INSHITA imo Kasambilisha Mukalamba aipwishe icipusho ca kupapusha. Aipwishe ati: “Bushe mayo nani? na bamunyinane ni bani?” (Mateo 12:48) Bushe kuti wayasuka ico cipusho?— Napamo walishiba ukuti nyina kwa Yesu ali ni Maria. Lelo bushe bamunyina Yesu walibeshiba amashina?— Bushe alikwete ne nkashi?—

Baibolo itila bamunyina Yesu bali ni “Yakobo na Yose na Simone na Yuda.” Kabili Yesu alikwete inkashi ilyo aleshimikila. Apo Yesu ali e beli, aba bonse bali baice bakwe.—Mateo 13:55, 56; Luka 1:34, 35.

Bushe bamunyina Yesu na bo bali basambi bakwe?— Baibolo itila pa kubala “tabamutetekele.” (Yohane 7:5) Lelo, ku ntanshi, Yakobo na Yuda baishileba abasambi bakwe, kabili balilembeleko na mabuuku ya mu Baibolo. Bushe amabuuku balembele waliyeshiba?— Ee, balembele Yakobo na Yuda.

Nangu ca kuti amashina ya nkashi sha kwa Yesu tayalumbulwa mu Baibolo, twalishiba ukuti akwete nalimo shibili. Lelo, napamo balicilile na pali babili. Bushe ishi nkashi shakwe baishileba abakonshi bakwe?— Baibolo tayalanda, e co tatwaishiba. Lelo bushe walishiba umulandu Yesu aipushishe icipusho ca kuti, “Bushe mayo nani? na bamunyinane ni bani?”— Natumone.

Yesu ali alesambilisha abasambi bakwe ilyo umuntu umo amwebele ati: “Nyinenwe na bamunyinenwe beminine pa nse; balefwayo kulanda na imwe.” E co Yesu abomfeshe iyi nshita  ukusambilisha isambililo lyacindama pa kwipusha ico cipusho ca kupapusha ica kuti: “Bushe mayo nani? na bamunyinane ni bani?” Atambalike ukuboko pa basambi bakwe no kwasuka cilya cipusho, ukusosa ati: “Moneni mayo na bamunyinane!”

Lyene Yesu alondolwele ifyo alepilibula, ukusosa ati: “Onse uucito kufwaya kwa kwa Tata wa mu muulu wene e munyinane, ne nkashi yandi, na mayo.” (Mateo 12:47-50) Ici cilanga ifyo Yesu atemenwe abasambi bakwe. Aletusambilisha ukuti kuli wene abasambi bakwe bali fye kwati ni bamunyina, bankashi yakwe, na banyina.

Pali ilya nshita bamunyina Yesu—e kuti Yakobo, Yose, Simone, na Yuda—tabasumine ukuti Yesu ali Mwana wa kwa Lesa. Bafwile tabasumine ifyo malaika Gabriele aebele nyinabo. (Luka 1:30-33) E co napamo tabali bwino kuli Yesu. Onse uucite fi tali munyina wa cine nelyo  nkashi. Bushe walishibako uuli onse uushaba bwino kuli munyina nelyo kuli nkashi yakwe?—

Baibolo ishimika pali Esau na Yakobo ne fyo Esau afulilwe ica kuti atila: “Nkepaya Yakobo munyinane.” Nyinabo, Rebeka, alitiinine ica kuti aebele Yakobo ukuya pa kuti Esau emwipaya. (Ukutendeka 27:41-46) Lelo, ilyo papitile imyaka iingi Esau alyalwike, kabili akumbatile Yakobo no kumutomona.—Ukutendeka 33:4.

Mu kupita kwa nshita, Yakobo aishilekwata abana baume 12. Lelo abana baume abakalamba aba kwa Yakobo tabatemenwe umwaice wabo Yosefe. Balikwete akalumwa kuli wene pantu e mwana shibo atemenwe sana. E co bamushitishe ku baleshita abasha abali pa bulendo bwa ku Egupti. Lyene baebele shibo ukuti Yosefe naipaiwa ku nama ya mu mpanga. (Ukutendeka 37:23-36) Ico calibipile, bushe te ifyo?—

Bamunyina Yosefe baishilelomba ubwelelo pa fyo bacitile. E co Yosefe alibabelele uluse. Bushe wamona ifyo Yosefe ali nga Yesu?— Abatumwa ba kwa Yesu balibutwike ilyo ali  mu bwafya, kabili Petro alimukeene ukuti tamwishiba no kumwishiba. Lelo, nga Yosefe, Yesu alibalekelele bonse.

Lyene kuli bamunyina babili Kaini na Abele. Kuti twasambililako na kuli bene. Lesa alimwene umutima wa kwa Kaini ukuti tatemenwe munyina icine cine. E co Lesa aebele Kaini ukuti afwile ukwalula imibele yakwe. Nga ca kuti Kaini atemenwe Lesa icine cine, nga alyumfwile. Lelo tatemenwe Lesa. Bushiku bumo Kaini aebele Abele ati: “Natuleya mu mpanga.” Abele aile na Kaini. Ilyo bali mu mpanga babili fye, Kaini aumine munyina icabipisha ica kuti alimwipeye.—Ukutendeka 4:2-8.

Baibolo itweba ati kuli isambililo lyaibela tufwile ukusambililako. Bushe naulishiba?— ‘Iyi e mbila iyo mwaumfwile ukufuma ku kutendeka: Ukuti tutemwane: te kuti tube nga Kaini, uwali wa Mubifi.’ E co bamunyina na bankashi bafwile ukutemwana. Tabafwile ukuba nga Kaini.—1 Yohane 3:11, 12.

Mulandu nshi cingabipila ukuba nga Kaini?— Pantu Baibolo itila Kaini ‘ali wa mubifi,’ Satana Kaseebanya. Apo Kaini alecita nga Kaseebanya, cali fye kwati Kaseebanya e wali wishi.

Bushe wamona umulandu cacindamina ukutemenwa bamunonko na bankashi yobe?— Nga tawabatemwa, ninshi ulepashanya abana ba kwa nani?— Abana ba kwa Kaseebanya. Te kuti utemwe ukube fyo, bushe te ifyo?— E co kuti walanga shani ukuti ulefwaya ukuba umwana wa kwa Lesa?— Kutemwa bamunonko na bankashi yobe.

Lelo bushe ukutemwa cinshi?— Ukutemwa kuyumfwa tukwata ukutulenga ukufwaya ukucitila bambi ifintu ifisuma. Tulanga ukuti twalitemwa bambi ilyo tuli no kuyumfwa kusuma pali bene na lintu tulebacitila ifisuma. Kabili bamunyinefwe na bankashi abo tufwile ukutemwa ni bani?— Ibukisha, Yesu  asambilishe ukuti baba bantu abapanga ulupwa lukalamba ulwa Bwina Kristu.

Bushe cacindama shani ukutemwa aba bamunyinefwe na bankashi aba Bwina Kristu?— Baibolo itila: “Uushatemwa munyina [nelyo nkashi] uo amona, te kuti atemwe Lesa uo ashamona.” (1 Yohane 4:20) E co tatufwile fye ukutemwa abanono mu lupwa lwa Bwina Kristu. Tufwile ukutemwa bonse. Yesu atile: “Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.” (Yohane 13:35) Bushe walitemwa bamunyina bonse na bankashi?— Ibukisha, nga tawabatemwa, ninshi tawatemwa Lesa.

Kuti twalanga shani ukuti twalitemwa bamunyinefwe na bankashi?— Nga twalibatemwa, tatwakabataluke pantu tatulefwaya ukubasosha. Tukaba aba nsansa kuli bonse. Lyonse tukalacita ifisuma kuli bene no kuitemenwa ukubapako ifyo tukwete. Kabili nga baba mu bwafya, tukabaafwa pantu twaba ulupwa ulukalamba.

Nga ca kuti twatemwa bamunyinefwe na bankashi icine cine, cinshi cilanga?— Cilanga ukuti tuli basambi ba kwa Yesu, Kasambilisha Mukalamba. Kabili bushe ifyo te fyo tufwaya ukuba?—