngai waku nowe wiki wagĩrĩirũo gũthathaiya, na nowe wiki wagĩrĩirũo kũrutĩra ũtungata mũtheru.” (Mathayo 4:10) Kwoguo Jesu nĩ onanirie wega atĩ no Jehova wiki wagĩrĩirũo gũthathaiyo. Reke tũthome ũhoro wĩgiĩ anake atatũ maamenyaga ũndũ ũcio. Meetagwo Shadraka, Meshaka, na Abedinego.

Anake acio Ahibirania maarĩ a rũrĩrĩ rwa Ngai rwa Isiraeli no nĩ maanyitĩtwo magathamĩrio bũrũri-inĩ wa Babuloni. Mũthamaki wetagwo Nebukadinezaru nĩ aathondekire mũhianano mũnene wa thahabu bũrũri-inĩ ũcio. Mũthenya ũmwe agĩathana atĩ rĩrĩa andũ othe marĩigua rwĩmbo, mainamĩrĩre mũhianano ũcio. Agĩcoka akiuga atĩrĩ, ‘mũndũ o wothe ũtekũinamĩrĩra mũhianano ũcio na aũthathaiye, egũikio icua-inĩ rĩa mwaki wakanĩte mũno.’ Korũo warĩ ho ũngĩekire atĩa?—

 Shadraka, Meshaka, na Abedinego nĩ meekaga ũrĩa mũthamaki oiga. No nĩ maaregire kũinamĩrĩra mũhianano ũcio. Hihi nĩ ũĩ kĩrĩa gĩatũmire marege gwĩka ũguo?— Nĩ tondũ watho wa Ngai woigĩte ũũ: ‘Ndũkanagĩe na ngai ingĩ tiga niĩ. Ndũkanathondeke mũhianano mwacũhie na ndũkanaũinamĩrĩre.’ (Thama 20:3-5) Nĩ ũndũ ũcio Shadraka, Meshaka, na Abedinego, maathĩkĩire watho wa Jehova handũ ha watho wa mũthamaki.

Mũthamaki ũcio nĩ aarakarire mũno, na kwoguo agĩathana o hĩndĩ ĩyo atĩ Ahibirania acio matwarũo harĩ we. Akĩmoria ũũ: ‘Hihi nĩ ma atĩ mũtiratungatĩra ngai ciakwa? Nĩ ngũmũhe mweke ũngĩ. Rĩrĩa mũrĩigua rwĩmbo, mũinamĩrĩre na mũthathaiye mũhianano ũcio thondekete. No mwarega gwĩka ũguo, mũgũikio icua-inĩ rĩa mwaki wakanĩte mũno. Nĩ ngai ũrĩkũ ũngĩhota kũmũhonokia amũrute moko-inĩ makwa?’

Anake acio mangĩekire atĩa? Korũo nĩwe ũngĩekire atĩa?— Anake acio meerire mũthamaki ũcio ũũ: ‘Ngai witũ ũrĩa tũtungatagĩra no ahote gũtũhonokia. Na o na angĩaga gũtũhonokia, tũtigũtungatĩra ngai ciaku. Tũtikũinamĩrĩra mũhianano ũcio ũthondekete wa thahabu.’

 Mũthamaki akĩrakara makĩria. Agĩathana ũũ: ‘Icua nĩ rĩongererũo mwaki maita mũgwanja gũkĩra ũrĩa rĩkoragwo!’ Agĩcoka akĩra ndungata ciake iria ciarĩ na hinya mũno ciohe Shadraka, Meshaka, na Abedinego na imaikie icua-inĩ rĩu! Icua rĩu rĩarĩ na mwaki mũingĩ mũno nginya ndungata icio cia mũthamaki ikĩũragwo nĩ mwaki ũcio! Ĩ nao anake acio Ahibirania?

Rĩrĩa Shadraka, Meshaka, na Abedinego maaikirio, maagũire mwaki-inĩ ũcio gatagatĩ. Magĩcoka magĩũkĩra! Matiahĩaga, na maarĩ ohore. Ũndũ ũcio wahotekire atĩa?— Mũthamaki ũcio aarorire icua rĩu thĩinĩ, na ũndũ ũrĩa onire ũgĩtũma amake mũno. Akĩũria atĩrĩ, ‘Githĩ andũ arĩa tũikirie mwaki-inĩ matiuma atatũ?’ Nacio ndungata ciake ikĩmũcokeria ũũ: ‘Ĩĩ, nĩguo mũthamaki.’

Hĩndĩ ĩyo mũthamaki akiuga ũũ: ‘Ta rorai! Niĩ ndĩrona andũ ana na ti ohe, na matirahĩa nĩ mwaki.’ Hihi nĩ ũĩ mũndũ ũcio wa kana aarĩ ũ?— Aarĩ mũraika wa Jehova. Nĩwe wagitĩire Ahibirania acio atatũ nĩguo matikahĩe.

Rĩrĩa mũthamaki onire ũguo, agĩthiĩ mũrango-inĩ wa icua rĩu akĩanĩrĩra akiuga ũũ: ‘Shadraka, Meshaka, na  Abedinego, inyuĩ ndungata cia Ngai Ũrĩa wĩ Igũrũ Mũno, umai mũke haha!’ Rĩrĩa moimire nja, andũ othe nĩ moonire atĩ matiahĩte. O na matiarĩ na mũnungo wa mwaki. Hĩndĩ ĩyo mũthamaki akiuga ũũ: ‘Ngai wa Shadraka, Meshaka, na Abedinego arogoocwo, ũcio ũtũmire mũraika wake nĩguo ahonokie ndungata ciake tondũ nĩ iregire gũthathaiya ngai ingĩ o tiga Ngai wacio.’—Danieli mũrango wa 3.

Nĩ harĩ ũndũ tũngĩĩruta kuuma kũrĩ ũndũ ũcio. O na ũmũthĩ andũ nĩ mathondekaga indo kana mĩhianano ya gũthathaiyo. Ibuku rĩa The Encyclopedia Americana riugaga ũũ: “Bendera ĩkoragwo na ũtherũ o ta wa mũtharaba.” Mĩhianano no ĩkorũo ĩthondeketwo na mbaũ, mahiga, cuma, kana gĩtambaya. Arutwo a Jesu a tene matiathathayagia mũtongoria wa Roma. Mwandĩki ũmwe wa historĩ wĩtagwo Daniel P. Mannix oigire atĩ kũrega gwĩka ũguo no kũringithanio na “kũrega kũhũũrĩra bendera thurutia kana kũgathĩrĩria bũrũri.”

Kwoguo-rĩ, nĩ ũgwĩciria ta harĩ mũhianano mwega maitho-inĩ ma Ngai o na angĩkorũo ũthondeketwo na gĩtambaya, mbaũ, mahiga, kana cuma?— Hihi ndungata ya Jehova nĩ yagĩrĩirũo gũthathaiya mũhianano ta ũcio?— Shadraka, Meshaka, na Abedinego nĩ maaregire gwĩka ũguo na Jehova nĩ aakenirio nĩo. Wee ũngĩĩgerekania nao atĩa?—