Cibalo 28

Mbokonzya Kuzyiba Ooyo Ngoyelede Kuswiilila

ZIMWI ziindi cilakatazya ikuzyiba ooyo ngotweelede kuswiilila. Banyoko naa bauso balakonzya kukwaambila kucita cintu cimwi. Pele mwiiyi naa mupulisa ulakonzya kukwaambila kucita cintu cimbi. Ikuti eeci cakucitikila, ino nguni akati kabo ngoyooswiilila?—

Kumatalikilo aabbuku lino mu Cibalo 7, twakabala Ba-Efeso 6:1-3 kuzwa mu Bbaibbele. Ooko Bbaibbele lyaamba kuti bana beelede kuswiilila bazyali babo. Ilugwalo oolu lwaamba kuti: ‘Amuswiilile bazyali banu mu Mwami.’ Sena ulicizyi ncocaamba kucita zintu ‘mu Mwami’?— Ibazyali ibacita zintu mu Mwami bayiisya bana babo kuswiilila milawo ya Leza.

Pele ibantu bamwi bapati tabamusyomi pe Jehova. Aboobo, ino mbuti ikuti umwi wabo waamba kuti cili buyo kabotu ikubbida iciindi camusunko kucikolo naa ikubweza cintu cimwi mucintoolo kakunyina kucibbadalila? Aboobo sena cili buyo kabotu kumwana ikutasyomeka naa ikubba?—

Koyeeya kuti Mwami Nebukadinezara cimwi ciindi wakalailila kuti bantu boonse bakotamine cikozyanyo cangolida ncaakaimikide. Pele ba Sadrake, Mesaki alimwi a Abedinego bakakaka kucikotamina. Sena ulikazyi kaambo ncobakakakila?— Nkaambo Ibbaibbele lyaamba kuti bantu beelede kukomba buyo Jehova.—Kulonga 20:3; Matayo 4:10.

Kafwide kale Jesu, ibaapostolo bakwe bakatolwa ku Nkuta Mpati yaba Juda ikuzekelwa makani aabukombi. Mupaizi Mupati Kayafa wakati: ‘Nywebo twakamukasya akumupa mulawo wakuti tamweelede kunooyiisya muzina lya Jesu. Pele amubone ncomwacita! Mwadumya  kuyiisya kwanu mu Jerusalemu yoonse.’ Ino nkaambo nzi baapostolo ncobatakauswiilila mulawo wa Nkuta Mpati?— Petro, kaiminina baapostolo boonse wakaingula Kayafa kuti: “Tweelede kuswiilila Leza kwiinda bantu.”—Milimo 5:27-29, Ci.

Kuciindi eeco ncoona, ibeendelezi bazikombelo zyaba Juda bakalijisi nguzu kapati. Nokuba boobo, icisi cabo cakali kweendelezyegwaa mfwulumende yabana Roma. Imweendelezi wamfwulumende eeyo wakali kwiitwa kuti ngu Kaisara. Nokuba kuti ba Juda tiibakali kuyanda kuti kabalelwaa Kaisara, imfwulumende yabana Roma yakacitila bantu zintu zibotu zinji. Alimwi imfwulumende zyamazubaano azyalo zilabacitila zintu zibotu basicisi bazyo. Sena ulizizyi zimwi zintu zicitwa?—

Imfwulumende zilabamba migwagwa motweendela alimwi zilabavwozya mali bamapulisa alimwi ababelesi bazima mililo ikutegwa kabatukwabilila. Alimwi zilakonzya kuyaka zikolo muyiila bana basyoonto alimwi amaanda aalanganizyilwa bantu bacembeede. Imfwulumende ibelesya mali manji kutegwa icite zintu eezyi. Sena ulikuzyi nkoyaajana mali aaya mfwulumende?— Yaajana kubantu. Imali bantu ngobapa kumfwulumende ayitwa kuti mmutelo.

Imwiiyi Mupati naakali kupona anyika, iba Juda banji tiibakali kuyanda  kutela mitelo kumfwulumende yabana Roma. Aboobo bumwi buzuba bapaizi bakatuma bantu bamwi kuyoobuzya Jesu mubuzyo kutegwa bamujanine mulandu. Bakamubuzya kuti, ‘Sena tuleelede kutela mutelo kuli Kaisara naa pe?’ Ooyu mubuzyo wakali wakumujanina mulandu. Ikuti Jesu naakaingula kuti, ‘Inzya, muleelede kutela mitelo,’ iba Juda banji nibatakacikkomanina eeco pe. Pele Jesu tanaakali kunga waamba kuti, ‘Peepe, tamweelede kutela mitelo.’ Naakalubizya naakaamba boobo.

Aboobo, ino ncinzi Jesu ncaakacita? Wakati: “Amunditondezye sheleni.” Nobakamupa sheleni, Jesu wakababuzya kuti: ‘Ino cifwanikiso azina lili aasheleni eeli nzizyani?’ Aabo bantu bakati: “Nzizya-Kaisara.” Aboobo Jesu wakati: “Mbubo, amupe Kaisara zintu zya-Kaisara, akuli-Leza zintu zya-Leza.”—Luka 20:19-26.

Kunyina muntu wakali kukonzya kumujanina mulandu abwiinguzi oobo. Ikuti naa Kaisara ulabacitila zintu bantu, cili buyo kabotu kuti mali ngaakapanga Kaisara kaapegwa kulinguwe kujatikizya zintu eezyi. Aboobo, munzila eeyi Jesu wakatondezya kuti cili buyo kabotu kutela mitelo kumfwulumende akaambo kazintu nzyoitucitila.

 Lino yebo ulakonzya kocili mwana, kotakonzyi kutela mitelo. Pele kuli cintu cimwi ncoyelede kucitila mfwulumende. Sena ulicizyi cintu eeco?— Nkuswiilila milawo yamfwulumende. Ibbaibbele lyaamba kuti: ‘Amuswiilile baleli bacisi.’ Aaba baleli mbantu boonse bajisi nguzu zyabweendelezi mumfwulumende. Aboobo Leza nguuamba kuti tweelede kuswiilila milawo yamfwulumende.—Ba-Roma 13:1, 2.

Kulakonzya kakuli mulawo waamba kuti kunyina muntu weelede kusowaila mapepa azintu zimbi mumigwagwa. Sena weelede kuutobela mulawo ooyo?— Inzya, Leza uyanda kuti uutobele. Sena weelede kubaswiilila bamapulisa abalo?— Imfwulumende ilabavwozya bamapulisa ikutegwa kabakwabilila bantu. Ikubaswiilila ncimwi buyo akutobela ncoyaamba mfwulumende.

Aboobo ino ncinzi ncoyelede kucita, ikuti noyanda kukosola mugwagwa mupulisa wakwaambila kuti, “Lindila!”?— Ikuti bamwi nokuba kuti baambilwa kuti balindile babalika akukosola mugwagwa, sena ayebo weelede kukosola?— Weelede kulindila nokuba kuti nduwe olikke oosyeede kolindila. Leza ukwaambila kuti weelede kuswiilila.

Kulakonzya kakuli mapenzi amwi mubusena mokkala, eelyo mupulisa ulakonzya kukwaambila kuti: “Uteendeendi sunu pe. Utazwi anze pe.” Pele ulakonzya kumvwa kuweelela eelyo inga wayandisya kuzyiba cicitika. Sena weelede kuzwida anze kutegwa ubone cicitika?— Sena ikuti wacita boobo inga kwategwa ulabaswiilila ‘baleli bacisi’?—

Alimwi mumasena manji, imfwulumende ilayaka zikolo alimwi ilabavwozya mali bamayi. Aboobo sena uyeeya kuti Leza uyanda kuti kobaswiilila bayi?— Kociyeeyela buyo eeci. Imfwulumende ilabavwozya bamayi kutegwa kabayiisya mbubwenya buyo mboyivwozya bamapulisa kutegwa kabakwabilila bantu. Aboobo ikuswiilila mupulisa naa mwiiyi ncimwi buyo akuswiilila mfwulumende.

Pele ino mbuti kuti mwiiyi wakwaambila kuti weelede kukomba cikozyanyo  cimwi? Ncinzi nconga wacita ikuti waambilwa kucita boobo?— Iba Hebrayo botatwe kunyina nobakakotamina cikozyanyo neliba leelyo nobakalaililwa kucita boobo a Mwami Nebukadinezara. Sena ucikayeeyede kaambo ncobakakakila?— Nkaambo tiibakali kuyanda kutyola mulawo wa Leza.

Ikujatikizya Banakristo bakusaanguna, imulembi watwaambo twakaindi wazina lya Will Durant wakaamba kuti ‘tiibakatondezya kusyomeka kumaninide kuli Kaisara.’ Nee, bakakutondezya kuli Jehova! Aboobo koyeeya kuti Leza ngotweelede kubikka mubusena butaanzi mubuumi bwesu.

Tulaiswiilila mfwulumende nkaambo eeco Leza ncayanda kuti tucite. Pele ikuti naa twaambilwa kucita cintu Leza ncaamba kuti tatweelede kucicita, ino ncinzi ncotweelede kucita?— Tweelede kwaamba bwakaamba baapostolo kumupaizi mupati kuti: “Tweelede kuswiilila Leza kwiinda bantu.”—Milimo 5:29, Ci.

Ibbaibbele lilayiisya mbociyandika kutobela milawo. Bala cilembedwe kuli Matayo 5:41; Tito 3:1; alimwi a 1 Petro 2:12-14.

[Cifwanikiso icili apeeji 148]

Ino ncinzi Petro ncali mukwaambila Kayafa?

Cifwanikiso icili apeeji 149]

Ino mbuti Jesu mbwaakawiingula mubuzyo wakumuyandauda mulandu ngwaakabuzyigwaa baalumi aaba?

[Cifwanikiso icili apeeji 151]

Ino nkaambo nzi ncotweelede kumuswiilila mupulisa?