Kauhanyo 43

Ki Bomañi Mizwale Ni Likaizeli Ba Luna?

MUTA o muñwi, Muluti yo Mutuna n’a buzize puzo ye komokisa. N’a ize: “Me, ki mañi? ni banyani ba ka ki bomañi?” (Mateu 12:48) Kana wa kona ku alaba puzo yeo?— Mwendi m’ahe Jesu wa mu ziba. Ki Maria. Kono kana wa ziba mabizo a banyani ba hae?— Kana n’a na ni likaizeli?—

Bibele i li banyani ba Jesu n’e li “Jakobo, ni Josefa, ni Simoni, ni Juda.” Mi Jesu n’a na ni likaizeli be ne ba sa pila nako ya n’a kutaza. Bakeñisa kuli Jesu n’e li yena mweli, kaufela bao ne ba li banana ku yena.—Mateu 13:55, 56; Luka 1:34, 35.

Kana banyani ba Jesu hape ne ba li balutiwa ba hae?— Bibele i bulela kuli pili, “ne ba si ka lumela ku yena.” (Joani 7:5) Kono hasamulaho, bo Jakobo ni Judasi (ya n’a bizwa hape kuli Juda) ne ba bile balutiwa ba hae, mi mane ne ba ñozi libuka ze mwa Bibele. Kana wa ziba libuka ze ne ba ñozi?— Ki libuka za Jakobo ni Juda.

Nihaike likaizeli za Jesu ha ba si ka bulelwa mabizo mwa Bibele, lwa ziba kuli mwendi n’a na ni likaizeli ba babeli. Kono mwendi ne ba fitelela ba babeli. Kana likaizeli ba hae bao ne ba bile balateleli ba hae?— Bibele ha i buleli, kacwalo ha lu zibi. Kono kana wa ziba libaka Jesu ha n’a buzize kuli, “Me, ki mañi? ni banyani ba ka ki bomañi?”— Ha lu bone.

Jesu n’a sweli ku luta balutiwa ba hae mutu yo muñwi h’a to mu pumela fahali ni ku bulela kuli: “M’aho ni banyani ba hao ba yemi fande; ba tokwa ku bulela ni wena.” Kacwalo, Jesu a itusisa nako yeo kuli a lute tuto ya butokwa ka ku buza puzo ye komokisa yeo,  ye li: “Me, ki mañi? ni banyani ba ka ki bomañi?” A otolola lizoho la hae, a supa balutiwa ba hae ni ku ikalaba, a li: “A mu bone, me, ni banyani ba ka, ki bona ba!”

Cwale Jesu a talusa libaka ha n’a bulezi cwalo, a li: “Mutu ni mutu ya eza se si latwa ki Ndate ya kwa lihalimu, ki yena munyan’a ka, ni kaizel’a ka, ni me.” (Mateu 12:47-50) Jesu f’o u bonisa kuli n’a lata hahulu balutiwa ba hae. N’a lu luta kuli balutiwa ba hae ne ba swana sina bahulwani, banyani, likaizeli, ni bome ku yena.

Ka nako yeo, banyani ba Jesu—bona bo Jakobo, Josefa, Simoni, ni Juda—ne ba sa lumeli kuli Jesu n’e li yena Mwan’a Mulimu. Mwendi ne ba si ka lumela zeo lingeloi Gabriele ne li bulelezi bom’a bona. (Luka 1:30-33) Kacwalo, mwendi ne ba sa ezangi Jesu hande. Mutu ufi kamba ufi ya eza cwalo haki munyani wa luli. Kana ku na ni y’o ziba ya n’a si ka eza hande munyan’a hae kamba muhulwan’a hae?—

 Bibele i bulela za Isau ni Jakobo ni m’o Isau n’a til’o nyemela hahulu kuli mane a bulela kuli: “Ni ka bulaya munyan’a ka Jakobo.” M’a bona, yena Rabeka, n’a sabile hahulu kuli mane a lumela Jakobo ku sili ilikuli Isau a si ke a mu bulaya. (Genese 27:41-46) Kono lilimo ze ñata-ñata hasamulaho, Isau n’a cincize, mi n’a kumbatile Jakobo ni ku mu tubeta.—Genese 33:4.

Nako ha ne i nze i ya, Jakobo a ba ni bana ba 12. Kono bana ba bahulu ba Jakobo ne ba sa lati munyan’a bona Josefa. Ne ba mu shwelanga muna kakuli n’a latiwa hahulu ki ndat’ahe. Kacwalo ba mu lekisa kwa baleki ba batanga be ne ba libile kwa Egepita. Kihona ba bulelela ndat’a bona kuli Josefa n’a bulailwe ki folofolo ya mwa naheñi. (Genese 37:23-36) Kana yeo n’e si kezo ye maswe?—

Hasamulaho, bahulwani ba Josefa ne ba inyazize. Kacwalo, Josefa a ba swalela. Kana wa bona mo ba swanela bo Josefa ni Jesu?— Baapositola luli ba Jesu ne ba matile ha n’a li mwa butata, mi Pitrosi n’a mu latuzi. Kono sina Josefa, Jesu n’a ba swalezi kaufel’a bona.

 Ku tuha f’o, ku na ni taba ya Kaine ni Abele, mutu ni munyan’a hae. Lwa kona ku ituta tuto ku bona hape. Mulimu n’a boni kuli mwa pilu, Kaine n’a sa lati luli munyan’a hae. Kacwalo, Mulimu a bulelela Kaine kuli u lukela ku cinca mukwa wa hae. Kambe Kaine luli n’a lata Mulimu, n’a ka be a utwile. Kono n’a sa lati Mulimu. Zazi le liñwi, Kaine a bulelela Abele kuli: “Ha lu ye mwa naheñi.” Abele a ya ni Kaine. Ha ne ba li ba nosi mwa naheñi, Kaine a nata munyan’a hae hahulu kuli mane a mu bulaya.—Genese 4:2-8, NW.

Bibele i lu bulelela kuli ku na ni tuto ya butokwa ye lu lukela ku ituta kwa taba yeo. Kana wa i ziba?— ‘Ye ki yona taba ye mu utwile ku zwa kwa makalelo: Lu lukela ku latana; isi ku ba sina Kaine, ya n’a simuluhile ku ya maswe.’ Kacwalo, mizwale ni likaizeli ba lukela ku latana. Ha ba lukeli ku ba sina Kaine.—1 Joani 3:11, 12.

Ki kabakalañi ha ne ku ka ba ko ku maswe ku ba sina Kaine?— Kakuli Bibele i li ‘n’a simuluhile ku ya maswe,’ Satani Diabulosi. Bakeñisa kuli Kaine n’a ezize lika sina Diabulosi, ne ku swana inge kuli Diabulosi n’e li yena ndat’ahe.

Kana wa bona libaka ha ku li kwa butokwa ku lata mizwale ni likaizeli ba hao?— Haiba ha u ba lati, u ka likanyisa bana ba mañi?— U ka likanyisa bana ba Diabulosi. Ha u bati ku ba cwalo, nji cwañi?— Kacwalo, u kona ku bonisa cwañi kuli u bata ku ba mwan’a Mulimu?— Ki ka ku lata luli mizwale ni likaizeli ba hao.

Kono lilato ki nto mañi?— Lilato ki maikuto a matuna e lu banga ni ona mwa pilu a’ lu susueza ku bata ku ezeza batu ba bañwi lika ze nde. Lu bonisa kuli lwa lata ba bañwi ha lu ba ni maikuto a mande ku bona ni ha lu ba ezeza lika ze nde. Mi ki bomañi mizwale ni likaizeli ba luna be lu lukela ku lata?— U si libali kuli  Jesu n’a lutile kuli ki batu ba ba li lilama za lubasi lo lutuna lwa Sikreste.

Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku lata mizwale ni likaizeli ba Sikreste bao?— Bibele i li: “Ya sa lati muzwale wa hae [kamba kaizel’a hae], y’a boni, h’a koni ku lata Mulimu, y’a si ka bona.” (1 Joani 4:20, NW) Kacwalo, ha lu koni ku lata ba sikai fela mwa lubasi lwa Sikreste. Lu lukela ku lata kaufel’a bona. Jesu n’a ize: “Se ba ka ziba batu kaufela kuli mu balutiwa ba ka ka sona, ki ha mu latana.” (Joani 13:35) Kana wa lata mizwale ni likaizeli kaufela?— U si libali kuli haiba ha u ba lati, ha u koni luli ku lata Mulimu.

Lu kona ku bonisa cwañi kuli luli lwa lata mizwale ni likaizeli ba luna?— Haiba lwa ba lata, ha lu na ku ba tokolomoha kabakala kuli ha lu lati ku ambola ni bona. Lu ka eza silikani ni bona kaufela. Kamita lu ka ba ezezanga ze nde ni ku tabela ku abana lika ni bona. Mi niha ne ba ka ba mwa butata, lu ka ba tusa kakuli kaniti lu lubasi lo lutuna.

Haiba luli lwa lata mizwale ni likaizeli ba luna, taba yeo i bonisañi?— I bonisa kuli lu balutiwa ba Jesu, Muluti yo Mutuna. Mi kana haki mona mo lu bata ku bela cwalo?—

Ku bonisa lilato kwa mizwale ni likaizeli ba luna hape ku talusizwe kwa Magalata 6:10 ni 1 Joani 4:8, 21. Ha ku apule mwa Bibele ya hao mi u bale mañolo ao.

[Siswaniso se si fa likepe 223]

Jesu n’a talusize kuli mizwale ni likaizeli ba hae ki bomañi?

[Siswaniso se si fa likepe 224]

Lu lukela ku ituta tuto mañi ku zwelela ku seo Kaine n’a ezize ku Abele?

[Siswaniso se si fa likepe 226]

U kona ku bonisa cwañi kuli wa lata muzwale wa hao?