BUSHE walyumfwapo umuntu uuli onse alanda pa lwa kupwa kwa calo?— Ilelo abengi balalanda pali ci. Abantu bamo batontonkanya ukuti icalo cikapwa mu nkondo umo abantu bakalabomfya amabomba ayakali. Bushe uletontonkanya ukuti Lesa akonaula isonde lyesu ilyayemba ne myulu isuma pamo ne ntanda shibengeshima?—

Nga fintu twasambilila, Baibolo ilanda pa lwa kupwa kwa calo. Baibolo itila: ‘Pano calo paleya.’ (1 Yohane  2:17) Bushe uletontonkanya ukuti ukupwa kwa calo kukapilibula ukupwa kwe sonde?— Iyo, Baibolo itila Lesa apangile isonde “ku kwikalwamo,” ukuti abantu bekalemo no kuipakisha ukwikalamo. (Esaya 45:18) Amalumbo 37:29 yatila: “Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.” E mulandu wine Baibolo ilandila no kuti isonde likatwalilila umuyayaya.—Amalumbo 104:5; Lukala Milandu 1:4.

E co nga ca kuti ukupwa kwa calo takupilibula ukupwa kwe sonde, ninshi kupilibula cinshi?— Kuti twasanga icasuko nga twabebeta ifyacitike mu nshiku sha kwa Noa. Baibolo ilondolola ati: “Pano [calo] apalipo lilya, pa kuponenwe lyeshi, palyonaike.”—2 Petro 3:6.

Bushe kwali abapuswike lilya Lyeshi lya mu nshiku sha kwa Noa?— Baibolo itila Lesa “abakile Noa kabila wa bulungami na bambi cinelubali [7], ilyo aletele ilyeshi pano isonde pa bashipepa.”—2 Petro 2:5.

E co kanshi, calo nshi capwile? Bushe lisonde, nelyo bantu ababipa?— Baibolo itila “abashipepa.” Kabili mona ukuti Noa aitwa ati “kabila.” Uletontonkanya ukuti cinshi alebila?— Noa alesoka abantu pa lwa ‘calo calipo lilya.’

Ilyo Yesu alandile pa Lyeshi likalamba, aebele abasambi bakwe pa lwa fyo abantu balecita ilyo impela ishilaisa. Abebele ati: “Mu nshiku shilya pa ntanshi ya lyeshi, abantu balelya no kunwa, baleupa no kuupwa, ukufika pa bushiku Noa aingile mu cibwato, kabili tabaishibe lyasukile ilyeshi lyaisa no kusenda bonse.” Lyene Yesu alandile ati abantu bali no kulacita filya fine balya baalecita ilyo cino calo tacilapwa.—Mateo 24:37-39.

Amashiwi ya kwa Yesu yatulanga ukuti kuti twasambililako ku fyo abantu baalecita ilyo Ilyeshi lishilaisa. Mu kubelenga  Icipandwa 10 ica cino citabo, bushe uleibukisha ifyo abo bantu baalecita?— Abantu bamo bali mapaka kabili balecita ifintu fya lukaakala. Yesu atile lelo abengi tabaumfwile ilyo Lesa atumine Noa ukubashimikila.

E co ubushiku bwalifikile ilyo Yehova aebele Noa ukuti Ali no konaula abantu babipa ku lyeshi. Amenshi yali no kufimba isonde lyonse, kumo ne mpili. Yehova aebele Noa ukupanga icibwato icikalamba. Cali kwati cibokoshi icikalamba icitali, nga fintu ulemona nga walolesha pa cikope pe bula 238.

Lesa aebele Noa ukupanga icibwato icikalamba pa kuti wene no lupwa lwakwe ne nama ishingi bengacingililwa mu kati. Noa no lupwa lwakwe balibombeshe. Batemene imiti ikalamba, kabili ukubomfya shilya mbao batendeke ukupanga icibwato. Uyu mulimo wasendele imyaka iingi pantu icibwato cali icikalamba nga nshi.

Bushe uleibukisha cimbi Noa alecita muli ilya myaka yonse alepanga icibwato?— Aleshimikila, ukusoka abantu pa Lyeshi lyali no kwisa. Bushe kwali abaumfwilile uku kusoka? Takwali abaumfwilile kano fye ulupwa lwa kwa Noa. Aba bambi bapoosele fye amano ku kucita ifintu fimbi. Bushe uleibukisha ifyo Yesu alandile ati e fyo balecita?— Bapoosele amano ku kulya no kunwa no kuupa no kuupwa. Tabaletontonkanya ukuti bali bantu babipa, kabili tabakwete ne nshita ya kumfwa kuli Noa. E co natumone icabacitikile.

Ilyo Noa no lupwa lwakwe baingile mu cibwato, Yehova aisele ku mwinshi. Abantu bali pa nse bali bacili tabalasumina ukuti Ilyeshi lili no kwisa. Lelo mu kupumikisha fye, imfula yatendeke ukuloka! Tayali ni mfula ya lyonse. Yali ni mfula ikalamba! Mu kwangufyanya amenshi yabele nge mimana ikalamba, iilepanga  sana icongo. Aya menshi yawishishe imiti ikalamba no kusesha ifimabwe fikalamba kwati tumabwe tunono. Kabili cinshi cacitike ku bantu bashali mu cibwato?— Yesu atila: “Ilyeshi [lyalishile] no kusenda bonse.” Bonse abashali mu cibwato balifwile. Mulandu nshi?— Nga fintu Yesu alandile, “tabaishibe nakalya.” Tabaumfwile!—Mateo 24:39; Ukutendeka 6:5-7.

Nomba, ibukisha, Yesu alandile ati icacitikile aba bantu lisambililo kuli ifwe lelo. Lisambililo nshi twingasambililako?— Abantu balyonawilwe te pa mulandu wa kuti bali ababipa lelo ni pa mulandu wa kuti abengi tabakwete nshita ya kusambilila pali Lesa na pa fyo ali no kucita. Tufwile ukucenjela ukuti twipalana na bo, bushe te ifyo?—

Bushe uletontonkanya ukuti na kabili Lesa akonaule calo ku lyeshi?— Iyo, Lesa alaile ukuti takacite co. Atile: ‘Umukolamfula wandi ndebika mwi kumbi, no yu wakulabe ciishibilo.’ Yehova atile umukolamfula wali no kuba cishibilo ca kuti “amenshi tayakabe kabili ilyeshi ku konaule ca mubili conse.”—Ukutendeka 9:11-17.

E co kuti twacetekela ukuti Lesa takonaule icalo ku lyeshi na kabili. Lelo, nga fintu tumwene, Baibolo ilalanda pa lwa mpela ya calo. Ilyo Lesa akaleta ubonaushi pali cino calo, ni bani akapususha?— Bushe bakaba bantu abapoosele sana mano ku  fintu fimbi ica kuti tabalefwaya ukusambilila pali Lesa? Bushe bakaba bantu abashakwete nshita ya kusambilila Baibolo? Uletipo shani?—

Tulefwaya ukuba pali balya Lesa akapususha, bushe te ifyo?— Bushe te kuti ciwame nga ca kuti ulupwa lwesu lwaba ngo lwa kwa Noa ica kuti Lesa atupususha bonse?— Nga tuli no kupusuka impela ya calo, tufwile ukumfwikisha ifyo Lesa akonaule calo no kuleta icalo cakwe icipya ica bulungami. Natumone ifyo akacite ci.

Baibolo itupeela icasuko pali Daniele icipandwa 2, icikomo 44. Ili lembo lilelanda pa nshiku shesu ilyo litila: “Mu nshiku sha shamfumu ishi Lesa wa mu muulu akemyo bufumu [nelyo, ubuteko] ubushakonaulwe umuyayaya, no bufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya.”

Bushe waumfwikisha?— Baibolo itila ubuteko bwa kwa Lesa bukonaula amabuteko yonse aya pe sonde. Mulandu nshi?— Pantu aya mabuteko tayomfwila Untu Lesa asonta ukuba Imfumu. Kabili uyo ni ani?— Ca cine, ni Yesu Kristu!

Yehova Lesa alikwata insambu sha kusala ubuteko bufwile ukuteka, kabili asala Umwana wakwe, Yesu, ukuba Imfumu. Nomba line, Kateka Lesa asala, Yesu Kristu, akatungulula mu konaula amabuteko ya muli cino calo yonse. Baibolo pa Ukusokolola icipandwa 19, ifikomo 11 ukufika ku 16 ilamulondolola alecite co, nga fintu fye ne ci cikope cilelanga. Mu Baibolo, inkondo ya kwa Lesa iya konaula imitekele yonse iya calo itwa ati Har–Magedone, nelyo Armagedone.

Nomba, Lesa alanda ati Ubufumu bwakwe bukonaula amabuteko ya bantu. Lelo bushe alatweba ukucite co?— Iyo, mu  Baibolo Armagedone itwa ati “ukulwa kwa bushiku bukalamba bwa kwa Lesa wa maka yonse.” (Ukusokolola 16:14, 16) Cine cine, Armagedone ni nkondo ya kwa Lesa, kabili abomfya Yesu Kristu ukutungulula abashilika ba ku muulu mu bulwi. Bushe inkondo ya Armagedone naipalama? Natumone ifyo twingeshiba.