VANGHANA i vanhu lava hi lavaka ku vulavula ni ku hungasa na vona. Kambe i swa nkoka ku va ni vanghana lavanene. Xana i mani loyi u vonaka leswaku a nga va munghana wa hina lonkulu?— Ina, i Yehovha Xikwembu.

Kambe, xana hi nga va vanghana va Xikwembu hakunene?— Bibele yi vula leswaku Abrahama, wanuna la hanyeke khale ka khaleni, a a ri ‘munghana wa Yehovha.’ (Yakobo 2:23) Xana wa swi tiva leswaku hikwalaho ka yini?— Bibele yi vula leswaku Abrahama a a yingisa Xikwembu. A a yingisa hambiloko swi tika leswi a a komberiwa ku swi endla. Kutani leswaku hi va vanghana va Yehovha, hi fanele hi endla leswi n’wi tsakisaka, hilaha Abrahama a endleke hakona ni hilaha Mudyondzisi Lonkulu a a endla hakona minkarhi hinkwayo.—Genesa 22:1-14; Yohane 8:28, 29; Vaheveru 11:8, 17-19.

 Yesu u byele vaapostola va yena a ku: ‘Mi vanghana va mina loko mi endla leswi ndzi mi lerisaka swona.’ (Yohane 15:14) Leswi nchumu wun’wana ni wun’wana lowu Yesu a a wu byela vanhu a wu huma eka Yehovha, Yesu a a vula leswaku vanghana va yena a va ri vanhu lava a va endla leswi Xikwembu xi vuleke leswaku va fanele va swi endla. Ina, vanghana vakwe hinkwavo a va rhandza Xikwembu.

Vanghana van’wana lavakulu va Mudyondzisi Lonkulu a ku ri vaapostola vakwe, lava u nga vonaka swifaniso swa vona eka tluka 75 ebukwini leyi. A va famba na yena naswona va n’wi pfunile entirhweni wo chumayela. Yesu u hete nkarhi wa yena wo tala a ri ni vavanuna lava. A va dya swin’we. A va vulavula hi Xikwembu swin’we. Naswona a va endla swilo swin’wana va ri swin’we. Kambe Yesu a a ri ni vanghana van’wana vo tala. A a tolovele ku va endzela naswona a va hungasa swin’we.

Ndyangu wun’wana lowu Yesu a a rhandza ku wu endzela a wu tshama eximutanini xa le Betaniya, lexi a xi ri ehandle ka muti lowukulu wa  Yerusalema. Xana wa swi tsundzuka swirho swa ndyangu wolowo?— A ku ri Mariya, Marta na makwavo Lazaro. Yesu a a vitana Lazaro leswaku i munghana wa yena. (Yohane 11:1, 5, 11) Lexi endleke leswaku Yesu a rhandza ndyangu lowu ni ku hungasa na wona hileswi a wu rhandza Yehovha nileswi a wu N’wi tirhela.

Sweswo, a swi vuli swona leswaku Yesu a a nga va rhandzi vanhu lava nga xi tirheliki Xikwembu. A a va rhandza na vona. U ye ni le makaya ya vona a tlhela a dya na vona. Sweswo swi endle van’wana va vula leswaku Yesu a a ri ‘munghana wa valuvisi ni vadyohi.’ (Matewu 11:19) Mhaka ya nkoka hileswaku Yesu a a nga yi emakaya ya vanhu lava hileswi a a rhandza ndlela leyi va hanyaka ha yona. Kambe, a a va endzela leswaku a kota ku va byela hi ta Yehovha. U ringete ku va pfuna leswaku va tshika ku endla swilo swo biha kutani va tirhela Xikwembu.

Leswi swi humelele siku rin’wana emutini wa Yeriko. Yesu u hundze hi le mutini wolowo a kongome eYerusalema. A ku ri ni ntshungu wa vanhu naswona exikarhi ka wona a ku ri ni wanuna la vuriwaka Zakiya. A a lava ku vona Yesu. Kambe Zakiya a a komile naswona a a nga swi koti ku n’wi vona hikwalaho ko sirhiwa hi ntshungu. Kutani u tsutsume a rhangela ntshungu ivi a fika a khandziya murhi leswaku a ta kota ku n’wi vona kahle Yesu loko a hundza.

Loko Yesu a fika emurhini wolowo, u langute ehenhla  kutani a ku: ‘Hatlisa u xika, hikuva namuntlha ndzi ta ta endlwini ya wena.’ Kambe Zakiya a a ri xifumi lexi tshameke xi endla swilo swo biha. Hikwalaho ka yini Yesu a lave ku ya endlwini ya wanuna loyi wo homboloka?—

A hi mhaka ya leswi Yesu a a rhandza ndlela leyi wanuna loyi a a hanya ha yona. U ye eka Zakiya leswaku a ya n’wi byela hi ta Xikwembu. U vone ndlela leyi wanuna loyi a ringeteke hi matimba ha yona leswaku a kota ku n’wi vona. Kutani a a swi tiva leswaku swi nga ha endleka leswaku Zakiya a yingisela. Lowu a wu ri nkarhi lowunene wa ku vulavula na yena malunghana ni ndlela leyi Xikwembu xi vulaka leswaku vanhu va fanele va hanya ha yona.

Kutani ku humelele yini?— Zakiya a a rhandza leswi Yesu a swi dyondzisaka. U tisorile hikwalaho ko dyelela vanhu kutani a tshembisa leswaku u ta yi hakela mali leyi a yi tekeke handle ka mpfumelelo. Hiloko a va mulandzeri wa Yesu. Hi kona Yesu na Zakiya va veke vanghana.—Luka 19:1-10.

Loko hi landzela xikombiso xa Mudyondzisi Lonkulu, xana hi ta va endzela vanhu lava nga riki vanghana va hina?— Ina, hi ta va endzela. Kambe a hi nge va endzeli hileswi hi rhandzaka ndlela leyi va hanyaka  ha yona. Naswona a hi nge hlanganyeli na vona loko va endla swilo swo biha. Hi ta va endzela leswaku hi ya va byela hi ta Xikwembu.

Kambe vanghana va hina lavakulu hi lava ku nga vona ntsena hi rhandzaka ku hungasa na vona. Leswaku va va vanghana lavanene, va fanele va amukeleka eka Xikwembu. Van’wana swi nga ha endleka va nga swi tivi nileswaku Yehovha i mani. Kambe loko va lava ku n’wi tiva, hi ta va dyondzisa. Kutani loko nkarhi wu fika leswaku va rhandza Yehovha ku fana na hina, hi ta va vanghana va vona lavakulu.

Ku ni ndlela yin’wana ya ku vona loko munhu a nga va munghana lonene. Xiya swilo leswi a swi endlaka. Xana u khoma vanhu van’wana hi ndlela yo biha kutani a tiphina hi ku hleka endzhaku ka sweswo? Sweswo, a hi swinene, a swi tano ke?— Xana minkarhi hinkwayo u tivitanela makhombo? A hi nge swi lavi ku tihoxa ekhombyeni na yena, a swi tano ke?— Kumbe, xana u endla swilo swo biha hi vomu kutani a ehleketa leswaku u tlharihile hileswi a nga khomiwangiki? Hambiloko munhu yoloye a nga khomiwanga, Xikwembu xi n’wi vonile loko a swi endla, a swi tano ke?— Xana u anakanya leswaku vanhu lava endlaka swilo swo tano va nga va vanghana va hina lavanene?—

Ndzi kombela u teka Bibele ya wena. A hi vone leswaku yi ri yini malunghana ni ndlela leyi vanghana va hina va khumbaka vutomi bya hina ha yona. Tsalwa ra kona ri le ka Vakorinto vo Sungula ndzima 15, ndzimana 33. Xana u ri kumile?— Ha hlaya: “Mi nga xisiwi. Vunakulobye byo biha byi onha mikhuva leyi pfunaka.” Leswi swi vula leswaku loko hi hungasa ni vanhu vo biha na hina hi ta hundzuka vanhu vo biha. Naswona i ntiyiso leswaku vanghana lavanene va hi pfuna leswaku hi hlakulela mikhuva leyinene.

A hi tshameni hi ri karhi hi tsundzuka leswaku Munhu wa nkoka swinene evuton’wini bya hina i Yehovha. A hi lavi ku onha vunghana bya hina na yena, a swi tano ke?— Kutani hi fanele hi xiya leswaku hi endla vunghana ni vanhu lava rhandzaka Xikwembu ntsena.