MO YE ti gue ka na amatanga mingi?— Mo lingbi ti sala ngia kâ mingi. Ti mo, Kota Wafango ye aye si e gue na amatanga?— Lo nga kue lo gue lani na mbeni ye so a lingbi ti hiri ni matanga, tongana mbeni zo asala mariage. Ambeni disciple ti lo ayeke lani na tele ti lo nga. Jéhovah ayeke Nzapa so ayeke na ngia; ni la, a yeke nzere na lo tongana e gue na ambeni nzoni matanga.​—Jean 2:1-11.

Na lembeti 29, e diko so Jéhovah afâ yâ ti Ngu Bengba use, si amolenge ti Israël ahon na yâ ni. Mo dabe mo na ni?— Na pekoni, azo ni ahe bia, ala dodo na ala mû merci na Jéhovah. A yeke tongana mbeni matanga la ala sala. Tele ti azo ni anzere mingi, na e lingbi ti tene biani so tele ti Nzapa nga kue anzere.​—Exode 15:1, 20, 21.

Ndulu na angu 40 na pekoni, amolenge ti Israël ague na mbeni kota matanga nde. Ti so, azo so ahiri ala kâ ayeke voro nga Jéhovah pëpe. Azo so ahiri amolenge ti Israël ayeke kuku même ti voro ambeni nzapa nde na ti duti koli na wali na azo so ayeke koli wala wali ti ala pëpe. Ti mo, a yeke tâ na lege ni ti gue na mara ti matanga tongaso?— A  nzere lani na Jéhovah pëpe; tongaso, lo se amolenge ti Israël.​—Nombre 25:1-9; 1 aCorinthien 10:8.

Bible asala nga tënë ti amatanga use ti dungo zo. Mbeni oko ayeke matanga ti dungo Kota Wafango ye?— Oko pëpe. Ala use kue ayeke ti akoli so asala kusala ti Jéhovah pëpe. Mbeni oko ni ayeke ti Gbia Hérode Antipas. Lo yeke komande lani sese ti Galilée na ngoi ti Jésus.

Gbia Hérode asala lani aye ti sioni mingi. Lo mû wali ti ita ti lo ti ga wali ti lo. Iri ti wali ni ayeke Hérodiade. Jean Baptiste, so ayeke wakua ti Nzapa, atene na Hérode so ye so lo sala ayeke sioni. A nzere na Hérode pëpe. Tongaso, lo mû yanga ti tene a kanga Jean.​—Luc 3:19, 20.

Na ngoi so Jean ayeke na da ti kanga, lango ti salango matanga ti dungo Hérode asi. Hérode asala mbeni kota matanga. Lo hiri gbâ ti akota zo ti ga. Ala kue ate, ala nyon, si tele ti ala anzere mingi. Na pekoni, molenge ti Hérodiade ti wali aga adodo na lê ti ala. Na azo kue, dodo ni anzere na ala mingi, si Gbia Hérode aye ti mû mbeni kota matabisi na lo. Lo tene na lo: ‘Ye kue so mo hunda na mbi, mbi yeke mû ni na mo, même ndambo ti akodoro so mbi komande ni.’

 Fade lo yeke hunda nyen? Nginza, pendere bongo, wala mbeni kota da ndali ti lo mveni? Molenge-wali ni ahinga ye so lo lingbi ti hunda pëpe. Tongaso, lo gue lo bâ mama ti lo, Hérodiade, na lo tene: ‘Mbi yeke hunda nyen?’

Me Hérodiade aye tënë ti Jean Baptiste oko pëpe. Ni la, lo tene na molenge ti lo ti hunda li ti Jean. Molenge-wali ni akiri na tele ti gbia ni na lo tene: “Mbi ye mo ti mû na mbi li ti Jean-Baptiste na yâ ti kpangbala sembe fade fadeso.”

Gbia Hérode aye ti lo ti fâ Jean pëpe ngbanga ti so lo hinga so Jean ayeke mbeni nzoni zo. Me lo mû yanga awe. Mbito asala lo ndali ti tënë so azo so aga na matanga ni alingbi ti tene na ndo ti lo tongana lo changé yanga ti lo. Tongaso, lo tokua mbeni koli na da ti kanga ti dë go ti Jean. Kete na pekoni, koli ni akiri. Lo yeke na li ti Jean na yâ ti mbeni kpangbala sembe, na lo mû ni na molenge-wali ni. Molenge-wali ni amû ni na mama ti lo.—Marc 6:17-29.

Mbeni matanga ni nde ti dungo zo so Bible asala tënë ni ayeke nga lani nzoni oko pëpe. A yeke ti mbeni gbia ti Egypte. Na matanga ni so nga, gbia ni amû yanga ti tene a dë go ti  mbeni zo. Na pekoni, a kanga kuâ ti koli ni na ndo ti mbeni keke si andeke ate lo! (Genèse 40:19-22). Ti mo, Nzapa ayeda na amatanga use so kue?— Mo yeke ye ande ti duti na amatanga so?—

E hinga so a yeke senge pëpe si a zia ye kue na yâ ti Bible. A sala gi tënë ti amatanga ti dungo zo use. Na amatanga use so kue, a sala aye ti sioni dä. Ni la, Nzapa aye ti tene nyen na e na ndo amatanga ti dungo zo? Nzapa aye si e sala ni?—

Tâ tënë, laso a yeke dë go ti azo pëpe na yâ mara ti amatanga tongaso. Me tënë ti salango matanga ti dungo zo alondo na azo so ayeke voro tâ Nzapa pëpe. Na ndo amatanga ti dungo so a sala tënë ni na yâ ti Bible, mbeni mbeti (The Catholic Encyclopedia) atene: “Gi azo ti siokpari . . . si ayeke sala akota matanga na lâ ti dungo ala.” E ye ti duti tongana ala?—

Ka ti Kota Wafango ye, lo sala lani matanga ti dungo lo?— Oko pëpe. Bible asala tënë oko pëpe na ndo matanga ti dungo Jésus. Tongana a bâ ni mbilimbili, akozo disciple ti Jésus asala lani matanga ti dungo lo pëpe. Mo hinga ngbanga ti nyen azo asoro na pekoni ti sala matanga ti dungo Jésus na lango 25 ti décembre?—

Ala soro lango so ngbanga ti so, tongana ti so mbeni mbeti atene, “azo ti Rome amû lani lango so awe ti sala matanga ti Saturne, wala matanga ti dungo lâ.” (The World Book Encyclopedia). Tongaso, azo asoro ti sala matanga ti dungo Jésus na mbeni lango ti matanga ti azo so avoro Jéhovah pëpe.

Mo hinga ngbanga ti nyen a lingbi lani ti dü Jésus na décembre pëpe?— Ngbanga ti so Bible atene so na ngoi so a dü lani Jésus, azo ti batango nyama ade na gigi na bï ni so (Luc 2:8-12). Na tongana a yeke fade na décembre, ka ala lingbi ti ngbâ na gigi pëpe. Ngbanga ti so na décembre, dê ayeke sala mingi kâ nga ngu ayeke pika mingi.

 Azo mingi ahinga so Noël ayeke lango ti matanga ti dungo Jésus pëpe. Ala hinga même so na lango ni so, azo so ayeke voro Jéhovah pëpe ayeke sala mbeni matanga so anzere na Nzapa pëpe. Me atâa so kue, mingi ti azo ayeke sala matanga ti Noël. Ala ye ti ala ti sala gi matanga ahon ti hinga tënë ti bê ti Nzapa na ndo ni. Me ti e, e ye ti nzere na Jéhovah, ni la ape?—

Tongaso, tongana e yeke sala amatanga, e ye ti hinga biani so a nzere na Jéhovah. E lingbi ti sala ni na ngoi kue so bê ti e aye na yâ ti ngu oko. A lingbi e ku mbeni kota lango pëpe. E lingbi ti te ambeni pendere kobe na ti sala ngia. Mo ye ti sala tongaso?— Mo lingbi peut-être ti sala tënë ni na babâ na mama ti mo ti mû maboko na mo ti leke ti sala mbeni matanga. A yeke duti ande nzoni, ni la ape?— Me kozoni si mo leke ti sala mbeni matanga, a yeke nzoni mo gi ti hinga mbilimbili wala Nzapa ayeke ye ande dä na ni.