E MATA, e faigofie ki a koe ke tavini atu ki a Ieova?— Ne seki fai mai a te Faiakoga me faigofie. I te po mai mua o te tamatega o Iesu, ne fai atu a ia ki ana apositolo: “Kafai e takalia‵lia te lalolagi ki a koutou, e iloa ne koutou me ne takalia‵lia muamua mai ki a au a koi tuai o takalia‵lia atu ki a koutou.”—Ioane 15:18.

Ne faipati fakamatamata mai a Petelu me ka se tiaki lele eiloa ne ia a Iesu, kae ne fai atu a Iesu me ka fakafiti fakatolu a ia ne Petelu i te po eiloa tenā. Kae tenā eiloa te mea ne tupu ki a Petelu! (Mataio 26:31-35, 69-75) Ne mafai pefea o tupu se mea penā?— Ona ko te mea ne kamata o mataku a Petelu, kae e penā foki loa mo nisi apositolo.

E iloa ne koe me se a te pogai ne kamata ei o ma‵taku a te kau apositolo?— Ne fakata‵mala latou o fai se mea tāua ‵ki. A te sukesuke ki te tala tenei e mafai o fesoasoani mai ke tavini atu tatou ki a Ieova, faitalia me ne a pati io me ne mea e fai mai ne so se tino ki a tatou. Ke kamata loa o mafau‵fau tatou ki mea ne ‵tupu i te ‵toe po telā ne fakamāumāu ne Iesu mo ana apositolo.

Muamua la, ne fakamanatu fakatasi ne latou a te Paseka. A te mea tenei se ‵kaiga fakapito telā ne fai faeloa i tausaga katoa ke fakamasaua atu ki tino o te Atua e uiga ki te lotou faka‵saoga mai i te ‵nofo pologa i Aikupito. Kae oti aka, ne kamata ei ne Iesu se isi ‵kaiga fakapito mo latou. Ka sau‵tala tatou ki ei i se mataupu mai tua ifo kae fakamatala mai i ei a te auala ka fesoasoani mai a te ‵kaiga tenā ke masaua ne tatou a Iesu. Mai tua o te ‵kaiga tenā mo pati fakamalosi ki ana apositolo, ne avatu ei ne ia latou ki te fatoaga o Ketesemane. A te koga tenei se koga telā ne fia‵fia sāle latou o āsi atu ki ei.

 Ne fanatu tokotasi a Iesu i te fatoaga o ‵talo. Ne fai atu foki a ia ki a Petelu, Iakopo, mo Ioane ke ‵talo. Kae ne ‵to olotou ‵moe. Ne fanatu fakatolu keatea a Iesu o ‵talo, kae i taimi fakatolu ne foki mai ei a ia, ne maua atu ei ne ia a Petelu mo nisi tino e ‵moe! (Mataio 26:36-47) E a, ko iloa ne koe a te pogai ne ‵tau ei o tumau latou i te mataala kae ‵talo?— Ke fai‵pati malie aka tatou ki te mea tenei.

Ne nofo atu a Iuta te Isikaliota i te Paseka fakatasi mo Iesu mo nisi apositolo i te fakaafiafi tenā. Kāti e masaua ne koe me ko oti ne fai a Iuta mo fai se tino kaisoa. Nei la, ko fai a ia mo fai se tino fakalata tino. E iloa ne ia a te koga i te fatoaga o Ketesemane telā ne masani o maopoopo fakatasi ei a ia mo ana apositolo. Tela la, ne avatu ne Iuta a sotia ke puke fakapagota ne latou a Iesu. I te taimi ne oko atu ei latou, ne fesili atu a Iesu ki a latou: “Ko oi te tino e ‵sala koutou ki ei?”

Ne tali atu a sotia: “Ko Iesu.” Ne seki mataku a Iesu, telā ne tali atu a ia: “Ko au tenei.” Ne ōfo a sotia i te loto malosi o Iesu telā ne ‵poi ki olotou tua me ko ‵siga ki lalo. Ne fai atu ei a Iesu: ‘Kafai e ‵sala mai koutou ki a au, ke tuku atu la aku apositolo ke olo.’—Ioane 18:1-9.

I te taimi ne puke ei ne sotia a Iesu kae saisai ne latou, ne kamata o ma‵taku a te kau apositolo telā ne ‵tele atu ei latou keatea. Kae ne fia iloa ne Petelu mo Ioane me ne a mea ka ‵tupu, telā ne tau‵tali ‵mao atu ei lāua mai i a latou. Fakamuli loa, ne avatu ei a Iesu ki te fale o Kaiafa, te faitaulaga sili. Ona ko te mea e iloa ne te faitaulaga sili a Ioane, ne talia ei lāua mo Petelu ki loto i te koga ateatea.

Ko maopoopo mai a faitaulaga i te fale o Kaiafa ke fai te fono fakamasino. E ma‵nako latou ke tamate a Iesu. Tela la, ne aumai ne latou a molimau ke taku mai ne latou a loi e uiga ki a ia. Ne laupāpā ne tino a Iesu kae ‵pa foki ne latou a ia. I te taimi ne ‵tupu ei a mea katoa konei, ne tu pili atu eiloa a Petelu.

A te tavini fafine, te tino tausi mataloa telā ne faulu mai ne ia a Petelu mo Ioane, ne lavea ne ia a Petelu. “A koe foki ne ‵nofo mo Iesu!” muna a tou fafine. Ne fakafiti ne Petelu me e se iloa ne ia a Iesu. Mai  tua malie ifo ne lavea ne te suā tamaliki fafine a Petelu kae fai atu ki tino kolā ne ‵tu atu i konā: “A te tagata nei ne olo tasi eiloa mo Iesu te Nasaleta.” Ne toe fakafiti ne Petelu me e se iloa ne ia a ia. Mai tua malie ifo i ei ne lavea ne se potukau o tino a Petelu kae fai atu ki a ia: “E tonu eiloa, a koe foki se tokotasi o latou.” Ne fakafiti foki ne Petelu i te tolu o taimi kae fai atu: “E se iloa ne au te tagata tenā!” Ne tauto atu foki a Petelu me i a ia e tonu eiloa, kae ne ‵fuli ake a Iesu kae kilo atu ki a ia.—Mataio 26:57-75; Luka 22:54-62; Ioane 18:15-27.

E iloa ne koe a te pogai ne loi ei a Petelu?— Ao, ne mataku tou tagata. Kae kaia ne mataku ei a ia? Se a te mea ne fakatamala a ia o fai ke ati aka tena loto malosi? Mafaufau la ki ei. Se a te mea ne fai ne Iesu ke maua ei te loto malosi?— Ne ‵talo atu a ia ki te Atua, kae ne fesoasoani atu te Atua ke maua ne ia te loto malosi. Kae masaua, me ne fai atu fakatolu a Iesu ki a Petelu ke ‵talo kae ke tumau i te mataala mo te matapula‵pula. Kae se a te mea ne tupu?—

I taimi takitasi, ne to te moe o Petelu. Ne seki ‵talo tou tagata, kae ne seki tumau foki i te matapulapula. Tela la, ne poi tou tagata i te taimi ne puke fakapagota ei a Iesu. Fakamuli ifo i te fono fakamasino,  i te taimi ne ‵kini ei ne latou a Iesu kae fai a palani ke tamate a ia, ne mataku a Petelu. Kae i nai itula mai mua atu i ei, ne a muna ne fai atu ne Iesu ki ana apositolo me ka ‵tupu?— Ne fai atu a Iesu me ka takalialia te lalolagi ki a latou, e pelā eiloa mo te lotou takalia‵lia ki a ia.

Nei la, ke mafaufau ki se mea telā ne mafai o tupu ki a tatou e pelā eiloa mo te mea ne tupu ki a Petelu. Mafaufau me e nofo atu koe i se faleakoga i te taimi e kamata ei o fai atu ne nisi tino a pati sē ‵lei e uiga ki tino kolā e se saluti ki te fuka io me e se fakamanatu a te Kilisimasi. Kae e a māfai ko ‵fuli atu se tino ki a koe kae fesili atu: “E a, e tonu eiloa me e se saluti koe ki te fuka?” Io me e fai atu a nisi tino: “E lagona ne au me e se fakamanatu ne  koe a te Kilisimasi!” E mata, ka mataku koe ke taku atu te munatonu?— E mata, ka tofotofogina koe, ke loi, e pelā mo Petelu?—

Mai tua ifo i ei, ne fanoanoa malosi a Petelu me ne fakafiti ne ia a Iesu. I te taimi ne iloa ne ia a te mea ne fai ne ia, ne fanatu a ia ki tua kae tagi. Ao, ne toe foki atu a ia ki a Iesu. (Luka 22:32) Mafaufau la e uiga ki ei. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ke se maua ne tatou a te mataku telā e mafai ei o fai ne tatou se mea e pelā mo Petelu?— Masaua, ne fakatamala a Petelu i te ‵talo mo te tumau i te matapulapula. Tela la, se a tau faka‵tau ki te mea e ‵tau o fai ne tatou ke fai ei mo fai se soko o te Faiakoga Sili?—

E ‵tau eiloa o ‵talo atu tatou ki a Ieova mō se fesoasoani. I te taimi ne ‵talo ei a Iesu, e iloa ne koe me ne a mea ne fai ne te Atua ki a ia?— Ne uga atu ne ia se agelu ke fakamalosi atu ki a ia. (Luka 22:43) E mata, e mafai o fesoasoani mai a agelu a te Atua ki a tatou?— E fai mai te Tusi Tapu: “E leoleo ne tena agelu a latou kolā e ma‵taku ki te Aliki kae fakasao ne ia latou mai mea faiga‵ta.” (Salamo 34:7) Kae ke maua te fesoasoani o te Atua, e ‵tau o uke atu ‵tou mea e fai i lō te ‵talo fua mō tena fesoasoani. E iloa ne koe me se a foki a te suā mea e ‵tau o fai ne tatou?— Ne fai atu a Iesu ki ana soko ke tumau i te mataala mo te matapulapula. Se a tau faka‵tau me se a te auala e mafai ei o fai ne tatou te mea tenā?—

E ‵tau o fakalogo‵logo faka‵lei tatou ki mea kolā e fai i fakatasiga Kelisiano kae ke ‵saga tonu atu ki mea e faitau ne tatou mai te Tusi Tapu. Kae e ‵tau foki o ‵talo atu faeloa tatou ki a Ieova kae akai atu ke fesoasoani mai ke tavini atu tatou ki a ia. Kafai e fai tatou penā, ka maua eiloa ne tatou a te fesoasoani ke manumalo i ‵tou ma‵taku. Ka fia‵fia ei tatou māfai e maua se avanoaga ke fakaasi atu ne tatou ki nisi tino a mea e uiga ki te Faiakoga Sili mo tena Tamana.