Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 45

Mɛni Ji Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli Lɛ? Bɔ Ni Wɔɔtsɔɔ Akɛ Wɔsumɔɔ No

Mɛni Ji Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli Lɛ? Bɔ Ni Wɔɔtsɔɔ Akɛ Wɔsumɔɔ No

ANI ole sɔlemɔ ni Yesu tsɔɔ esɛɛnyiɛlɔi lɛ?— Kɛji akɛ oleee lɛ, wɔ fɛɛ wɔbaanyɛ wɔkane kɛjɛ Biblia lɛ mli, yɛ Mateo 6:9-13. Wiemɔi nɛɛ fata sɔlemɔ ni mɛi pii tsɛɔ lɛ akɛ Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ he, akɛ: “Omaŋtsɛyeli lɛ aba.” Ani ole nɔ ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ ji?—

No ji akɛ, maŋtsɛ ji mɔ ni yeɔ maŋ loo shikpɔŋkuku ko nɔ. Ni atsɛɔ enɔyeli lɛ akɛ maŋtsɛyeli. Yɛ maji komɛi anɔ lɛ, atsɛɔ mɔ ni ji onukpa yɛ nɔyeli lɛ mli lɛ akɛ maŋnɔkwɛlɔ. Te atsɛɔ Nyɔŋmɔ nɔyeli lɛ mli Nɔyelɔ lɛ tɛŋŋ?— Maŋtsɛ Lɛ. No hewɔ ni atsɛɔ Nyɔŋmɔ nɔyeli lɛ akɛ Maŋtsɛyeli lɛ.

Ani ole mɔ ni Yehowa Nyɔŋmɔ hala lɛ koni efee E-nɔyeli lɛ nɔ Maŋtsɛ lɛ?— E-Bi, Yesu Kristo ni. Mɛni hewɔ ehi fe nɔyelɔ fɛɛ nɔyelɔ ni adesai baanyɛ ahala lɛ lɛ?— No ji akɛ Yesu sumɔɔ e-Tsɛ, ni ji Yehowa waa diɛŋtsɛ. No hewɔ lɛ, efeɔ nɔ ni ja be fɛɛ be.

Jeeŋmɔ beebe dani afɔ Yesu yɛ Betlehem lɛ, Biblia lɛ gba efɔmɔ efɔ shi ni ekɛɛ akɛ ebaafee Nɔyelɔ ni Nyɔŋmɔ ehala lɛ. Ha wɔkane enɛ yɛ Yesaia 9:5, 6. Ekɛɔ akɛ: “Afɔ bi fufɔoo aha wɔ, aha wɔ binuu hu; ni elumɔyeli lɛ aaakã ekɔŋ nɔ, ni aaatsɛ egbɛi akɛ . . . Hejɔlɛ lumɔ. Elumɔyeli lɛ shweremɔ kɛ hejɔlɛ lɛ sɛɛ efoŋ.”—Wɔma efã ko nɔ mi.

Ani ole nɔ hewɔ ni atsɛɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ mli Nɔyelɔ lɛ gbɛi akɛ “Lumɔ” lɛ?— No ji akɛ, lumɔ nɛɛ ji maŋtsɛ ko binuu. Ni Yesu ji Maŋtsɛ Kpeteŋkpele ni ji Yehowa Binuu. Shi Yehowa ewo Yesu Maŋtsɛ hu yɛ E-nɔyeli ni baaye shikpɔŋ lɛ nɔ afii 1000 lɛ mli. (Kpojiemɔ 20:6) Beni abaptisi Yesu sɛɛ lɛ, ‘ebɔi shiɛmɔ ni ekɛɛ: Nyɛtsakea nyɛtsuii; shi ŋwɛi maŋtsɛyeli lɛ ebɛŋkɛ!’—Mateo 4:17.

Mɛni hewɔ osusuɔ akɛ Yesu kɛɛ Maŋtsɛyeli lɛ ebɛŋkɛ lɛ?— Ejaakɛ Maŋtsɛ lɛ, ni sɛɛ mli lɛ ebaaye nɔ yɛ ŋwɛi lɛ kɛ amɛ yɛ jɛmɛ diɛŋtsɛ! No hewɔ ni Yesu kɛɛ mɛi akɛ: ‘Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ yɛ nyɛteŋ’ lɛ. (Luka 17:21) Ani osumɔŋ ni oná Yehowa Maŋtsɛ lɛ yɛ omasɛi kpaakpa akɛ obaanyɛ ota ehe po?—

No hewɔ lɛ, kɛɛmɔ mi, mɛɛ nitsumɔ ni he hiaa Yesu ba shikpɔŋ nɔ koni ebatsu?— Yesu ha nakai sanebimɔ lɛ hetoo akɛ: “Esa akɛ miyajajeɔ Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ mitsɔɔ maji krokomɛi hu, ejaakɛ no hewɔ atsu mi.” (Luka 4:43, wɔma efã ko nɔ mi.) Yesu le akɛ lɛ ekome too enyɛŋ etsu shiɛmɔ nitsumɔ lɛ. No hewɔ lɛ, mɛni osusuɔ akɛ efee?—

Mɛɛ nitsumɔ Yesu ba shikpɔŋ nɔ ebatsu?

Yesu kɛ mɛi fata ehe ni etsɔɔ amɛ bɔ ni atsuɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ ahaa. Klɛŋklɛŋbii ni etsɔɔ amɛ nii lɛ ji mɛi 12 ni ehala amɛ akɛ bɔfoi lɛ. (Mateo 10:5, 7) Shi ani Yesu tsɔse ebɔfoi lɛ pɛ koni amɛtsu nɛkɛ nitsumɔ nɛɛ? Dabi, Biblia lɛ kɛɔ akɛ etsɔse mɛi krokomɛi pii hu koni amɛshiɛ. Beni be shwieɔ mli lɛ, etsu kaselɔi 70 enyɔnyɔɔnyɔ kɛtsɔ ehiɛ. Ni mɛni amɛtsɔɔ gbɔmɛi lɛ?— Yesu kɛɛ: “Nyɛkɛɛa amɛ akɛ: Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ ebɛŋkɛ nyɛ.” (Luka 10:9) Nɛkɛ gbɛ nɔ gbɔmɛi lɛ tsɔ amɛkase Nyɔŋmɔ nɔyeli lɛ he nii.

Jeeŋmɔ be ko yɛ Israel lɛ, maŋtsɛmɛi heei taraa tejii anɔ kɛboteɔ maŋ lɛ mli koni amɛkɛ amɛhe atsɔɔ maŋbii lɛ. Agbɛnɛ enɛ ji nɔ ni Yesu feɔ beni eyasara Yerusalem naagbee nɔ̃ kwraa lɛ. Ole nɔ ko, Yesu baafee Nɔyelɔ yɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ mli. Ani gbɔmɛi lɛ miisumɔ lɛ akɛ Maŋtsɛ?—

Ojogbaŋŋ, beni eta teji lɛ nɔ kɛyaa lɛ, asafoi lɛ ateŋ mɛi babaoo je shishi amɛkɛ amɛ atadei shwie gbɛ lɛ nɔ yɛ ehiɛ. Mɛi krokomɛi hu folɔ tsei aniji ni amɛkɛ enɛɛmɛi shwie gbɛ lɛ nɔ. Amɛkɛ enɛ feemɔ tsɔɔ akɛ amɛmiisumɔ ni Yesu atsɔ amɛ-Maŋtsɛ. Amɛbolɔ waa akɛ: “Ajɔɔ maŋtsɛ ni baa yɛ [Yehowa] gbɛi anɔ lɛ!” Shi kɛlɛ jeee mɔ fɛɛ mɔ yɔɔ he miishɛɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, jamɔ mli hiɛnyiɛlɔi komɛi kɛɛ Yesu po akɛ, ‘Kɛɛmɔ okaselɔi lɛ ni amɛfee diŋŋ.’—Luka 19:28-40.

Mɛni hewɔ gbɔmɛi lɛ tsake amɛjwɛŋmɔ yɛ Yesu ni kulɛ amɛsumɔɔ ni etsɔ Maŋtsɛ lɛ he lɛ?

Gbii enumɔ sɛɛ lɛ, amɔ Yesu ni akɛ lɛ tee maŋtsɛwe lɛ koni eyapue yɛ amralo Pontio Pilato hiɛ. Yesu henyɛlɔi lɛ kɛɛ Yesu kɛɔ akɛ maŋtsɛ ji lɛ, ni ákɛ eteɔ shi ewoɔ Roma nɔyeli lɛ. No hewɔ lɛ, Pilato bi Yesu sane yɛ enɛ he. Yesu kɛɛ akɛ ebɔɔɔ mɔdɛŋ akɛ eeeŋɔ nɔyeli lɛ. Ekɛɛ Pilato akɛ: “Mimaŋtsɛyeli lɛ jɛɛɛ je nɛŋ.”—Yohane 18:36.

Kɛkɛ ni Pilato je kpo ni ekɛɛ gbɔmɛi lɛ akɛ enaaa tɔmɔ ko yɛ Yesu he. Shi agbɛnɛ gbɔmɛi lɛ sumɔɔɔ ni Yesu atsɔ amɛ-Maŋtsɛ. Amɛsumɔɔɔ ni aŋmɛɛ ehe. (Yohane 18:37-40) Beni Pilato ku sɛɛ ekɛ Yesu wie ekoŋŋ lɛ, ená nɔmimaa akɛ efeko nɔ ko fɔŋ ko. Agbɛnɛ, yɛ naagbee lɛ, beni Pilato kɛ Yesu je kpo ekoŋŋ yɛ naagbee kwraa lɛ, Pilato kɛɛ akɛ: “Naa, nyɛmaŋtsɛ lɛ!” Shi gbɔmɛi lɛ bolɔ akɛ: “Okɛ lɛ aya, okɛ lɛ aya! sɛŋmɔ lɛ!”

Pilato bi amɛ akɛ: “Nyɛmaŋtsɛ lɛ, misɛŋ lɛ lo?” Osɔfonukpai lɛ ha hetoo akɛ: “Wɔbɛ maŋtsɛ ko akɛ ja Kaisare.” Ani obaanyɛ ohe enɛ oye? Nakai osɔfoi yiwalɔi lɛ enyɛ amɛha gbɔmɛi lɛ ete shi amɛwo Yesu!—Yohane 19:1-16.

Shihilɛ lɛ tamɔ nakai nɔŋŋ ŋmɛnɛ taakɛ eji yɛ no beaŋ lɛ. Mɛi babaoo sumɔɔɔ ni Yesu afee amɛ-Maŋtsɛ. Ekolɛ amɛbaakɛɛ akɛ amɛheɔ Nyɔŋmɔ nɔ amɛyeɔ, shi amɛsumɔɔɔ ni Nyɔŋmɔ loo Kristo akɛɛ amɛ nɔ ni esa akɛ amɛfee. Amɛmiitao amɛ diɛŋtsɛ amɛ nɔyelii yɛ shikpɔŋ nɛɛ diɛŋtsɛ nɔ.

Ni wɔ hu? Kɛ wɔkase Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ kɛ nibii kpakpai fɛɛ ni ebaafee lɛ ahe nii lɛ, te enɛ haa wɔnuɔ he yɛ Nyɔŋmɔ he wɔhaa tɛŋŋ?— Wɔsumɔɔ lɛ, aloo jeee nakai?— Belɛ te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ Nyɔŋmɔ akɛ wɔsumɔɔ lɛ, ni akɛ wɔmiisumɔ ni e-Maŋtsɛyeli lɛ aye wɔnɔ?—

Mɛni hewɔ abaptisi Yesu, ni mɛɛ gbɛ nɔ Nyɔŋmɔ tsɔ etsɔɔ yɛ akɛ ekpɛlɛ nɔ?

Wɔbaanyɛ wɔtsɔɔ Nyɔŋmɔ bɔ ni wɔnuɔ he wɔhaa kɛtsɔ Yesu nɔkwɛmɔnɔ lɛ sɛɛnyiɛmɔ nɔ. Ni mɛni Yesu fee koni ekɛtsɔɔ akɛ esumɔɔ Yehowa?— Yesu tsɔɔ mli akɛ: “Mi lɛ, nɔ ni sa ehiɛ mifeɔ daa.” (Yohane 8:29) Hɛɛ, Yesu ba shikpɔŋ nɔ koni ‘ebafee Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii’ koni ‘egbe enitsumɔ lɛ naa.’ (Hebribii 10:7; Yohane 4:34) Susumɔ nɔ ni Yesu fee dani eje eshiɛmɔ nitsumɔ lɛ shishi lɛ he okwɛ.

Yesu tee Yohane Baptisilɔ lɛ ŋɔɔ yɛ Yordan Faa lɛ naa. Beni amɛnyiɛ kɛbote nu lɛ mli lɛ, Yohane kɛ Yesu wo nu lɛ shishi kwraa, kɛkɛ ni ewo enɔ ekoŋŋ. Ani ole nɔ hewɔ ni Yohane baptisi Yesu lɛ?—

Nɛgbɛ wɔbaanyɛ wɔwie Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he yɛ wɔtsɔɔ mɛi krokomɛi?

Yesu kɛɛ Yohane akɛ efee nakai. Shi te wɔfeɔ tɛŋŋ wɔleɔ akɛ Nyɔŋmɔ miisumɔ ni abaptisi Yesu?— Wɔle enɛ ejaakɛ beni Yesu je kpo kɛjɛ nu lɛ mli lɛ, enu Nyɔŋmɔ gbee ni jɛ ŋwɛi miikɛɛ akɛ: “Bo ji misuɔmɔ bi lɛ, bo ohe tsui mináa!” Nyɔŋmɔ po tsu emumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ yɛ okpo su mli kɛba Yesu nɔ. No hewɔ lɛ, akɛni abaptisi Yesu hewɔ lɛ, etsɔɔ akɛ eesumɔ ni esɔmɔ Yehowa yɛ eshihilɛ be fɛɛ mli, hɛɛ, kɛya naanɔ.—Marko 1:9-11.

Amrɔ nɛɛ ooda lolo. Shi mɛni obaafee yɛ sɛɛ mli beni oda lɛ?— Ani obaafee tamɔ Yesu ni oha abaptisi bo?— Esa akɛ okase lɛ, ejaakɛ Biblia lɛ kɛɔ akɛ eshi “okadi efɔ shi eha nyɛ, koni nyɛnyiɛ enanemaahei lɛ asɛɛ.” (1 Petro 2:21) Kɛji akɛ oha abaptisi bo lɛ, belɛ ootsɔɔ akɛ oosumɔ diɛŋtsɛ ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ aye onɔ. Shi, ákɛ aaabaptisi bo lɛ kɛkɛ faaa.

Ehe miihia ni wɔbo nibii fɛɛ ni Yesu tsɔɔ lɛ toi. Yesu kɛɛ ‘wɔkafee wɔhe mɛi ni jɛ je lɛ mli.’ Ani wɔbaafee mɛi ni boɔ lɛ toi kɛji akɛ wɔkɛ wɔhe wo je lɛ mli nibii amli? Yesu kɛ ebɔfoi lɛ tsi amɛhe kɛjɛ nibii ni tamɔ nɛkɛ he. (Yohane 17:14) Yɛ no najiaŋ lɛ mɛni amɛfee?— Amɛwie Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he amɛtsɔɔ mɛi krokomɛi. No ji nitsumɔ ni he hiaa yɛ amɛshihilɛ mli. Ani wɔ hu wɔbaanyɛ wɔfee nakai?— Hɛɛ, ni wɔbaafee enɛ kɛji akɛ wɔkɛ anɔkwayeli tsu nii yɛ nɔ ni wɔkɛɔ lɛ he yɛ be mli ni wɔsɔleɔ koni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ aba lɛ.

Ofainɛ kanemɔ ŋmalɛi krokomɛi nɛɛ ni kɛɔ wɔ nɔ ni wɔbaanyɛ wɔfee koni wɔkɛtsɔɔ akɛ wɔmiisumɔ ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ aba lɛ: Mateo 6:24-33; 24:14; 1 Yohane 2:15-17; kɛ 5:3.