Känändre nekänti

Indice yete känändre

KAPITULO 1

¿Kukwe meden metre nieta Ngöböbätä?

¿Kukwe meden metre nieta Ngöböbätä?
  • ¿Erametre Ngöbö töita mäbätä?

  • ¿Ngöbö abokän ño? ¿Kä tärä?

  • ¿Ni raba nökrö niara ken?

1, 2. ¿Ñobätä nikwe kukwe ngwantaridre?

MONSO kia tä kite blite angwane tä kukwe ngwentari krubäte, ¿ñan ererea? Tätre niere nie: “¿Ñobätä gwa ñaka ngatain ñöte?”, “¿Kätä kite de ye ngwane ñänä tä niken medente?” o “¿Ngwänändre ye nirekwe driebare nukwäi?”. Ruäre ñaka nuäre ni kräke akwa nita ja di ngwen kukwe ye mike gare ietre. Akwa biti tätre niere nie: “¿Ñobätä?”.

2 Monso kia ñan aibe tä kukwe ngwentari. Nita kite nirien ye ngwane ni rikadre kä mada känti, ja kriemikakäre o kukwe mada mikakäre gare jai, ye kräke nita kukwe ngwentari arato. Akwa kukwe bäri ütiäte ngwandretari ye nitre kwati ñaka ngwentari. O ñaka niena töbike kukwe yebätä mikakäre gare jai.

3. ¿Ñobätä nitre kwati ñaka niena kukwe bäri ütiäte ngwentari jai?

3 Kapitulo nekänti, prólogo bätä tärä nebätä kukwe ngwantarita, yebätä mäkwe töbika. Yete kukwe ruäre ütiäte ngwantarita. Akwa, nitre kwati ñaka niena töbike kukwe yebätä mikakäre gare jai. ¿Ñobätä? ¿Biblia raba kukwe ye mike gare nie? Nitre ruäre kätä niere kukwe nieta Bibliabätä ye ribi krubäte. Ruäre abokän nane ngwandre jakaire yebätä ñaka nemen kukwe ngwentari. Nitre mada abokän tä nemen nütüre nitre ji ngwanka kukwebätä ye aibe ie kukwe ye tä gare. ¿Mä abokän tä töbike ño?

4, 5. ¿Kukwe meden ütiäte ni raba ngwentari aune ñobätä kukwe ye mikadre gare jai?

4 Ñobätä kukweta nakainkä käbiti tibien ye mä törba mikai gare jai, ¿ñan ererea? Ruäre mätä kukwe ne ngwentari jai: “¿Ñokäre nita kä tibien nebätä? ¿Nita nüne kä nengwane aibe kräke? ¿Ngöbö abokän ño?”. Mäkwe töbikadre kukwe nebätä ye kwin krubäte, aune ñaka ja di ngwan nekä kukwe ye mikakäre gare kwin metre jai. Jesukristo dirikä bäri kri käkwe niebare: “Jondron kärä munkwe, angwane Ngöbökwe biandi mun ie. Jondron känäntari munkwe, angwane kwaintari mun ie. Ñäkä munkwe, angwane jukwe tikadi mun ie” (Mateo 7:7, NGT).

5 Kukwe ütiäte ngwantarita ye mätä ‘känene jankunu’ mikakäre gare jai angwane, rabai gare mäi mä ñaka tä ja di ngwen ngwarbe (Proverbios 2:1-5). Nitre kätä kukwe mada niere mäi, akwa kukwe ngwantarita ye Biblia kätä mike gare aune raba nüke gare mäi. Arato kukwe ye tä ni mike tö ngwen kukwe kwin yei, tä kä mike juto nibätä aune tä ni dimike nünankäre kä jutobiti kä nengwane. Kukwe keteiti abokän tä nitre kwati mike töbike, ye ani mike gare jai.

¿NGÖBÖ ÑAKA TÖITA NIBÄTÄ?

6. ¿Ñobätä nitre kwati tä nütüre ja tare nikata ye Ngöbö ñaka töibikare?

6 Ye erere nitre kwati tä nütüre. Tätre niere, Ngöbö töita nibätä akräke nikwe ñaka ja tare nikadre jire chi. Nita nüne kä käme te, rü nuainta krubäte, nitre tätre ja rüere bätä ja tare nikata. Ni jökrä nemen bren bätä ni mräkätre nikwe tä krüte. Ye medenbätä nitre ruäre tä niere: “Ngöbö töita nibätä akräke, kukwe ye jökrä ükadrete kwe”.

7. a) ¿Ñobätä ni raba niere nitre dirikä kukwe ngwarbe yebätä tä nitre mike töbike Ngöbö ñaka töita nibätä? b) ¿Dre drieta erametre Bibliakwe ja tare nikata yebätä?

7 Nitre kwati dirikä kukwe ngwarbe yebätä, kätä nitre mike töbike Ngöbö ñaka töita nibätä. Ñodre, kukwe tare tä nemen bare ye ngwane, tätre niere Ngöbö töita ño ye erere tä nemen bare. Kukwe nieta kwetre yebiti tätre mike gare, kukwe tare tä nakainkä ye Ngöbö köböite. Akwa, ¿ye metre? ¿Dre drieta erametre Bibliakwe? Santiago 1:13, tä niere: “Mun mden mden ie kukwe kämekäme [kukwe tare, TNM] mdei jata mun nuatekäre ja käne, ye abko ñan Ngöböta mun nuente kukwe kämenbtä munkwe nütü, ñobtä ñan angwane [...] Ngöböta ni nuente ñakare jire chi kukwe käme nuenkäre”. Ye medenbätä, kukwe tare tä nakainkä kä jökräbiti tibien yebätä Ngöbö ñaka ngite jire chi (ñäkädre Job 34:10-12 yebätä). * Ngöböta kukwe tare tuenmetre nakainkä, akwa kukwe mikata nemen bare ye ñaka ja erebe kukwe tuanmetreta nakainkä yebe.

8, 9. a) ¿Kukwe tuanmetreta nakainkä bätä kukwe mikata nemen bare ye ñaka ja erebe mä raba bämike ño? b) ¿Ñobätä ñaka ñäkädre Ngöbö rüere tä nitre tuenmetre ji käme den ja käne yebätä?

8 Töbike ni iti rüne töi kwin aune monso kwe tarere yebätä. Monso kwe niena kri tä nüne ben ju kwe yete. Monso ye käkwe ja ngwandre käme aune törbadre kämikaikä gwi aune rünkwe tuanemetre nuainne. Monso ye käkwe ji käme diandre ja käne aune ja mikadre kwe kukwe kri te. ¿Ye ngwane mäkwe niedre rün kwe ye käkwe kukwe ye mikani nemen bare niarabätä? Ñakare (Lucas 15:11-13). Ye erere arato, Ngöböta nitre tuenmetre ji käme den ja käne, akwa kukwe tare rabadre bare ye ngwane, ñaka niedre Ngöbö käkwe kukwe ye mikani nemen bare niaratre yebätä, ñakare aune niaratre käkwe kukwe ye känänbare akwle ja kräke. Ye medenbätä, kukwe tare tä nakainkä kä jökräbiti tibien yebätä ñaka ngite kitadre Ngöböbiti.

9 Kukwe keta kabrebätä Ngöbö tä nitre tuenmetre ji käme den ja käne. Niara töbätä krubäte aune ni Sribebare kwe, ye medenbätä kukwe ye mikadre gare nie o ñakare ye tä gare ie. Akwa, ni tare kwe yebätä tä kukwe ye mike gare nie. Kapitulo 11 yekänti mikai gare bäri nie, ñobätä niarata kukwe ye tuenmetre nakainkä. Kukwe tare tä nakainkä yebätä Ngöbö ñaka ngite ye ie mä raba tö ngwen. Ne madakäre, Ngöbö aibe käkwe kukwe ye jökrä ükaite (Isaías 33:2).

10. Ja tare nikata ye Ngöbökwe diainkä jökrä, ¿ñobätä ni raba tö ngwen ie?

10 Ne madakäre, Ngöbö abokän deme (Isaías 6:3). Niara ye ñaka ja mrite kukwe ngwarbe yebe aune kukwe käme ñaka jire chi töibätä ye meden gärätä. Ye medenbätä, ni raba tö ngwen ie, ye erere ni ñaka raba tö ngwen nitre kä nebätä yei, ñobätä ñan aune, ruäre tätre ja töi kwite kukwe käme nuainkäre. Gobrantre ruäre töi kwin, akwa die ñaka kukwe käme ükatekäre. Ngöbö abokän dite krubäte. Niara raba ja tare nikata ye denkä, aune erametre nuaindi kwe. Niarakwe kukwe ükaite angwane, kukwe käme ye diainkä jökrä kärekäre kwe (ñäkädre Salmo 37:9-11 yebätä). *

¿NI NGWANTA JA TARENIKE YEBÄTÄ JATA NEMEN RUIN ÑO NGÖBÖI?

11. a) ¿Kukwe käme nuainta ye tuin ño Ngöböi? b) ¿Nita ja tarenike ye ngwane jata nemen ruin ño Ngöböi?

11 Kukwe nakainkä käbiti tibien bätä kukwe nemen bare nibätä, ¿yebätä jata nemen ruin ño Ngöböi? Biblia tä mike gare niara tä “kukwe erametre nuainta ye tarere” (Salmo 37:28). Kukwe kwin o käme nuainta yebätä niara töita aune niara brukwä kukwe käme ye jökrä kräke. Biblia tä niere nitre kirabe namani kukwe käme nuainne krubäte yebätä “brukwä namani ulire” (Génesis 6:5, 6). Aune Ngöbö ñaka ja töi kwite (Malaquías 3:6). Niara brukwä täbe kukwe käme ye kräke aune nitre tä ja tarenike ye niarata mike tuin bobre jai. Biblia tä driere: “Ngöbö töita käre [ni]btä” (ñäkädre 1 Pedro 5:7 yebätä).

Biblia kätä driere Jehová jondron jökrä Sribekä

12, 13. a) ¿Ñobätä ni töita ni mada tarebätä, aune ye kätä ni töi mike ño ja tare nikata yebätä? b) ¿Kukwe tare tä nakainkä kä jökräbiti tibien ye Ngöbökwe diainkä ñobätä ni raba tö ngwen ie?

12 ¿Ñokänti gare nie ja tare nikata ye ngwane Ngöböta nemen ulire? Ani kukwe mada mike gare jai. Biblia kätä mike gare, Ngöbökwe ni sribebare ja bä erere (Génesis 1:26). Ye medenbätä, ni töi kwin Ngöbö töi kwin ye erere arato. Ñodre, nitre ñaka kukwe tare nuainne ni madabätä abokän ngwanta ja tarenike, ¿ye tä mate ño mäbätä? Kukwe tare nuainta ni madabätä ye tä mä mike ulire, ye erere arato tä Ngöbö mike bäri ulire.

13 Ni kä nebätä töita ni mada tarebätä. Ne kätä mike gare ni töi ja erebe Ni Sribekä yebe, ñobätä ñan aune, Biblia tä mike gare, “Ngöbö abokän ja tare” (1 Juan 4:8TNM). Ngöböta ni tarere ye erere nita ni mada tarere arato. Ja tare nikata bätä kukwe käme nuainta kä nebätä ye mä raba ükete angwane mäkwe nuaindre, ¿ñan ererea? Mä töita ni mada tarebätä aune ye käkwe mä töi mikai nuainne. Ye erere arato, Ngöbökwe kukwe käme kä nebätä diainkä jökrä ie mä raba tö ngwen. Prólogo tärä nebätä yekänti mäkwe ñäkäbare kukwe käbämikata ni kräke yebätä, ye abokän ñaka ngwarbe: Ngöbökwe käbämikani aune ye erere rabai bare. Akwa nikwe Ngöbö mikadre gare kwin jai, ne kwe nikwe tö ngwandre kukwe yei.

NGÖBÖ RABADRE GARE MÄI IE NIARA TÖ

Mä rabadre gare ni madai ye kräke mätä ja kä niere ie, ¿ñan ererea? Biblia yebiti Ngöbö tä ja kä mike gare nie

14. ¿Ngöbö kädekata ño, aune ñobätä kädekadrete kä kwe yebiti?

14 ¿Mätä blite ni madabe ye ngwane mätä dre niere ne kwe mä rabadre gare ie? Mätä ja kä niere, ¿ñan ererea? ¿Ngöbö kä tärä raba ruin mäi? Kukwe keta kabre mikata täte kätä driere niara kädekata “Ngöbö” o “Däkien”. Kukwe ketebubiti kädekateta ye tä Bibliabätä, akwa ye ñaka kä jeñe kwe. ¿Niara kädekata ño? Salmo 83:18 tä niere: “Mä kädekata Jehová, mä aibe ngöräbe Kri Kä kwinbiti kä jökräbiti tibien”. Ngöbö kä Jehová. Biblia mäkwe yebätä Ngöbö kä ñaka kwandre mäi angwane, apéndice tärä nebätä “Ngöbö kä: kädekadrete aune ye dre gärätä” yekänti, kukwe keta kabre mikata gare kukwe yebätä, ye nunta mä nübaire mike gare jai. Erametre, Biblia ye tikani kirabe angwane Ngöbö kä nämene tikani kwati krubäte tärä yebätä. Ye medenbätä, Ngöbö kä ye rabadre gare mäi bätä mäkwe kädekadrete ie niara tö. Ni raba niere, Ngöbö abokän ño ye tä mike gare Biblia yebiti nie.

15. ¿Jehová kä ye abokän dre gärätä?

15 Ngöbökwe ja kädekani Jehová, ye kätä kukwe keta kabre mike gare nie. Kukwe käbämikata kwe aune töita dre nuainbätä ye niara aibe raba mike nemen bare meden gärätä. * Ngöbökwe ja kädekani akwle, ye medenbätä niara aibe kädeka raba kä kwe yebiti. Erametre, kukwe keta kabrebätä Jehová ye aibe itibe. Ani mike gare ruäre jai.

16, 17. ¿Jehová kädekateta: a) “Di kri” krubäte, b) “[Rei] kärekäre” aune c) “Jändrän Jökrä Nuenk[ä]”, ye kätä dre mike gare niarabätä nie?

16 Nibira gare nie, Salmo 83:18 tä niere Jehová yebätä: “Mä aibe ngöräbe Kri Kä kwinbiti”. Ye erere arato niara aibe kädekateta “Di kri” krubäte. Apocalipsis 15:3 tä niere: “Ngöbö [Jehová] Di Kri Jändrän Jökrä Nuenk[ä], makwe jändrän krikri krübäte nuenbare, ye abko bä nuäre jökrä. Amne ma abko [Rei] kärekäre. Ma abko era metre amne ji makwe abko kuin metre”. Kädekateta “Di kri” krubäte, ñobätä ñan aune, Jehová aibe dite krubäte nitre kä nebätä ye kräke. Niara die ye ñaka keta raba jondron mada yebätä. Arato kädekateta, “[Rei] kärekäre”, ne ñan ñobätä aune ye kätä mike gare niara aibe nüne käre. Salmo 90:2 tä niere: “Mä abokän Ngöbö käre aune kärekäre”. Töbikadre kukwe yebätä angwane ni töi ñan raba nemen krütare, ¿ñan ererea?

17 Kukwe mada känti arato Jehová aibe itibe: niara aibe jondron jökrä Sribekä. Revelación 4:11 (TNM) tä niere: “Mä ye aibe, Jehová, Ngöbö nunkwe, mä ye aibe mikadre kri jai aune käikitadrekä, bätä mä aibe ngöräbe die kri, ñobätä ñan aune mäkwe jondron jökrä ye sribebare, bätä mä töi köböire namani bare aune sribebare”. Jondron jökrä sribebare Jehovakwe: angeletre, muke trä ngitiekä, kri ngwäkä, gwa ñö tibote aune mrente, bätä jondron mada mada.

¿MÄ RABA NÖKRÖ JEHOVÁ KEN?

18. ¿Ñobätä nitre ruäre tä nemen nütüre ñaka raba nökrö Ngöbö ken, akwa Biblia kätä dre driere?

18 Jehová töi keta kabre jökrä kwin, ye medenbätä, nitre ruäre ie ja ñaka nemen ruin kwin ja ketakäre ben. Ngöbö tä mente krubäte o ñaka ni töibikare, ye medenbätä ni ñaka raba nökrö niara ken tätre nütüre. Akwa, ¿ye metre? Biblia ñaka tä kukwe ye erere driere, ñakare aune tä niere: Jehová ñaka “tä mente nie” (Hechos 17:27). Ne madakäre, tä ni nübaire: “Krötö [...] Ngöbö ken munkwe amne Ngöbökwe krötadi [...] mun ken arato” (Santiago 4:8).

19. a) ¿Ni raba nökrö ño Ngöbö ken, aune ye köböire dre kwin rabai nikwe? b) ¿Ngöbö töi meden tuin bäri kwin mäi?

19 ¿Ni ni Sribekä ye ken mä raba nökrö ño? Mätä ja tötike niarabätä ye mäkwe ñaka tuanmetre. Jesukwe niebare: “Ne gärätä ja nire kärekäre, mä aibe Ngöbö metre ye rükadre gare ietre, bätä ni juani mäkwe, Jesukristo ye arato” (Juan 17:3TNM). Biblia kätä driere nikwe ja tötikadre Jehovabätä aune Jesubätä ye köböire “ja nire käre” raba nemen nikwe. Nibira gare nie ‘Ngöbö abokän ja tare’ (1 Juan 4:16TNM). Akwa Jehová töi mada tärä abokän jökrä kwin. Ñodre, Biblia kätä niere tä “ni mike tuin bobre jai bätä moto kwin, ñaka nemen rubun jötrö ngwarbe aune ni tare erametre kwe bätä kukwe metre niere” (Éxodo 34:6). Niara Ngöbö “kwin bätä [tä] biarebe ja mika ngite ye juankäre ta” nibiti (Salmo 86:5). Bätärekä tä ni ngübarebätä (2 Pedro 3:9). Tä kukwe niere ye erere nuainta metre kwe (Apocalipsis 15:4). Mäkwe ñäkädi jankunu Bibliabätä angwane, Jehovakwe ja töi kwin bämikanina ye rükai gare mäi.

20-22. a) ¿Ngöbö ñaka tuin nie yebätä ni ñaka raba nökrö niara ken? Mäkwe mika gare. b) ¿Nitre ruäre raba kukwe meden niere mäi, akwa mäkwe ja töi mikadre dre nuainne?

20 Erametre Ngöbö abokän Üaire, ye medenbätä ñaka raba tuin nie (Juan 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17). Akwa niara abokän ño Biblia kätä mike gare. Salmista käkwe niebare erere: mä raba töbike “Jehová ni kwin aune kä jutobätä ye mike ñärärä” (Salmo 27:4; Romanos 1:20). Mäkwe ja tötikai bäri niarabätä angwane, rabai erametre mä kräke bätä mä rabai tarere aune ja rabai ruin niara ken mäi.

Nitre rüne töi kwin kätä monso kwe tarere; ye erere ni Rün kä kwinbiti tä ni tarere bäri

21 Ñobätä Biblia tä ni nübaire niara mike tuin ni Rün kwrere jai, ye bätärekä jatai nüke gare mäi (Mateo 6:9). Ja nire ñan aibe biani kwe nie, nitre rüne tö monsotre kwe tuai nüne kwin ye erere niara töita ni kräke (Salmo 36:9). Arato, Biblia kätä driere ni raba nemen ja ketamuko Jehovakwe (Santiago 2:23). ¡Ni jondron jökrä Sribekä ye raba nemen ja ketamuko mäkwe! Ye kwin krubäte, ¿ñan ererea?

22 Mäkwe ja tötikai bäri Bibliabätä angwane, nitre ruäre raba niere mäi ja tötika ye tuenmetre, ne ñan ñobätä aune mäkwe kukwe mada mikai täte yebätä niaratre rabai töbike. Akwa, mätä ja mäke Ngöböbe ye mäkwe ñaka ni mada tuanmetre ja töi kwite, ñobätä ñan aune niara aibe raba nemen ja ketamuko bäri kwin mäkwe.

23, 24. a) ¿Ñobätä mäkwe ñan kä jürä ngwandre jabätä kukwe drieta mäi ye ngwantarikäre? b) ¿Dre mikai gare kapitulo mada yebätä?

23 Erametre, kukwe ruäre ñaka rükai gare bengwairebe mäi. Akwa mäkwe ja di kärä. Jesukwe niebare nikwe ja töi mikadre bobre monso kia erere (Mateo 18:2-4). Aune niena gare nie monsotre kia tä käre kukwe ngwentari. Ngöbö tö mä tuai kukwe mike gare jai. Biblia kätä niere nitre ruäre kirabe tö namani Ngöbö mikai gare jai. Kukwe metre drie nämene ietre o ñakare ye tö namani mikai gare jai, yebätä ja tötikabare kwin kwetre Ngöbö kukwei yebätä (ñäkädre Hechos 17:11 yebätä).

24 Jehová mikadre gare kwin jai yekäre nikwe ja tötikadre kwin Bibliabätä. Tärä ye ñaka ja erebe tärä mada yebe. ¿Ñobätä? Ye nikwe mikai gare jai kapitulo mada yebätä.

^ párr. 7 Job 34:10-12: “Ye medenbätä, mun ie kukwe nüke gare, ti kukwe nuin. ¡Ngöbö metre ye ñaka raba kukwe käme nuainne jire chi, bätä Ngöbö Bäri Dite Krubäte ye ñaka raba kukwe blo nuainne! Nikwe dre dre nuaindi ye ererebätä kukwe kwin nuandi kwe ni kräke aune nikwe ji meden diandi ja käne ye ererebätä kukwe rabai ni kisete, ñobätä ñan aune Ngöbö ñaka kukwe käme nuainne jire, ni bäri Kri ye ñaka raba kukwe ükete jene”.

^ párr. 10 Salmo 37:9-11: “Nitre kukwe käme nuainkä ye gaite, akwa nitre tä Jehová ngübarebätä yekwe kä tibien rabai. Kä nebera braibe, aune ni käme ye ñaka rabaira; niara nämene yekänti mäkwe nikrai aune ñaka tädi yete. Akwa nitre töi jäme yekwe kä tibien rabai, aune kä jäme krubäte yete ja rabai ruin kwin krubäte ietre”.

^ párr. 15 Ngöbö kä ye niedre ño aune kä ye dre gärätä ye mikata gare bäri, apendice “Ngöbö kä: kädekadrete aune ye dre gärätä”.