MBENI lâ, Kota Wafango ye ahunda mbeni tënë so adö bê ti azo. A yeke: ‘Zo wa ayeke mama ti mbi? Azo wa ayeke aita ti mbi?’ (Matthieu 12:48). Mo lingbi ti kiri tënë na ni?— Mo hinga peut-être so mama ti Jésus ayeke Marie. Me mo hinga iri ti aita ti lo ti koli?— Lo yeke nga na aita ti wali?—

Bible atene so aita ti Jésus ti koli ayeke “Jacques, Joseph, Simon na Jude”. Aita ti Jésus ti wali ayeke nga lani na fini tongana lo yeke fa tënë. Teti lo la a dü lo kozo, Jésus ayeke lani yaya ti ala kue.​—Matthieu 13:55, 56; Luc 1:34, 35.

Aita ti Jésus ti koli ayeke nga lani adisciple ti lo?— Bible atene so na tongo nda ni ala ‘mä na bê na lo pëpe.’ (Jean 7:5). Me na pekoni, Jacques na Jude aga adisciple ti lo, ala sala même ambeni mbeti ti Bible. Ambeti wa ala sala ni?— Mbeti ti Jacques na ti Jude.

Atâa so a fa iri ti aita ti Jésus ti wali na yâ ti Bible pëpe, e hinga so lo yeke kamême na ala use. Me, peut-être ala hon so. Aita ti Jésus ti wali so aga adisciple ti lo?— E hinga pëpe, ngbanga ti so Bible asala tënë na ndo ni pëpe. Me mo hinga ngbanga ti nyen Jésus ahunda ‘Zo wa ayeke mama ti mbi? Azo wa ayeke aita ti mbi?’— Zia e gi ti hinga nda ni.

Jésus ayeke fa lani ye na adisciple. Mbeni zo aga afâ tënë na yanga ti lo, lo tene: “Mama ti mo na aita ti Mo aluti na gigi, ala  ye ti sala tënë na Mo.” Jésus agbu ngoi so ti fa mbeni kota ye na azo na hundango tënë so adö bê: ‘Zo wa ayeke mama ti mbi? Azo wa ayeke aita ti mbi?’ Lo yôro maboko ti lo na mbage ti adisciple ti lo na lo tene: “Bâ, mama ti Mbi na aita ti Mbi!”

Na pekoni, Jésus afa nda ti tënë ti lo, lo tene: “Zo so asala ye so Babâ ti Mbi so ayeke na yayu aye, zo so ayeke ita ti Mbi ti koli, na ita ti Mbi ti wali, na mama ti Mbi.” (Matthieu 12:47-50). Ye so afa tâ tongana nyen Jésus aye lani adisciple ti lo. Lo yeke fa na e so adisciple ti lo ayeke tongana atâ ita ti lo ti koli, ti wali na amama ti lo.

Na ngoi ni kâ, aita ti Jésus ti koli (Jacques, Joseph, Simon na Jude) amä na bê pëpe so Jésus ayeke Molenge ti Nzapa. Peut-être ala ke ti mä na bê na tënë so ange Gabriel atene ândö na mama ti ala (Luc 1:30-33). Tongaso, peut-être ala sala ye ti nzoni na Jésus lani pëpe. Zo kue so asala ye tongaso  ayeke tâ ita pëpe. Mo mä tënë awe na ndo ti mbeni zo so asala sioni na ita ti lo?—

Bible asala tënë ti Esaü na Jacob, nga tongana nyen ngonzo agbu Esaü ngangu si lo tene: “Fade mbi fâ ita ti mbi Jacob.” Mbito ahon ndo ti mama ti ala Rebecca. Ni la, lo sala si Jacob ahon yongoro ti tene Esaü afâ lo pëpe (Genèse 27:41-46). Ye oko, angu mingi na pekoni, Esaü achangé, na lo gbu Jacob na kate ti lo, lo su ngbangba ti lo.​—Genèse 33:4.

Na pekoni, Jacob adü amolenge-koli 12. Me akota zo ti Joseph aye lani tënë ti lo pëpe. Ala sala kota bê na tele ti lo ngbanga ti so babâ ti ala aye tënë ti lo mingi ahon ala. Tongaso, ala kä lo na azo ti kango angbâa so ayeke gue na kodoro ti Egypte. Na ala tene na babâ ti ala so mbeni nyama ti ngonda la ate Joseph (Genèse 37:23-36). So tâ ye ti sioni!—

Na pekoni, vundu asala aita ti Joseph ndali ti ye so ala sala na lo. Tongaso, Joseph apardone ala. Mo lingbi ti bâ tongana nyen Joseph asala ye tongana Jésus?— Tongana  Jésus ayeke lani na yâ ti kpale, adisciple ti lo mveni akpe, na Pierre abele même so lo hinga lo. Ye oko, tongana Joseph, Jésus apardone ala kue.

E yeke nga na tapande ti aita use: Caïn na Abel. E lingbi ti manda nga ye na lege ti ala. Nzapa abâ so na yâ bê ti Caïn, lo ye ita ti lo Abel pëpe. Tongaso, Nzapa atene na Caïn ti zia sioni salango ye ti lo. Tongana fade Caïn aye Nzapa biani, ka lo yeke mä yanga. Me lo ye Nzapa pëpe. Mbeni lâ, lo tene na Abel ti tene ala gue na ngonda. Abel ayeda. Me tongana ala yeke kâ gi ala use, Caïn apika ita ti lo ngangu si lo fâ lo.—Genèse 4:2-8.

Bible atene na e so e lingbi ti manda mbeni kota ye na lege ti ye so asi so. A yeke nyen?— ‘Tënë so i mä ngbele ye na tongo nda ni ayeke so: A yeke nzoni e ye tele na popo ti e. E sala tongana Caïn pëpe, so ayeke ti wato-sioni.’ Tongaso, a yeke nzoni aita aye tele na popo ti ala. A lingbi ala sala ye tongana Caïn pëpe.—1 Jean 3:11, 12.

Ngbanga ti nyen a yeke duti sioni ti sala ye tongana Caïn?— Ngbanga ti so Bible atene so lo ‘yeke ti wato-sioni,’ Satan Zabolo. Teti so Caïn asala ye tongana Zabolo, a yeke mo bâ mo tene Zabolo la si ayeke babâ ti lo.

Mo bâ fadeso awe ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti ye aita ti mo?— Tongana mo ye ala pëpe, mo yeke kpa ande amolenge ti zo wa?— Amolenge ti Zabolo. Mo ye ti kpa ala?— Tongaso, tongana nyen mo lingbi ti fa so mo ye ti duti molenge ti Nzapa?— A yeke na yengo aita ti mo na bê kue.

Me ndoye ayeke nyen?— Ndoye ayeke mbeni kota ye na yâ e, so ayeke pusu e ti sala nzoni na azo. E fa so e ye azo tongana  e yeke na anzoni tënë na mbage ti ala nga tongana e sala nzoni na ala. Aita ti e ni so a lingbi e ye ala ayeke azo wa?— Dabe mo so Jésus afa lani so a yeke ala so ayeke na yâ kota sewa ti aChrétien.

Ngbanga ti nyen a yeke kota ye mingi ti ye aita Chrétien so?— Bible atene: “Lo so andoye ita ti lo pëpe, lo so lo bâ lo awe, lo lingbi ndoye Nzapa pëpe, Lo so lo de lo bâ Lo pëpe.” (1 Jean 4:20). Tongaso, e lingbi ti ye gi ambeni ita Chrétien pëpe. A lingbi e ye ala kue. Jésus atene: “Na lege so, fade azo kue ahinga i yeke adisciple ti Mbi, tongana i ndoye tele ti i na popo ti i.” (Jean 13:35). Mo ye aita kue?— Girisa pëpe, tongana mo ye ala kue pëpe, mo lingbi ti ye biani Nzapa pëpe.

Tongana nyen e lingbi ti fa so e ye biani aita ti e?— Tongana e ye ala, e yeke kpe ala pëpe ngbanga ti so e ye ti sala tënë na ala pëpe. E yeke sala tënë na ala kue. E yeke sala lakue ye ti nzoni na ala na e yeke duti ndulu ti mû ye na ala. Na tongana ala yeke na yâ ti kpale, e yeke mû maboko na ala ngbanga ti so e yeke biani mbeni kota fami.

Tongana e ye biani aita ti e kue, a yeke fa nyen?— A yeke fa so e yeke adisciple ti Jésus, Kota Wafango ye. A yeke ye so e ye ti ga la ape?—