EIZOOBA rimwe Omwegyesa Mukuru akabuza ekibuuzo kirikutangaaza. Akabuuza ati: “Maawe n’oha, na barumuna bangye nibaahi?” (Matayo 12:48) Okaabaasize kugarukamu ekibuuzo ekyo?— Noobaasa kuba noomanya ngu nyina Yesu akaba naayetwa Mariamu. Mbwenu shi noomanya amaziina ga barumuna be?— Kwonka shi akaba aine na banyaanya?—

Baibuli neegira ngu barumuna ba Yesu bakaba bari “Yakobo, Yosefu, Simooni, na Yuda.” Kandi omu bwire obu Yesu yaabaire naabuurira, banyaanya bakaba bakiriho. Ahabw’okugira ngu Yesu niwe yaabaire ari omujigaijo, aba boona bakaba bari bato ahariwe.​—Matayo 13:55, 56; Luka 1:34, 35.

Mbwenu shi barumuna ba Yesu bakaba bari abeegi be?— Baibuli neegira ngu omu kubanza “tibaramwikiriize.” (Yohaana 7:5) Kwonka bwanyima, Yakobo na Yuda bakaba abeegi be, kandi baahandiika n’ebitabo bya Baibuli. Noomanya ebitabo ebi baahandiikire?— Eego, n’ebaruha ya Yakobo n’eya Yuda.

N’obu banyaanya Yesu baraabe batarikugambwa amaziina omuri Baibuli, nitumanya ngu akaba aine nka babiri. Kwonka, nibabaasa kuba baabaire nibarengamu. Banyaanya aba shi bakaba abakuratsi be?— Baibuli terikukigambaho, n’ahabw’ekyo titurikumanya. Kwonka noomanya ahabw’enki Yesu yaabuurize ekibuuzo eki, “Maawe n’oha, na barumuna bangye nibaahi?”—Ka tureebe.

Yesu akaba naayegyesa abeegi be reero omuntu yaamugira ati: “Nyoko  na barumuna baawe beemereire aheeru, nibenda kugamba naiwe.” N’ahabw’ekyo Yesu akakoresa omugisha ogwo okwegyesa eishomo rikuru arikubuuza ekibuuzo kirikutangaaza eki: “Maawe n’oha, na barumuna bangye nibaahi?” Yaagorora omukono gwe naagworekyeza abeegi be yaagarukamu ati: “Reeba, maawe na barumuna bangye n’aba!”

Yesu akashoboorora eki yaabaire naamanyisa, arikugira ati: “Omuntu weena okora ebi Tata ow’omu iguru akunda, niwe murumuna wangye, niwe munyaanyazi, niwe maawe.” (Matayo 12:47-50) Ekyo nikyoreka oku Yesu yaabaire naakunda abeegi be. Akaba naatwegyesa ngu abeegi be bakaba bari nk’abarumuna, banyaanya, na baanyina benyine.

Obwire obwo barumuna ba Yesu—Yakobo, Yosefu, Simooni, na Yuda bakaba batarikwikiriza ngu Yesu n’Omwana wa Ruhanga. Nibabaasa kuba bataraikiriize eki maraika Gaburieli yaagambiire nyinabo. (Luka 1:30-33) N’ahabw’ekyo nibabaasa kuba baabaire  nibatwariza kubi Yesu. Omuntu weena orikutwaza atyo naaba atari mwene sho nari Munyaanyoko owaabuzima. Haine omuntu ou orikumanya owaatwariize kubi mwene ishe nari munyaanya?—

Baibuli netugambira ahari Esau na Yakobo n’oku Esau yaagizire ekiniga kingi akagira ati: “Ndyaita murumuna wangye Yakobo.” Nyinabo, Rebeka, akatiina munonga yaagambira Yakobo ngu ahungye Esau atamwita. (Okutandika 27:41-46) Kwonka, bwanyima y’emyaka mingi emiteekateekyere ya Esau ekahinduka, yaija yaabumbatira kandi yaanywegyera Yakobo.​—Okutandika 33:4.

Bwanyima, Yakobo akazaara abatabani 12. Kwonka batabani ba Yakobo abakuru bakaba batarikukunda murumuna waabo Yosefu. Bakaba bamwiniire eihari ahabw’okuba ishe niwe yaabaire naakunda munonga. N’ahabw’ekyo baakamuguza abashuubuzi abaabaire nibaza Misri. Bwanyima bakagambira ishebo ngu Yosefu aitsirwe enyamaishwa. (Okutandika 37:23-36) Mbwenu ekyo kikaba kitari ekintu ky’akabi munonga?—

Bwanyima bakuru ba Yosefu baketeisa eki baakozire. N’ahabw’ekyo Yosefu akabasaasira. Noobaasa kwetegyereza  oku Yosefu yaabaire ari nka Yesu?— Yesu entumwa ze zikaamutsigaho obu yaabaire ari omu buremeezi, kandi Petero we yaamwehakana ngu tarikumumanya. Kwonka nka Yosefu, Yesu akabasaasira boona.

Kandi hariho enyineemwe Kaini na Abeeli. Nabo nitubaasa kugira eishomo eri twabeegaho. Ruhanga akareeba ngu buzima Kaini omu mutima gwe akaba atarikukunda omurumuna. N’ahabw’ekyo Ruhanga akagambira Kaini ngu ashemereire kuhindura emitwarize ye. Kuri Kaini yaabaire naakunda Yehova buzima, akaba naija kumworobera. Kwonka akaba atarikumukunda. Eizooba rimwe Kaini akagambira Abeeli ati: “Ija, tuze omu ishwa.” Abeeli akagyenda na Kaini. Ku baabaire bari omu ishwa bonka, Kaini yaateera omurumuna yaamwita.​—Okutandika 4:2-8.

Baibuli neetugambira ngu haine eishomo ry’omutaano eri tushemereire kwega ahari ekyo. Eishomo eryo Noorimanya?— “Obu nibwo butumwa obu mwahuriire okwiha iranaira, ngu tukundane, turekye kuba nka Kaini, owaabaire ari ow’Omubi.” N’ahabw’ekyo enyineemwe bashemereire kukundana. Tibashemereire kuba nka Kaini.​—1 Yohaana 3:11, 12.

Ahabw’enki tutarikwenda kuba nka Kaini?— N’ahabw’okuba Baibuli neegira ngu akaba “ari ow’Omubi,” Sitaane Omuregi. Ahabw’okugira ngu Kaini akatwaza nk’Omuregi, okaba nooshusha ngu Omuregi n’ishe.

Nooreeba ahabw’enki kiri kikuru okukunda beene sho na banyaanyoko?— Waaba otarikubakunda, nooba nootooreza abaana b’oha?— Abaana b’Omuregi. Okaayenzire kuba omwana w’Omuregi?— Noobaasa kworeka ota ngu nooyenda kuba omwana wa Ruhanga?— Waaba nookunda beene sho na banyaanyoko.

Kwonka shi rukundo niki?— Rukundo n’enyehurira ei turikuba twine erikutureetera kwenda kukorera abandi ebirungi. Nitworeka ngu nitukunda abandi twaba nitubendeza ebirungi kandi tukabibakorera. Kandi beene tataitwe na banyaanyazi-itwe abu tushemereire  kukunda nibo baahi?— Ijuka, Yesu akegyesa ngu n’abo abari omu kibiina Ekikristaayo.

Ahabw’enki ni kikuru itwe okukunda ab’eishe-emwe abo na banyaanyazi-itwe?— Baibuli neegira eti: “Otakunda [mwene ishe nari munyaanya], ou arareebire, tabaasa kukunda Ruhanga, ou atakareebaga.” (1 Yohaana 4:20) N’ahabw’ekyo titwine kukunda bakye aha b’omu kibiina Ekikristaayo. Twine kubakunda boona. Yesu akagira ati: “Ku muriguma nimukundana, nibwo abantu boona baribamanya ku muri abeegi bangye.” (Yohaana 13:35) Nookunda ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe boona?— Ijuka ngu waaba otarikubakunda, buzima nooba otarikukunda Ruhanga.

Nitubaasa kworeka tuta ngu buzima nitukunda ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe?— Twaba nitubakunda, titurikwija kwetantara kugamba nabo. Nitwija kubanywana boona. Butoosha nitwija kuteeraho kubakorera ebirungi kandi tube tweteekateekire kubaha aha bi twine. Kandi baahikwaho oburemeezi, nitwija kubahwera ahabw’okuba twena turi ab’eishe-emwe.

Twaba nitukunda ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe boona, nikyoreka ki?— Nikyoreka ngu turi abeegi ba Yesu, Omwegyesa Mukuru. Mbwenu ekyo tikyo turikwenda kuba?—