1, 2. Taano ta sa parate marahay na maghapot?

NARIPARO na daw nindo kun paano naghahapot an mga aki? An dakol nagpopoon na maghapot oras na tatao na sindang magtaram. May burarat, galagang mga mata, sinda minaheling sa saindo asin naghahapot dapit sa mga bagay na siring baga kan: Taano ta asul an langit? Gibo sa ano an mga bitoon? Siisay an nagtokdo sa mga gamgam na umawit? Tibaad magmaigot kamong marhay na sumimbag, alagad iyan bakong pirmeng pasil. Dawa an pinakamarahay nindong simbag tibaad magpalataw nin saro na naman na hapot: Taano?

² Bako sanang mga aki an naghahapot. Mantang kita nagdadakula, padagos kitang naghahapot. Ginigibo niato ini tanganing humagad nin direksion, tanganing maaraman an mga peligro na dapat niatong likayan, o tanganing panigoan an satong pagmawot na makanood. Alagad an dakol na tawo garo baga minapondo nang maghapot, nangorogna dapit sa pinakamahalagang mga bagay. Kun dai man, minapondo na sana sinda sa paghanap kan mga simbag.

3. Taano ta nagpondo an dakol sa paghanap nin mga simbag sa pinakamahalagang mga hapot?

³ Isip-isipon an hapot na nasa tutob kan librong ini, an mga hapot na  pinalataw sa introduksion, o  an mga hapot sa kapinonan kan kapitulong ini. An mga ini nagkapira sa pinakamahalagang mga hapot na puede nindong ihapot. Pero an dakol na tawo nagpondo na sa paghihingoang manompongan an mga simbag. Taano? Nasa Biblia daw an mga simbag? May mga nagsasaboot na depisilon saboton an mga simbag kaiyan. An iba naghahadit na tibaad magbunga nin pagkapasupog an paghapot. Asin may mga nagdesisyon na pinakamarahay na ipabaya na sana sa mga namomoon asin paratokdo sa relihion an siring na mga hapot. Kumusta man kamo?

4, 5. Ano an nagkapira sa pinakamahalagang mga hapot sa buhay na puede niatong ihapot, asin taano ta maninigo niatong hanapon an mga simbag?

⁴ Posibleng marhay na interesado kamong makua an simbag sa mahahalagang hapot sa buhay. Daing duwa-duwa na kun beses iniisip-isip nindo: ‘Ano daw an katuyohan nin buhay? Iyo sana daw ini an buhay? Anong klase daw talaga an Dios?’ Marahay an paghapot nin siring na mga hapot, asin mahalagang dai kamo sumuko sagkod na manompongan nindo an nakakakontento, masasarigan na mga simbag. An bantog na paratokdo na si Jesu-Cristo nagsabi: “Padagos na maghagad, asin ta iyan itatao sa saindo; padagos na maghanap, asin ta kamo makakakua; padagos na magtuktok, asin ta iyan bubuksan sa saindo.”​—Mateo 7:7.

⁵ Kun kamo ‘padagos na maghahanap’ nin simbag sa mahahalagang hapot, manonompongan nindo na kapakipakinabang na marhay an paghanap na iyan. (Talinhaga 2:1-5) Apisar kan tibaad sinabi sa saindo nin ibang tawo, igwa nin mga simbag, asin puede nindong manompongan iyan​—sa Biblia. An mga simbag bakong depisilon na masabotan. Orog pa dian, nagtatao iyan nin paglaom asin kagayagayahan. Asin matatabangan kamo kaiyan na magkaigwa nin nakakakontentong buhay ngonyan mismo. Primero, tokaron niato an sarong hapot na nakaribaraw sa dakol na tawo.

6. Taano an dakol na tawo ta naghohona na an Dios daing pagmakolog kun dapit sa pagdusa nin mga tawo?

⁶ An dakol na tawo naghohona na an simbag sa hapot na iyan iyo. ‘Kun may pagmakolog an Dios,’ an pangangatanosan ninda, ‘bako daw na laen kutanang marhay na lugar an kinaban?’  Nangangalagkalag kita sa palibot asin naheheling niato an sarong kinaban na pano nin guerra, pagkaongis, asin kamondoan. Asin bilang mga indibiduwal, nagkakahelang kita, nagdudusa kita, nagagadanan kita nin mga namomotan. Sa siring, an dakol nagsasabi, ‘Kun an Dios may pagmakolog sa sato asin sa satong mga problema, bako daw na oolangon nia kutana na mangyari an siring na mga bagay?’

7. (a) Paano an dakol pinapaghona kan mga paratokdo sa relihion na matagas an puso nin Dios? (b) Ano man nanggad an itinotokdo kan Biblia manongod sa mga pagbalo na tibaad agihan niato?

⁷ An mas maraot pa ta an mga paratokdo sa relihion kun beses pinapapaghona an mga tawo na matagas an puso nin Dios. Taano man? Kun nagkakaigwa nin trahedya, sinasabi ninda na kabotan iyan nin Dios. Garo man sana ibinabasol sa Dios kan siring na mga paratokdo an nangyayaring maraot na mga bagay. Iyan daw an katotoohan manongod sa Dios? Ano man nanggad an itinotokdo kan Biblia? An Santiago 1:13 minasimbag: “Kun binabalo, dai nin siisay man na magsabi: ‘Binabalo ako nin Dios.’ Huli ta paagi sa maraot na mga bagay an Dios dai puedeng baloon ni binabalo man nia an siisay man.” Kaya an Dios nungkang ginigikanan kan karatan na naheheling nindo sa kinaban na nasa palibot nindo. (Job 34:10-12) Totoo, tinotogotan niang mangyari an maraot na mga bagay. Alagad dakula an kalaenan nin pagtogot na mangyari an sarong bagay asin nin pagpangyari kaiyan.

8, 9. (a) Paano nindo puedeng iladawan an pagkakalaen nin pagtogot na magkaigwa nin karatan asin nin pagpangyari kaiyan? (b) Taano ta bakong makatanosan na tatsaran niato an desisyon nin Dios na togotan an katawohan na sundon an sumbikalan na dalan?

⁸ Halimbawa, isipon an manongod sa sarong madonong asin mamomoton na ama na may nasa edad nang aki na kasaro pa sa harong kan saiyang mga magurang. Kan an aki magin rebelde asin magdesisyon na humale sa harong, dai sia pinogolan kan saiyang ama. An aki namuhay sa maraot na paagi asin nagkaproblema. An ama daw an dahelan kan mga problema kan saiyang aki? Bako. (Lucas 15:11-13) Kaagid kaiyan, dai pinogolan nin Dios an mga tawo kan pilion ninda an maraot na dalan, alagad bako sia an dahelan kan mga problema na nagin resulta kaiyan. Kun siring, siertong bakong makatanosan na ibasol sa Dios an gabos na problema kan katawohan.

 ⁹ An Dios may marahay na mga dahelan sa pagtogot sa katawohan na sundon an maraot na dalan. Bilang an satong madonong asin makapangyarihan na Kaglalang, dai nia kaipuhan na ipaliwanag sa sato an saiyang mga dahelan. Minsan siring, huli sa pagkamoot ginigibo nia ini. Orog pa nindong manonodan an manongod sa mga dahelan na ini sa Kapitulo 11. Alagad makakasierto kamo na an Dios bakong responsable sa mga problema na inaatubang niato. Al kontraryo, tinatawan nia kita kan solamenteng paglaom sa sarong solusyon!​—Isaias 33:2.

10. Taano ta makakapagtiwala kita na hahaleon nin Dios an gabos na epekto nin karatan?

¹⁰ Dugang pa, an Dios banal. (Isaias 6:3) Nangangahulogan ini na sia dalisay asin malinig. Mayo nin ano man na karatan sa saiya. Kaya puede kitang magtiwala nin biyo sa saiya. Dai niato iyan masasabi dapit sa mga tawo, na kun beses nagigin maraot. Dawa an pinakasadiosan na tawo na nasa autoridad sa parate mayo nin kapangyarihan na haleon an epekto kan danyos na ginigibo nin maraot na mga tawo. Alagad an Dios makapangyarihan sa gabos. Kaya niang haleon asin talagang hahaleon nia an gabos na nagin epekto nin karatan sa katawohan. Kun humiro na an Dios, gigibohon nia iyan sa paagi na matapos sa karatan sagkod lamang!​—Salmo 37:9-11.

11. (a) Ano an saboot nin Dios manongod sa inhustisya? (b) Ano an saboot nin Dios manongod sa saindong pagdusa?

¹¹ Mientras tanto, ano an saboot nin Dios manongod sa nangyayari sa kinaban asin sa saindong buhay? Bueno, itinotokdo kan Biblia na an Dios “mamomoton sa hustisya.” (Salmo 37:28) Kaya dakulaon an pagmakolog nia manongod sa kun ano an tama asin kun ano an sala. Ikinakaongis nia an gabos na klase nin inhustisya. Sinasabi kan Biblia na ‘nakolgan an puso nin Dios’ kan an kinaban mapano nin karatan kaidtong nakaaging mga panahon. (Genesis 6:5, 6) Dai nagliwat an Dios. (Malaquias 3:6) Naoongis pa man giraray siang maheling an pagdusa na nangyayari sa bilog na kinaban. Asin naoongis an Dios na maheling na nagdudusa an mga tawo. “Sia may pagmakolog sa saindo,” an sabi kan Biblia.​—1 Pedro 5:7.

12, 13. (a) Taano ta igwa kita nin marahay na mga kualidad na arog baga kan pagkamoot, asin paano an pagkamoot nakakaapektar sa satong pagmansay sa kinaban? (b) Taano ta makakaseguro kamo na talagang may gigibohon an Dios manongod sa mga problema sa kinaban?

 ¹² Paano kita makakaseguro na an Dios naoongis na makaheling nin pagdusa? Uya an dugang pang prueba. Itinotokdo kan Biblia na an tawo ginibo sa ladawan nin Dios. (Genesis 1:26) Sa siring igwa kita nin marahay na mga kualidad huli ta an Dios igwa nin marahay na mga kualidad. Halimbawa, napupurisaw daw kamo na maheling na nagdudusa an inosenteng mga tawo? Kun napupurisaw kamo huli sa siring na mga inhustisya, makakaseguro kamo na labi pa kaiyan an saboot nin Dios manongod dian.

¹³ An saro sa pinakamarahay na mga bagay manongod sa mga tawo iyo an satong kakayahan na mamoot. Ipinapabanaag man kaiyan an Dios. Itinotokdo kan Biblia na “an Dios pagkamoot.” (1 Juan 4:8) Kita namomoot huli ta an Dios namomoot. Papahiroon daw kamo kan pagkamoot na taposon an pagdusa asin inhustisya na naheheling nindo sa kinaban? Kun may kapangyarihan kamo na gibohon iyan, gigibohon daw nindo iyan? Siempre gigibohon nindo iyan! Makakaseguro man kamo na tataposon nin Dios an pagdusa asin inhustisya. An mga panuga na nasambitan sa introduksion kan librong ini bako sanang mga pangatorogan o daing basehan na paglaom. An mga panuga nin Dios seguradong maootob! Pero tanganing magkaigwa nin pagtubod sa siring na mga panuga, kaipuhan na madagdagan an kaaraman nindo manongod sa Dios na nanuga kaiyan.

14. Ano an ngaran nin Dios, asin taano ta maninigo niatong gamiton iyan?

¹⁴ Kun gusto nindong mamidbid kamo nin sarong tawo, ano an tibaad gibohon  nindo? Bako daw na sasabihon nindo sa tawong iyan an saindong ngaran? Igwa daw nin ngaran an Dios? An dakol na relihion minasimbag na an ngaran nia “Dios” o “Kagurangnan,” alagad an mga iyan bakong personal na ngaran. Mga titulo iyan, kun paanong an “hade” asin “presidente” mga titulo. Itinotokdo kan Biblia na an Dios may dakol na titulo. Kaiba dian an “Dios” asin “Kagurangnan.” Minsan siring, itinotokdo man kan Biblia na an Dios may personal na ngaran: Jehova. An Salmo 83:18 nagsasabi: “Ika, na an ngaran Jehova, ika sana an Kaharohalangkawe sa bilog na daga.” Kun mayo an ngaran na iyan sa traduksion kan Biblia na kapot nindo, tibaad boot nindong helingon an Apendise na “An Ngaran nin Dios—An Paggamit Asin Kahulogan Kaiyan” tanganing maaraman kun taano ta siring. An totoo iyo na an ngaran nin Dios minalataw nin rinibong beses  sa suanoy na mga manuskrito kan Biblia. Kaya gusto ni Jehova na maaraman nindo an saiyang ngaran asin gamiton iyan. Puedeng sabihon na ginagamit nia an Biblia tanganing ipamidbid nia an saiyang sadiri sa saindo.

15. Ano an kahulogan kan ngaran na Jehova?

¹⁵ Tinawan nin Dios an saiyang sadiri nin ngaran na pano nin kahulogan. An saiyang ngaran, an Jehova, nangangahulogan na kayang otobon nin Dios an ano man na saiyang ipanuga asin kaya niang gibohon an ano man na katuyohan na nasa isip nia. * An ngaran nin Dios daing kaagid, napapalaen nanggad. Saiya sana iyan. Sa dakol na paagi, si Jehova daing kaagid. Taano ta siring?

16, 17. Ano an manonodan niato manongod ki Jehova base sa minasunod na mga titulo: (a) “an Makakamhan sa Gabos”? (b) “Hade sa panahon na daing sagkod”? (c) “Kaglalang”?

¹⁶ Naheling niato na sinabi kan Salmo 83:18 manongod ki Jehova:  “Ika sana an Kaharohalangkawe.” Siring man, si Jehova sana an inaapod na “an Makakamhan sa Gabos.” An Kapahayagan 15:3 nagsasabi: “Dakula asin makangangalas an saimong mga gibo, Jehova Dios, an Makakamhan sa Gabos. Matanos asin tunay an saimong mga dalan, Hade sa panahon na daing sagkod.” An titulong “an Makakamhan sa Gabos” nagtotokdo sa sato na si Jehova an pinakamakapangyarihan na persona. Dai mapapantayan an saiyang kapangyarihan; supremo iyan. Asin an titulong “Hade sa panahon na daing sagkod” nagpapagirumdom sa sato na si Jehova daing kaagid sa saro pang sentido. Sia sana an nag-eeksister sa gabos na panahon. An Salmo 90:2 nagsasabi: “Poon pa ngani sa panahon na daing talaan sagkod sa panahon na daing talaan [o, sagkod lamang] ika iyo an Dios.” An ideyang iyan nakakapukaw nin may pagkangirhat na paggalang, bako daw?

¹⁷ Si Jehova daing kaagid man sa bagay na sia sana an Kaglalang. An Kapahayagan 4:11 nagsasabi: “Maninigo ka, Jehova, na samong Dios, na mag-ako kan kamurawayan asin kan onra patin kan kapangyarihan, huli ta linalang mo an gabos na bagay, asin huli sa saimong kabotan an mga iyan naglataw asin nalalang.” An gabos na bagay na puede nindong maisip​—poon sa dai naheheling na espiritung mga linalang sa langit sagkod sa mga bitoon na nakakapano sa kalangitan kun banggi sagkod sa mga bungang kahoy sagkod sa mga sira na naglalangoy sa mga kadagatan asin salog—​iyan gabos nag-eeksister huli ta si Jehova an Kaglalang!

18. Taano ta nagsasaboot an nagkapirang tawo na dai sinda noarin man puedeng magin harani sa Dios, alagad ano an itinotokdo kan Biblia?

¹⁸ An nababasa manongod sa mga kualidad ni Jehova na nakakapukaw nin may pagkangirhat na paggalang nagpapangyaring dai mapamugtak an isip nin nagkapirang tawo. Natatakot sinda na an Dios sobra kamamuraway para sa sainda, kaya dai sinda noarin man puedeng magin harani sa saiya o dawa ngani magkaigwa nin halaga para sa siring kahalangkawon na Dios. Alagad tama daw an ideyang ini? An mismong kabaliktaran an itinotokdo kan Biblia. Iyan nagsasabi manongod ki Jehova: “Sa katunayan, sia bakong harayo sa lambang saro sa sato.” (Gibo 17:27) Sinasadol pa ngani kita kan Biblia: “Rumani kamo sa Dios, asin sia marani sa saindo.”​—Santiago 4:8.

19. (a) Paano kita makakapoon na rumani sa Dios, asin may anong pakinabang? (b) Anong mga kualidad nin Dios an pinakanakakaakit sa saindo?

 ¹⁹ Paano kamo makakarani sa Dios? Enot sa gabos, ipadagos nindo an saindong ginigibo ngonyan​—an pag-adal manongod sa Dios. Sinabi ni Jesus: “Ini nangangahulogan nin buhay na daing katapusan, an saindang paglaog sa isip nin kaaraman dapit sa saimo, na iyo sanang tunay na Dios, asin dapit sa saro na saimong sinugo, si Jesu-Cristo.” (Juan 17:3) Iyo, itinotokdo kan Biblia na an pag-adal manongod ki Jehova asin ki Jesus nagbubunga nin “buhay na daing katapusan”! Siring kan nasambitan na, “an Dios pagkamoot.” (1 Juan 4:16) Si Jehova igwa man nin dakol na iba pang marahayon asin nakakaakit na mga kualidad. Halimbawa, an Biblia nagsasabi na si Jehova “Dios na maheherakon asin maugayon, maluway sa pagkaanggot asin abunda sa mamomoton na kabootan asin katotoohan.” (Exodo 34:6) Sia “marahay asin andam na magpatawad.” (Salmo 86:5) An Dios mapasensia. (2 Pedro 3:9) Sia maimbod. (Kapahayagan 15:4) Mantang kamo nagbabasa nin orog pa sa Biblia, maaaraman nindo kun paano ipinaheling ni Jehova na igwa sia kan nakakaakit na mga kualidad na ini asin kan dakol na iba pa.

20-22. (a) An dai niato pakaheling sa Dios nakakaolang daw sa sato na magin harani sa saiya? Ipaliwanag. (b) Ano an tibaad isadol sa saindo nin nagkapirang tawo na marahay man an intension, alagad ano an maninigo nindong gibohon?

²⁰ Totoo, dai nindo naheheling an Dios huli ta sia espiritung dai naheheling. (Juan 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17) Minsan siring, paagi sa pag-adal manongod sa saiya sa tabang kan Biblia, mamimidbid nindo sia bilang sarong persona. Siring kan sinabi kan salmista, puede nindong “maheling an pagigin nakakagayagaya ni Jehova.” (Salmo 27:4; Roma 1:20) Mientras na orog kamong nag-aadal manongod ki Jehova, sia orog man na magigin tunay para sa saindo asin orog man kamong magkakaigwa nin dahelan na kamotan sia asin magin harani sa saiya.

²¹ Luway-luway nindong masasabotan kun taano ta itinotokdo sa sato kan Biblia na ibilang si Jehova na Ama niato. (Mateo 6:9) Bako sanang gikan sa saiya an satong buhay kundi gusto nia an pinakamarahay na buhay na posible para sa sato​—kun paanong gugustohon iyan kan siisay man na mamomoton na ama para sa saiyang mga aki. (Salmo 36:9) Itinotokdo man kan Biblia na an  mga tawo puedeng magin katood ni Jehova. (Santiago 2:23) Isip-isipon na sana iyan​—puede kamong magin katood kan Kaglalang kan uniberso!

²² Mientras na orog kamong nakakanood sa Biblia, tibaad may mga tawo na marahay man an intension na masadol sa saindo na pondohon an siring na mga pag-adal. Tibaad nahahadit sindang riribayan nindo an saindong mga paniniwala. Alagad dai nindo togotan an siisay man na papondohon kamo na magkaigwa kan pinakamarahay na pakikikatood na puedeng mapasaindo.

23, 24. (a) Taano ta maninigo na padagos kamong maghapot manongod sa saindong nanonodan? (b) Ano an tema kan sunod na kapitulo?

²³ Siempre, may mga bagay na sa primero dai nindo masasabotan. Tibaad nakakapakumbaba an humagad nin tabang, alagad dai kamo maghabo huli sa pagkasupog. Sinabi ni Jesus na marahay na magin mapakumbaba, siring sa sarong sadit na aki. (Mateo 18:2-4) Asin an mga aki, siring kan aram niato, kadakol kan ihinahapot. Gusto nin Dios na manompongan nindo an mga simbag. Inoomaw kan Biblia an nagkapira na galagang makanood manongod sa Dios. Maingat nindang siniyasat an Kasuratan tanganing seguradohon na an saindang nanonodan iyo an katotoohan.​—Gibo 17:11.

²⁴ An pinakamarahay na paagi tanganing makanood manongod ki Jehova iyo an pagsiyasat sa Biblia. Napapalaen iyan sa arin man na ibang libro. Sa anong paagi? An sunod na kapitulo matokar kan temang iyan.