1, 2. Pwata a múrinné ach sipwe kakkapas eis?

EN MI kúna napanapen án semirit eáni kapas eis? Chómmóng ra poputá le kapas eis atun ra kerán silei fós. Ra sachetá me eisinuk: Ié a fératá ekkewe fúú? Néún ié ekkewe machchang? Ia ekkewe ménúkol ra turutiw me ie? Eli ka fen achocho le pélúweniir nge ese mecheres. Inaamwo ika ka pélúwenéchúúr nge eli epwe pwal ppiitá ei kapas eis, Pwata?

² Sap minne semirit chék ra kan kakkapas eis. Atun sia mámmááritá, sia chúen kakkapas eis pwe sipwe silei met a kan fiffis, met sipwe féri lón manawach, are met sókkun feiengaw sipwe sú seni. Nge chómmóng aramas rese chúen kakkapas eis wóón ekkewe mettóch mi kon lamot. Rese pwal chúen kúkkútta pélúwer.

3. Pwata chómmóng rese chúen kúkkútta pélúwen ekkewe kapas eis mi kon lamot?

 ³ Ekieki mwo ewe kapas eis lúkúnpéén ei puk, ekkewe kapas eis mi mak lón pekin taropwe 3 me 6, are ekkewe mi mak lepoputáán ei sópwun. Ikkena ekkóch me lein ekkewe kapas eis mi kon lamot. Iwe nge, chómmóng aramas ra fangetá me rese chúen kúkkútta pélúwer. Pwata? Ewe Paipel a tongeni pélúweniir? Ekkóch ra meefi pwe a kon weires ach sipwe weweiti pélúwer kewe me ren Paipel. Pwal ekkóch ra niwokkus pwe ar eáni kapas eis ete ásáwer. Ekkóch ra ekieki pwe ekkewe chék néúwisin lamalam repwe wisen pélúweni ekkena kapas eis. Iwe nge, met meefiom?

4, 5. Ikkefa ekkóch kapas eis mi fókkun lamot lón manawach sia tongeni eáni? Pwata sipwe kúkkútta pélúwer?

⁴ Nge neman ka mochen silei pélúwen ekkewe kapas eis mi kon lamot ngeni aramas. Eli kopwe ekieki: ‘Met popun sia manaw? Itá epwe chék iei usun, sipwe chék uputiw, chinnapeló me máló? Ikkefa napanapen Kot kewe?’ A múrinné óm eáni ekkena sókkun kapas eis, iwe kosap fangetá tori kopwe silei enletin pélúwer. Iei alon Jesus Kraist, ewe sense mi iteféúló: “Oupwe tütüngor o epwe wor lifangemi. Oupwe küküt o epwe wor künaemi. Oupwe fichifich o epwe wor asam mi suk ngenikemi.”​—Mateus 7:7.

⁵ Ika kopwe ‘küküta’ pélúwen ekkewe kapas eis mi lamot, iwe kopwe kúna feiéch watte. (Än Salomon Fos 2:1-5) Ese lifilifil met aramas ra erenuk nge a wor pélúwen ekkena kapas eis me ka  tongeni kúner me lón ewe Paipel. Ka tongeni weweiti pélúwer nge met a múrinné seni ena, repwe atoto ngonuk ápilúkúlúkéch me pwapwa. Ra pwal tongeni álisuk le ámúrinnééló manawom iei. Iwe, sipwele pwóróus usun eú kapas eis chómmóng aramas ra osukosuk ren.

6. Pwata chómmóng ra ekieki pwe Kot ese chúngú riáfféún aramas?

⁶ Chómmóng aramas ra ekieki pwe Kot ese tongekich. Ra apasa, ‘Ika Kot a tongei aramas, epwe iei usun napanapen fénúfan?’ Sia kúna pwe fénúfan a uren maun, koput me riáfféú. Sia samau, weires me má senikich attongeach kewe. Ina minne, chómmóng ra apasa, ‘Ika Kot a chúngúkich me ach kewe osukosuk, esap itá pinei fisitáán ekkena mettóch?’

7. (a) Ifa usun ekkóch néúwisin lamalam ra efisi án aramas ekieki pwe Kot ese chúngú weiresich? (b) Met ewe Paipel a wesewesen apasa usun ach kewe sóssót me riáfféú?

⁷ Nge met a kon ngaw seni ena, fán ekkóch néúwisin lamalam ra efisi án aramas ekieki pwe Kot ese chúngú weiresich. Ifa usun? Lupwen a fis mettóch mi ámáirú are efeiengaw, ra apasa pwe ina letipen Kot. Weween pwe ra tipi ngeni Kot pwe efisian ekkewe mettóch mi ngaw. Nge mei pwúng? Met ewe Paipel a wesewesen apasa? Iei pélúwan me ren James 1:13: “Are eman aramas a tolong lon sosot, esap fokun apasa, ‘Ei sosot a feito seni Kot.’ Pun Kot esap tongeni küna sosotingau, i esap pwal sotuningauei  eman.” Iwe, esap mwo fán eú án Kot efisi ekkena mettóch mi ngaw ka kúkkúna wóón fénúfan. (Álleani Hiop 34:10-12.) Pwúngún, a esen ngeni mettóch mi ngaw ar repwe fiffis. Nge a fókkun sókkóló án emén mutatá och mettóch me an efisatá.

8, 9. (a) Ifa ewe kapas áwewe a affata sókkofesenin án emén mutatá féfféringaw me an efisatá? (b) Pwata ese pwúng ach sipwe esiita Kot ren an esen ngeni aramas ar repwe féfféringaw?

⁸ Áwewe chék, ekieki mwo usun emén sam mi mirit me tong nge a wor emén néún alúwél mi chúen nónnóm ren lón imwan. Ika ewe alúwél epwe lúkúmach me filatá pwe epwe sú seni imwer we, seman we ese pinei. Mwirin, ewe nau a féfféringaw me a fitikokokkis manawan. Itá seman we a efisatá osukosuken néún na? Aapw. (Lukas 15:11-13) Iwe, pwal ina chék usun, Kot ese pinei án aramas filingaw nge esap i ewe a efisatá ekkewe osukosuk ra kúna me mwirin. Ina minne, ese fókkun pwúng ach sipwe tipi ngeni Kot pwe efisian ekkewe fitikoko meinisin mi tottori aramas.

⁹ A wor ekkóch popun mi múrinné Kot a esen ngeni aramas ar repwe féfféringaw. Nge esap pwal wisan an epwe áwewe ngenikich ekkewe popun pún i ewe Chón Férikichetá mi tipachem me manaman. Nge a féri ena pokiten an tong. Kopwap káé ekkena popun lón Sópwun 11. Kopwe wesewesen lúkúlúk pwe esap efisien Kot ekkewe osukosuk sia kúkkúna. Nge fen i ewe a awora ewe chék eú ápilúkúlúkún kataween ach kewe osukosuk!​—Aisea 33:2.

10. Pwata sia tongeni lúkúlúk pwe Kot epwe amóeló pwúnúngawen féfféringaw meinisin?

 ¹⁰ Pwal eú, Kot mi pin. (Aisea 6:3) Weween pwe a unusen pwúng me limeliméch. Ese fókkun wor och mettóch mi ngaw ren. Ina minne, sia tongeni unusen lúkúlúk wóón i. Nge sise tongeni unusen lúkúlúk wóón aramas, pún fán ekkóch, ra ngawóló. Pwal mwo nge ekkewe sounemenem mi wenechar lape ngeni rese tufichin amóeló pwúnúngawen féfférún aramasangaw. Nge Kot a fókkun manaman me a tufichin amóeló pwúnúngawen féfféringaw meinisin. Lupwen Kot epwe féri ena, epwe unusen aúkatiw féfféringaw tori feilfeiló chék!​—Álleani Kölfel 37:9-11.

11. (a) Met meefien Kot usun mettóch ese pwúng? (b) Met meefien Kot usun óm kewe riáfféú?

¹¹ Nge met meefien Kot usun met a fiffis lón manawom me pwal wóón fénúfan? Ewe Paipel a apasa pwe Kot a “efich mine a pwüng.” (Kölfel 37:28) Iwe, a fókkun chúngú minne mi pwúng me minne mi mwáál. A oput mettóch meinisin rese pwúng. Ewe Paipel a apasa pwe letipen Kot a “fokun weires” lupwen fénúfan a uren féfféringaw me lóóm. (Keneses 6:5, 6) Kot ese siwil. (Malakai 3:6) A chúen oput le kúna riáfféún aramas mi fiffis wóón fénúfan. Paipel a apasa pwe Kot “a ekieki met oupwe feiöch ren.”​—Álleani 1 Petrus 5:7.

12, 13. (a) Pwata sia eáni ekkewe napanap mi múrinné, áwewe chék, tong? Iwe, met ach tong epwe itá amwékútúkich le féri? (b) Pwata ka tongeni lúkúlúk pwe Kot epwe wesewesen amóeló riáfféú me pwúngúngaw?

 ¹² Pwata sia silei pwe Kot a oput le kúna riáfféún aramas? Iei pwal och pisekin ánnet. Ewe Paipel a apasa pwe aramas ra ffér lón napanapen Kot. (Keneses 1:26) Pokiten a wor ren Kot napanap mi múrinné, ina minne, a pwal wor rech napanap mi múrinné. Áwewe chék, en mi letipechou ika ka kúna riáfféún aramas mi múrinné? Ika ka lólileniesini ekkewe mettóch rese pwúng, iwe kopwe lúkúlúk pwe Kot a fen kon lólileniesiniir.

¹³ Án aramas meefi tong, ina eú me lein tufichiir mi múrinné seni meinisin. Iwe, ena tufich a popu seni Kot. Ewe Paipel a apasa pwe “Kot mi tong.” (1 Johannes 4:8, Testament Mi Fö) Sia meefi tong pún Kot a meefi tong. Iwe, itá óm tong esap amwékútuk le asopwaló riáfféú me pwúngúngaw? Ika a wor óm tufich le féri ena, kosap féri? Ewer. Iwe, ka pwal tongeni lúkúlúk pwe Kot epwe amóeló riáfféú me pwúngúngaw. Esap chék eú ttan are áneán ekkewe pwon mi mak lepoputáán ei puk. Án Kot kewe pwon repwe wesewesen pwénúetá! Ren óm kopwe lúkúúr, a lamot kopwe alapaaló óm silei usun ewe Kot mi eáni ekkena pwon.

14. Ifa iten Kot me met popun sipwe nénnéúnéú ena it?

¹⁴ Met kopwe féri ika ka mochen emén epwe sileok? Esap pwe kopwe ereni itom? Nge a wor iten  Kot? Iwe ifa itan? Chómmóng lamalam ra apasa pwe itan, “Kot” are “Samol,” nge ekkena, esap wesewesen it pwe itelap chék, usun chék “king” me “preseten.” Ewe Paipel a apasa pwe Kot a eáni chómmóng itelap, áwewe chék, “Kot” me “Samol.” Iwe nge, a pwal apasa pwe Kot a wor pwisin itan, itan Jiowa. Kölfel 83:18 a apasa: “En ewe mi iteni Samol mi Lapalap [“Jiowa,” NW], en chök Ewe mi Unusen Tekia won unusen fanüfan.” Ika ewe it Jiowa ese mak lón noum na Paipel, kopwe ppii Pwal Ekkóch Áwewe lón ewe lesen “Néúnéún me Weween ewe It mi Fel” lón ei puk pwe kopwe silei met popun ese mak. Ren enletin, iten Kot a mak fán fitengeréú lón ekkewe taropween Paipel minen lóóm lóóm. Weween pwe Jiowa a mochen kopwe silei me nénnéúnéú itan we. Sipwe tongeni erá pwe Kot a néúnéú Paipel pwe kopwe tongeni silei i.

15. Met weween ewe it Jiowa?

¹⁵ Kot a pwisin eita ngeni i eú it mi alóllóól weween. Itan we Jiowa a wewe ngeni pwe epwe tongeni apwénúetá meinisin an kewe pwon me féri minne a tipeni. * Iten Kot we a sókkóló seni  it meinisin, weween, ese wor táppin. I chék a iteni ena it. Lón chómmóng napanap, ifa usun Jiowa a sókkóló seni meinisin?

16, 17. Met sia káé usun Jiowa seni ekkeei itelap: (a) “Samol mi Unusen Manaman”? (b) “King mi nonom tori feilfeilachök”? (c) “Chón Fératá”?

¹⁶ Usun met Kölfel 83:18 a fen apasa usun Jiowa: “En chök Ewe mi Unusen Tekia.” Iwe, Paipel a pwal apasa pwe Jiowa chék ewe “Samol mi Unusen Manaman.” Iei alon Pwärätä 15:3: “Äm Kot,  Samol mi Unusen Manaman, a tekia o amwarar om angang kana! En kingen ekewe mwü, a pwüng o let om kewe föför!” Ena itelap “Samol mi Unusen Manaman” a áiti ngenikich pwe i a péchékkúl me manaman lap seni meinisin. Iwe, lón 1 Timoty 1:17, Jiowa a iteni ewe “King mi nonom tori feilfeilachök.” Ena itelap a áchema ngenikich pwe Jiowa a sókkóló seni meinisin pún i chék a manaw fansoun meinisin. Iei alon Kölfel 90:2: “En chök Kot seni fansoun esepop tori fansoun esemüch.” Sia ingeló ren ena pwóróus, ika met?

¹⁷ Jiowa a pwal sókkóló seni meinisin pún i chék ewe Chón Fératá mettóch meinisin. Iei alon Pwärätä 4:11: “Ach Samol me ach Kot, en ka fich ngeni  om kopwe angei ling me iteüöch me manaman. Pun ka föri mettoch meinisin, nge ren letipom ra fis o manau.” Meinisin minne ka tongeni ekieki, seni ekkewe chónláng lón láng tori ekkewe fúú mi chómmóng fán láng lepwin tori ekkewe féún irá wóón ekkewe irá tori ekkewe iik mi kan ááfetál leset me lón ekkewe chénúpupu, ekkena meinisin ra fis pokiten Jiowa ewe Chón Fératá!

18. Pwata ekkóch aramas ra meefi pwe rese fókkun tongeni arap ngeni Kot nge met ewe Paipel a apasa?

¹⁸ Ekkóch aramas ra ekis niwokkus atun ra álleani usun napanapen Jiowa kewe mi fókkun amwarar. Ra meefi pwe Kot a kon tekia seniir me esap áfánniir pún iir ra chék lamot kisikis. Nge mi pwúng ar ekiek? A sókkóló minne ewe Paipel a apasa usun Jiowa, a erá: “Kot esap wesewesen toau seni eman me eman leich.” (Föför 17:27) Paipel a pwal pesekich pwe sipwe ‘arap ngeni Kot, iwe, epwe arap ngenikich.’​—James 4:8.

19. (a) Ifa usun sipwe poputá le arap ngeni Kot me met sókkun feiéch sipwe kúna seni? (b) Ikkefa napanapen Kot kewe ka wesewesen sani?

¹⁹ Ifa usun kopwe tufichin arap ngeni Kot? Akkomw, kopwe sópweló le kákkáé usun i. Iei alon Jesus: “Iwe, iei manau esemüch: Ar repwe silei en, ewe eman chök Kot mi let, repwe pwal silei Jesus Kraist, ewe ka tinato.” (Johannes 17:3) Enlet, ewe Paipel a apasa pwe ach kákkáé usun Jiowa me Jesus epwe emmwen ngeni “manau esemüch”! Sia fen kúna pwe “Kot mi tong.” (1 Johannes 4:16, TF) A  pwal nóm ren Jiowa chómmóng sókkun napanap mi echipwér. Áwewe chék, Paipel a apasa pwe Jiowa ‘eman Kot mi eäni ümöümöch me kirikiröch, a songomang, a pwal wöün tong me allükülük.’ (Ekistos 34:6) A “kirikiröch o amusala tipis.” (Kölfel 86:5) A pwal mosonottam. (2 Petrus 3:9) A tuppwél. (1 Korint 1:9) Atun ka ákkálleani Paipel, kopwe kúna ifa usun Jiowa a pwári ekkena me pwal ekkewe ekkóch napanap mi múrinné.

20-22. (a) Ach sise tongeni kúna Kot, epwe itá weween pwe sise tongeni arap ngeni? Áweweei. (b) Met ekkóch aramas mi itá ekiekin álisuk repwe etipetipaók le féri? Iwe nge, met kopwe féri?

²⁰ Pwúngún, kese tongeni kúna Kot pún inisin ese usun inisich mi ffér seni futuk me chcha. (Johannes 1:18; 4:24; 1 Timoty 1:17) Iwe nge, kopwe tongeni wesewesen sileeló i ren óm kákkáé Paipel. Ka tongeni “nennengeni lingochun” Jiowa. (Kölfel 27:4, TF; Rom 1:20) Lapólóón óm kákkáé usun Jiowa, a pwal ina lapólóón óm sileeló, tongei me arap ngeni.

²¹ Ekis me ekis, kopwe weweiti ika pwata Paipel a apasa pwe sipwe ekieki pwe Jiowa, Semach. (Mateus 6:9) Esap chék pwe manawach a pop seni nge a pwal mochen sipwe kúna ewe manaw mi fókkun echipwér usun chék mochenin emén sam mi tongei néún. (Kölfel 36:9) Paipel a pwal apasa pwe aramas ra tufichin chiechi ngeni Jiowa. (James 2:23) Anchangei mwo óm kopwele tongeni emén chiechien ewe Chón Fératá unuselapen láng me fénúfan!

²² Atun a lallapóló óm silei ewe Paipel, eli ekkóch aramas mi itá ekiekin álisuk repwe etipetipaók  pwe kosap chúen káé. Eli ra lólilen pwe kopwe siwili óm lúkú. Nge kosap mut ngeni ar repwe pinei sonuk ewe chiechi mi múrinné seni meinisin.

23, 24. (a) Pwata kopwe sópweló le kakkapas eis usun met ka kákkáé? (b) Ifa ewe lesen sipwe káé lón en sópwun mwirin?

²³ Eli lepoputáán óm káé Paipel, kosap mwo weweiti ekkóch pwóróus. Nge kosap sáw le tingor álillis. Jesus a apasa pwe a múrinné ach sipwe tipetekison, usun chék semirit. (Mateus 18:2-4) Iwe, sia silei pwe semirit ra kan eáni chómmóng kapas eis. Kot a mochen óm kopwe kúna pélúwen óm kewe kapas eis. Ewe Paipel a mwareiti chókkewe mi mwasangasang le kákkáé usun Kot. Ra kúkkúttafichi lón Paipel are minne ra káé a enlet.​—Álleani Föför 17:11.

²⁴ Ach káéfichi ewe Paipel ina ewe napanap mi kon múrinné pwe sipwe sileeló Jiowa. Ewe Paipel a sókkóló seni ekkewe puk meinisin. Ifa usun? Ewe sópwun mwirin ei epwe áiti ngenikich.